Το άτυπο δείπνο της Δευτέρας αναμενόταν να καταλήξει σε μια «πολιτική συμφωνία»…
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε μια προκαταρκτική συμφωνία για τις τρεις κορυφαίες θέσεις της επόμενης πενταετίας κατά τη συνάντησή τους τη Δευτέρα (17 Ιουνίου), παρά τις προηγούμενες ελπίδες για ταχεία συμφωνία.
Το άτυπο δείπνο της Δευτέρας αναμενόταν να καταλήξει σε μια «πολιτική συμφωνία» για την εκ νέου εκλογή της Ursula von der Leyen σε πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον διορισμό του Πορτογάλου Antonio Costa ως προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Εσθονής Kaja Kallas ως Ύπατη Εκπροσώπου της Εξωτερικής Πολιτικής της Ένωσης.
Όμως, δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν και ζήτησαν περισσότερο χρόνο για να διαπραγματευτούν.
«Ήταν μια καλή συζήτηση, πηγαίνει προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν υπάρχει συμφωνία απόψε σε αυτό το στάδιο», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel στους δημοσιογράφους μετά το δείπνο και τις συνομιλίες μεταξύ των ηγετών της ΕΕ.
«Πρέπει να συμφωνήσουμε σε μια ομάδα και πρέπει να συμφωνήσουμε σε ένα πρόγραμμα», δήλωσε ο Michel.
«Τα πολιτικά κόμματα (…) κατέθεσαν προτάσεις και θα έχουμε την ευκαιρία τις επόμενες ημέρες να εργαστούμε περαιτέρω και να προετοιμάσουμε τις αποφάσεις που πρέπει να λάβουμε».
Ενώ δεν ανέλυσε τις προτάσεις, άτομα που γνωρίζουν τις συζητήσεις δήλωσαν ότι, ενώ δεν έγινε προσπάθεια να μπλοκαριστούν συγκεκριμένοι διορισμοί ή ονόματα, αρκετοί ηγέτες της ΕΕ ζήτησαν από τους υποψηφίους να παρουσιάσουν πιο λεπτομερή σχέδια για το τι θα έκαναν στους πιθανούς ρόλους τους.
«Το συλλογικό μας καθήκον είναι να αποφασίσουμε στο τέλος Ιουνίου», τόνισε ο Michel.
Οι ηγέτες της ΕΕ θα συγκεντρωθούν και πάλι στις Βρυξέλλες στις 27-28 Ιουνίου, ελπίζοντας να καταλήξουν σε συμφωνία πριν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψηφίσει για τον επόμενο πρόεδρο της Επιτροπής στα μέσα Ιουλίου.
Ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron επανέλαβε την εκτίμηση του Michel για τις συνομιλίες, λέγοντας ότι αναμένει συμφωνία την επόμενη εβδομάδα.
«Τα πράγματα πρέπει να ζυμωθούν λίγο ακόμα, αλλά δεν απέχουμε πολύ».
«Έχω σοβαρό λόγο να πιστεύω ότι την επόμενη εβδομάδα, η επίσημη σύνοδος κορυφής της ΕΕ θα είναι σε θέση να λάβει αποφάσεις σχετικά με τα ονόματα που προτάθηκαν για αυτές τις θέσεις-κλειδιά», δήλωσε ο Φινλανδός πρωθυπουργός Peter Orpo.
Εν τω μεταξύ, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Mark Rutte δήλωσε: «Δεν θα έχουμε επανάληψη του 2019, όταν ήταν μια μεγάλη τόμπολα και όλα παίζονταν για τρεις ημέρες», προσθέτοντας: «Αυτό δεν συμβαίνει εδώ – φαίνεται να είναι πολύ πιο ξεκάθαρο [αυτή τη φορά]».
Τι πήγε λοιπόν στραβά στο τραπέζι του δείπνου;
Σύμφωνα με αρκετούς διπλωμάτες της ΕΕ, το πρόβλημα δεν ήταν η δεύτερη εντολή για τη von der Leyen ή τους άλλους κορυφαίους υποψηφίους για τη θέση, καθώς οι διαπραγματευτές των τριών κύριων πολιτικών ομάδων της ΕΕ – του ΕΛΚ, των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων – είχαν συμφωνήσει σχετικά πριν από την έναρξη του κύριου μέρους της συνόδου κορυφής.
Επιπλέον, οι ηγέτες της Κροατίας, της Φινλανδίας και της Ολλανδίας ανέφεραν ότι η συζήτηση γύρω από την τριάδα είχε σχεδόν διευθετηθεί.
«Ήταν περισσότερο ένα ζήτημα του, από τι αποτελείται το συνολικό πακέτο; Πώς μπορεί να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη ώστε να αποδεχθεί και το Κοινοβούλιο τη λύση;» δήλωσε ο Όρπο στους δημοσιογράφους.
Με τους 13 από τους 27 ηγέτες της ΕΕ να ανήκουν στο κεντροδεξιό ΕΛΚ, δεν αρκέστηκαν μόνο στην υποστήριξη της von der Leyen και ήθελαν να δουν τα καλά τους εκλογικά αποτελέσματα να μεταφράζονται σε μεγαλύτερο μερίδιο εξουσίας και θέσεων.
«Νομίζαμε ότι ήταν μια τελειωμένη συμφωνία, αλλά το ΕΛΚ αποφάσισε διαφορετικά», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Αυτό σημαίνει ότι θέλουν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να διορίσουν έναν ηγέτη του ΕΛΚ για το δεύτερο μισό της πενταετούς θητείας της θέσης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με τις συνθήκες της ΕΕ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκλέγεται για θητεία δυόμισι ετών, η οποία μπορεί να ανανεωθεί μία φορά.
Μέχρι στιγμής, υπήρχε πάντα μια άτυπη συμφωνία μεταξύ των κομμάτων και των ηγετών ότι η θητεία του εκάστοτε επικεφαλής θα ανανεωθεί για άλλη μια θητεία χωρίς ιδιαίτερη συζήτηση, όπως είχε γίνει για τον Μισέλ.
Ωστόσο, δύο διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσαν στο Euractiv ότι το ΕΛΚ θέλει να διασφαλίσει ότι δεν θα χρειαστεί να επανεκλέξει τον εκλεκτό των Σοσιαλιστών για τη δεύτερη θητεία.
Οι Σοσιαλιστές, παράλληλα, υποστήριξαν ότι δεν υπάρχει λόγος να μην ακολουθηθεί η παράδοση και η διαδικασία.
«Είναι τώρα περισσότερο θέμα της ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ του ΕΛΚ και του S&D που εμπόδισε την ανακοίνωση μιας συμφωνίας απόψε», δήλωσε ένας δεύτερος διπλωμάτης της ΕΕ.
Επιπλέον, ορισμένοι ηγέτες της ΕΕ, ιδίως από το ΕΛΚ, είχαν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με μια συνεχιζόμενη έρευνα διαφθοράς για πρώην κυβερνητικούς αξιωματούχους του Κόστα.
Ενώ οι διαδικασίες τον είχαν οδηγήσει σε παραίτηση τον περασμένο Νοέμβριο, δεν έχει απαγγελθεί επίσημη κατηγορία εναντίον του για έγκλημα, αλλά μετά τη σύνοδο κορυφής, πηγές του ΕΛΚ δήλωσαν ότι ο Κόστα δεν τους έχει πείσει ακόμα.
Το βράδυ επιχειρήθηκε να αναμειχθούν στη συζήτηση και άλλες θέσεις υψηλού επιπέδου, όπως ο επόμενος διορισμός του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) μετά τη λήξη της θητείας το 2027 της δεξιάς Κριστίν Λαγκάρντ, καθώς και η θέση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, η οποία είναι πιθανό να δοθεί στον φιλελεύθερο Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, όπως εκτιμούν άνθρωποι που γνωρίζουν τις συζητήσεις.
Η ακροδεξιά έξω από το προσκήνιο;
Παρά τα κέρδη της ακροδεξιάς και των συντηρητικών στις ευρωεκλογές, επισήμως δεν εξετάζονται για την κορυφαία θέση.
«Η βούληση των ευρωπαϊκών λαών αγνοήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες – το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών είναι σαφές: τα δεξιά κόμματα ενισχύθηκαν, η Αριστερά και οι φιλελεύθεροι έχασαν έδαφος», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Victor Orban μετά τη σύνοδο κορυφής.
Αν και η Ιταλίδα πρωθυπουργός Georgia Meloni και το κόμμα της ECR θεωρούνταν ως ο πιθανός διαπραγματευτής της φον ντερ Λάιεν πριν από τις εκλογές, αυτό δεν ισχύει πλέον.
«Είναι απολύτως σαφές ότι η υποστήριξη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον επόμενο πρόεδρο της Επιτροπής δεν μπορεί να βασίζεται σε δεξιά και λαϊκιστικά κόμματα», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz στους δημοσιογράφους πριν από τις συνομιλίες.
Την προειδοποίηση του Scholz επανέλαβε και τρίτος διπλωμάτης της ΕΕ μιλώντας στο Euractiv, ο οποίος επέμεινε ότι τα άκρα δεξιά ή λαϊκιστικά κόμματα δεν αποτελούν μέρος των διαπραγματεύσεων.
Οι διπλωμάτες της ΕΕ τόνισαν ότι μπορεί να επιτευχθεί βασιζόμενοι στην «κεντρώα πλειοψηφία» του ΕΛΚ, των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων και χωρίς τα δεξιά κόμματα που βρίσκονται πιο δεξιά από το ΕΛΚ.
Η άποψη αυτή αμφισβητείται ωστόσο από ηγέτες των Συντηρητικών, όπως η Meloni, σύμφωνα με πληροφορίες του Euractiv.
www.bankingnews.gr
Το άτυπο δείπνο της Δευτέρας αναμενόταν να καταλήξει σε μια «πολιτική συμφωνία» για την εκ νέου εκλογή της Ursula von der Leyen σε πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον διορισμό του Πορτογάλου Antonio Costa ως προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Εσθονής Kaja Kallas ως Ύπατη Εκπροσώπου της Εξωτερικής Πολιτικής της Ένωσης.
Όμως, δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν και ζήτησαν περισσότερο χρόνο για να διαπραγματευτούν.
«Ήταν μια καλή συζήτηση, πηγαίνει προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν υπάρχει συμφωνία απόψε σε αυτό το στάδιο», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel στους δημοσιογράφους μετά το δείπνο και τις συνομιλίες μεταξύ των ηγετών της ΕΕ.
«Πρέπει να συμφωνήσουμε σε μια ομάδα και πρέπει να συμφωνήσουμε σε ένα πρόγραμμα», δήλωσε ο Michel.
«Τα πολιτικά κόμματα (…) κατέθεσαν προτάσεις και θα έχουμε την ευκαιρία τις επόμενες ημέρες να εργαστούμε περαιτέρω και να προετοιμάσουμε τις αποφάσεις που πρέπει να λάβουμε».
Ενώ δεν ανέλυσε τις προτάσεις, άτομα που γνωρίζουν τις συζητήσεις δήλωσαν ότι, ενώ δεν έγινε προσπάθεια να μπλοκαριστούν συγκεκριμένοι διορισμοί ή ονόματα, αρκετοί ηγέτες της ΕΕ ζήτησαν από τους υποψηφίους να παρουσιάσουν πιο λεπτομερή σχέδια για το τι θα έκαναν στους πιθανούς ρόλους τους.
«Το συλλογικό μας καθήκον είναι να αποφασίσουμε στο τέλος Ιουνίου», τόνισε ο Michel.
Οι ηγέτες της ΕΕ θα συγκεντρωθούν και πάλι στις Βρυξέλλες στις 27-28 Ιουνίου, ελπίζοντας να καταλήξουν σε συμφωνία πριν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψηφίσει για τον επόμενο πρόεδρο της Επιτροπής στα μέσα Ιουλίου.
Ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron επανέλαβε την εκτίμηση του Michel για τις συνομιλίες, λέγοντας ότι αναμένει συμφωνία την επόμενη εβδομάδα.
«Τα πράγματα πρέπει να ζυμωθούν λίγο ακόμα, αλλά δεν απέχουμε πολύ».
«Έχω σοβαρό λόγο να πιστεύω ότι την επόμενη εβδομάδα, η επίσημη σύνοδος κορυφής της ΕΕ θα είναι σε θέση να λάβει αποφάσεις σχετικά με τα ονόματα που προτάθηκαν για αυτές τις θέσεις-κλειδιά», δήλωσε ο Φινλανδός πρωθυπουργός Peter Orpo.
Εν τω μεταξύ, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Mark Rutte δήλωσε: «Δεν θα έχουμε επανάληψη του 2019, όταν ήταν μια μεγάλη τόμπολα και όλα παίζονταν για τρεις ημέρες», προσθέτοντας: «Αυτό δεν συμβαίνει εδώ – φαίνεται να είναι πολύ πιο ξεκάθαρο [αυτή τη φορά]».
Τι πήγε λοιπόν στραβά στο τραπέζι του δείπνου;
Σύμφωνα με αρκετούς διπλωμάτες της ΕΕ, το πρόβλημα δεν ήταν η δεύτερη εντολή για τη von der Leyen ή τους άλλους κορυφαίους υποψηφίους για τη θέση, καθώς οι διαπραγματευτές των τριών κύριων πολιτικών ομάδων της ΕΕ – του ΕΛΚ, των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων – είχαν συμφωνήσει σχετικά πριν από την έναρξη του κύριου μέρους της συνόδου κορυφής.
Επιπλέον, οι ηγέτες της Κροατίας, της Φινλανδίας και της Ολλανδίας ανέφεραν ότι η συζήτηση γύρω από την τριάδα είχε σχεδόν διευθετηθεί.
«Ήταν περισσότερο ένα ζήτημα του, από τι αποτελείται το συνολικό πακέτο; Πώς μπορεί να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη ώστε να αποδεχθεί και το Κοινοβούλιο τη λύση;» δήλωσε ο Όρπο στους δημοσιογράφους.
Με τους 13 από τους 27 ηγέτες της ΕΕ να ανήκουν στο κεντροδεξιό ΕΛΚ, δεν αρκέστηκαν μόνο στην υποστήριξη της von der Leyen και ήθελαν να δουν τα καλά τους εκλογικά αποτελέσματα να μεταφράζονται σε μεγαλύτερο μερίδιο εξουσίας και θέσεων.
«Νομίζαμε ότι ήταν μια τελειωμένη συμφωνία, αλλά το ΕΛΚ αποφάσισε διαφορετικά», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Αυτό σημαίνει ότι θέλουν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να διορίσουν έναν ηγέτη του ΕΛΚ για το δεύτερο μισό της πενταετούς θητείας της θέσης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σύμφωνα με τις συνθήκες της ΕΕ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκλέγεται για θητεία δυόμισι ετών, η οποία μπορεί να ανανεωθεί μία φορά.
Μέχρι στιγμής, υπήρχε πάντα μια άτυπη συμφωνία μεταξύ των κομμάτων και των ηγετών ότι η θητεία του εκάστοτε επικεφαλής θα ανανεωθεί για άλλη μια θητεία χωρίς ιδιαίτερη συζήτηση, όπως είχε γίνει για τον Μισέλ.
Ωστόσο, δύο διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσαν στο Euractiv ότι το ΕΛΚ θέλει να διασφαλίσει ότι δεν θα χρειαστεί να επανεκλέξει τον εκλεκτό των Σοσιαλιστών για τη δεύτερη θητεία.
Οι Σοσιαλιστές, παράλληλα, υποστήριξαν ότι δεν υπάρχει λόγος να μην ακολουθηθεί η παράδοση και η διαδικασία.
«Είναι τώρα περισσότερο θέμα της ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ του ΕΛΚ και του S&D που εμπόδισε την ανακοίνωση μιας συμφωνίας απόψε», δήλωσε ένας δεύτερος διπλωμάτης της ΕΕ.
Επιπλέον, ορισμένοι ηγέτες της ΕΕ, ιδίως από το ΕΛΚ, είχαν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με μια συνεχιζόμενη έρευνα διαφθοράς για πρώην κυβερνητικούς αξιωματούχους του Κόστα.
Ενώ οι διαδικασίες τον είχαν οδηγήσει σε παραίτηση τον περασμένο Νοέμβριο, δεν έχει απαγγελθεί επίσημη κατηγορία εναντίον του για έγκλημα, αλλά μετά τη σύνοδο κορυφής, πηγές του ΕΛΚ δήλωσαν ότι ο Κόστα δεν τους έχει πείσει ακόμα.
Το βράδυ επιχειρήθηκε να αναμειχθούν στη συζήτηση και άλλες θέσεις υψηλού επιπέδου, όπως ο επόμενος διορισμός του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) μετά τη λήξη της θητείας το 2027 της δεξιάς Κριστίν Λαγκάρντ, καθώς και η θέση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, η οποία είναι πιθανό να δοθεί στον φιλελεύθερο Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, όπως εκτιμούν άνθρωποι που γνωρίζουν τις συζητήσεις.
Η ακροδεξιά έξω από το προσκήνιο;
Παρά τα κέρδη της ακροδεξιάς και των συντηρητικών στις ευρωεκλογές, επισήμως δεν εξετάζονται για την κορυφαία θέση.
«Η βούληση των ευρωπαϊκών λαών αγνοήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες – το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών είναι σαφές: τα δεξιά κόμματα ενισχύθηκαν, η Αριστερά και οι φιλελεύθεροι έχασαν έδαφος», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Victor Orban μετά τη σύνοδο κορυφής.
Αν και η Ιταλίδα πρωθυπουργός Georgia Meloni και το κόμμα της ECR θεωρούνταν ως ο πιθανός διαπραγματευτής της φον ντερ Λάιεν πριν από τις εκλογές, αυτό δεν ισχύει πλέον.
«Είναι απολύτως σαφές ότι η υποστήριξη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον επόμενο πρόεδρο της Επιτροπής δεν μπορεί να βασίζεται σε δεξιά και λαϊκιστικά κόμματα», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz στους δημοσιογράφους πριν από τις συνομιλίες.
Την προειδοποίηση του Scholz επανέλαβε και τρίτος διπλωμάτης της ΕΕ μιλώντας στο Euractiv, ο οποίος επέμεινε ότι τα άκρα δεξιά ή λαϊκιστικά κόμματα δεν αποτελούν μέρος των διαπραγματεύσεων.
Οι διπλωμάτες της ΕΕ τόνισαν ότι μπορεί να επιτευχθεί βασιζόμενοι στην «κεντρώα πλειοψηφία» του ΕΛΚ, των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων και χωρίς τα δεξιά κόμματα που βρίσκονται πιο δεξιά από το ΕΛΚ.
Η άποψη αυτή αμφισβητείται ωστόσο από ηγέτες των Συντηρητικών, όπως η Meloni, σύμφωνα με πληροφορίες του Euractiv.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών