Το ΔΝΤ δεν έχει ακόμη πάρει θέση για το γαλλικό σχέδιο
Παρουσιάζεται αυτή την ώρα στις Βρυξέλλες από την ομάδα του EuroWorking Group (EWG) το γαλλικό μοντέλο ελάφρυνσης που συνδυάζει την απομείωση του ελληνικού χρέους με βάση την ανάπτυξη.
Την Ελλάδα εκπροσωπεί σε αυτή την συνεδρίαση ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης ο οποίος νωρίτερα θα έχει ενημερώσει τους θεσμούς για τα αποτελέσματα του πρώτου κύκλου των επαφών με τους δανειστές για τα προαπαιτούμενα μέτρα της 4ης αξιολόγησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η γαλλική «φόρμουλα» για το χρέος θα δουλεύει ως εξής: Όταν ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι χαμηλότερος των προβλέψεων τότε οι πληρωμές χρέους που θα ωριμάζουν στο συγκεκριμένο έτος θα επεκτείνονται σε βάθος 15ετίας.
Βέβαια, η συμφωνία στο Eurogroup του Ιουνίου του 2017 για τα μέτρα ελάφρυνσης προέβλεπε επιμήκυνση της διάρκειας των ελληνικών ομολόγων από 0 έως και 15 έτη.
Όπως έχει ήδη μεταδώσει το bankingnews πολύ γρήγορα το σενάριο αυτό αντικαταστάθηκε από το σχέδιο για επέκταση των λήξεων κατά 15 έτη.
Το ΔΝΤ δεν έχει ακόμη πάρει θέση για το γαλλικό σχέδιο και από την αρχή είχε εγείρει ενστάσεις ότι η επιλογή της κυβέρνησης να σχετίσει την ελάφρυνση του χρέους με την πορεία του ΑΕΠ δεν ήταν και η καλύτερη.
Μπορεί με το «γαλλικό κλειδί» η Ελλάδα να επιβαρύνει λιγότερο την ευρωζώνη σε περιόδους που η ελληνική οικονομία θα σημειώνει αλματώδης ρυθμούς ανάπτυξης, πλην όμως με την επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής των ελληνικών ομολόγων δεν λύνεται από μόνο του το πρόβλημα.
Απαιτούνται ταυτόχρονα και άλλοι παράμετροι όπως τα χαμηλά επιτόκια για να μπορέσει το ελληνικό χρέος των 328 δισ. ευρώ ( κεντρικής διοίκησης) να καταστεί βιώσιμο.
Το κακό νέο πάντως για την Ελλάδα είναι ότι σε περίπτωση επέκτασης των λήξεων κατά 15 έτη θα υπάρξουν «πέναλτι» όπως η αυστηροποίηση των κανόνων επιτήρησης της ελληνικής οικονομίας με αυξημένες δεσμεύσεις για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Όπως είχε δημοσιεύσει εγκαίρως το bankingnews, μιλώντας με πηγή του ΔΝΤ, το προφίλ του ελληνικού χρέους δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι βιώσιμο.
Ως θετικό βήμα το οποίο ωστόσο δεν είναι ικανό να αλλάξει το αρνητικό προφίλ βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους χαρακτηρίζονται τα υπό εξέταση μέτρα είτε αυτά που συνδέονται με την γαλλική πρόταση είτε τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος αναφέρει πηγή του ΔΝΤ που μίλησε στο bankingnews.
Σε ερώτηση για το πώς σχολιάζει την γαλλική πρόταση ή την 15ετή επιμήκυνση του χρέους το στέλεχος του ΔΝΤ απέφυγε να σχολιάσει.
Τόνισε ωστόσο ότι τα εξεταζόμενα μέτρα για το ελληνικό χρέος είναι ένα θετικό βήμα προς τα εμπρός καθώς μετριάζεται η πίεση των αποπληρωμών, ωστόσο οι συνολικές παρεμβάσεις που έχουν εξεταστεί και τα μέτρα που έχουν υποβληθεί ως πακέτο – λύση για το ελληνικό χρέος δεν αλλάζουν το προφίλ βιωσιμότητας.
Το εξαιρετικά μη βιώσιμο…θα μετεξελιχθεί σε μη βιώσιμο στην έκθεση βιωσιμότητας DSA που θα συντάξει το ΔΝΤ για το ελληνικό χρέος.
Εν τω μεταξύ την 1η Μαρτίου 2018 συνεδριάζει το EWG για το ελληνικό χρέος, όπου θα υποβληθούν οι πρώτες προτάσεις για την ελάφρυνση.
Στο Eurogroup στις 12 Μαρτίου του 2018 θα εξεταστεί το πλαίσιο των μέτρων για το ελληνικό χρέος με προοπτική στο Eurogroup μετά τον Μάιο να υπάρξει κάποιας μορφής συμφωνία.
Στόχος είναι στην εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στις 20 με 22 Απριλίου το Ταμείο να ξεκαθαρίσει την θέση με στόχο συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα και έκθεση βιωσιμότητας DSA για το ελληνικό χρέος.
Τα βασικά ζητήματα ωστόσο είναι τα εξής
1) Ο ESM ο Μόνιμος Μηχανισμός Στήριξης δεν διάκειται θετικά υπέρ ριζοσπαστικών μέτρων αναδιάρθρωσης του χρέους.
Μάλιστα με βάση πολύ έγκυρες πληροφορίες ο ESM θα προτείνει διαφοροποίηση των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων που είχαν συμφωνηθεί στο Eurogroup του Μαΐου 2016.
Ουσιαστικά ο ESM μειώνει τις προσδοκίες για ουσιαστική λύση στο ελληνικό χρέος.
Μέτρα όπως η 15ετής επιμήκυνση έχουν ενδιαφέρον αλλά θα υπάρχουν αστερίσκοι καθώς στο μεσοδιάστημα θα υπάρχουν ορισμένες πληρωμές, οπότε καθαρή 15ετή επιμήκυνση δεν θα έχουμε αλλά ιμιτασιόν.
2) Το ΔΝΤ έχει θέσει δύο προαπαιτούμενα ένα ευθέως και ένα άλλο εμμέσως για να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
- Τα μέτρα που θα υιοθετούν να καθιστούν το ελληνικό χρέος βιώσιμο με βάση την DSA δηλαδή έκθεση βιωσιμότητας.
Είναι προφανές ότι υπάρχει πρόβλημα…και μάλιστα σοβαρότατο στο ζήτημα αυτό.
- Οι τράπεζες να είναι κεφαλαιακά επαρκείς και έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις.
Υπάρχει μια διάθεση από τους ευρωπαίους το ΔΝΤ να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα και αυτό σημαίνει ότι τα μέτρα για το ελληνικό χρέος πρέπει να είναι τέτοια που θα αλλάξουν την έκθεση βιωσιμότητας DSA από εξαιρετικά μη βιώσιμο σε βιώσιμο χρέος.
Ως προς τις τράπεζες το ΔΝΤ έχει προτείνει να προβούν σε κεφαλαιακή ενίσχυση έως 10 δισεκ.
Εάν το stress tests π.χ. της ΕΚΤ δεν καταδείξει καμία κεφαλαιακή αδυναμία και βγουν «όλα καλά» γεννάται το ερώτημα πως το Ταμείο θα συναινέσει σε κάτι που διαφωνεί καθώς θεωρεί ότι οι ισολογισμοί των τραπεζών στην Ελλάδα έχουν σοβαρές παθογένειες.
Ενώ ο Regling ο επικεφαλής του ESM θεωρεί την συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα ως απόδειξη επιτυχίας, η βιωσιμότητα και οι τράπεζες είναι δύο πολύ σοβαρά ζητήματα τα οποία πρέπει να πείσουν το Ταμείο.
Να σημειωθεί ότι μετά τις αναφορές του ΔΝΤ για AQRs στις ελληνικές τράπεζες…και τις αντιδράσεις που υπήρξαν το Ταμείο για του εκπροσώπου του στην ΕΕ του Thomsen ανέφερε ότι «το ΔΝΤ θα πάρει θέση για τις ελληνικές τράπεζες με τις ανακοινώσεις του stress tests»
Το μη βιώσιμο ελληνικό χρέος
Το ελληνικό χρέος κάτω από οποιαδήποτε σενάριο θα συνεχίσει να παραμένει μη βιώσιμο.
Μέχρι τώρα μόνο ο ESM έχει πάρει θέση περί του ελληνικού χρέους ενώ ΔΝΤ και ΕΚΤ θεωρούν το ελληνικό χρέος μη βιώσιμο.
Η έκθεση βιωσιμότητας DSA του ΔΝΤ κατέδειξε ότι το ελληνικό χρέος είναι εξαιρετικά μη βιώσιμο.
Τα μέτρα – μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα – που είχαν εξεταστεί στο περίφημο Eurogroup του Μαΐου 2016 είναι αδύνατο να μετατρέψουν με αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης το ελληνικό χρέος σε βιώσιμο.
Α) Π.χ. με τα κέρδη από τα ANFA δηλαδή τα ομόλογα της Ελλάδος που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες ύψους 7,9 δισεκ. θα καταβληθούν τμηματικά και θα συνδεθούν με μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις.
Β) Είχε προταθεί να μειωθούν τα επιτόκια στα δάνεια του EFSF από 2,5% ίσως στο 1,5% δηλαδή 1% μείωση.
Τα επιτόκια ESM και GLF δεν μπορούν να μειωθούν ενώ του ΔΝΤ όντως είναι τα ακριβότερα.
Με τι επιτόκια δανείζεται η Ελλάδα;
Ο ESM δανείζει την Ελλάδα με επιτόκια 0,89%.
Ο EFSF είχε δανείσει την Ελλάδα με επιτόκια 2,5%
Τα ομόλογα GLF 52,9 δισεκ. των διακρατικών δανείων της ΕΕ προς την Ελλάδα έφεραν επιτόκιο 0,65%.
Να θυμίσουμε ότι το μέσο επιτόκιο του ΔΝΤ καθορίζεται με SDRs ειδικά τραβηχτικά δικαιώματα +2% δηλαδή επιτόκιο περίπου 3,8%.
Η Ελλάδα δανείζεται από τις αγορές και το 10ετές εμφανίζει επιτόκιο 3,64% ή 4,2% για τις πολύ μακροπρόθεσμες περιόδους.
Θα αποτελεί παράδοξο η Ελλάδα να δανείζεται π.χ. στην 7ετία στο 2,90% και να φαίνεται ακριβό το 2,5% που δανείζει ο EFSF για πολλά χρόνια.
Γ) Επέκταση του χρόνου ωρίμανσης ή πιο απλά επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής 15 χρόνια ωστόσο δεν θα είναι καθαρή η 15ετής επιμήκυνση.
Δ) Το μέτρο αποπληρωμής των δανείων του ΔΝΤ ύψους 11 δισεκ. προς την Ελλάδα και αντικατάστασης τους από δάνειο του ESM με επιτόκιο 0,89% βρίσκεται στον αέρα γιατί μάλλον το ΔΝΤ θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα.
Ε) Η διασύνδεση του ελληνικού χρέους με τον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ ή Γαλλική πρόταση έχει πολλά κενά καθώς στηρίζεται σε αστάθμητους παράγοντες και τελεί υπό πολλούς όρους.
Ακόμη και με αυτά τα 5 μέτρα το ελληνικό χρέος δεν μπορεί να καταστεί βιώσιμο…
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Την Ελλάδα εκπροσωπεί σε αυτή την συνεδρίαση ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης ο οποίος νωρίτερα θα έχει ενημερώσει τους θεσμούς για τα αποτελέσματα του πρώτου κύκλου των επαφών με τους δανειστές για τα προαπαιτούμενα μέτρα της 4ης αξιολόγησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η γαλλική «φόρμουλα» για το χρέος θα δουλεύει ως εξής: Όταν ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι χαμηλότερος των προβλέψεων τότε οι πληρωμές χρέους που θα ωριμάζουν στο συγκεκριμένο έτος θα επεκτείνονται σε βάθος 15ετίας.
Βέβαια, η συμφωνία στο Eurogroup του Ιουνίου του 2017 για τα μέτρα ελάφρυνσης προέβλεπε επιμήκυνση της διάρκειας των ελληνικών ομολόγων από 0 έως και 15 έτη.
Όπως έχει ήδη μεταδώσει το bankingnews πολύ γρήγορα το σενάριο αυτό αντικαταστάθηκε από το σχέδιο για επέκταση των λήξεων κατά 15 έτη.
Το ΔΝΤ δεν έχει ακόμη πάρει θέση για το γαλλικό σχέδιο και από την αρχή είχε εγείρει ενστάσεις ότι η επιλογή της κυβέρνησης να σχετίσει την ελάφρυνση του χρέους με την πορεία του ΑΕΠ δεν ήταν και η καλύτερη.
Μπορεί με το «γαλλικό κλειδί» η Ελλάδα να επιβαρύνει λιγότερο την ευρωζώνη σε περιόδους που η ελληνική οικονομία θα σημειώνει αλματώδης ρυθμούς ανάπτυξης, πλην όμως με την επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής των ελληνικών ομολόγων δεν λύνεται από μόνο του το πρόβλημα.
Απαιτούνται ταυτόχρονα και άλλοι παράμετροι όπως τα χαμηλά επιτόκια για να μπορέσει το ελληνικό χρέος των 328 δισ. ευρώ ( κεντρικής διοίκησης) να καταστεί βιώσιμο.
Το κακό νέο πάντως για την Ελλάδα είναι ότι σε περίπτωση επέκτασης των λήξεων κατά 15 έτη θα υπάρξουν «πέναλτι» όπως η αυστηροποίηση των κανόνων επιτήρησης της ελληνικής οικονομίας με αυξημένες δεσμεύσεις για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Όπως είχε δημοσιεύσει εγκαίρως το bankingnews, μιλώντας με πηγή του ΔΝΤ, το προφίλ του ελληνικού χρέους δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι βιώσιμο.
Ως θετικό βήμα το οποίο ωστόσο δεν είναι ικανό να αλλάξει το αρνητικό προφίλ βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους χαρακτηρίζονται τα υπό εξέταση μέτρα είτε αυτά που συνδέονται με την γαλλική πρόταση είτε τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος αναφέρει πηγή του ΔΝΤ που μίλησε στο bankingnews.
Σε ερώτηση για το πώς σχολιάζει την γαλλική πρόταση ή την 15ετή επιμήκυνση του χρέους το στέλεχος του ΔΝΤ απέφυγε να σχολιάσει.
Τόνισε ωστόσο ότι τα εξεταζόμενα μέτρα για το ελληνικό χρέος είναι ένα θετικό βήμα προς τα εμπρός καθώς μετριάζεται η πίεση των αποπληρωμών, ωστόσο οι συνολικές παρεμβάσεις που έχουν εξεταστεί και τα μέτρα που έχουν υποβληθεί ως πακέτο – λύση για το ελληνικό χρέος δεν αλλάζουν το προφίλ βιωσιμότητας.
Το εξαιρετικά μη βιώσιμο…θα μετεξελιχθεί σε μη βιώσιμο στην έκθεση βιωσιμότητας DSA που θα συντάξει το ΔΝΤ για το ελληνικό χρέος.
Εν τω μεταξύ την 1η Μαρτίου 2018 συνεδριάζει το EWG για το ελληνικό χρέος, όπου θα υποβληθούν οι πρώτες προτάσεις για την ελάφρυνση.
Στο Eurogroup στις 12 Μαρτίου του 2018 θα εξεταστεί το πλαίσιο των μέτρων για το ελληνικό χρέος με προοπτική στο Eurogroup μετά τον Μάιο να υπάρξει κάποιας μορφής συμφωνία.
Στόχος είναι στην εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στις 20 με 22 Απριλίου το Ταμείο να ξεκαθαρίσει την θέση με στόχο συμμετοχή στο ελληνικό πρόγραμμα και έκθεση βιωσιμότητας DSA για το ελληνικό χρέος.
Τα βασικά ζητήματα ωστόσο είναι τα εξής
1) Ο ESM ο Μόνιμος Μηχανισμός Στήριξης δεν διάκειται θετικά υπέρ ριζοσπαστικών μέτρων αναδιάρθρωσης του χρέους.
Μάλιστα με βάση πολύ έγκυρες πληροφορίες ο ESM θα προτείνει διαφοροποίηση των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων που είχαν συμφωνηθεί στο Eurogroup του Μαΐου 2016.
Ουσιαστικά ο ESM μειώνει τις προσδοκίες για ουσιαστική λύση στο ελληνικό χρέος.
Μέτρα όπως η 15ετής επιμήκυνση έχουν ενδιαφέρον αλλά θα υπάρχουν αστερίσκοι καθώς στο μεσοδιάστημα θα υπάρχουν ορισμένες πληρωμές, οπότε καθαρή 15ετή επιμήκυνση δεν θα έχουμε αλλά ιμιτασιόν.
2) Το ΔΝΤ έχει θέσει δύο προαπαιτούμενα ένα ευθέως και ένα άλλο εμμέσως για να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
- Τα μέτρα που θα υιοθετούν να καθιστούν το ελληνικό χρέος βιώσιμο με βάση την DSA δηλαδή έκθεση βιωσιμότητας.
Είναι προφανές ότι υπάρχει πρόβλημα…και μάλιστα σοβαρότατο στο ζήτημα αυτό.
- Οι τράπεζες να είναι κεφαλαιακά επαρκείς και έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις.
Υπάρχει μια διάθεση από τους ευρωπαίους το ΔΝΤ να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα και αυτό σημαίνει ότι τα μέτρα για το ελληνικό χρέος πρέπει να είναι τέτοια που θα αλλάξουν την έκθεση βιωσιμότητας DSA από εξαιρετικά μη βιώσιμο σε βιώσιμο χρέος.
Ως προς τις τράπεζες το ΔΝΤ έχει προτείνει να προβούν σε κεφαλαιακή ενίσχυση έως 10 δισεκ.
Εάν το stress tests π.χ. της ΕΚΤ δεν καταδείξει καμία κεφαλαιακή αδυναμία και βγουν «όλα καλά» γεννάται το ερώτημα πως το Ταμείο θα συναινέσει σε κάτι που διαφωνεί καθώς θεωρεί ότι οι ισολογισμοί των τραπεζών στην Ελλάδα έχουν σοβαρές παθογένειες.
Ενώ ο Regling ο επικεφαλής του ESM θεωρεί την συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα ως απόδειξη επιτυχίας, η βιωσιμότητα και οι τράπεζες είναι δύο πολύ σοβαρά ζητήματα τα οποία πρέπει να πείσουν το Ταμείο.
Να σημειωθεί ότι μετά τις αναφορές του ΔΝΤ για AQRs στις ελληνικές τράπεζες…και τις αντιδράσεις που υπήρξαν το Ταμείο για του εκπροσώπου του στην ΕΕ του Thomsen ανέφερε ότι «το ΔΝΤ θα πάρει θέση για τις ελληνικές τράπεζες με τις ανακοινώσεις του stress tests»
Το μη βιώσιμο ελληνικό χρέος
Το ελληνικό χρέος κάτω από οποιαδήποτε σενάριο θα συνεχίσει να παραμένει μη βιώσιμο.
Μέχρι τώρα μόνο ο ESM έχει πάρει θέση περί του ελληνικού χρέους ενώ ΔΝΤ και ΕΚΤ θεωρούν το ελληνικό χρέος μη βιώσιμο.
Η έκθεση βιωσιμότητας DSA του ΔΝΤ κατέδειξε ότι το ελληνικό χρέος είναι εξαιρετικά μη βιώσιμο.
Τα μέτρα – μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα – που είχαν εξεταστεί στο περίφημο Eurogroup του Μαΐου 2016 είναι αδύνατο να μετατρέψουν με αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης το ελληνικό χρέος σε βιώσιμο.
Α) Π.χ. με τα κέρδη από τα ANFA δηλαδή τα ομόλογα της Ελλάδος που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες ύψους 7,9 δισεκ. θα καταβληθούν τμηματικά και θα συνδεθούν με μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις.
Β) Είχε προταθεί να μειωθούν τα επιτόκια στα δάνεια του EFSF από 2,5% ίσως στο 1,5% δηλαδή 1% μείωση.
Τα επιτόκια ESM και GLF δεν μπορούν να μειωθούν ενώ του ΔΝΤ όντως είναι τα ακριβότερα.
Με τι επιτόκια δανείζεται η Ελλάδα;
Ο ESM δανείζει την Ελλάδα με επιτόκια 0,89%.
Ο EFSF είχε δανείσει την Ελλάδα με επιτόκια 2,5%
Τα ομόλογα GLF 52,9 δισεκ. των διακρατικών δανείων της ΕΕ προς την Ελλάδα έφεραν επιτόκιο 0,65%.
Να θυμίσουμε ότι το μέσο επιτόκιο του ΔΝΤ καθορίζεται με SDRs ειδικά τραβηχτικά δικαιώματα +2% δηλαδή επιτόκιο περίπου 3,8%.
Η Ελλάδα δανείζεται από τις αγορές και το 10ετές εμφανίζει επιτόκιο 3,64% ή 4,2% για τις πολύ μακροπρόθεσμες περιόδους.
Θα αποτελεί παράδοξο η Ελλάδα να δανείζεται π.χ. στην 7ετία στο 2,90% και να φαίνεται ακριβό το 2,5% που δανείζει ο EFSF για πολλά χρόνια.
Γ) Επέκταση του χρόνου ωρίμανσης ή πιο απλά επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής 15 χρόνια ωστόσο δεν θα είναι καθαρή η 15ετής επιμήκυνση.
Δ) Το μέτρο αποπληρωμής των δανείων του ΔΝΤ ύψους 11 δισεκ. προς την Ελλάδα και αντικατάστασης τους από δάνειο του ESM με επιτόκιο 0,89% βρίσκεται στον αέρα γιατί μάλλον το ΔΝΤ θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα.
Ε) Η διασύνδεση του ελληνικού χρέους με τον ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ ή Γαλλική πρόταση έχει πολλά κενά καθώς στηρίζεται σε αστάθμητους παράγοντες και τελεί υπό πολλούς όρους.
Ακόμη και με αυτά τα 5 μέτρα το ελληνικό χρέος δεν μπορεί να καταστεί βιώσιμο…
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών