Το εβδομαδιαίο δελτίο «7 Ημέρες Οικονομία» της ελληνικής τράπεζας
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα (στοιχεία ΙΟΒΕ) σημείωσε επιδείνωση τον Φεβρουάριο 2017.
Διαμορφώθηκε στις 92,9 μονάδες δείκτη (ΜΔ) από 95,1 ΜΔ τον Ιανουάριο 2017.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η προαναφερθείσα μηνιαία πτώση ήταν η υψηλότερη που έχει καταγραφεί τους τελευταίους 12 μήνες.
Αυτό το στοιχείο, σε συνδυασμό με τη στασιμότητα που σημειώθηκε τον Ιανουάριο 2017, αποτελεί μια ανησυχητική ένδειξη για την πορεία της εγχώριας
οικονομικής δραστηριότητας το 1ο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Σε ότι αφορά την πορεία των επί μέρους δεικτών εμπιστοσύνης, οι μηνιαίες μεταβολές είχαν ως εξής: στη βιομηχανία, στους καταναλωτές, στο λιανικό εμπόριο και στις κατασκευές καταγράφηκε μείωση της τάξης των -0,1, -5,5, -11,0 και -14,4 ΜΔ αντίστοιχα.
Στην αντίθετη κατεύθυνση κινήθηκαν οι υπηρεσίες παρουσιάζοντας άνοδο 5,1 ΜΔ.
Στο Σχήμα 1 παραθέτουμε την πορεία που ακολούθησαν ο δείκτης οικονομικού κλίματος και οι επί μέρους δείκτες εμπιστοσύνης από τον Φεβρουάριο 2015 μέχρι σήμερα.
Τα στοιχεία που αξίζει να τονίσουμε είναι τα κάτωθι: 1ον από τον Οκτώβριο 2015 μέχρι τον Φεβρουάριο 2017, ο δείκτης οικονομικού κλίματος ακολούθησε ένα μονοπάτι ήπιας ανάκαμψης με διακυμάνσεις.
Πιο συγκεκριμένα, η μέση μηνιαία μεταβολή διαμορφώθηκε στις 0,3 ΜΔ. Δύναται να υποστηριχτεί ότι η εν λόγω δυναμική είναι σχετικά ισχνή καθώς με το συγκεκριμένο ρυθμό μεταβολής απαιτούνται προσεγγιστικά 41 μήνες ή 3,4 χρόνια για να επιστρέψει ο δείκτης οικονομικού κλίματος στο υψηλό 75 μηνών του Ιουνίου 2014 (105,2 ΜΔ) και 2ον η σταδιακή ανάκαμψη των προσδοκιών προήλθε κυρίως από τους τομείς της βιομηχανίας, των υπηρεσιών και του λιανικού εμπορίου.
Οι δείκτες εμπιστοσύνης στις κατηγορίες των κατασκευών και του καταναλωτή δεν ακολούθησαν παρόμοια τροχιά.
Τουναντίον, ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή βρέθηκε σε χαμηλό 10 μηνών τον Φεβρουάριο 2017 (η 2η χαμηλότερη επίδοση τους τελευταίους 42 μήνες).
Στο Σχήμα 2 παρουσιάζουμε τις μηνιαίες μεταβολές του δείκτη οικονομικού κλίματος και του δείκτη εμπιστοσύνης καταναλωτή κατά τη διάρκεια των 2 τελευταίων ετών. Αποδεικνύεται ότι ο Φεβρουάριος 2017 ήταν ένας μήνας απότομης χειροτέρευσης των προσδοκιών που σχηματίζουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις για την μελλοντική πορεία της οικονομίας (ένας ερμηνευτικός παράγοντας αυτής της εξέλιξης είναι η καθυστέρηση που έχει σημειωθεί για την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης του 3ου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής).
Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή σημείωσε την υψηλότερη μηνιαία πτώση, ήτοι -5,5 ΜΔ, από τον Αύγουστο 2015 (μήνας κατά τον οποίο υπεγράφη η 3η δανειακή σύμβαση) και ο δείκτης οικονομικού κλίματος συρρικνώθηκε με τον υψηλότερο ρυθμό των τελευταίων 12 μηνών.
Τέλος, στο λιανικό εμπόριο καταγράφηκε η μεγαλύτερη μηνιαία πτώση, ήτοι -11,0 ΜΔ, από τον Ιούλιο 2015 (το μέτρο του περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων τέθηκε σε εφαρμογή την 28η Ιουνίου 2016).
Ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο κατέγραψε ετήσια μεταβολή της τάξης του -0,9% τον Δεκέμβριο 2016 από 3,7% τον Νοέμβριο 2016.
Τα αντίστοιχα μεγέθη σε όρους μηνιαίας μεταβολής ήταν -1,8% και 0,0%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ελληνικής στατιστικής αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο (αξία πωλήσεων σε σταθερές τιμές) παρουσίασε αρνητική ετήσια μεταβολή -0,9% τον Δεκέμβριο 2016 από αύξηση 3,7% τον Νοέμβριο 2016.
Τα αντίστοιχα μεγέθη σε όρους μηνιαίας μεταβολής ήταν -1,8% και 0,0%.
Σε ότι αφορά τις επί μέρους κατηγορίες καταστημάτων, οι ετήσιες και οι μηνιαίες μεταβολές τον Δεκέμβριο 2016 είχαν ως εξής: μεγάλα καταστήματα τροφίμων 1,8% και -2,5%, πολυκαταστήματα -4,2% και -0,2%, καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων -2,7% και 3,2%, τρόφιμα, ποτά και καπνός -5,7% και -0,6%, φαρμακευτικά και καλλυντικά -5,1% και -1,5%, ένδυση και υπόδηση -0,9% και -1,7%, έπιπλα, ηλεκτρικά είδη και οικιακός εξοπλισμός -0,8% και -0,1% και βιβλία χαρτικά και λοιπά είδη 3,3% και -3,7%.
Όπως αποτυπώνεται στο Σχήμα 3, η ετήσια μεταβολή του δείκτη όγκου στο λιανικό εμπόριο παρουσίασε επιβράδυνση το 4ο τρίμηνο 2016.
Πιο συγκεκριμένα, διαμορφώθηκε στο 1,6% από 3,0% το 3ο τρίμηνο 2016.
Επιπρόσθετα, η αντίστοιχη τριμηνιαία μεταβολή ήταν -0,4% από 2,6% το προηγούμενο τρίμηνο.
Ο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρήσει ότι τα προαναφερθέντα στοιχεία έχουν παρόμοια ποιοτικά χαρακτηριστικά με την πορεία του πραγματικού ΑΕΠ.
Σημειώνουμε ότι ο ετήσιος (τριμηνιαίος) ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης μειώθηκε στο 0,3% (-0,4%) το 4ο τρίμηνο 2016 από 2,2% (0,9%) το 3ο τρίμηνο 2016.
Ως γνωστόν, ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο παρουσιάζει ισχυρή θετική συσχέτιση με το πραγματικό ΑΕΠ καθώς ενσωματώνει ένα σημαντικό ποσοστό της καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυριών (69,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2015).
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τον Ιανουάριο 2017 και τη σημαντική πτώση των δεικτών εμπιστοσύνης καταναλωτή και λιανικού εμπορίου τον Φεβρουάριο 2017 (βλέπε προηγούμενη ενότητα), τότε η επιβράδυνση του δείκτη όγκου στο λιανικό εμπόριο που καταγράφηκε το 4ο τρίμηνο 2016 ίσως να συνεχιστεί και το 1ο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Αυτό το στοιχείο αναμένεται να αποτυπωθεί στην μεταβλητή της ιδιωτικής κατανάλωσης και ως εκ τούτου και στο πραγματικό ΑΕΠ.
Ο δείκτης PMI για τον τομέα της μεταποίησης στην Ελλάδα, παρέμεινε για 6ο συνεχή μήνα (Φεβρουάριος 2017) κάτω του ορίου άνθησης/συρρίκνωσης των 50 μονάδων δείκτη (ΜΔ).
Σύμφωνα με τον δείκτη υπευθύνων προμηθειών της Markit PMI, ο τομέας της μεταποίησης στην Ελλάδα παρέμεινε σε καθεστώς “ύφεσης” για 6ο συνεχή μήνα τον Φεβρουάριο 2017.
Η τιμή του προαναφερθέντος δείκτη διαμορφώθηκε στις 47,7 ΜΔ από 46,6 ΜΔ τον Ιανουάριο 2017.
Σημειώνουμε ότι αυτή ήταν η 2η χειρότερη επίδοση τους τελευταίους 16 μήνες.
Σε ότι αφορά τους 5 βασικούς δείκτες που συνθέτουν τον δείκτη PMI, ήτοι νέες παραγγελίες, παραγωγή, απασχόληση, χρόνος παράδοσης προμηθειών και αποθέματα προμηθειών, όλοι παρουσίασαν επιδείνωση τον Φεβρουάριο 2017.
Σύμφωνα με το σχετικό δελτίο τύπου της Markit, ο κύριος ερμηνευτικός παράγοντας των παραπάνω εξελίξεων ήταν η εξασθένηση της ζήτησης - τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό – και η συμπίεση των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων λόγω αύξησης του κόστους και μείωσης της μέσης τιμής πώλησης των προϊόντων.
Το σύνολο των καταθέσεων και ρέπος (υπόλοιπα) των κατοίκων εσωτερικού στα ΝΧΙ στην Ελλάδα εκτός της ΤτΕ διαμορφώθηκε στα €130,9 δις τον Ιανουάριο 2017 από €132,1 δις τον Δεκέμβριο 2016.
Η εν λόγω πτώση προήλθε από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις (-€0,6 δις) και από τα νοικοκυριά (-€1,1 δις).
Στην κατηγορία της γενικής κυβέρνησης καταγράφηκε μηνιαία αύξηση €0,4 δις.
Αναλυτικότερα:
Διαμορφώθηκε στις 92,9 μονάδες δείκτη (ΜΔ) από 95,1 ΜΔ τον Ιανουάριο 2017.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η προαναφερθείσα μηνιαία πτώση ήταν η υψηλότερη που έχει καταγραφεί τους τελευταίους 12 μήνες.
Αυτό το στοιχείο, σε συνδυασμό με τη στασιμότητα που σημειώθηκε τον Ιανουάριο 2017, αποτελεί μια ανησυχητική ένδειξη για την πορεία της εγχώριας
οικονομικής δραστηριότητας το 1ο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Σε ότι αφορά την πορεία των επί μέρους δεικτών εμπιστοσύνης, οι μηνιαίες μεταβολές είχαν ως εξής: στη βιομηχανία, στους καταναλωτές, στο λιανικό εμπόριο και στις κατασκευές καταγράφηκε μείωση της τάξης των -0,1, -5,5, -11,0 και -14,4 ΜΔ αντίστοιχα.
Στην αντίθετη κατεύθυνση κινήθηκαν οι υπηρεσίες παρουσιάζοντας άνοδο 5,1 ΜΔ.
Στο Σχήμα 1 παραθέτουμε την πορεία που ακολούθησαν ο δείκτης οικονομικού κλίματος και οι επί μέρους δείκτες εμπιστοσύνης από τον Φεβρουάριο 2015 μέχρι σήμερα.
Τα στοιχεία που αξίζει να τονίσουμε είναι τα κάτωθι: 1ον από τον Οκτώβριο 2015 μέχρι τον Φεβρουάριο 2017, ο δείκτης οικονομικού κλίματος ακολούθησε ένα μονοπάτι ήπιας ανάκαμψης με διακυμάνσεις.
Πιο συγκεκριμένα, η μέση μηνιαία μεταβολή διαμορφώθηκε στις 0,3 ΜΔ. Δύναται να υποστηριχτεί ότι η εν λόγω δυναμική είναι σχετικά ισχνή καθώς με το συγκεκριμένο ρυθμό μεταβολής απαιτούνται προσεγγιστικά 41 μήνες ή 3,4 χρόνια για να επιστρέψει ο δείκτης οικονομικού κλίματος στο υψηλό 75 μηνών του Ιουνίου 2014 (105,2 ΜΔ) και 2ον η σταδιακή ανάκαμψη των προσδοκιών προήλθε κυρίως από τους τομείς της βιομηχανίας, των υπηρεσιών και του λιανικού εμπορίου.
Οι δείκτες εμπιστοσύνης στις κατηγορίες των κατασκευών και του καταναλωτή δεν ακολούθησαν παρόμοια τροχιά.
Τουναντίον, ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή βρέθηκε σε χαμηλό 10 μηνών τον Φεβρουάριο 2017 (η 2η χαμηλότερη επίδοση τους τελευταίους 42 μήνες).
Στο Σχήμα 2 παρουσιάζουμε τις μηνιαίες μεταβολές του δείκτη οικονομικού κλίματος και του δείκτη εμπιστοσύνης καταναλωτή κατά τη διάρκεια των 2 τελευταίων ετών. Αποδεικνύεται ότι ο Φεβρουάριος 2017 ήταν ένας μήνας απότομης χειροτέρευσης των προσδοκιών που σχηματίζουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις για την μελλοντική πορεία της οικονομίας (ένας ερμηνευτικός παράγοντας αυτής της εξέλιξης είναι η καθυστέρηση που έχει σημειωθεί για την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης του 3ου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής).
Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης εμπιστοσύνης καταναλωτή σημείωσε την υψηλότερη μηνιαία πτώση, ήτοι -5,5 ΜΔ, από τον Αύγουστο 2015 (μήνας κατά τον οποίο υπεγράφη η 3η δανειακή σύμβαση) και ο δείκτης οικονομικού κλίματος συρρικνώθηκε με τον υψηλότερο ρυθμό των τελευταίων 12 μηνών.
Τέλος, στο λιανικό εμπόριο καταγράφηκε η μεγαλύτερη μηνιαία πτώση, ήτοι -11,0 ΜΔ, από τον Ιούλιο 2015 (το μέτρο του περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων τέθηκε σε εφαρμογή την 28η Ιουνίου 2016).
Ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο κατέγραψε ετήσια μεταβολή της τάξης του -0,9% τον Δεκέμβριο 2016 από 3,7% τον Νοέμβριο 2016.
Τα αντίστοιχα μεγέθη σε όρους μηνιαίας μεταβολής ήταν -1,8% και 0,0%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ελληνικής στατιστικής αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο (αξία πωλήσεων σε σταθερές τιμές) παρουσίασε αρνητική ετήσια μεταβολή -0,9% τον Δεκέμβριο 2016 από αύξηση 3,7% τον Νοέμβριο 2016.
Τα αντίστοιχα μεγέθη σε όρους μηνιαίας μεταβολής ήταν -1,8% και 0,0%.
Σε ότι αφορά τις επί μέρους κατηγορίες καταστημάτων, οι ετήσιες και οι μηνιαίες μεταβολές τον Δεκέμβριο 2016 είχαν ως εξής: μεγάλα καταστήματα τροφίμων 1,8% και -2,5%, πολυκαταστήματα -4,2% και -0,2%, καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων -2,7% και 3,2%, τρόφιμα, ποτά και καπνός -5,7% και -0,6%, φαρμακευτικά και καλλυντικά -5,1% και -1,5%, ένδυση και υπόδηση -0,9% και -1,7%, έπιπλα, ηλεκτρικά είδη και οικιακός εξοπλισμός -0,8% και -0,1% και βιβλία χαρτικά και λοιπά είδη 3,3% και -3,7%.
Όπως αποτυπώνεται στο Σχήμα 3, η ετήσια μεταβολή του δείκτη όγκου στο λιανικό εμπόριο παρουσίασε επιβράδυνση το 4ο τρίμηνο 2016.
Πιο συγκεκριμένα, διαμορφώθηκε στο 1,6% από 3,0% το 3ο τρίμηνο 2016.
Επιπρόσθετα, η αντίστοιχη τριμηνιαία μεταβολή ήταν -0,4% από 2,6% το προηγούμενο τρίμηνο.
Ο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρήσει ότι τα προαναφερθέντα στοιχεία έχουν παρόμοια ποιοτικά χαρακτηριστικά με την πορεία του πραγματικού ΑΕΠ.
Σημειώνουμε ότι ο ετήσιος (τριμηνιαίος) ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης μειώθηκε στο 0,3% (-0,4%) το 4ο τρίμηνο 2016 από 2,2% (0,9%) το 3ο τρίμηνο 2016.
Ως γνωστόν, ο δείκτης όγκου στο λιανικό εμπόριο παρουσιάζει ισχυρή θετική συσχέτιση με το πραγματικό ΑΕΠ καθώς ενσωματώνει ένα σημαντικό ποσοστό της καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυριών (69,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2015).
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τον Ιανουάριο 2017 και τη σημαντική πτώση των δεικτών εμπιστοσύνης καταναλωτή και λιανικού εμπορίου τον Φεβρουάριο 2017 (βλέπε προηγούμενη ενότητα), τότε η επιβράδυνση του δείκτη όγκου στο λιανικό εμπόριο που καταγράφηκε το 4ο τρίμηνο 2016 ίσως να συνεχιστεί και το 1ο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Αυτό το στοιχείο αναμένεται να αποτυπωθεί στην μεταβλητή της ιδιωτικής κατανάλωσης και ως εκ τούτου και στο πραγματικό ΑΕΠ.
Ο δείκτης PMI για τον τομέα της μεταποίησης στην Ελλάδα, παρέμεινε για 6ο συνεχή μήνα (Φεβρουάριος 2017) κάτω του ορίου άνθησης/συρρίκνωσης των 50 μονάδων δείκτη (ΜΔ).
Σύμφωνα με τον δείκτη υπευθύνων προμηθειών της Markit PMI, ο τομέας της μεταποίησης στην Ελλάδα παρέμεινε σε καθεστώς “ύφεσης” για 6ο συνεχή μήνα τον Φεβρουάριο 2017.
Η τιμή του προαναφερθέντος δείκτη διαμορφώθηκε στις 47,7 ΜΔ από 46,6 ΜΔ τον Ιανουάριο 2017.
Σημειώνουμε ότι αυτή ήταν η 2η χειρότερη επίδοση τους τελευταίους 16 μήνες.
Σε ότι αφορά τους 5 βασικούς δείκτες που συνθέτουν τον δείκτη PMI, ήτοι νέες παραγγελίες, παραγωγή, απασχόληση, χρόνος παράδοσης προμηθειών και αποθέματα προμηθειών, όλοι παρουσίασαν επιδείνωση τον Φεβρουάριο 2017.
Σύμφωνα με το σχετικό δελτίο τύπου της Markit, ο κύριος ερμηνευτικός παράγοντας των παραπάνω εξελίξεων ήταν η εξασθένηση της ζήτησης - τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό – και η συμπίεση των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων λόγω αύξησης του κόστους και μείωσης της μέσης τιμής πώλησης των προϊόντων.
Το σύνολο των καταθέσεων και ρέπος (υπόλοιπα) των κατοίκων εσωτερικού στα ΝΧΙ στην Ελλάδα εκτός της ΤτΕ διαμορφώθηκε στα €130,9 δις τον Ιανουάριο 2017 από €132,1 δις τον Δεκέμβριο 2016.
Η εν λόγω πτώση προήλθε από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις (-€0,6 δις) και από τα νοικοκυριά (-€1,1 δις).
Στην κατηγορία της γενικής κυβέρνησης καταγράφηκε μηνιαία αύξηση €0,4 δις.
Αναλυτικότερα:
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών