Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την πρώτη παρτίδα των εμβολίων της ευλογιάς των πιθήκων στη χώρα μας, όπου σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΕΟΔΥ, μέχρι τις 11/8 έχουν καταγραφεί συνολικά 48 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου.
Την Τρίτη 16/8 η Ελλάδα, σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται να παραλάβει την πρώτη παρτίδα των εμβολίων για την ευλογιά των πιθήκων, που θα αφορά 2.800 δόσεις και θα χορηγούνται σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, αλλά και σε άτομα που έχουν σε στενές επαφές με κρούσματα.
Έτσι, η Ελλάδα, μετά το «πράσινο φως» που δόθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) στις 22/7 για τη χρήση ενός εμβολίου κατά της ευλογιάς στον άνθρωπο για να επεκτείνει τη χρήση του κατά της εξάπλωσης της ευλογιάς των πιθήκων, θα παραλάβει την πρώτη παρτίδα των εμβολίων Imvanex, της δανέζικης εταιρίας Bavarian Nordic.
Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούλιο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε την ευλογιά των πιθήκων κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την δημόσια υγεία σε παγκόσμια κλίμακα, το ανώτατο επίπεδο συναγερμού και ακολούθησαν στο ίδιο μήκος κύματος και οι ΗΠΑ -όπου και καταγράφονται τα περισσότερα κρούσματα - στις 4/8, που επίσης κήρυξαν την ευλογιά των πιθήκων κατάστασης έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία.
Ο ΠΟΥ πρόσφατα (στις 30/7) εκτίμησε ότι θα υπάρξει αύξηση του αριθμού των θανάτων από την ευλογιά των πιθήκων, αν και οι σοβαρές επιπλοκές παραμένουν σπάνιες, ενώ παγκοσμίως έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 8 θάνατοι από τον Μάιο, οι πέντε πρώτοι στην Αφρική, όπου η ασθένεια είναι ενδημική και εντοπίστηκε για πρώτη φορά στον άνθρωπο το 1970.
Το εμβόλιο Imvanex
Το εμβόλιο Imvanex, της δανέζικης εταιρίας Bavarian Nordic, έχει εγκριθεί στην ΕΕ από το 2013 για την πρόληψη της ευλογιάς, ενώ τον Ιούλιο εγκρίθηκε από τον ΕΜΑ η χρήση του κατά της εξάπλωσης της ευλογιάς των πιθήκων, λόγω της ομοιότητας μεταξύ αυτού του ιού και του ιού της ευλογιάς.
Ο ΕΜΑ στήριξε τη σύστασή του στα στοιχεία αρκετών μελετών σε ζώα που έδειξαν μια προστασία κατά του ιού της ευλογιάς των πιθήκων σε πρωτεύοντα πλην του ανθρώπου που είχαν εμβολιαστεί με το Imvanex.
«Το προφίλ ασφάλειας του φαρμάκου είναι ευνοϊκό, με παρενέργειες ήπιες έως μέτριες και η επιτροπή ιατρικών προϊόντων για ανθρώπινη χρήση (CHMP) κατέληξε ότι τα οφέλη του φαρμάκου υπερτερούν των κινδύνων», έχει ανακοινώσει ο ΕΜΑ.
Στα 48 τα κρούσματα στην Ελλάδα
Στα 48 ανέρχονται τα εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων στην Ελλάδα, βάσει των δεδομένων που έχουν δηλωθεί στον ΕΟΔΥ και έχουν καταγραφεί μέχρι και τις 11 Αυγούστου.
Ο συνολικός αριθμός των εργαστηριακά επιβεβαιωμένων κρουσμάτων από την έναρξη της καταγραφής ανέρχεται σε 48, όλοι άνδρες, διάμεση ηλικία: 36 έτη (19-59), εκ των οποίων 16 ανέφεραν ταξίδι στο εξωτερικό εντός του χρόνου επώασης της νόσου (33%).
Σημειώνεται ότι τα καταγεγραμμένα εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα έχουν ήδη αναρρώσει ή αναρρώνουν σε γενικά καλή κλινική κατάσταση.
Ακολουθεί η χρονική κατανομή των εργαστηριακά επιβεβαιωμένων κρουσμάτων ανά εβδομάδα έναρξης συμπτωμάτων (εβδομάδα κατά ISO):
Η εικόνα σε παγκόσμιο επίπεδο
Σε ΗΠΑ και Ευρώπη εντοπίζονται τα περισσότερα κρούσματα της ευλογιάς των πιθήκων, σύμφωνα με την ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο από το map.monkeypox.global.health, με στοιχεία έως τις 12/8.
Μάλιστα, παγκοσμίως έχουν εντοπιστεί συνολικά 35.058 επιβεβαιωμένα κρούσματα, ενώ αν προστεθούν και τα ύποπτα περιστατικά είναι 37.504.
Πρώτη στην παγκόσμια κατάταξη με τα περισσότερα κρούσματα είναι οι ΗΠΑ με 10.726 επιβεβαιωμένα περιστατικά της νόσου, δεύτερη η Ισπανία με 5.719 κρούσματα και τρίτη η Γερμανία με 3.102 επιβεβαιωμένα περιστατικά. Ακολουθούν η Βρετανία με 3.017 , η Γαλλία με 2.662, η Βραζιλία με 2.458, ο Καναδάς με 1.058, κ.α.
Πότε ανακαλύφθηκε ο ιός
Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων, - που ανήκει στο γένος Orthopoxvirus της οικογένειας Poxviridae στο ίδιο γένος με τον ιό variola - ο οποίος προκαλεί την ευλογιά, έχει εκριζωθεί παγκοσμίως από το 1980.
Για πρώτη φορά ο εν λόγω ιός ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1958 σε αποικίες πιθήκων, ενώ στον άνθρωπο εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1970 στο Κονγκό.
Από τότε, έχουν παρατηρηθεί τοπικές επιδημικές εξάρσεις σε χώρες της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής, με τελευταία την επιδημική έξαρση στην Νιγηρία με πάνω από 500 επιβεβαιωμένα και ύποπτα κρούσματα.
Στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2018 είχαν εντοπιστεί 7 κρούσματα, που ήταν σχετιζόμενα με ταξίδι σε ενδημικές χώρες.
Η θνητότητα στις χώρες της Αφρικής κυμαίνεται μεταξύ 1-10% για τα στελέχη της Κεντρικής Αφρικής, ενώ για τα στελέχη της Δυτικής Αφρικής που αποτελούν αυτά που έχουν ταυτοποιηθεί στην πρόσφατη έξαρση στην Ευρώπη, η θνητότητα στην Αφρική είναι περίπου 3%.
Η μετάδοση της νόσου
Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε άτομο και δεν αφορά, ούτε προέρχεται από συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού.
Οι τρόποι μετάδοσης της ευλογιάς των πιθήκων, σύμφωνα με όσα έχει κάνει γνωστά ο ΕΟΔΥ, περιλαμβάνουν:
-Στενή προσωπική επαφή
-Έκθεση σε βιολογικά υγρά
-Επαφή με μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα (π.χ. κλινοσκεπάσματα, είδη ρουχισμού/ιματισμού)
Η ευλογιά των πιθήκων δεν μεταδίδεται αμιγώς σεξουαλικά, αλλά μπορεί να μεταδοθεί μέσω σεξουαλικής επαφής κατά τη σωματική επαφή.
Σε κάθε περίπτωση τα λοιμώδη νοσήματα δεν γνωρίζουν σύνορα και δεν κάνουν διακρίσεις στη μετάδοσή τους και για αυτό το λόγο τα προληπτικά μέτρα συστήνονται ανεξαιρέτως για όλη την κοινότητα.
Συμπτώματα, διάρκεια νόσησης, θεραπεία
Η νόσος εκδηλώνεται με συμπτώματα, όπως πυρετό, κεφαλαλγία, μυαλγίες, λεμφαδενοπάθεια και εξάνθημα, το οποίο συνήθως ξεκινάει από την κεφαλή και επεκτείνεται στον κορμό, συμπεριλαμβάνοντας και παλάμες-πέλματα.
Αρχικά το εξάνθημα, που μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμοβλογιάς, εμφανίζεται με τη μορφή κηλίδων και βλατίδων, οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές φυσαλίδες, φλύκταινες και κατόπιν σε εφελκίδες που τελικά υποχωρούν.
Η νόσος διαρκεί συνήθως 2 έως 4 εβδομάδες και στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι αυτοπεριοριζόμενη.
Η διάγνωση γίνεται με απομόνωση του ιού σε καλλιέργεια, ανίχνευση του DNA του ιού με PCR σε κλινικό δείγμα ή ανίχνευση παρουσίας orthopox-ιού σε ιστούς με ανοσοϊστοχημικές μεθόδους.
Ο ιός μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων μέσω του αναπνευστικού συστήματος, κατόπιν εισπνοής μεγάλου μεγέθους σταγονιδίων, αλλά και μέσω επαφής με δερματικές βλάβες πάσχοντος ή μολυσμένα υλικά, όπως πετσέτες, που έχει χρησιμοποιήσει ο ασθενής.
Σε ό,τι αφορά τη θεραπεία, εστιάζει κυρίως στην βελτίωση των συμπτωμάτων.
Αναφορικά με την αντιϊική θεραπεία, αποτελεσματικά θεωρούνται δύο φάρμακα που έχουν εγκριθεί για την θεραπεία της ευλογιάς και έναντι της ευλογιάς των πιθήκων.
Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ για την απολύμανση
Ο καθαρισμός του δωματίου όπου διέμενε κρούσμα, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, θα πρέπει να γίνεται χωρίς να αναδύεται σκόνη ή να σχηματίζονται αερολύματα με προϊόντα καθαρισμού του εμπορίου. Μετά τον καθαρισμό απαιτείται απολύμανση των επιφανειών με τη χρήση 0,1 % υποχλωριώδους νατρίου (NaClO) (αραίωση 1:50 εάν χρησιμοποιείται οικιακή χλωρίνη, συνήθως σε αρχική συγκέντρωση 5%).
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί σε επιφάνειες που αγγίζουμε συχνά (π.χ. πόμολα) και στις τουαλέτες. Μολυσμένα ρούχα και λευκά είδη πρέπει να συλλέγονται και να πλένονται στους 60°C. Χαλιά, κουρτίνες και άλλα έπιπλα που καλύπτονται με ύφασμα μπορούν να καθαρισθούν με ατμό.
Συστήνεται χρήση εξοπλισμού καθαρισμού μιας χρήσης (π.χ. πετσέτες). Εάν δεν είναι διαθέσιμος εξοπλισμός καθαρισμού μιας χρήσης, το υλικό καθαρισμού (πανί, σφουγγάρι κ.λπ.) θα πρέπει να τοποθετείται σε απολυμαντικό διάλυμα, αποτελεσματικό έναντι ιών, ή σε 0,1% υποχλωριώδες νάτριο. Εάν αυτό δεν είναι δυνατόν, το υλικό θα πρέπει να απορρίπτεται.
Οι γάζες ή άλλο υλικό εμποτισμένο με υλικό από δερματική βλάβη από το κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων θα πρέπει να αντιμετωπισθεί κατά προτίμηση σε μονάδα υγειονομικής περίθαλψης ως μολυσματικό υλικό.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών