O Putin θέλει περισσότερα εδάφη και ανοίγει το Κουτί της Πανδώρας στη Βαβέλ της Ευρώπης

Η «δίψα» του Ρώσου προέδρου Vladimir Putin να επεκταθεί και σε νέες περιοχές - μετά την προσάρτηση των τεσσάρων ουκρανικών επαρχιών στη Ρωσία - έχει σημάνει συναγερμό στην Ευρώπη, οι ηγέτες της οποίας επισπεύδουν τα δικά τους σχέδια όσον αφορά την επέκταση του ευρωπαϊκού μπλοκ σε νέα εδάφη.
Σύμφωνα με το Politico, αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη κινήσεις για την ένταξη έως και 8 κρατών στην ΕΕ, προσπάθεια που αν και χαρακτηρίζεται ιστορική, εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους.

Τοξικές αντιπαραθέσεις

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, η ένταξη νέων κρατών – συμπεριλαμβανομένης ενδεχομένως και της αγροτικής δύναμης της Ουκρανίας – θα μπορούσε να ανοίξει το Κουτί της Πανδώρας όσον αφορά τις προκλήσεις για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Αυτή η εξέλιξη θα απαιτούσε σαρωτικές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της ΕΕ, κάτι που θα μπορούσε να πυροδοτήσει χρόνιες τοξικές αντιπαραθέσεις ανάμεσα στα κράτη – μέλη της ΕΕ.
Παρά την οδυνηρή πολυπλοκότητα που συνεπάγεται η διαδικασία της διεύρυνσης, η επιθετικότητα της Ρωσίας έπεισε αρκετούς Ευρωπαίους ηγέτες ότι δεν υπάρχει η πολυτέλεια της αναμονής.

Η τόλμη

«Αυτή είναι η στιγμή που πρέπει να φανούμε τολμηροί και να αλλάξουμε την προσέγγιση μας όσον αφορά τη διεύρυνση, να φέρουμε και τα έξι κράτη των δυτικών Βαλκανίων, αλλά και την Ουκρανία και τη Μολδαβία, στην οικογένεια μας» αναφέρει ο ΥΠΕΞ της Αυστρίας, Alexander Schallenberg, επισημαίνοντας πως η διεύρυνση δεν είναι μια γραφειοκρατική υπόθεση.
«Έχει να κάνει με την εξαγωγή και την προστασία ενός συγκεκριμένου μοντέλου ζωής, των ελεύθερων, ανοιχτών δυτικών Δημοκρατιών» υποστηρίζει ο Αυστριακός ΥΠΕΞ.
Το θέμα της διεύρυνσης αναμένεται να κυριαρχήσει στην ομιλία της Ursula von der Leyen που θα εκφωνήσει στις 13 Σεπτεμβρίου για την κατάσταση της ΕΕ, αλλά και στη συνάντηση που θα έχουν στα τέλη Οκτωβρίου οι Ευρωπαίοι υπουργοί ευρωπαϊκών υποθέσεων, τη στιγμή που Βερολίνο και Παρίσι φαίνεται να βρίσκονται και αυτά στην ίδια ρότα.

Πότε;

Ένα βασικό ερώτημα είναι ο χρόνος, το πότε δηλαδή θα υλοποιηθεί αυτή η διεύρυνση.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel έχει ζητήσει να γίνουν δεκτά τα νέα μέλη έως το 2030, αν και ο πρόεδρος της Γαλλίας, Emmanuel Macron έχει προτείνει η ένταξη τους να γίνεται σταδιακά, με τα κράτη αυτά να αποκτούν πρώτα πρόσβαση στην ενιαία αγορά πριν γίνουν πλήρη μέλη της ΕΕ.
Από την πλευρά του ο Schallenberg προτείνει να επιτραπεί στα υποψήφια κράτη να συμμετάσχουν ως παρατηρητές στην Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας, ένα όργανο των Βρυξελλών όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις για θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Από το 2013

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ώθηση για διεύρυνση της ΕΕ από το 2013, όταν και εντάχθηκε η Κροατία.
Σύμφωνα όμως με το Politico, εάν οι Ευρωπαίοι θέλουν να κάνουν πράξη αυτές τις φιλοδοξίες, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν μεγάλες προκλήσεις.
Η συζήτηση αναμένεται να είναι έντονη ανάμεσα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, οι οποίες σταθμίζουν την καταλληλότητα των υποψηφίων κρατών, όπως για παράδειγμα η Ουκρανία, για την οποία οι ανησυχίες για τη διαφθορά είναι τεράστιες στην Ευρώπη, αν και η μεγαλύτερη πρόκληση αναμένεται να είναι η εσωτερική μεταρρύθμιση στην ΕΕ προκειμένου να καθοριστεί ο τρόπος λήψης αποφάσεων στο νέο διευρυμένο μπλοκ των 33 κρατών-μελών.
Για αυτούς τους λόγους άλλωστε και όταν ο Michel έθεσε το 2030 ως ημερομηνία για την ένταξη των 8 νέων κρατών, εκπρόσωπος της Κομισιόν επί της ουσίας απέρριψε το τόσο βιαστικό… χρονοδιάγραμμα.
Εκτιμάται πως έως το τέλος του 2023 η Κομισιόν πρόκειται να παρουσιάσει τις εκθέσεις προόδου των κρατών αυτών για την ένταξη τους στην ΕΕ.

Αγροτικός… πόλεμος

Η περίπτωση της Ουκρανίας προβληματίζει ιδιαίτερα τους Ευρωπαίους, με την αγροτική πολιτική να θεωρείται ως ένα σημείο που θα προκαλέσει τεράστιες εντάσεις μεταξύ των Βρυξελλών και του Κιέβου.
Οι φθηνές εξαγωγές των σιτηρών της Ουκρανίας θα μπορούσαν να πλημμυρίσουν την ΕΕ και να «πνίξουν» τους επιδοτούμενους αγρότες του ευρωπαϊκού μπλοκ.
Η Πολωνία και άλλα ευρωπαϊκά κράτη έχουν ήδη κλείσει τις πόρτες τους στις εξαγωγές της Ουκρανίας προκειμένου, όπως υποστηρίζουν, να προστατεύσουν τους αγρότες τους.

Μεταρρυθμίσεις

Οι εσωτερικές μεταρρυθμίσεις που θα «πυροδοτήσει» η επέκταση της ΕΕ εκτιμάται πως θα αφορούν την αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, τον επανασχεδιασμό του ευρωπαϊκού Προϋπολογισμού και την επαναχάραξη της διαδικασίας λήψης αποφάσεων έτσι ώστε να προχωρήσει περαιτέρω στην χρήση της περίφημης «ειδικής πλειοψηφίας» σε τομείς όπως η εξωτερική πολιτική, όπου επί της ουσίας απαιτείται ομοφωνία.
«Αυτό που βλέπουμε είναι το σημερινό πλαίσιο, είτε πρόκειται για το δημοσιονομικό είτε για πολιτικές ή για διαδικασίες λήψης αποφάσεων, δεν είναι κατάλληλο για μια Ευρώπη των τριάντα κάτι κρατών μελών.
Μερικές φορές είναι ήδη πολύ, πολύ δύσκολο ακόμα και με τους 27» αναφέρει ο υπουργός Ευρώπης της Πορτογαλίας, Tiago Antunes.
Είναι προφανές πως μια μεγάλη επέκταση της ΕΕ, θα είχε ως συνέπεια να μετατοπιστεί το κέντρο βάρος του μπλοκ προς τα ανατολικά, κάτι που ενδεχομένως θα μείωνε την επιρροή της Γερμανίας και της Γαλλίας.
Μάλιστα το Politico υποστηρίζει πως ήδη μια ομάδα Ευρωβουλευτών εκπονεί εκτεταμένα σχέδια για την αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών, τα οποία υποστηρίζουν πως θα ήταν απαραίτητα σε περίπτωση διεύρυνσης της ΕΕ.

Δημοψηφίσματα

Ωστόσο, η αλλαγή των θεμελιωδών συνθηκών της ΕΕ είναι μια επίπονη διαδικασία που απαιτεί δημοψηφίσματα σε πολλές χώρες.
Πρόκειται όμως για μια διαδικασία που δεν καλοβλέπουν πολλοί Ευρωπαίοι διπλωμάτες οι οποίοι τονίζουν ότι μπορούν να εφαρμοστούν μεταρρυθμίσεις βάσει της υφιστάμενης Συνθήκης της Λισαβόνας.
«Στο Συμβούλιο δεν υπάρχει πλειοψηφία για αλλαγή συνθήκης.
Η νομική υπηρεσία του Συμβουλίου μάς συμβουλεύει εδώ και μήνες ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας είναι ανθεκτική στη διεύρυνση» αναφέρει Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Η συζήτηση για τη διεύρυνση πρόκειται να ενταθεί τους επόμενους μήνες, συμπεριλαμβανομένης της τρίτης συνεδρίασης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας που θα πραγματοποιηθεί στις 5 Οκτωβρίου στην Ισπανία.
Ο Charles Michel σχεδιάζει να συναντήσει ηγέτες της ΕΕ σε μικρές ομάδες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής προκειμένου να πληροφορηθεί τις θέσεις τους σχετικά με τη διεύρυνση της ΕΕ.
Σύμφωνα με το Politico, παρά την εστίαση στην Ουκρανία, οι μικρότερες υποψήφιες χώρες πιέζουν επίσης την ΕΕ.
Η πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου, Vjosa Osmani, η χώρα της οποίας υπέβαλε επίσημα αίτηση για ένταξη στην ΕΕ πέρυσι, καλωσόρισε προσεκτικά την ανανεωμένη εστίαση στη διεύρυνση.
«Πιστεύουμε ότι είναι προς το συμφέρον όλων, να ενταχθούν όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων», είπε η Osmani, αναφέροντας ότι οι χώρες δεν ήταν πρόθυμες να περιμένουν για πάντα την απόφαση της ΕΕ.
«Είναι δύσκολο να μην είσαι ανυπόμονος, ειδικά όταν κάνεις ό,τι σου ζητηθεί και μετά δεν συμβαίνει τίποτα», είπε η Osmani.

www.bankingnews.gr