Καχυποψία για τη στάση Erdogan στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ - Αξιωματούχος ΕΕ: Κάτι θέλει…

Με έντονο σκεπτικισμό και καχυποψία αντιμετωπίστηκε το αίτημα της Τουρκίας για επανέναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, εν μέσω διαμάχης για την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Erdogan εξέπληξε πολλούς συνδέοντας την αίτηση της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ με την ένταξη της χώρας του στην ΕΕ. Όπως είπε τα ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να «ανοίξουν το δρόμο» για την ένταξη της Τουρκίας στο πολιτικό μπλοκ με αντάλλαγμα την έγκριση της Άγκυρας να γίνει η Σουηδία μέλος της στρατιωτικής συμμαχίας. Αλλά πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικές διαδικασίες για δύο πολύ διαφορετικούς θεσμούς.
«Μου έκανε αρκετή εντύπωση που το συνέδεσε αυτό» δήλωσε στο CNBC η Μαρία Δεμερτζή από το think tank Bruegel με έδρα τις Βρυξέλλες. «Πετάς δίχτυα για να δεις τι μπορείς να πιάσεις», είπε για την κίνηση του Erdogan.

Η σχέση Τουρκίας και ΕΕ

Η Τουρκία και η ΕΕ είχαν μια δύσκολη σχέση όλα αυτά τα χρόνια. Η Άγκυρα υπέβαλε αίτηση για να γίνει μέλος της ΕΕ το 1987, αλλά, έπειτα από αρκετές προσκρούσεις, οι συνομιλίες για την ένταξή της στην πολιτική ομάδα πάγωσαν το 2018. Η ΕΕ έκρινε ότι η Τουρκία προωθούσε πολλές πολιτικές μεταρρυθμίσεις που στην πραγματικότητα την απομάκρυναν «περισσότερο» από το μπλοκ.
Μία από τις πολιτικές αλλαγές που εξόργισαν την ΕΕ ήταν ένα δημοψήφισμα του 2017 που έδωσε στον Erdogan περισσότερες εκτελεστικές εξουσίες.
«Χρειάζεται χρήματα», δήλωσε στο CNBC αξιωματούχος της ΕΕ, ο οποίος δεν θέλησε να κατονομαστεί λόγω της ευαίσθητης φύσης του θέματος, σχετικά με το γιατί ο Erdogan έφερε ξανά το θέμα αυτό τώρα. «Όλη αυτή η νέα φιλία με τη Δύση. Δεν έχει αλλάξει. Θέλει κάτι», πρόσθεσε ο ίδιος αξιωματούχος.
Εκπρόσωπος της τουρκικής αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες δεν ήταν άμεσα διαθέσιμος για σχόλια όταν επικοινώνησε με το CNBC.
Το 2016, η ΕΕ συμφώνησε να εκταμιεύσει 6 δισ. ευρώ (6,5 δισ. δολάρια) σε δύο δόσεις στην Άγκυρα, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη μεγάλη εισροή προσφύγων. Η συμφωνία ήρθε αφού η ΕΕ είδε ένα πρωτοφανές επίπεδο προσφύγων στα σύνορά της.
«Η ΕΕ έχει τεράστιο πρόβλημα αν ο Erdogan δεν συνεργαστεί», δήλωσε η κ. Δεμερτζή. «Η ΕΕ εξαρτάται από την Τουρκία για την αντιμετώπιση των μεταναστών».
Οι αφίξεις προσφύγων στην ΕΕ το 2023 δεν είναι επί του παρόντος κοντά στα επίπεδα που παρατηρήθηκαν το 2015, στο αποκορύφωμα της μεταναστευτικής κρίσης στην περιοχή. Ωστόσο, με περίπου 4 εκατ. πρόσφυγες να βρίσκονται σήμερα στην Τουρκία, οι νομοθέτες στην Άγκυρα εξακολουθούν να έχουν μεγάλη διαπραγματευτική δύναμη όταν πρόκειται για τις Βρυξέλλες.
«Είναι κάτι περισσότερο από [χρήματα]», δήλωσε στο CNBC ο Özgür Ünlühisarcıklı, διευθυντής του γραφείου της Άγκυρας για το think tank The German Marshall Fund.
«[Ο Erdogan] αναμένει μια πιο ειδική σχέση», πρόσθεσε, αναφέροντας μια πιθανή επίσκεψη του Γάλλου προέδρου αργότερα φέτος στην Τουρκία. Ο Erdogan «χρειάζεται να δει περισσότερες επισκέψεις αυτού του είδους», δήλωσε ο Ünlühisarcıklı.

Τι άλλο θα μπορούσε να δώσει η ΕΕ;

Η Κομισιόν δήλωσε τη Δευτέρα ότι εναπόκειται στην Άγκυρα να κάνει τη δουλειά που απαιτείται για να ενταχθεί.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μια πολύ δομημένη διαδικασία διεύρυνσης και με ένα πολύ, πολύ σαφές σύνολο βημάτων, που πρέπει να γίνουν από όλες τις υποψήφιες χώρες και ακόμη και από εκείνες που θέλουν να γίνουν υποψήφιες χώρες», δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα εκπρόσωπος της Επιτροπής.
«Η διαδικασία προσχώρησης για κάθε υποψήφια χώρα βασίζεται στα πλεονεκτήματα της κάθε χώρας», πρόσθεσε ο ίδιος εκπρόσωπος.
Αλλά, σύμφωνα με τον Ünlühisarcıklı, ο Erdogan μπορεί να μην επιθυμεί καν την ένταξη στην ΕΕ. «Πάει πολύ μακριά», καθώς αυτό θα εξασφάλιζε την εισαγωγή ορισμένων ανεπιθύμητων μέτρων στην Τουρκία, είπε. Ο ίδιος ανέφερε ότι ο εκσυγχρονισμός της τελωνειακής ένωσης και η απελευθέρωση των θεωρήσεων θα ήταν πιο ελκυστικά για την Τουρκία. Η πρώτη θα στήριζε το εμπόριο με τις ευρωπαϊκές χώρες και η δεύτερη θα επέτρεπε στους Τούρκους πολίτες να ταξιδεύουν ευκολότερα στην ΕΕ.
Ωστόσο, θα είναι δύσκολο για την ΕΕ να δώσει στην Τουρκία σημαντικά οφέλη. Χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν ιστορικές διαφορές με την Άγκυρα, για παράδειγμα. Είναι επίσης δύσκολο για ορισμένα κράτη της ΕΕ, κυρίως μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, να εμπιστευτούν τον Erdogan, δεδομένων των δεσμών του με το Κρεμλίνο.

www.bankingnews.gr