Πολλοί Τούρκοι βλέπουν τη μοίρα τους συνδεδεμένη με αυτήν του Erdogan
O Recep Tayyip Erdogan αναδείχθηκε θριαμβευτής στις επαναληπτικές εκλογές της Κυριακής 28 Μαϊου 2023 στην Τουρκία, με τους δυτικούς αναλυτές να αποδίδουν πλέον τη νίκη του εν μέρει στα ισχυρά δίκτυα πατρωνίας που έχει οικοδομήσει σε δύο δεκαετίες εξουσίας.
Από το κόμμα του, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), που ιδρύθηκε το 2001, προέκυψε ένα εκτεταμένο σύστημα επιρροής, υποστήριξης και κρατικής γενναιοδωρίας, στο οποίο πολλοί στη χώρα βασίστηκαν για να ζήσουν - και φοβούνται ότι μπορεί να τελειώσει χωρίς τον Erdogan στην προεδρία.
"Ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων... αισθάνεται ότι εξαρτάται από την παραμονή του ΑΚΡ στην εξουσία για να συνεχίσει να λαμβάνει οφέλη από το κράτος", δήλωσε ο Murat Somer, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Koç της Κωνσταντινούπολης, στους Financial Times.
"Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε επισφαλή κατάσταση πιστεύουν ότι η σχέση τους με το κράτος εξαρτάται από τις καλές σχέσεις με το ΑΚΡ.
Είναι εξαρτημένοι από το ΑΚΡ", πρόσθεσε.
Η τεράστια βάση
Ο Erdogan στηρίχθηκε στο τεράστιο δίκτυο "βάσης" του για να εξασφαλίσει προβάδισμα στον πρώτο γύρο στις 14 Μαΐου και πήγε στην επαναληπτική ψηφοφορία της 28ης Μαΐου εναντίον του αντιπάλου του της αντιπολίτευσης Kemal Kılıçdaroğlu ως το ισχυρό φαβορί.
Ωστόσο, οι επικριτές επιμένουν ότι ο αγώνας ήταν από καιρό κεκλιμένος υπέρ του Erdogan, με τον 69χρονο πρόεδρο να χρησιμοποιεί μια σειρά από κρατικούς πόρους κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ενώ τα μέσα ενημέρωσης που συνδέονται με την κυβέρνηση ακολούθησαν στενά την αφήγηση του ιδίου και του ΑΚΡ.
Η κυβέρνηση του Erdogan "περιέλουσε" τη χώρα με προεκλογικές παροχές, όπως δωρεάν φυσικό αέριο, ηλεκτρικό ρεύμα με έκπτωση και 10GB δωρεάν internet για τους φοιτητές.
Οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων κατά την προετοιμασία των εκλογών μπορεί επίσης να έπαιξαν υπέρ του προέδρου.
Οι παροχές αυτές σχεδιάστηκαν για να αντισταθμίσουν μια ζοφερή οικονομική εικόνα για τη χώρα των 85 εκατ. κατοίκων.
Η άνοδος των τιμών και η λίρα που έπεσε σε νέο χαμηλό επίπεδο την Παρασκευή, διαβρώνουν την αγοραστική δύναμη των απλών ψηφοφόρων.
Επιχειρηματικοί δεσμοί
Τα ισχυρά δίκτυα που έχει δημιουργήσει ο ίδιος και το κόμμα του επεκτείνονται και στις επιχειρήσεις.
Ο διευθυντής ενός τουρκικού βιομηχανικού ομίλου που εδρεύει σε ένα προπύργιο του ΑΚΡ δήλωσε ότι δεν θα αναλάμβανε εργασίες από εταιρείες που συνδέονται με την κυβέρνηση του Erdogan λόγω των όρων που συνδέονται με τη σύμβαση.
"Δεν σκέφτονται μόνο τη δουλειά, σκέφτονται κάτι διαφορετικό", δήλωσε το στέλεχος, το οποίο ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Περιέγραψε ένα κυκλικό σύστημα όπου οι άνθρωποι πληρώνουν για το προνόμιο να εργάζονται με μια εταιρεία που πρόσκειται στο κράτος και αναμένεται να δώσουν μίζες σε αντάλλαγμα.
Ο Arda Can Kumbaracıbaşı, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Bahçeşehir, ο οποίος έχει μελετήσει την άνοδο του ΑΚΡ, πρόσθεσε ότι "η κυβέρνηση παρέχει προσφορές και ευκαιρίες μόνο σε ομάδες που βρίσκονται κοντά της".
Για πολλούς στην Τουρκία, τα επιτεύγματα του κράτους δεν μπορούν να διαχωριστούν από τον ίδιο τον Erdogan.
Ο Kemal, ένας 37χρονος κουρέας στην Κωνσταντινούπολη, δήλωσε: "Ο Erdogan δεν είναι ο μόνος που μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο.
Η ζωή έχει βελτιωθεί δραματικά τα τελευταία 20 χρόνια και αυτό οφείλεται στον Erdogan.
Η χώρα μας ήταν ένα χάος πριν έρθει αυτός.
Τώρα όλοι απολαμβάνουν πολύ υψηλότερο βιοτικό επίπεδο".
"Οι μεταφορές σε όλη τη χώρα ήταν εφιάλτης, και τώρα έχουμε ένα αεροδρόμιο σε κάθε επαρχία.
Ποιος το έκανε αυτό; Ο Erdogan... Αν κάποιος μπορεί να φτιάξει αυτή την οικονομία, αυτός είναι ο Erdogan", ανέφερε ο Kemal στους FT.
Όλο και μεγαλύτερη η κάλυψη της χώρας
Ο Erdogan έχει καταφέρει σταθερά να διατηρεί την υποστήριξη της κυρίως συντηρητικής και ευσεβούς βάσης του εν μέρει επειδή πολλοί βλέπουν τη μοίρα τους συνδεδεμένη με τη δική του, αλλά και μέσω του μεγέθους του ισλαμιστικά ριζωμένου ΑΚΡ, το οποίο έχει γραφεία σε πόλεις και κωμοπόλεις σε όλη τη χώρα.
Το ΑΚΡ, το οποίο μαζί με τον υπερεθνικιστή εταίρο του διατήρησε την πλειοψηφία του στο κοινοβούλιο στις εκλογές της 14ης Μαΐου, έχει περισσότερα από 11 εκατομμύρια μέλη, σύμφωνα με στοιχεία του Ανώτατου Δικαστηρίου της Τουρκίας.
Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα του Kılıçdaroğlu, το οποίο ηγείται του εξακομματικού συνασπισμού της αντιπολίτευσης της χώρας, μπορεί να συγκεντρώσει μόνο 1,4 εκατ. μέλη.
"Το ΑΚΡ είχε χτίσει με επιτυχία πάνω στα εκλογικά προπύργια και την οργάνωση της βάσης των κομμάτων που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1970", δήλωσε ο Kumbaracıbaşı.
"Έτσι, τα δίκτυα πατρωνίας ήταν σίγουρα χρήσιμα για το ΑΚΡ ώστε να διατηρήσει τη βάση των υποστηρικτών του".
Πρόσθεσε ότι "πολλοί από τους συγγενείς των μελών του ΑΚΡ απολάμβαναν επίσης υψηλόβαθμες θέσεις σε διοικήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, πανεπιστήμια και δήμους".
Ο Harun Armağan, μέλος του κεντρικού συμβουλίου αποφάσεων του ΑΚΡ, χαρακτήρισε τον υπαινιγμό ότι τα μέλη του κόμματος αποκόμισαν χρηματικά ή άλλα οφέλη ως "προπαγάνδα της αντιπολίτευσης".
Ωστόσο, συμφώνησε ότι το εκτεταμένο εύρος του κόμματος αποτελεί πυλώνα της επιτυχίας του.
"Είμαστε ένα κίνημα της βάσης. Σε αυτό είμαστε πολύ καλοί και αυτό μας κάνει ισχυρούς".
Ο Armağan είπε ότι ο λόγος ήταν ότι το ΑΚΡ, μια ισχυρή εκλογική μηχανή που περιέγραψε ως τη μεγαλύτερη μη κυβερνητική οργάνωση της Τουρκίας, χρησιμοποιούσε το μεγάλο του δίκτυο για να παραμένει σε συνεχή επαφή με τους υποστηρικτές του και με όσους θα μπορούσαν να υποστηρίξουν το κόμμα.
"Πάντα ακούμε τους ανθρώπους που ψηφίζουν γιατί δεν τους ξεχνάμε", είπε.
Ο Somer από το Πανεπιστήμιο Koç πρόσθεσε ότι η σχέση προστάτη-πελάτη μεταξύ του Erdogan και των Τούρκων ψηφοφόρων είχε μόνο ενισχυθεί με την πάροδο των ετών, προσθέτοντας ότι τα πραγματικά και αντιληπτά οφέλη από την υποστήριξη του ΑΚΡ επεκτείνονται σε κυβερνητικές θέσεις εργασίας, κοινωνική βοήθεια για τους ηλικιωμένους και τους φτωχούς, ανακούφιση από καταστροφές και άδειες λειτουργίας επιχειρήσεων.
Μια τέτοια ευρεία προσπάθεια εκ των κάτω προς τα πάνω εξηγεί σε κάποιο βαθμό γιατί ο Erdogan έχει ισχυρό προβάδισμα έναντι άλλων υποψηφίων.
"Ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων ... αισθάνεται ότι εξαρτάται από την παραμονή του ΑΚΡ στην εξουσία για να συνεχίσει να λαμβάνει τα οφέλη που λαμβάνει από το κράτος", δήλωσε ο Somer.
Οι Τούρκοι ψηφοφόροι, πρόσθεσε, "οδηγούνται στο να αισθάνονται ότι δεν έχουν εναλλακτική λύση".
www.bankingnews.gr
Από το κόμμα του, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), που ιδρύθηκε το 2001, προέκυψε ένα εκτεταμένο σύστημα επιρροής, υποστήριξης και κρατικής γενναιοδωρίας, στο οποίο πολλοί στη χώρα βασίστηκαν για να ζήσουν - και φοβούνται ότι μπορεί να τελειώσει χωρίς τον Erdogan στην προεδρία.
"Ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων... αισθάνεται ότι εξαρτάται από την παραμονή του ΑΚΡ στην εξουσία για να συνεχίσει να λαμβάνει οφέλη από το κράτος", δήλωσε ο Murat Somer, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Koç της Κωνσταντινούπολης, στους Financial Times.
"Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε επισφαλή κατάσταση πιστεύουν ότι η σχέση τους με το κράτος εξαρτάται από τις καλές σχέσεις με το ΑΚΡ.
Είναι εξαρτημένοι από το ΑΚΡ", πρόσθεσε.
Η τεράστια βάση
Ο Erdogan στηρίχθηκε στο τεράστιο δίκτυο "βάσης" του για να εξασφαλίσει προβάδισμα στον πρώτο γύρο στις 14 Μαΐου και πήγε στην επαναληπτική ψηφοφορία της 28ης Μαΐου εναντίον του αντιπάλου του της αντιπολίτευσης Kemal Kılıçdaroğlu ως το ισχυρό φαβορί.
Ωστόσο, οι επικριτές επιμένουν ότι ο αγώνας ήταν από καιρό κεκλιμένος υπέρ του Erdogan, με τον 69χρονο πρόεδρο να χρησιμοποιεί μια σειρά από κρατικούς πόρους κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ενώ τα μέσα ενημέρωσης που συνδέονται με την κυβέρνηση ακολούθησαν στενά την αφήγηση του ιδίου και του ΑΚΡ.
Η κυβέρνηση του Erdogan "περιέλουσε" τη χώρα με προεκλογικές παροχές, όπως δωρεάν φυσικό αέριο, ηλεκτρικό ρεύμα με έκπτωση και 10GB δωρεάν internet για τους φοιτητές.
Οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό και στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων κατά την προετοιμασία των εκλογών μπορεί επίσης να έπαιξαν υπέρ του προέδρου.
Οι παροχές αυτές σχεδιάστηκαν για να αντισταθμίσουν μια ζοφερή οικονομική εικόνα για τη χώρα των 85 εκατ. κατοίκων.
Η άνοδος των τιμών και η λίρα που έπεσε σε νέο χαμηλό επίπεδο την Παρασκευή, διαβρώνουν την αγοραστική δύναμη των απλών ψηφοφόρων.
Επιχειρηματικοί δεσμοί
Τα ισχυρά δίκτυα που έχει δημιουργήσει ο ίδιος και το κόμμα του επεκτείνονται και στις επιχειρήσεις.
Ο διευθυντής ενός τουρκικού βιομηχανικού ομίλου που εδρεύει σε ένα προπύργιο του ΑΚΡ δήλωσε ότι δεν θα αναλάμβανε εργασίες από εταιρείες που συνδέονται με την κυβέρνηση του Erdogan λόγω των όρων που συνδέονται με τη σύμβαση.
"Δεν σκέφτονται μόνο τη δουλειά, σκέφτονται κάτι διαφορετικό", δήλωσε το στέλεχος, το οποίο ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Περιέγραψε ένα κυκλικό σύστημα όπου οι άνθρωποι πληρώνουν για το προνόμιο να εργάζονται με μια εταιρεία που πρόσκειται στο κράτος και αναμένεται να δώσουν μίζες σε αντάλλαγμα.
Ο Arda Can Kumbaracıbaşı, καθηγητής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Bahçeşehir, ο οποίος έχει μελετήσει την άνοδο του ΑΚΡ, πρόσθεσε ότι "η κυβέρνηση παρέχει προσφορές και ευκαιρίες μόνο σε ομάδες που βρίσκονται κοντά της".
Για πολλούς στην Τουρκία, τα επιτεύγματα του κράτους δεν μπορούν να διαχωριστούν από τον ίδιο τον Erdogan.
Ο Kemal, ένας 37χρονος κουρέας στην Κωνσταντινούπολη, δήλωσε: "Ο Erdogan δεν είναι ο μόνος που μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο.
Η ζωή έχει βελτιωθεί δραματικά τα τελευταία 20 χρόνια και αυτό οφείλεται στον Erdogan.
Η χώρα μας ήταν ένα χάος πριν έρθει αυτός.
Τώρα όλοι απολαμβάνουν πολύ υψηλότερο βιοτικό επίπεδο".
"Οι μεταφορές σε όλη τη χώρα ήταν εφιάλτης, και τώρα έχουμε ένα αεροδρόμιο σε κάθε επαρχία.
Ποιος το έκανε αυτό; Ο Erdogan... Αν κάποιος μπορεί να φτιάξει αυτή την οικονομία, αυτός είναι ο Erdogan", ανέφερε ο Kemal στους FT.
Όλο και μεγαλύτερη η κάλυψη της χώρας
Ο Erdogan έχει καταφέρει σταθερά να διατηρεί την υποστήριξη της κυρίως συντηρητικής και ευσεβούς βάσης του εν μέρει επειδή πολλοί βλέπουν τη μοίρα τους συνδεδεμένη με τη δική του, αλλά και μέσω του μεγέθους του ισλαμιστικά ριζωμένου ΑΚΡ, το οποίο έχει γραφεία σε πόλεις και κωμοπόλεις σε όλη τη χώρα.
Το ΑΚΡ, το οποίο μαζί με τον υπερεθνικιστή εταίρο του διατήρησε την πλειοψηφία του στο κοινοβούλιο στις εκλογές της 14ης Μαΐου, έχει περισσότερα από 11 εκατομμύρια μέλη, σύμφωνα με στοιχεία του Ανώτατου Δικαστηρίου της Τουρκίας.
Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα του Kılıçdaroğlu, το οποίο ηγείται του εξακομματικού συνασπισμού της αντιπολίτευσης της χώρας, μπορεί να συγκεντρώσει μόνο 1,4 εκατ. μέλη.
"Το ΑΚΡ είχε χτίσει με επιτυχία πάνω στα εκλογικά προπύργια και την οργάνωση της βάσης των κομμάτων που χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1970", δήλωσε ο Kumbaracıbaşı.
"Έτσι, τα δίκτυα πατρωνίας ήταν σίγουρα χρήσιμα για το ΑΚΡ ώστε να διατηρήσει τη βάση των υποστηρικτών του".
Πρόσθεσε ότι "πολλοί από τους συγγενείς των μελών του ΑΚΡ απολάμβαναν επίσης υψηλόβαθμες θέσεις σε διοικήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, πανεπιστήμια και δήμους".
Ο Harun Armağan, μέλος του κεντρικού συμβουλίου αποφάσεων του ΑΚΡ, χαρακτήρισε τον υπαινιγμό ότι τα μέλη του κόμματος αποκόμισαν χρηματικά ή άλλα οφέλη ως "προπαγάνδα της αντιπολίτευσης".
Ωστόσο, συμφώνησε ότι το εκτεταμένο εύρος του κόμματος αποτελεί πυλώνα της επιτυχίας του.
"Είμαστε ένα κίνημα της βάσης. Σε αυτό είμαστε πολύ καλοί και αυτό μας κάνει ισχυρούς".
Ο Armağan είπε ότι ο λόγος ήταν ότι το ΑΚΡ, μια ισχυρή εκλογική μηχανή που περιέγραψε ως τη μεγαλύτερη μη κυβερνητική οργάνωση της Τουρκίας, χρησιμοποιούσε το μεγάλο του δίκτυο για να παραμένει σε συνεχή επαφή με τους υποστηρικτές του και με όσους θα μπορούσαν να υποστηρίξουν το κόμμα.
"Πάντα ακούμε τους ανθρώπους που ψηφίζουν γιατί δεν τους ξεχνάμε", είπε.
Ο Somer από το Πανεπιστήμιο Koç πρόσθεσε ότι η σχέση προστάτη-πελάτη μεταξύ του Erdogan και των Τούρκων ψηφοφόρων είχε μόνο ενισχυθεί με την πάροδο των ετών, προσθέτοντας ότι τα πραγματικά και αντιληπτά οφέλη από την υποστήριξη του ΑΚΡ επεκτείνονται σε κυβερνητικές θέσεις εργασίας, κοινωνική βοήθεια για τους ηλικιωμένους και τους φτωχούς, ανακούφιση από καταστροφές και άδειες λειτουργίας επιχειρήσεων.
Μια τέτοια ευρεία προσπάθεια εκ των κάτω προς τα πάνω εξηγεί σε κάποιο βαθμό γιατί ο Erdogan έχει ισχυρό προβάδισμα έναντι άλλων υποψηφίων.
"Ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων ... αισθάνεται ότι εξαρτάται από την παραμονή του ΑΚΡ στην εξουσία για να συνεχίσει να λαμβάνει τα οφέλη που λαμβάνει από το κράτος", δήλωσε ο Somer.
Οι Τούρκοι ψηφοφόροι, πρόσθεσε, "οδηγούνται στο να αισθάνονται ότι δεν έχουν εναλλακτική λύση".
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών