Οι χώρες της ΕΕ θα χάσουν περίπου το 5% των εισαγωγών φυσικού αερίου τους εν μέσω χειμώνα
Λήγει η συμφωνία διέλευσης του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας… Ως αποτέλεσμα την Τετάρτη 1 Ιανουαρίου 2025, τρία χρόνια μετά την ειδική στρατιωτική επιχείρηση, τελειώνουν οι μεταφορές ρωσικού αερίου στην Ευρώπη.
Οι χώρες της ΕΕ θα χάσουν περίπου το 5% των εισαγωγών φυσικού αερίου τους εν μέσω χειμώνα.
Παρότι οι traders είχαν προβλέψει εδώ και καιρό ότι οι ροές θα σταματούσαν, η διακοπή της διαδρομής μέσω Ουκρανίας θα επηρεάσει την παροχή φυσικού αερίου της Ευρώπης σε μια περίοδο που η ανάγκη για θέρμανση είναι υψηλή.
Η Σλοβακία είναι η χώρα που επηρεάζεται περισσότερο. «Αν και κάποιος θα υπέθετε ότι η απώλεια αυτών των ποσοτήτων [έχει] ήδη τιμολογηθεί, μια αρχική έντονη ανοδική αντίδραση στις τιμές δεν αποκλείεται», δήλωσε ο Aldo Spanjer, ανώτερος στρατηγικός αναλυτής εμπορευμάτων στην BNP Paribas.
Η συμφωνία για τη διέλευση ρωσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας συνήφθη στα τέλη του 2019, μία ημέρα πριν από τη λήξη της προηγούμενης δεκαετούς σύμβασης μεταξύ των εθνικών εταιρειών φυσικού αερίου.
Την εποχή εκείνη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προώθησε τη συμφωνία. Ωστόσο, μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η Επιτροπή ενθάρρυνε τα κράτη μέλη να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές, καθώς η ΕΕ προσπαθούσε να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων.
Οι φιλορωσικές κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας αντιστάθηκαν σε αυτή τη στροφή και προσπάθησαν να παρατείνουν τη συμφωνία πέρα από την 1η Ιανουαρίου.
Η ουκρανική κυβέρνηση είχε προαναγγείλει μήνες νωρίτερα ότι δεν ήταν διατεθειμένη να διαπραγματευτεί παράταση της συμφωνίας, καθώς επιθυμούσε να στερήσει από το Κρεμλίνο τα έσοδά του από τις εξαγωγές φυσικού αερίου.
Η διακοπή των ροών θα προκαλούσε απώλεια 6,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη Ρωσία, εκτός αν καταφέρει να τις ανακατευθύνει, σύμφωνα με το think-tank Bruegel που εδρεύει στις Βρυξέλλες.
Ωστόσο, θα αποτελέσει επίσης οικονομικό πλήγμα για την Ουκρανία, η οποία κέρδιζε περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως από τα τέλη διέλευσης φυσικού αερίου, αν και μόνο το ένα πέμπτο αυτού του ποσού αντιπροσώπευε καθαρά κέρδη.
Αναλυτές έχουν προτείνει ότι η τεράστια υποδομή αγωγών φυσικού αερίου της Ουκρανίας θα μπορούσε να δεχτεί ρωσικές επιθέσεις, αν δεν ρέει ρωσικό αέριο μέσω αυτής.
Ο Πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Robert Fico, επισκέφθηκε τη Μόσχα στις 22 Δεκεμβρίου για να συζητήσει τη σύμβαση διέλευσης φυσικού αερίου.
Επέκρινε την αδιάλλακτη στάση της Ουκρανίας σχετικά με τη συμφωνία, ρωτώντας αν η χώρα έχει «το δικαίωμα να βλάψει τα οικονομικά εθνικά συμφέροντα ενός κράτους-μέλους της [ΕΕ]».
Ο Fico δήλωσε στο Facebook, λίγο πριν από τη λήξη της συμφωνίας, ότι «άλλες επιλογές διέλευσης φυσικού αερίου εκτός του ρωσικού παρουσιάστηκαν στους Ουκρανούς εταίρους, αλλά αυτές απορρίφθηκαν επίσης από τον Ουκρανό πρόεδρο».
Eφεδρικές προμήθειες
Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας έχει επίσης απειλήσει να διακόψει τις εφεδρικές προμήθειες ηλεκτρικής ενέργειας από τη Σλοβακία προς την Ουκρανία ως αντίποινα. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Victor Orban, έχει επίσης επιδιώξει να βρει λύσεις για να επιτρέψει την εισαγωγή ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας.
Η κυβέρνησή του έχει στραφεί επίσης στον τελευταίο εναπομείναντα αγωγό που μεταφέρει ρωσικό αέριο μέσω Τουρκίας και στη γειτονική Ρουμανία για να συμπληρώσει τις προμήθειες.
Η Αυστρία, η οποία εισήγε ρωσικό αέριο καθ' όλη τη διάρκεια του 2024, έχει στραφεί σε εναλλακτικές πηγές, όπως οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Η ενεργειακή εταιρεία της, OMV, διέκοψε στα μέσα Δεκεμβρίου τη μακροπρόθεσμη σύμβασή της με τη ρωσική Gazprom λόγω νομικής διαμάχης.
Η διακοπή του φυσικού αερίου θα έχει επίσης σημαντικό αντίκτυπο στη γειτονική Μολδαβία, η οποία στα μέσα Δεκεμβρίου κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον ενεργειακό τομέα λόγω της αβεβαιότητας γύρω από τη διέλευση ρωσικού φυσικού αερίου.
Η διακοπή των ροών ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας είναι πιθανό να αυξήσει τη ζήτηση της Ευρώπης για πιο ακριβό LNG, για το οποίο ανταγωνίζεται και η Ασία.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν τονίσει ότι το μπλοκ μπορεί να επιβιώσει χωρίς ρωσικές προμήθειες μέσω αγωγών, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει την αποδοχή ακριβότερου εισαγόμενου φυσικού αερίου από άλλες περιοχές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε την Τρίτη ότι δεν αναμένει διαταραχές.
«Η ευρωπαϊκή υποδομή φυσικού αερίου είναι αρκετά ευέλικτη ώστε να παρέχει φυσικό αέριο μη ρωσικής προέλευσης στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη μέσω εναλλακτικών διαδρομών» ανέφερε.
«Έχει ενισχυθεί με σημαντικές νέες εισαγωγικές δυνατότητες LNG από το 2022».
Ο αγωγός της Τουρκίας που εξακολουθεί να μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη συνεισφέρει περίπου το 5% των εισαγωγών της ΕΕ.
Οι ΗΠΑ επέβαλαν πρόσφατα κυρώσεις στη Gazprombank, τον κύριο φορέα για τις πληρωμές ρωσικής ενέργειας.
Ωστόσο, για να μετριάσει τον αντίκτυπο των κυρώσεων, ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin κατάργησε στις αρχές Δεκεμβρίου την απαίτηση για πληρωμές από ξένους αγοραστές μέσω της τράπεζας.
Χώρες όπως η Τουρκία και η Ουγγαρία δήλωσαν επίσης ότι έχουν λάβει εξαιρέσεις από τις κυρώσεις από τις ΗΠΑ.
«Οι κυρώσεις είχαν προηγουμένως προσθέσει ένα επιπλέον επίπεδο αβεβαιότητας για τη μοίρα της εναπομείνασας ρωσικής προμήθειας φυσικού αερίου στην Ευρώπη καθώς μπαίνουμε στη νέα χρονιά, διατηρώντας τις τιμές του φυσικού αερίου ευμετάβλητες» δήλωσε η Natasha Fielding, επικεφαλής τιμολόγησης ευρωπαϊκού φυσικού αερίου στην Argus Media, μια υπηρεσία τιμολόγησης.
Η αμερικανική εξαίρεση σήμαινε ότι «οι αγοραστές ρωσικού φυσικού αερίου που παραδίδεται μέσω του αγωγού Turkish Stream θα ανακουφίζονταν», πρόσθεσε.
Οι traders δεν αποκλείουν μια αύξηση των ροών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη στο μέλλον.
Ευρωπαϊκές εταιρείες που πλήττονται από τις υψηλές τιμές φυσικού αερίου και ενέργειας, αναγκάζοντάς τες να μειώσουν την παραγωγή, θα επέστρεφαν στην αγορά ρωσικού φυσικού αερίου, το οποίο είναι φθηνότερο από το LNG, δήλωσε ένας υψηλόβαθμος trader.
«Κάποια στιγμή θα υπάρξει μια ειρηνευτική συμφωνία... Οι άνθρωποι θα θέλουν να τελειώσει ο πόλεμος, οπότε θα πρέπει να υπογραφεί μια ειρηνευτική συμφωνία.
Ένα από τα πράγματα που θα κερδίσει η Ρωσία είναι η δυνατότητά της να προμηθεύει ξανά φυσικό αέριο στην Ευρώπη» είπε ο trader.
Ενώ οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μπορεί να επιβάλουν περιορισμούς για να αποτρέψουν την ήπειρο από το να γίνει ξανά υπερβολικά εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο, ο trader σημείωσε ότι «θα περίμενε κανείς να δει κάποια ποσότητα ρωσικού φυσικού αερίου να επιστρέφει στην Ευρώπη, επειδή, θεμελιωδώς, η γεωγραφία δεν έχει αλλάξει».
www.bankingnews.gr
Οι χώρες της ΕΕ θα χάσουν περίπου το 5% των εισαγωγών φυσικού αερίου τους εν μέσω χειμώνα.
Παρότι οι traders είχαν προβλέψει εδώ και καιρό ότι οι ροές θα σταματούσαν, η διακοπή της διαδρομής μέσω Ουκρανίας θα επηρεάσει την παροχή φυσικού αερίου της Ευρώπης σε μια περίοδο που η ανάγκη για θέρμανση είναι υψηλή.
Η Σλοβακία είναι η χώρα που επηρεάζεται περισσότερο. «Αν και κάποιος θα υπέθετε ότι η απώλεια αυτών των ποσοτήτων [έχει] ήδη τιμολογηθεί, μια αρχική έντονη ανοδική αντίδραση στις τιμές δεν αποκλείεται», δήλωσε ο Aldo Spanjer, ανώτερος στρατηγικός αναλυτής εμπορευμάτων στην BNP Paribas.
Η συμφωνία για τη διέλευση ρωσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας συνήφθη στα τέλη του 2019, μία ημέρα πριν από τη λήξη της προηγούμενης δεκαετούς σύμβασης μεταξύ των εθνικών εταιρειών φυσικού αερίου.
Την εποχή εκείνη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προώθησε τη συμφωνία. Ωστόσο, μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η Επιτροπή ενθάρρυνε τα κράτη μέλη να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές, καθώς η ΕΕ προσπαθούσε να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων.
Οι φιλορωσικές κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας αντιστάθηκαν σε αυτή τη στροφή και προσπάθησαν να παρατείνουν τη συμφωνία πέρα από την 1η Ιανουαρίου.
Η ουκρανική κυβέρνηση είχε προαναγγείλει μήνες νωρίτερα ότι δεν ήταν διατεθειμένη να διαπραγματευτεί παράταση της συμφωνίας, καθώς επιθυμούσε να στερήσει από το Κρεμλίνο τα έσοδά του από τις εξαγωγές φυσικού αερίου.
Η διακοπή των ροών θα προκαλούσε απώλεια 6,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη Ρωσία, εκτός αν καταφέρει να τις ανακατευθύνει, σύμφωνα με το think-tank Bruegel που εδρεύει στις Βρυξέλλες.
Ωστόσο, θα αποτελέσει επίσης οικονομικό πλήγμα για την Ουκρανία, η οποία κέρδιζε περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως από τα τέλη διέλευσης φυσικού αερίου, αν και μόνο το ένα πέμπτο αυτού του ποσού αντιπροσώπευε καθαρά κέρδη.
Αναλυτές έχουν προτείνει ότι η τεράστια υποδομή αγωγών φυσικού αερίου της Ουκρανίας θα μπορούσε να δεχτεί ρωσικές επιθέσεις, αν δεν ρέει ρωσικό αέριο μέσω αυτής.
Ο Πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Robert Fico, επισκέφθηκε τη Μόσχα στις 22 Δεκεμβρίου για να συζητήσει τη σύμβαση διέλευσης φυσικού αερίου.
Επέκρινε την αδιάλλακτη στάση της Ουκρανίας σχετικά με τη συμφωνία, ρωτώντας αν η χώρα έχει «το δικαίωμα να βλάψει τα οικονομικά εθνικά συμφέροντα ενός κράτους-μέλους της [ΕΕ]».
Ο Fico δήλωσε στο Facebook, λίγο πριν από τη λήξη της συμφωνίας, ότι «άλλες επιλογές διέλευσης φυσικού αερίου εκτός του ρωσικού παρουσιάστηκαν στους Ουκρανούς εταίρους, αλλά αυτές απορρίφθηκαν επίσης από τον Ουκρανό πρόεδρο».
Eφεδρικές προμήθειες
Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας έχει επίσης απειλήσει να διακόψει τις εφεδρικές προμήθειες ηλεκτρικής ενέργειας από τη Σλοβακία προς την Ουκρανία ως αντίποινα. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Victor Orban, έχει επίσης επιδιώξει να βρει λύσεις για να επιτρέψει την εισαγωγή ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας.
Η κυβέρνησή του έχει στραφεί επίσης στον τελευταίο εναπομείναντα αγωγό που μεταφέρει ρωσικό αέριο μέσω Τουρκίας και στη γειτονική Ρουμανία για να συμπληρώσει τις προμήθειες.
Η Αυστρία, η οποία εισήγε ρωσικό αέριο καθ' όλη τη διάρκεια του 2024, έχει στραφεί σε εναλλακτικές πηγές, όπως οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Η ενεργειακή εταιρεία της, OMV, διέκοψε στα μέσα Δεκεμβρίου τη μακροπρόθεσμη σύμβασή της με τη ρωσική Gazprom λόγω νομικής διαμάχης.
Η διακοπή του φυσικού αερίου θα έχει επίσης σημαντικό αντίκτυπο στη γειτονική Μολδαβία, η οποία στα μέσα Δεκεμβρίου κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον ενεργειακό τομέα λόγω της αβεβαιότητας γύρω από τη διέλευση ρωσικού φυσικού αερίου.
Η διακοπή των ροών ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας είναι πιθανό να αυξήσει τη ζήτηση της Ευρώπης για πιο ακριβό LNG, για το οποίο ανταγωνίζεται και η Ασία.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν τονίσει ότι το μπλοκ μπορεί να επιβιώσει χωρίς ρωσικές προμήθειες μέσω αγωγών, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει την αποδοχή ακριβότερου εισαγόμενου φυσικού αερίου από άλλες περιοχές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε την Τρίτη ότι δεν αναμένει διαταραχές.
«Η ευρωπαϊκή υποδομή φυσικού αερίου είναι αρκετά ευέλικτη ώστε να παρέχει φυσικό αέριο μη ρωσικής προέλευσης στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη μέσω εναλλακτικών διαδρομών» ανέφερε.
«Έχει ενισχυθεί με σημαντικές νέες εισαγωγικές δυνατότητες LNG από το 2022».
Ο αγωγός της Τουρκίας που εξακολουθεί να μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη συνεισφέρει περίπου το 5% των εισαγωγών της ΕΕ.
Οι ΗΠΑ επέβαλαν πρόσφατα κυρώσεις στη Gazprombank, τον κύριο φορέα για τις πληρωμές ρωσικής ενέργειας.
Ωστόσο, για να μετριάσει τον αντίκτυπο των κυρώσεων, ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin κατάργησε στις αρχές Δεκεμβρίου την απαίτηση για πληρωμές από ξένους αγοραστές μέσω της τράπεζας.
Χώρες όπως η Τουρκία και η Ουγγαρία δήλωσαν επίσης ότι έχουν λάβει εξαιρέσεις από τις κυρώσεις από τις ΗΠΑ.
«Οι κυρώσεις είχαν προηγουμένως προσθέσει ένα επιπλέον επίπεδο αβεβαιότητας για τη μοίρα της εναπομείνασας ρωσικής προμήθειας φυσικού αερίου στην Ευρώπη καθώς μπαίνουμε στη νέα χρονιά, διατηρώντας τις τιμές του φυσικού αερίου ευμετάβλητες» δήλωσε η Natasha Fielding, επικεφαλής τιμολόγησης ευρωπαϊκού φυσικού αερίου στην Argus Media, μια υπηρεσία τιμολόγησης.
Η αμερικανική εξαίρεση σήμαινε ότι «οι αγοραστές ρωσικού φυσικού αερίου που παραδίδεται μέσω του αγωγού Turkish Stream θα ανακουφίζονταν», πρόσθεσε.
Οι traders δεν αποκλείουν μια αύξηση των ροών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη στο μέλλον.
Ευρωπαϊκές εταιρείες που πλήττονται από τις υψηλές τιμές φυσικού αερίου και ενέργειας, αναγκάζοντάς τες να μειώσουν την παραγωγή, θα επέστρεφαν στην αγορά ρωσικού φυσικού αερίου, το οποίο είναι φθηνότερο από το LNG, δήλωσε ένας υψηλόβαθμος trader.
«Κάποια στιγμή θα υπάρξει μια ειρηνευτική συμφωνία... Οι άνθρωποι θα θέλουν να τελειώσει ο πόλεμος, οπότε θα πρέπει να υπογραφεί μια ειρηνευτική συμφωνία.
Ένα από τα πράγματα που θα κερδίσει η Ρωσία είναι η δυνατότητά της να προμηθεύει ξανά φυσικό αέριο στην Ευρώπη» είπε ο trader.
Ενώ οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μπορεί να επιβάλουν περιορισμούς για να αποτρέψουν την ήπειρο από το να γίνει ξανά υπερβολικά εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο, ο trader σημείωσε ότι «θα περίμενε κανείς να δει κάποια ποσότητα ρωσικού φυσικού αερίου να επιστρέφει στην Ευρώπη, επειδή, θεμελιωδώς, η γεωγραφία δεν έχει αλλάξει».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών