Το 2005 η καπνοπαραγωγή στη χώρα μας ήταν 105.000 τόνοι ενώ σήμερα κινείται σε ένα επίπεδο γύρω από τους 30.000 τόνους με αυξητική τάση
Οι εννέα αυξήσεις φόρων στα προϊόντα καπνού έδωσαν μερίδιο αγοράς στα λαθραία τσιγάρα που φθάνει το 25% ενώ πριν τις αυξήσεις των φόρων ήταν στο 1%.
Οι απανωτές αυξήσεις της φορολογίας στα τσιγάρα οδήγησαν σε πτώση τα δημόσια έσοδα, ενώ απειλείται ένας κλάδος και ειδικότερα οι καλλιεργητές καπνού, οι οποίοι βλέπουν αχνό φως στο τούνελ λόγω των εξαγωγών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα περίπου οι καλλιεργητές ανέρχονται στους 15 χιλιάδες και πάνω από 12.000 εργάτες , ενώ το 1992 ήταν 60 χιλιάδες.
Το 2005 η καπνοπαραγωγή στη χώρα μας ήταν 105.000 τόνοι ενώ σήμερα κινείται σε ένα επίπεδο γύρω από τους 30.000 τόνους με αυξητική τάση.
Μόνο στις περιοχές Ροδόπης και Έβρου καλλιεργούνται 65.000 στρέμματα στην περιοχή, περισσότερα κατά 25% έναντι του 2012 λόγω και της συμφωνίας που υπέγραψε πριν χρόνια η Philip Morris International (ΡΜΙ) με την ελληνική κυβέρνηση για απορρόφηση του 50% των Ελληνικών καπνών.
Ειδικά οι Πομάκοι και οι Μουσουλμάνοι είναι η κύρια ενασχόληση τους κάτι που αναδεικνύει και την εθνική διάσταση της καλλιέργειας, ειδικά σε εδάφη ξερικά όπου άλλες σπορές δεν ευδοκιμούν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα παράγονται περίπου 24.000 τόνοι καπνών ανατολικού τύπου, τα οποία λόγω του πλούσιου φυσικού αρώματος που έχουν είναι απαραίτητα στη μείξη των χαρμανιών για τα ακριβά σήματα των εταιρειών αλλά και των νέων καπνικών όπως το IQOS.
Πάντως, η νέα αύξηση στις τιμές των τσιγάρων δημιουργεί μία φορολογική μέγγενη για τον κλάδο, με αποτέλεσμα η χώρα να βρίσκεται στην πρώτη θέση ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε με την υψηλότερη φορολογία στα προϊόντα καπνού.
Ωστόσο, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς ο κλάδος έχει φτάσει στο ύστατο σημείο αντοχής κι εκφράζουν προβληματισμό για την απόδοση του ΕΦΚ για το 2017. Μέχρι σήμερα λόγω των αυξήσεων συρρικνώθηκε δραματικά ολόκληρη η αλυσίδα της νόμιμης αγοράς, η οποία μέχρι έχει απολέσει το 50% της αξίας της.
Από το 2010, έκλεισαν 10.000 σημεία πώλησης, γεγονός που μεταφράζεται σε απώλεια για το κράτος του τζίρου και των εσόδων από τη φορολογία που κατέβαλαν.
Σημειώνεται ότι το διάστημα 2009-2015, στο οποίο οι φόροι αυξήθηκαν κατά 58%, τα έσοδα από τους φόρους του καπνού μειώθηκαν κατά 6,5%.
Είναι ενδεικτικό ότι η διείσδυση των παράνομων καπνικών στην Ελλάδα από το 3% που ήταν το 2009, ξεπερνά σήμερα το 22%, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο να βρίσκεται στο 9,8%.
Συνολικά, η Ελλάδα χάνει ετήσια έσοδα 670 εκατ. ευρώ από το λαθρεμπόριο 4 δισ. λαθραίων τσιγάρων, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΙΟΒΕ
Παράλληλα το αποτέλεσμα της υπερβολικής φορολογίας είναι να πέφτει η νόμιμη αγορά να διογκώνεται το λαθρεμπόριο που μεταξύ άλλων αποτελεί βασική πηγή χρηματοδότησης για το οργανωμένο έγκλημα σε διεθνές επίπεδο.
Παράλληλα, οι απώλειες εσόδων είναι σημαντικές.
Μόνο το Μάιο η μείωση ξεπερνά το 50% σε σχέση με πέρυσι.
Προτάσεις
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς η λύση βρίσκεται στον εξορθολογισμό και τη σταθερότητα του φορολογικού πλαισίου.
Η διετία 2015 - 2016 αποδεικνύει αυτό ακριβώς. Το παράνομο εμπόριο περιορίστηκε επειδή η κυβέρνηση αφενός πήρε σημαντικές πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση του φαινομένου και αφετέρου γιατί δεν υπήρξε καμία αλλαγή φορολογίας.
Σύμφωνα με ανεξάρτητη μελέτη που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Royal United Services Institute (RUSI), με ποσοτικά στοιχεία που προήλθαν από την ετήσια έκθεση Project SUN της KPMG το 2016 το ελληνικό Δημόσιο απώλεσε έσοδα 600 εκατ. ευρώ. Η Ελλάδα κατέλαβε και το 2016 τη δεύτερη θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την υψηλότερη κατανάλωση παράνομων τσιγάρων, παρά την πτώση κατά μία ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το 2015 (18,8% - 2016, έναντι 19,8% - 2015).
Μελέτη
Ειδικότερα, η μελέτη έδειξε ότι στην Ελλάδα το 2016:
α) Ο όγκος των παράνομων τσιγάρων μειώθηκε κατά 12% σε σχέση με το 2015, λόγω των συνεχών ελέγχων που διενήργησαν οι διωκτικές αρχές, αλλά παραμένει ακόμη πολύ υψηλός, στα 3,62 δισ. τσιγάρα.
β) Εάν είχαν καταναλωθεί τα 3,62 δισ. τσιγάρα στη νόμιμη αγορά, θα είχαν προσθέσει έσοδα στο ελληνικό κράτος περισσότερα από 600 εκατ. ευρώ.
γ) Οι ροές των «φθηνών λευκών» («cheap whites») εξακολούθησαν και το 2016 να αποτελούν τη βασική πηγή παράνομων τσιγάρων, συγκεντρώνοντας ποσοστό 44% του συνολικού όγκου του παράνομου εμπορίου τσιγάρων.
δ) Η συρρίκνωση της νόμιμης αγοράς συνεχίστηκε το 2016, με νέα μείωση πωλήσεων κατά 6%.
Σύμφωνα με τη μελέτη, 48,3 δισ. τσιγάρα, δηλαδή το 9,1% των τσιγάρων που καταναλώθηκαν συνολικά στην Ευρώπη το 2016, ήταν παράνομα.
Στην πρώτη θέση στην κατανάλωση παράνομων τσιγάρων βρίσκεται ακόμη μία χρονιά η Λετονία με ποσοστό 22,6%, ενώ ακολουθούν η Ελλάδα (18,8%), η Ιρλανδία (17,5%), η Μάλτα (17,2%) και η Λιθουανία (17%).
Εκτιμάται ότι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχασαν το 2016 περίπου 10,2 δισ. από άμεσους και έμμεσους φόρους, εξαιτίας του παράνομου εμπορίου τσιγάρων.
Νίκος Θεοδωρόπουλος
ntheo@bankingnews.gr
www.bankingnews.gr
Οι απανωτές αυξήσεις της φορολογίας στα τσιγάρα οδήγησαν σε πτώση τα δημόσια έσοδα, ενώ απειλείται ένας κλάδος και ειδικότερα οι καλλιεργητές καπνού, οι οποίοι βλέπουν αχνό φως στο τούνελ λόγω των εξαγωγών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα περίπου οι καλλιεργητές ανέρχονται στους 15 χιλιάδες και πάνω από 12.000 εργάτες , ενώ το 1992 ήταν 60 χιλιάδες.
Το 2005 η καπνοπαραγωγή στη χώρα μας ήταν 105.000 τόνοι ενώ σήμερα κινείται σε ένα επίπεδο γύρω από τους 30.000 τόνους με αυξητική τάση.
Μόνο στις περιοχές Ροδόπης και Έβρου καλλιεργούνται 65.000 στρέμματα στην περιοχή, περισσότερα κατά 25% έναντι του 2012 λόγω και της συμφωνίας που υπέγραψε πριν χρόνια η Philip Morris International (ΡΜΙ) με την ελληνική κυβέρνηση για απορρόφηση του 50% των Ελληνικών καπνών.
Ειδικά οι Πομάκοι και οι Μουσουλμάνοι είναι η κύρια ενασχόληση τους κάτι που αναδεικνύει και την εθνική διάσταση της καλλιέργειας, ειδικά σε εδάφη ξερικά όπου άλλες σπορές δεν ευδοκιμούν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα παράγονται περίπου 24.000 τόνοι καπνών ανατολικού τύπου, τα οποία λόγω του πλούσιου φυσικού αρώματος που έχουν είναι απαραίτητα στη μείξη των χαρμανιών για τα ακριβά σήματα των εταιρειών αλλά και των νέων καπνικών όπως το IQOS.
Πάντως, η νέα αύξηση στις τιμές των τσιγάρων δημιουργεί μία φορολογική μέγγενη για τον κλάδο, με αποτέλεσμα η χώρα να βρίσκεται στην πρώτη θέση ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε με την υψηλότερη φορολογία στα προϊόντα καπνού.
Ωστόσο, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς ο κλάδος έχει φτάσει στο ύστατο σημείο αντοχής κι εκφράζουν προβληματισμό για την απόδοση του ΕΦΚ για το 2017. Μέχρι σήμερα λόγω των αυξήσεων συρρικνώθηκε δραματικά ολόκληρη η αλυσίδα της νόμιμης αγοράς, η οποία μέχρι έχει απολέσει το 50% της αξίας της.
Από το 2010, έκλεισαν 10.000 σημεία πώλησης, γεγονός που μεταφράζεται σε απώλεια για το κράτος του τζίρου και των εσόδων από τη φορολογία που κατέβαλαν.
Σημειώνεται ότι το διάστημα 2009-2015, στο οποίο οι φόροι αυξήθηκαν κατά 58%, τα έσοδα από τους φόρους του καπνού μειώθηκαν κατά 6,5%.
Είναι ενδεικτικό ότι η διείσδυση των παράνομων καπνικών στην Ελλάδα από το 3% που ήταν το 2009, ξεπερνά σήμερα το 22%, με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο να βρίσκεται στο 9,8%.
Συνολικά, η Ελλάδα χάνει ετήσια έσοδα 670 εκατ. ευρώ από το λαθρεμπόριο 4 δισ. λαθραίων τσιγάρων, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΙΟΒΕ
Παράλληλα το αποτέλεσμα της υπερβολικής φορολογίας είναι να πέφτει η νόμιμη αγορά να διογκώνεται το λαθρεμπόριο που μεταξύ άλλων αποτελεί βασική πηγή χρηματοδότησης για το οργανωμένο έγκλημα σε διεθνές επίπεδο.
Παράλληλα, οι απώλειες εσόδων είναι σημαντικές.
Μόνο το Μάιο η μείωση ξεπερνά το 50% σε σχέση με πέρυσι.
Προτάσεις
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς η λύση βρίσκεται στον εξορθολογισμό και τη σταθερότητα του φορολογικού πλαισίου.
Η διετία 2015 - 2016 αποδεικνύει αυτό ακριβώς. Το παράνομο εμπόριο περιορίστηκε επειδή η κυβέρνηση αφενός πήρε σημαντικές πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση του φαινομένου και αφετέρου γιατί δεν υπήρξε καμία αλλαγή φορολογίας.
Σύμφωνα με ανεξάρτητη μελέτη που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Royal United Services Institute (RUSI), με ποσοτικά στοιχεία που προήλθαν από την ετήσια έκθεση Project SUN της KPMG το 2016 το ελληνικό Δημόσιο απώλεσε έσοδα 600 εκατ. ευρώ. Η Ελλάδα κατέλαβε και το 2016 τη δεύτερη θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την υψηλότερη κατανάλωση παράνομων τσιγάρων, παρά την πτώση κατά μία ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το 2015 (18,8% - 2016, έναντι 19,8% - 2015).
Μελέτη
Ειδικότερα, η μελέτη έδειξε ότι στην Ελλάδα το 2016:
α) Ο όγκος των παράνομων τσιγάρων μειώθηκε κατά 12% σε σχέση με το 2015, λόγω των συνεχών ελέγχων που διενήργησαν οι διωκτικές αρχές, αλλά παραμένει ακόμη πολύ υψηλός, στα 3,62 δισ. τσιγάρα.
β) Εάν είχαν καταναλωθεί τα 3,62 δισ. τσιγάρα στη νόμιμη αγορά, θα είχαν προσθέσει έσοδα στο ελληνικό κράτος περισσότερα από 600 εκατ. ευρώ.
γ) Οι ροές των «φθηνών λευκών» («cheap whites») εξακολούθησαν και το 2016 να αποτελούν τη βασική πηγή παράνομων τσιγάρων, συγκεντρώνοντας ποσοστό 44% του συνολικού όγκου του παράνομου εμπορίου τσιγάρων.
δ) Η συρρίκνωση της νόμιμης αγοράς συνεχίστηκε το 2016, με νέα μείωση πωλήσεων κατά 6%.
Σύμφωνα με τη μελέτη, 48,3 δισ. τσιγάρα, δηλαδή το 9,1% των τσιγάρων που καταναλώθηκαν συνολικά στην Ευρώπη το 2016, ήταν παράνομα.
Στην πρώτη θέση στην κατανάλωση παράνομων τσιγάρων βρίσκεται ακόμη μία χρονιά η Λετονία με ποσοστό 22,6%, ενώ ακολουθούν η Ελλάδα (18,8%), η Ιρλανδία (17,5%), η Μάλτα (17,2%) και η Λιθουανία (17%).
Εκτιμάται ότι τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχασαν το 2016 περίπου 10,2 δισ. από άμεσους και έμμεσους φόρους, εξαιτίας του παράνομου εμπορίου τσιγάρων.
Νίκος Θεοδωρόπουλος
ntheo@bankingnews.gr
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών