Παπαναστασίου (Κύπριος ΥΠΕΝ): Προς εκταμίευση τα 25 εκ ανά έτος για τον Great Sea - Συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις με Ελλάδα, Κομισιόν και Επενδυτές

Ο Κύπριος ΥΠΕΝ Γιώργος Παπαναστασίου με δηλώσεις του πριν από λίγο στο ΡΙΚ, επιβεβαίωσε τη συμμετοχή της Κύπρου στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου, αναφέροντας μεταξύ άλλων την χρηματοδότηση 25 εκατ. ευρώ ανά έτος του κόστους των καταναλωτών από το Ταμείο Δημοπρασιών Ρύπων.
Ο Κύπριος ΥΠΕΝ σημείωσε με γνώμονα τον οδικό χάρτη των αποφάσεων για τα συμφέροντα της χώρας θα συνεχιστούν οι διαβουλεύσεις με την ελληνική πλευρά, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους όποιους άλλους ενδιαφερομένους.

Σύμφωνα με την ενημέρωση που έκανε πριν από λίγο στους δημοσιογράφους ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το μεσημέρι την πρόταση που κατέθεσε ο ίδιος για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης.

Η απόφαση περιλαμβάνει μία τροποποίηση στο υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο, την οποία θα ενσωματώσει στις αποφάσεις της η ΡΑΕΚ τις επόμενες ημέρες.

Συγκεκριμένα:

Τροποποιείται η απόφαση της ΡΑΕΚ ημερομηνίας 2/7/24, η οποία προβλέπει ότι η ανάκτηση δαπανών του φορέα υλοποίησης (Great Sea Interconnector) από τους καταναλωτές ηλεκτρισμού στην Κύπρο θα αρχίσει μετά την έναρξη λειτουργίας της διασύνδεσης. Με τη σημερινή απόφαση, η ανάκτηση μέρους των δαπανών του φορέα υλοποίησης θα αρχίσει εντός του 2025 και θα συνεχιστεί μέχρι τον Δεκέμβριο του 2029. Το ποσό ανάκτησης καθορίστηκε στα 25 εκατ. τον χρόνο και θα προέρχονται από κρατικά κονδύλια και συγκεκριμένα από το σύστημα δημοπράτησης δικαιωμάτων ρύπων. Για τηνπρώτη δόση θα κατατεθεί στη Βουλή συμπληρωματικός προϋπολογισμός. Δεν θα επιβαρυνθούν άμεσα, κατά την 5ετία των κατασκευαστικών έργων, οι καταναλωτές.

Αν η ολοκλήρωση της διασύνδεσης δεν γίνει μέσα στο 2029, η χρηματοδότηση του GSI θα διακοπεί και θα επαναρχίσει –με χρέωση των καταναλωτών- μετά τη λειτουργία του έργου. Αν οι δαπάνες του ΑΔΜΗΕ κατά την πενταετία 2025-29 είναι μεγαλύτερες των 125 εκατ. ευρώ (κάτι μάλλον βέβαιο) το υπόλοιπο θα καταβληθεί από τους καταναλωτές στη διάρκεια της λειτουργίας του καλωδίου.

Ο υπουργός Ενέργειας δεν έκανε καμία αναφορά στην παράταση της ισχύος του premium WACC (απόδοση κεφαλαίου-κέρδος) 8.3% για 17 χρόνια αντί για 12 που προβλέπει η υφιστάμενη απόφαση της ΡΑΕΚ. Αυτή η αλλαγή είχε συμφωνηθεί μεταξύ των δύο πλευρών (και της ΡΑΕΚ) στις 2 Σεπτεμβρίου.

Καμία αναφορά δεν έγινε για τον διαμοιρασμό του κόστους 50-50 μεταξύ καταναλωτών σε Κύπρο και Ελλάδα, σε περίπτωση απρόοπτου γεγονότος που δυνατό να παρεμποδίσει την ολοκλήρωση ή λειτουργία του έργου, χωρίς ευθύνη του φορέα υλοποίησης. Δυνατό οι δύο αυτές αποφάσεις (premium Wacc και διαμοιρασμός γεωπολιτικού ρίσκου να αφέθηκαν να ληφθούν τις επόμενες μέρες από τη ΡΑΕΚ, αν και αναμενόταν ότι θα γίνει σχετική αναφορά και στην απόφαση του Υπουργικού.

Δεν έγινε επίσης σαφής αναφορά για τη λήψη τελικής επενδυτικής απόφασης για συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector.

Τι καταγράφηκε για τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου

Νωρίτερα το Υπουργικό Συμβούλιο της Κύπρου συζήτησε και ενέκρινε νωρίτερα σήμερα την πρόταση που κατέθεσε το Υπουργείο Ενέργειας για αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Κρήτης.
Επίσημη ανακοίνωση εκκρεμεί. Από την Προεδρία εστάλη ενημέρωση ότι στις 6 μ.μ., στο Προεδρικό Μέγαρο, θα προβεί σε δηλώσεις για την απόφαση ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου.
Η κυπριακή Κυβέρνηση έδειχνε έτοιμη να αποδεχθεί τα δύο βασικά αιτήματα του ΑΔΜΗΕ για ισάριθμες αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο της διασύνδεσης, τα οποία άλλωστε είχε αποδεχθεί στην προκαταρκτική συμφωνία της Δευτέρας 2/9.
Δηλαδή, πρώτον, να χρηματοδοτήσει η Κυβέρνηση και όχι απευθείας οι καταναλωτές ρεύματος -πιθανό με έγκριση προϋπολογισμού από τη Βουλή- τη χρηματοδότηση του ΑΔΜΗΕ με 25 εκατ. τον χρόνο για την πενταετία 2025 – ‘29, για ανάκτηση μέρους των δαπανών του για την εκτέλεση των έργων και, δεύτερο, να παραταθεί για 17 χρόνια αντί για 12 η παραχώρηση Wacc (απόδοση κεφαλαίου – κέρδους) ύψους 8.3% στον φορέα υλοποίησης, για να ενισχυθεί η βιωσιμότητα του έργου.
Επίσης, όπως έγραφε το WEN στις 12/9, η κυπριακή πλευρά φέρεται να δεσμεύτηκε να συμμετάσχει με 100 εκατ. ευρώ στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector και σε ποσοστό που μένει να διευθετηθεί.
Η ελληνική πλευρά από την άλλη φέρεται να δεσμεύτηκε να επιμεριστεί το γεωπολιτικό ρίσκο ισόποσα στις δύο χώρες (50-50%) και όχι σε αναλογία 37% (Ελλάδα- 63% Κύπρος) που προβλέπει η διασυνοριακή συμφωνία για το έργο. Με τη νέα αυτή διευθέτηση αίρονται οι ενστάσεις της κυπριακής πλευράς για το κόστος που μπορεί να προκύψει στην περίπτωση που το έργο σταματήσει λόγω γεωπολιτικών ή και άλλων εξωγενών παραγόντων. Εκτίμηση της ελληνικής πλευράς, μετά και την πρόσφατη δημόσια στήριξη του αμερικανικού παράγοντα που εκφράστηκε στη ΔΕΘ, ότι δεν πρόκειται να ανακύψει κάποιο ζήτημα με την Τουρκία που θα θέσει σε κίνδυνο την υλοποίηση του έργου.