Η Fitch «γκρεμίζει» το Πρόγραμμα Σταθερότητας: Αισιόδοξες οι προβλέψεις - Αβεβαιότητα στην Ελλάδα λόγω των εκλογών

Στο... μικροσκόπιο της Fitch μπαίνει το ελληνικό Πρόγραμμα Σταθερότητας και οι προβλέψεις που περιλαμβάνονται σε αυτό, με τους αναλυτές του οίκου αξιολόγησης να τις χαρακτηρίζουν «αισιόδοξες». Μάλιστα, οι αναλυτές προειδοποιούν για «αβεβαιότητα» σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική, λόγω της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου.

Το Πρόγραμμα Σταθερότητας

Το Πρόγραμμα Σταθερότητας της Ελλάδας για το 2023 υπογραμμίζει την ισχυρή βελτίωση των δημόσιων οικονομικών και περιγράφει μια σημαντική περαιτέρω μείωση του χρέους, αναφέρει ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings. Ακόμη και αν ορισμένες από τις προβλέψεις του Προγράμματος αποδειχθούν αισιόδοξες, ενισχύουν την άποψή του οίκου αξιολόγισης ότι ο δείκτης χρέους θα συνεχίσει να μειώνεται μεσοπρόθεσμα.
Το Πρόγραμμα Σταθερότητας που υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Απρίλιο προβλέπει αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,3% φέτος, χαμηλότερα από το 5,9% πέρυσι, αλλά ισχυρότερα από το 0,8% που προβλέπει η Fitch για την Ευρωζώνη το 2023. Εκτιμά ότι το 2023 το συνολικό και το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο θα διαμορφωθούν στο -1,8% και 1,1% του ΑΕΠ, αντίστοιχα, από -2,3% και 0,1% το 2022. Η συνεχιζόμενη οικονομική επέκταση, που υποστηρίζεται από τις επενδύσεις και τις υψηλότερες εξαγωγές, θα βοηθήσει στη διατήρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων, τα οποία θα φθάσουν το 2,5% του ΑΕΠ το 2026, σύμφωνα με το πρόγραμμα.

Η αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδας από τον Fitch σε "ΒΒ+"/Σταθερό, τον Ιανουάριο του 2023 αντανακλούσε τις προσδοκίες της Fitch για καλύτερα αποτελέσματα και προβλέψεις για το έλλειμμα και το χρέος την περίοδο 2022-2024, χάρη στην ισχυρότερη ονομαστική ανάπτυξη, την υποεκτέλεση του προϋπολογισμού και την ευνοϊκή δομή εξυπηρέτησης του χρέους. Τα αποτελέσματα του 2022 που αναφέρθηκαν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας ήταν ακόμη καλύτερα από τις εκτιμήσεις της Fitch, με το συνολικό και το πρωτογενές ισοζύγιο να ξεπερνούν τις προσδοκίες που αναφέρθηκαν στο Sovereign Data Comparator του Μαρτίου κατά περισσότερο από μία ποσοστιαία μονάδα (ΠΜ).
Παρά αυτή την καλύτερη από την αναμενόμενη αφετηρία, οι δημοσιονομικές προβλέψεις του νέου Προγράμματος Σταθερότητας μπορεί να αποδειχθούν αισιόδοξες, αναφέρει η Fitch. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η πρόβλεψή του για αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,3% οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αναμενόμενη αύξηση των επενδύσεων, η οποία συμβάλλει κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες στην αναμενόμενη ανάπτυξη του 2023. Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθούν στο 15,3% το 2023, από 13,7% πέρυσι, υπό την προϋπόθεση της αποτελεσματικής εφαρμογής του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας (RRP). Πράγματι, σύμφωνα με τη Fitch, οι αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης θα επηρεάσουν αρνητικά τις επενδύσεις εκτός του RRP.

Οι εκλογές

Ωστόσο, σύμφωνα με τη Fitch, η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος, της Ελλάδας θα μπορούσε να καθυστερήσει τις εκταμιεύσεις στο πλαίσιο του RRP, επιβαρύνοντας τη συνολική ανάπτυξη. Οι βουλευτικές εκλογές είναι προγραμματισμένες για τις 21 Μαΐου και οι δημοσκοπήσεις δίνουν σταθερό προβάδισμα στην ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δείχνουν ότι κανένα κόμμα δεν θα κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, καθιστώντας πιθανές δεύτερες εκλογές.
«Η πιο εποικοδομητική σχέση μεταξύ των ελληνικών κυβερνήσεων και των διεθνών πιστωτών έχει υποστηριχθεί από ένα πιο σταθερό εσωτερικό πολιτικό σκηνικό, το οποίο έχει συμβάλει στην ανοδική δυναμική της κρατικής αξιολόγησης. Η βασική μας εκτίμηση είναι ότι η εθνική πολιτική θα παραμείνει σε γενικές γραμμές σταθερή και μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2023.
Οι εκλογές συνεπάγονται αναπόφευκτα κάποιο βαθμό αβεβαιότητας όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική. Οι δημοσιονομικές προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας γίνονται με βάση την αμετάβλητη πολιτική και δεν περιλαμβάνουν δημοσιονομικά μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση προεκλογικά, ύψους 0,1% του ΑΕΠ το 2024 και 0,3% του ΑΕΠ το 2025 και πάλι το 2026» αναφέρεται στην ανάλυση της Fitch.
Γενικότερα, η συνέχιση της συγκράτησης των δαπανών μπορεί να αποδειχθεί πιο δύσκολη μετά την πλήρη εκκαθάριση των προσωρινών μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας και εάν η αύξηση των εσόδων επιβραδυνθεί σημαντικά. Όπως και σε άλλες χώρες, το δημοσιονομικό όφελος από τον υψηλό πληθωρισμό που ενισχύει τα έσοδα δεν θα διαρκέσει. Το Πρόγραμμα Σταθερότητας φαίνεται να το αναγνωρίζει αυτό, βλέποντας τα έσοδα να μειώνονται από 50,2% του ΑΕΠ το 2022, σε 47,1% το 2023.

Το χρέος

Ωστόσο, το Πρόγραμμα Σταθερότητας υπογραμμίζει την ευρεία δέσμευση των Aρχών για δημοσιονομική σύνεση. Η Ελλάδα επωφελήθηκε από ένα ισχυρό φαινόμενο χιονοστιβάδας το 2022, δεδομένης της πολύ υψηλής ονομαστικής ανάπτυξης και της μέτριας μόνο αύξησης του μέσου κόστους των επιτοκίων, με το χρέος προς το ΑΕΠ να μειώνεται κατά πάνω από 23 ποσοστιαίες μονάδες, στο 171,3% του ΑΕΠ (σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης που είναι 91,6%), το οποίο είναι κάτω από το προ της πανδημίας επίπεδο. Μικρότερα από τα προβλεπόμενα πρωτογενή πλεονάσματα δεν θα εκτροχιάσουν τη μείωση του χρέους. Αναμένουμε ότι ο λόγος του χρέους θα μειωθεί πιο αργά μεσοπρόθεσμα και θεωρούμε απίθανο να πέσει τόσο χαμηλά όσο το 135,2% το 2026, όπως προβλέπεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας.
Κατά την τελευταία μας ενέργεια αξιολόγησης, υπογραμμίσαμε την εμπιστοσύνη σε μια συνεχή, σταθερή καθοδική πορεία του λόγου του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα ως βασική θετική ευαισθησία αξιολόγησης.


www.bankingnews.gr