Σήμα κινδύνου από Fitch Solutions για ελληνική οικονομία: Καλπάζει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, στο 7,3% το 2022

Tο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της Ελλάδας θα διευρυνθεί από 6,7% του ΑΕΠ το 2021 σε 7,3% το 2022 (σε σύγκριση με προηγούμενη πρόβλεψη 5,7%) πριν μειωθεί στο 6,4% το 2023 (προηγουμένως 5,5%), σύμφωνα με τη Fitch Solutions.
Οι νέες προβλέψεις μας συνάδουν με τις αναθεωρήσεις των ιστορικών στοιχείων που έδειξαν μεγαλύτερο έλλειμμα το 2021 από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως (EUR12,3 δισ. σε σύγκριση με EUR10,8 δισ. προηγουμένως), παράλληλα με τη συνεχιζόμενη αύξηση του λογαριασμού των εισαγωγών το 2022.
Επιπροσθέτως, ο οίκος αναφέρει πως «τα αδύναμα στοιχεία του γ’ τριμήνου μας οδήγησαν να μειώσουμε τις προβλέψεις μας για την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ για το 2022 από 6,6% σε 5,0%, αυξάνοντας περαιτέρω το προβλεπόμενο έλλειμμα ως ποσοστό του ΑΕΠ».
Τα κέρδη από τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη της ζωτικής σημασίας τουριστικής βιομηχανίας της Ελλάδας αντισταθμίστηκαν από τις υψηλές τιμές της ενέργειας και τον παγκόσμιο πληθωρισμό που αυξάνουν τις τιμές των εισαγωγών.
Σε αυτό το πλαίσιο, «αναμένουμε ότι η άμβλυνση της ζήτησης για εισαγωγές εκτός ενέργειας θα διευκολύνει μια ελαφρά μείωση του εμπορικού ελλείμματος αγαθών το 2023.
Ωστόσο, η αύξηση των εξαγωγών (υπηρεσίες) θα εξασθενήσει το 2023 καθώς η ευρωπαϊκή ύφεση θα ανακόψει τη ζήτηση για ταξίδια.
Επίσης, ο λογαριασμός εισαγωγών διατηρεί το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σημαντικά μεγαλύτερο από το επίπεδο του 1,5% του 2019 (βλ. διάγραμμα παρακάτω).

Το εμπορικό έλλειμμα στην Ελλάδα θα παραμείνει βαθύτερο από τα προπολεμικά επίπεδα τα επόμενα τρίμηνα, καθώς οι τιμές στις εισαγωγές ενέργειας παραμένουν υψηλές.
Ο κινητός μέσος όρος των τελευταίων 12 μηνών στο εμπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας ήταν -3,1 δισ. ευρώ - ο χειρότερος από τον Ιούνιο του 2009 (βλ. διάγραμμα παρακάτω).
Οι συνολικές εξαγωγές της Ελλάδας από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο αυξήθηκαν κατά 41,0% σε ετήσια βάση, στα 39,8 δισ. ευρώ, με τις τιμές του πετρελαίου να έχουν εκτινάξει τις εξαγωγές καυσίμων.
Ωστόσο, η απότομη αύξηση του κόστους εισαγωγής φυσικού αερίου και άλλων αγαθών εν μέσω του διογκώμενου πληθωρισμού παγκοσμίως οδήγησε σε εισαγωγές συνολικού ύψους 67,9 δισ. ευρώ από το προηγούμενο έτος, αυξημένες κατά 46,9% σε ετήσια βάση.

Τούτου λεχθέντος, η Fitch Solutions προβλέπει ελαφρά μείωση του εμπορικού ελλείμματος το επόμενο έτος.
Ειδικότερα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών αναμένεται να διευρυνθεί από 14,6% του ΑΕΠ το 2021 σε 20,4% το 2022 πριν μειωθεί στο 17,6% το 2023.
Σε προηγούμενες οικονομικές υφέσεις, οι ελληνικές εισαγωγές συρρικνώθηκαν εντονότερα από τις εξαγωγές, κάτι που μάλλον θα συμβεί το επόμενο διάστημα καθώς η ελληνική ανάπτυξη αποδυναμώνεται.
Ο υψηλός πληθωρισμός θα επιβαρύνει την εγχώρια δραστηριότητα και θα παρεμποδίσει τη ζήτηση των εισαγωγών το 2023, προκαλώντας τον περιορισμό τους συνολικά σε σύγκριση με το 2022.
Ωστόσο, λόγω του ότι, σύμφωνα με τη συμβουλευτική εταιρεία, ο πόλεμος στην Ουκρανία θα συνεχιστεί τουλάχιστον έως τα τέλη του 2023, οι τιμές του φυσικού αερίου θα παραμείνουν πολύ πάνω από τα προπολεμικά επίπεδα βραχυπρόθεσμα και θα συνεχίσουν να επιβαρύνουν το εμπορικό ισοζύγιο.
Η μείωση της ανάπτυξης σε βασικές εξαγωγικές αγορές θα περιορίσει επίσης τη ζήτηση για εξαγωγές πετρελαίου και μη πετρελαϊκών αγαθών εκ μέρους της Ελλάδας.
Έτσι, μετά από μια ισχυρή άνοδο στις εξαγωγές υπηρεσιών που σχετίζονται με τον τουρισμό το 2022, η εξωτερική ζήτηση για ταξίδια θα αντιμετωπίσει ισχυρούς «αντίθετους ανέμους» το 2023.
Η χαλάρωση των ταξιδιωτικών περιορισμών χάρη στη βελτιωμένη επιδημιολογική προοπτική διευκόλυνε εξαγωγές υπηρεσιών συνολικού ύψους 37,5 δισ. ευρώ από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2022 - αύξηση 43,3% σε ετήσια βάση από 26,2 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο το 2021 (βλ. διάγραμμα παρακάτω).
Ωστόσο, η περίοδος αιχμής του θερινού τουρισμού υποστηρίζεται από συσσωρευμένες αποταμιεύσεις και ισχυρή ζήτηση μετά την πανδημία, οπότε τα κέρδη τα επόμενα τρίμηνα θα μειωθούν.
Η ευρωζώνη και το Ηνωμένο Βασίλειο αντιπροσώπευαν αντίστοιχα το 36,0% και το 10,1% των εισερχόμενων τουριστών στην Ελλάδα από το 2017 έως το 2021, αλλά προβλέπεται ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας θα προκαλέσουν στις προαναφερόμενες οικονομίες συρρίκνωση κατά 0,6% και 0,8% το 2023, αντίστοιχα.
Η ζήτηση για ταξίδια θα περιοριστεί καθώς η κρίση κόστους ζωής μειώνει τις αποταμιεύσεις τους και επιβαρύνει το κλίμα.
Έτσι, το εμπορικό πλεόνασμα υπηρεσιών θα μειωθεί από το προβλεπόμενο 10,8% του ΑΕΠ το 2022 σε 10,1% το 2023.

Oι προβλέψεις του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μας είναι «μικτές», αλλά, σύμφωνα με τη Fitch Solutions, σταθμίζονται ελαφρώς προς τα βαθύτερα ελλείμματα λόγω του αβέβαιου εξωτερικού περιβάλλοντος.
Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει περιθώριο για τις υπηρεσίες που σχετίζονται με τον τουρισμό να εκπλήξουν ανοδικά το 2023, εάν η ζήτηση για ταξίδια αποδειχθεί πιο ανθεκτική από το αναμενόμενο σε σχέση με την ευρωπαϊκή οικονομική ύφεση.
Ωστόσο, με τα εισοδήματα υπό σημαντική πίεση, μάλλον οι αφίξεις θα περιοριστούν
Οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη παραμένουν επίσης σταθμισμένοι προς τα κάτω, καθώς συνεχίζεται ο πόλεμος, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει τις εξαγωγές αγαθών της Ελλάδας να υποαποδώσουν έτι περαιτέρω.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) στην Ελλάδα θα εξασθενήσουν το 2023 καθώς η περιφερειακή αβεβαιότητα επιβαρύνει το κλίμα.
Η Ελλάδα διατηρεί τη μεγαλύτερη αρνητική καθαρή διεθνή επενδυτική θέση (NIIP) σε σχέση με το ΑΕΠ στην ευρωζώνη, στο -155,7% το β’ τρίμηνο του 2022.
Αυτό το μακροχρόνιο έλλειμμα είναι συνάρτηση του ελληνικού ΑΕΠ που παραμένει περίπου 24% κάτω από το επίπεδο του 2007 στον απόηχο της παγκόσμιας κρίσης και της κρίσης στην ευρωζώνη, αλλά και του εξωτερικού χρέους της κυβέρνησης, που παραμένει υψηλό (153,4% του ΑΕΠ το 2021).
Οι εισροές ΑΞΕ έχουν σημειώσει αξιοσημείωτα κέρδη μετά την εκλογή του μεταρρυθμιστικού κόμματος Νέα Δημοκρατία τον Ιούλιο του 2019…
Το σκηνικό βελτιώθηκε το 2021.
Ωστόσο, οι εισροές άρχισαν να μετριάζονται το 2022, καθώς ο πόλεμος επιδείνωσε το οικονομικό κλίμα.
«Αν και αναμένουμε νέα μείωση των ξένων επενδύσεων το 2023, αυτή πιθανότατα θα είναι ήπιου εύρους και θα ενέχει περιορισμένους κινδύνους για την εξωτερική θέση της Ελλάδας.
Η πλειονότητα των εξωτερικών υποχρεώσεων της Ελλάδας είναι σε ευρώ και σε χαμηλά επιτόκια, γεγονός το οποίο λειαίνει τις επικίνδυνες γωνίες» καταλήγει η Fitch Solutions.

www.bankingnews.gr