Η υπεραξία (αγγλ.goodwill) μιας επιχείρησης προκύπτει από την διαφορά που τυχόν παρατηρείται μεταξύ του κόστους επένδυσης σε αυτήν (σε μια πιθανή εξαγορά της ) δηλαδή του χρηματικού αντιτίμου στο οποίο συμφωνείται η συναλλαγή και της εσωτερικής αξίας απόκτησης , δηλαδή της λογιστικής αξίας στην οποία αποτιμάται βάσει των βιβλίων της (εφαρμόζοντας το ποσοστό συμμετοχής στα Ίδια Κεφάλαια της).
Η υπεραξία αυτή μπορεί να προκύπτει από πιθανώς υποτιμημένα ή υπερτιμημένα στοιχεία του Ενεργητικού ή και των Υποχρεώσεων ή να οφείλεται στην υπεραξία απόκτησης ,δηλαδή τη φήμη και πελατεία.
ΦΗΜΗ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΙΑ
Ο « αέρας» μιας επιχείρησης αναφέρεται στην επιπλέον αξία που μπορεί να έχει ,λόγω της καλής φήμης , της πελατείας ή της θέσης και κατ΄ επέκταση ,το χρηματικό ποσό που αναλογεί σε αυτήν. Είναι μέγεθος το οποίο μπορεί να πωληθεί ή να αγοραστεί και τότε εγγράφεται στις οικονομικές καταστάσεις των συναλλασσόμενων μερών. Ως «αέρας» χαρακτηρίζονται και οι μάρκες (brands)
ΕΝΟΙΑ ΣΤΗΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΟ MARKETING
Συχνά τα Τμήματα Οικονομικών και Marketing αναφέρονται στην έννοια της υπεραξίας με διαφορετικές ερμηνείες .Στο χώρο της λογιστικής επικρατεί ο όρος της Υπεραξίας Καθαρής Θέσης (Goodwill Equity) ενώ στο χώρο του Marketing χρησιμοποιούν τον όρο Υπεραξία Μάρκας (Brand Equity) Στην πρώτη περίπτωση οι λογιστές αναφέρονται στη διαφορά που προκύπτει μεταξύ της αξίας συναλλαγής και της εσωτερικής λογιστικής αξίας της Καθαρής Θέσης (Στοιχεία Ενεργητικού- Υποχρεώσεις) που κατανέμεται σε υπερεκτιμημένα και υποεκτιμημένα στοιχεία και ότι περισσεύει λογίζεται ως φήμη και πελατεία , ενώ στη δεύτερη περίπτωση αναφέρονται στην επιπλέον αξία που διαφοροποιεί ένα προϊόν ή εταιρία που είναι επώνυμο-η από τα υπόλοιπα -ες ανώνυμα-ες προϊόντα και εταιρίες.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ
Για να προσδιορίσουμε την υπεραξία απλά ως αναφορά παίρνουμε την τιμή αγοράς μιας εταιρίας. Στη συνέχεια αφαιρούμε από αυτήν την καθαρή εύλογη αγοραία αξία των αναγνωρίσιμων περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων
Υπεραξία = P- (A-L) όπου
P τιμή αγοράς της εταιρίας -στόχου
Α εύλογη αγοραία αξία περιουσιακών στοιχείων
L εύλογη αγοραία αξία των υποχρεώσεων
Ωστόσο στην πράξη συναντάμε διαφωνίες για τον ορθό υπολογισμό της υπεραξίας. Ένας λόγος είναι ότι η υπεραξία περιλαμβάνει συνυπολογισμό εκτιμήσεων μελλοντικών ταμειακών ροών και άλλων εκτιμήσεων που δεν είναι γνωστές κατά τον χρόνο της απόκτησης. Αυτό προβληματίζει όταν αναζητάμε τρόπους σύγκρισης των αναφερόμενων περιουσιακών στοιχείων ή καθαρού εισοδήματος μεταξύ διαφορετικών οργανισμών εννοώντας διαφορετικές ότι μερικές έχουν αποκτήσει προηγουμένως άλλες εταιρίες ενώ κάποιες όχι.
Η υπεραξία στην λογιστική περιλαμβάνει και τις απογειώσεις. Η απομείωση ενός περιουσιακού στοιχείου συμβαίνει όταν η αγοραία αξία του περιουσιακού στοιχείου είναι κάτω από το ιστορικό κόστος. Αυτό το είδος κόστους αναφέρεται σε πάγια στοιχεία είτε ενσώματα είτε ασώματα συμπεριλαμβανομένης της υπεραξίας.
Η πτώση κάτω από το ιστορικό κόστος συμβαίνει ως αποτέλεσμα δυσμενούς γεγονότος όπως:
Η μείωση των ταμειακών ροών
Το αυξημένο ανταγωνιστικό περιβάλλον
Η οικονομική ύφεση
Μια εταιρία μπορεί να εκτιμήσει ότι τα αποκτηθέντα καθαρά περιουσιακά στοιχεία πέφτουν κάτω από τη λογιστική αξία ή ότι το ποσό της υπεραξίας ήταν υπερεκτιμημένο. Το έξοδο απομείωσης υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ της τρέχουσας αγοραίας αξίας και της τιμής αγοράς του ασώματου περιουσιακού στοιχείου.
Η απομείωση οδηγεί σε μείωση του λογαριασμού υπεραξίας στην Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης
Το έξοδο αναγνωρίζεται ,επίσης, ως ζημία στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως. Τέλος τα κέρδη ανά μετοχή (EPS) και η τιμή της μετοχής τα εταιρίας επηρεάζονται ,εξίσου, αρνητικά.
Οι δύο εφαρμοσμένες μέθοδοι για τον έλεγχο των απομειώσεων είναι η προσέγγιση εισοδήματος και η προσέγγιση αγοράς.
Επισήμανση
Προηγούμενη θέση του Υπουργείου Οικονομικών είχε ως βάση το ότι σε περιπτώσεις διακοπής και έναρξης εργασιών επιχειρήσεων με το ίδιο αντικείμενο εργασιών είναι πιθανόν να υποκρύπτεται η καταβολή «αέρα» ή μεταβίβαση ολόκληρης της επιχείρησης που σταματά τις εργασίες της.
Το ΣτΕ όμως με την 2661/2008 απόφασή του έκρινε ότι για την επιβολή της αυτοτελούς φορολόγησης 20% στο κέρδος ή στην ωφέλεια που προκύπτει από την μεταβίβαση επιχείρησης ως σύνολο ,η φορολογική αρχή φέρει το βάρος απόδειξης ότι έλαβε χώρα μεταβίβαση της επιχείρησης.
Με την ΠΟΛ.1169/2.8.2011 κατά την διακοπή εργασιών επιχείρησης και έναρξη στον ίδιο χώρο με το ίδιο αντικείμενο εργασιών άλλης επιχείρησης δεν οφείλετε φόρος υπεραξίας , όταν δεν προκύπτει η καταβολή σχετικού τιμήματος.
Υπηρεσίες Βιώσιμης Επιχειρηματικής Ανάπτυξης
www.boxmind.gr
www.bankingnews.gr
Η υπεραξία αυτή μπορεί να προκύπτει από πιθανώς υποτιμημένα ή υπερτιμημένα στοιχεία του Ενεργητικού ή και των Υποχρεώσεων ή να οφείλεται στην υπεραξία απόκτησης ,δηλαδή τη φήμη και πελατεία.
ΦΗΜΗ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΙΑ
Ο « αέρας» μιας επιχείρησης αναφέρεται στην επιπλέον αξία που μπορεί να έχει ,λόγω της καλής φήμης , της πελατείας ή της θέσης και κατ΄ επέκταση ,το χρηματικό ποσό που αναλογεί σε αυτήν. Είναι μέγεθος το οποίο μπορεί να πωληθεί ή να αγοραστεί και τότε εγγράφεται στις οικονομικές καταστάσεις των συναλλασσόμενων μερών. Ως «αέρας» χαρακτηρίζονται και οι μάρκες (brands)
ΕΝΟΙΑ ΣΤΗΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΟ MARKETING
Συχνά τα Τμήματα Οικονομικών και Marketing αναφέρονται στην έννοια της υπεραξίας με διαφορετικές ερμηνείες .Στο χώρο της λογιστικής επικρατεί ο όρος της Υπεραξίας Καθαρής Θέσης (Goodwill Equity) ενώ στο χώρο του Marketing χρησιμοποιούν τον όρο Υπεραξία Μάρκας (Brand Equity) Στην πρώτη περίπτωση οι λογιστές αναφέρονται στη διαφορά που προκύπτει μεταξύ της αξίας συναλλαγής και της εσωτερικής λογιστικής αξίας της Καθαρής Θέσης (Στοιχεία Ενεργητικού- Υποχρεώσεις) που κατανέμεται σε υπερεκτιμημένα και υποεκτιμημένα στοιχεία και ότι περισσεύει λογίζεται ως φήμη και πελατεία , ενώ στη δεύτερη περίπτωση αναφέρονται στην επιπλέον αξία που διαφοροποιεί ένα προϊόν ή εταιρία που είναι επώνυμο-η από τα υπόλοιπα -ες ανώνυμα-ες προϊόντα και εταιρίες.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ
Για να προσδιορίσουμε την υπεραξία απλά ως αναφορά παίρνουμε την τιμή αγοράς μιας εταιρίας. Στη συνέχεια αφαιρούμε από αυτήν την καθαρή εύλογη αγοραία αξία των αναγνωρίσιμων περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων
Υπεραξία = P- (A-L) όπου
P τιμή αγοράς της εταιρίας -στόχου
Α εύλογη αγοραία αξία περιουσιακών στοιχείων
L εύλογη αγοραία αξία των υποχρεώσεων
Ωστόσο στην πράξη συναντάμε διαφωνίες για τον ορθό υπολογισμό της υπεραξίας. Ένας λόγος είναι ότι η υπεραξία περιλαμβάνει συνυπολογισμό εκτιμήσεων μελλοντικών ταμειακών ροών και άλλων εκτιμήσεων που δεν είναι γνωστές κατά τον χρόνο της απόκτησης. Αυτό προβληματίζει όταν αναζητάμε τρόπους σύγκρισης των αναφερόμενων περιουσιακών στοιχείων ή καθαρού εισοδήματος μεταξύ διαφορετικών οργανισμών εννοώντας διαφορετικές ότι μερικές έχουν αποκτήσει προηγουμένως άλλες εταιρίες ενώ κάποιες όχι.
Η υπεραξία στην λογιστική περιλαμβάνει και τις απογειώσεις. Η απομείωση ενός περιουσιακού στοιχείου συμβαίνει όταν η αγοραία αξία του περιουσιακού στοιχείου είναι κάτω από το ιστορικό κόστος. Αυτό το είδος κόστους αναφέρεται σε πάγια στοιχεία είτε ενσώματα είτε ασώματα συμπεριλαμβανομένης της υπεραξίας.
Η πτώση κάτω από το ιστορικό κόστος συμβαίνει ως αποτέλεσμα δυσμενούς γεγονότος όπως:
Η μείωση των ταμειακών ροών
Το αυξημένο ανταγωνιστικό περιβάλλον
Η οικονομική ύφεση
Μια εταιρία μπορεί να εκτιμήσει ότι τα αποκτηθέντα καθαρά περιουσιακά στοιχεία πέφτουν κάτω από τη λογιστική αξία ή ότι το ποσό της υπεραξίας ήταν υπερεκτιμημένο. Το έξοδο απομείωσης υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ της τρέχουσας αγοραίας αξίας και της τιμής αγοράς του ασώματου περιουσιακού στοιχείου.
Η απομείωση οδηγεί σε μείωση του λογαριασμού υπεραξίας στην Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης
Το έξοδο αναγνωρίζεται ,επίσης, ως ζημία στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως. Τέλος τα κέρδη ανά μετοχή (EPS) και η τιμή της μετοχής τα εταιρίας επηρεάζονται ,εξίσου, αρνητικά.
Οι δύο εφαρμοσμένες μέθοδοι για τον έλεγχο των απομειώσεων είναι η προσέγγιση εισοδήματος και η προσέγγιση αγοράς.
Επισήμανση
Προηγούμενη θέση του Υπουργείου Οικονομικών είχε ως βάση το ότι σε περιπτώσεις διακοπής και έναρξης εργασιών επιχειρήσεων με το ίδιο αντικείμενο εργασιών είναι πιθανόν να υποκρύπτεται η καταβολή «αέρα» ή μεταβίβαση ολόκληρης της επιχείρησης που σταματά τις εργασίες της.
Το ΣτΕ όμως με την 2661/2008 απόφασή του έκρινε ότι για την επιβολή της αυτοτελούς φορολόγησης 20% στο κέρδος ή στην ωφέλεια που προκύπτει από την μεταβίβαση επιχείρησης ως σύνολο ,η φορολογική αρχή φέρει το βάρος απόδειξης ότι έλαβε χώρα μεταβίβαση της επιχείρησης.
Με την ΠΟΛ.1169/2.8.2011 κατά την διακοπή εργασιών επιχείρησης και έναρξη στον ίδιο χώρο με το ίδιο αντικείμενο εργασιών άλλης επιχείρησης δεν οφείλετε φόρος υπεραξίας , όταν δεν προκύπτει η καταβολή σχετικού τιμήματος.
Υπηρεσίες Βιώσιμης Επιχειρηματικής Ανάπτυξης
www.boxmind.gr
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών