Ακυβέρνητος μέσα στην πανδημική κρίση ο κρατικός προϋπολογισμός, ο οποίος αν δεν είχε το μαξιλάρι ασφαλείας των 37,8 δισ. ευρώ, θα είχε ήδη εκπέμψει σήμα κινδύνου
Στη δίνη του κυκλώνα και ο κρατικός προϋπολογισμός, ο οποίος αν δεν είχε το μαξιλάρι ασφαλείας των 37,8 δισ. ευρώ, θα είχε ήδη εκπέμψει σήμα κινδύνου, έτσι όπως βαδίζει ακυβέρνητος μέσα στην πανδημική κρίση.
Μετά τις βαθιές πληγές που άνοιξε ο κορωνοϊός στα κρατικά ταμεία, ήρθε ο κυκλώνας «Ιανός» να ενισχύσει τις πιέσεις που ασκούνται σε δημοσιονομικό πεδίο και να ανεβάσει το θερμόμετρο στο οικονομικό επιτελείο, η αγωνία του οποίου βρίσκεται ήδη στο κόκκινο φοβούμενου μια νέα γενικευμένη καραντίνα στην οικονομία.
Τα επόμενα εικοσιτετράωρα θεωρούνται καθοριστικά για τις αποφάσεις που θα ληφθούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Εφόσον το πρόβλημα των κρουσμάτων παραμείνει δυναμικό, ο παραγωγικός ιστός της χώρας ενδεχομένως να υποχρεωθεί να κατεβάσει και πάλι ρολά, που είναι και το δυσμενές σενάριο για την οικονομία.
Αν επιβεβαιωθούν οι υπολογισμοί που έχει κάνει η κυβέρνηση ότι οι απώλειες στο ΑΕΠ για κάθε μήνα καθολικής καραντίνας ανέρχονται σε περίπου 6 δισ. ευρώ, τότε η κατάσταση στην οικονομία και στον προϋπολογισμό παύει να είναι διαχειρίσιμη ακόμη και αν το lockdown στα μαγαζιά είναι μόλις για 14 ημέρες.
Ηδη καταγράφεται ισχυρή επίπτωση στο ΑΕΠ από τη μεγάλη μείωση των ωρών εργασίας που ξεκίνησε στο δεύτερο τρίμηνο και συνεχίζεται, ενώ το πραγματικό μέγεθος αυτών των συνεπειών θα κατοπτριστεί στα στοιχεία για το ΑΕΠ του τρίτου τριμήνου.
Στο υπουργείο Οικονομικών προσπαθούν να μείνουν ήρεμοι ατενίζοντας με αισιοδοξία το γεγονός ότι η ύφεση στο τρίμηνο του καλοκαιριού, που είναι η καρδιά των ταξιδιωτικών εισπράξεων και οι οποίες φέτος κινήθηκαν κατηφορικά, δεν θα είναι βαθύτερη από 15,2% που ήταν στο δεύτερο.
Αρμόδιες πηγές επισημαίνουν ότι τέλος του μήνα-αρχές του επόμενου θα έχουν στο υπουργείο Οικονομικών την πρώτη καθαρή εικόνα για τη φετινή τουριστική σεζόν και πως τη δεδομένη χρονική στιγμή το ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στην επούλωση των πληγών για τα νοικοκυριά που χτυπήθηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα του μεσογειακού κυκλώνα «Ιανός».
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα πακέτο εννέα παρεμβάσεων των οποίων η χρηματοδότηση θα γίνει από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και το αποθεματικό του προϋπολογισμού.
Το πακέτο περιλαμβάνει:
1. Αναστολή όλων των φορολογικών υποχρεώσεων για έξι μήνες τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα φυσικά πρόσωπα που βρίσκονται σε περιοχές οι οποίες έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
2. Αποζημιώσεις για τις πρώτες ανάγκες των νοικοκυριών και για οικοσκευή.
Η καταγραφή των ζημιών θα γίνει μέσω του υπουργείου Εσωτερικών σε συνεργασία με τις αρμόδιες περιφέρειες και τους δήμους. Θα καταβληθούν χρηματικά ποσά ανάλογα με την καταγραφή των ζημιών τα οποία είναι:
• Οικονομική ενίσχυση ποσού 600 ευρώ σε κάθε νοικοκυριό που έχει πληγεί η κύρια κατοικία του, για την κάλυψη των πρώτων αναγκών του.
• Επιπλέον 600 ευρώ για τις οικογένειες που υπέστησαν ζημιά και είναι πολύτεκνες.
• Επιπλέον οικονομική ενίσχυση 600 ευρώ λαμβάνουν οι πληγείσες οικογένειες για κάθε μέλος τους που είναι άτομο με ειδικές ανάγκες.
• Οικονομική ενίσχυση ποσού μέχρι 6.000 ευρώ ανά νοικοκυριό, για την επισκευή ή την αντικατάσταση οικοσκευής της κύριας πληγείσας οικίας.
• Οικονομική ενίσχυση 4.500 ευρώ σε άτομα που υπέστησαν αναπηρία από τραυματισμό στη φυσική καταστροφή.
Επισημαίνεται ότι οι οικονομικές ενισχύσεις πληγέντων από φυσικές καταστροφές είναι ακατάσχετες.
3. Αποζημιώσεις σε υποδομές.
Το υπουργείο Υποδομών, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, θα διαθέσει, άμεσα, 1 εκατ. ευρώ σε κάθε δήμο που έχει πληγεί, για αποκατάσταση του οδικού δικτύου.
4. Αποζημιώσεις σε αγρότες.
Μέσω του ΕΛΓΑ,θα προχωρήσει άμεσα η καταγραφή των ζημιών, ώστε να δοθούν οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις που έχουν πληγεί, σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Οι πιστώσεις θα διατεθούν άμεσα, από το τακτικό αποθεματικό του υπουργείου Οικονομικών.
Οσον αφορά τις μη ασφαλιστικά καλυπτόμενες ζημιές, οι οποίες αφορούν φυτικό, πάγιο και αποθηκευμένο κεφάλαιο, δύνανται, υπό προϋποθέσεις, να ενταχθούν σε προγράμματα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων.
5. Εφάπαξ ενίσχυση, με τη μορφή επιδόματος, σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί.
Προβλέπεται χορήγηση έκτακτης εφάπαξ ενίσχυσης, με τη μορφή επιδόματος, η οποία ανέρχεται για τα πληγέντα φυσικά πρόσωπα στο ποσό των 5.000 ευρώ ανά κατοικία και για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, των οποίων η επιχείρηση επλήγη, στο ποσό των 8.000 ευρώ ανά επιχείρηση.
6. Επιχορήγηση επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από θεομηνίες.
Το υπουργείο Οικονομικών είναι υπεύθυνο για επιχορήγηση 30-70% της ζημίας για κτιριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης καταγεγραμμένα ως κατεστραμμένα. Θα υπάρξει,έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης των υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και Υποδομών και Μεταφορών, αναφορικά με την οριοθέτηση περιοχών.
7. Παροχή στεγαστικής συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που θα καλύπτει το σύνολο της εκτιμηθείσας ζημίας, με δωρεάν κρατική αρωγή 60% και άτοκο δάνειο 40%.
8. Αναστολή ή ρύθμιση δανειακών υποχρεώσεων στους πολίτες των δήμων που έχουν πληγεί.
9. Επιχειρήσεις των δήμων που έχουν πληγεί θα συμμετάσχουν στην επιστρεπτέα προκαταβολή 4 χωρίς τις προϋποθέσεις για τον μειωμένο τζίρο και τη χρήση ταμειακής μηχανής που θα ισχύσουν για τις υπόλοιπες.
Επισημαίνεται ότι οι πόροι από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων έχουν σώσει τον προϋπολογισμό από τα χειρότερα, ο οποίος πριν από αυτά τα μέτρα και για το διάστημα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020 παρουσιάζει δημοσιονομικό έλλειμμα κοντά στα 11 δισ. ευρώ.
Το δε πρωτογενές διαμορφώθηκε σε 6,607 δισ. ευρώ ενώ ένα μέρος των επιπτώσεων από την πανδημία αναχαιτίστηκε από τα κονδύλια του ΠΔΕ αφού οι δαπάνες που διατέθηκαν ξεπέρασαν το ποσό των 5,1 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 3,3 δισ. ευρώ (αύξηση κατά 1,88 δισ. ευρώ στο οκτάμηνο).
Η εκτεταμένη χρήση αυτών των πόρων φαίνεται και από το γεγονός ότι η τρύπα στα ταμεία από τα φορολογικά έσοδα παρέμεινε στα ίδια επίπεδα με αυτή του Ιουλίου, ήτοι 3,6 δις. ευρώ, μολονότι οι εισπράξεις από τον τουρισμό, όπως προαναφέρθηκε κινήθηκαν σε πολύ ρηχά νερά.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Μετά τις βαθιές πληγές που άνοιξε ο κορωνοϊός στα κρατικά ταμεία, ήρθε ο κυκλώνας «Ιανός» να ενισχύσει τις πιέσεις που ασκούνται σε δημοσιονομικό πεδίο και να ανεβάσει το θερμόμετρο στο οικονομικό επιτελείο, η αγωνία του οποίου βρίσκεται ήδη στο κόκκινο φοβούμενου μια νέα γενικευμένη καραντίνα στην οικονομία.
Τα επόμενα εικοσιτετράωρα θεωρούνται καθοριστικά για τις αποφάσεις που θα ληφθούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Εφόσον το πρόβλημα των κρουσμάτων παραμείνει δυναμικό, ο παραγωγικός ιστός της χώρας ενδεχομένως να υποχρεωθεί να κατεβάσει και πάλι ρολά, που είναι και το δυσμενές σενάριο για την οικονομία.
Αν επιβεβαιωθούν οι υπολογισμοί που έχει κάνει η κυβέρνηση ότι οι απώλειες στο ΑΕΠ για κάθε μήνα καθολικής καραντίνας ανέρχονται σε περίπου 6 δισ. ευρώ, τότε η κατάσταση στην οικονομία και στον προϋπολογισμό παύει να είναι διαχειρίσιμη ακόμη και αν το lockdown στα μαγαζιά είναι μόλις για 14 ημέρες.
Ηδη καταγράφεται ισχυρή επίπτωση στο ΑΕΠ από τη μεγάλη μείωση των ωρών εργασίας που ξεκίνησε στο δεύτερο τρίμηνο και συνεχίζεται, ενώ το πραγματικό μέγεθος αυτών των συνεπειών θα κατοπτριστεί στα στοιχεία για το ΑΕΠ του τρίτου τριμήνου.
Στο υπουργείο Οικονομικών προσπαθούν να μείνουν ήρεμοι ατενίζοντας με αισιοδοξία το γεγονός ότι η ύφεση στο τρίμηνο του καλοκαιριού, που είναι η καρδιά των ταξιδιωτικών εισπράξεων και οι οποίες φέτος κινήθηκαν κατηφορικά, δεν θα είναι βαθύτερη από 15,2% που ήταν στο δεύτερο.
Αρμόδιες πηγές επισημαίνουν ότι τέλος του μήνα-αρχές του επόμενου θα έχουν στο υπουργείο Οικονομικών την πρώτη καθαρή εικόνα για τη φετινή τουριστική σεζόν και πως τη δεδομένη χρονική στιγμή το ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στην επούλωση των πληγών για τα νοικοκυριά που χτυπήθηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα του μεσογειακού κυκλώνα «Ιανός».
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα πακέτο εννέα παρεμβάσεων των οποίων η χρηματοδότηση θα γίνει από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και το αποθεματικό του προϋπολογισμού.
Το πακέτο περιλαμβάνει:
1. Αναστολή όλων των φορολογικών υποχρεώσεων για έξι μήνες τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τα φυσικά πρόσωπα που βρίσκονται σε περιοχές οι οποίες έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
2. Αποζημιώσεις για τις πρώτες ανάγκες των νοικοκυριών και για οικοσκευή.
Η καταγραφή των ζημιών θα γίνει μέσω του υπουργείου Εσωτερικών σε συνεργασία με τις αρμόδιες περιφέρειες και τους δήμους. Θα καταβληθούν χρηματικά ποσά ανάλογα με την καταγραφή των ζημιών τα οποία είναι:
• Οικονομική ενίσχυση ποσού 600 ευρώ σε κάθε νοικοκυριό που έχει πληγεί η κύρια κατοικία του, για την κάλυψη των πρώτων αναγκών του.
• Επιπλέον 600 ευρώ για τις οικογένειες που υπέστησαν ζημιά και είναι πολύτεκνες.
• Επιπλέον οικονομική ενίσχυση 600 ευρώ λαμβάνουν οι πληγείσες οικογένειες για κάθε μέλος τους που είναι άτομο με ειδικές ανάγκες.
• Οικονομική ενίσχυση ποσού μέχρι 6.000 ευρώ ανά νοικοκυριό, για την επισκευή ή την αντικατάσταση οικοσκευής της κύριας πληγείσας οικίας.
• Οικονομική ενίσχυση 4.500 ευρώ σε άτομα που υπέστησαν αναπηρία από τραυματισμό στη φυσική καταστροφή.
Επισημαίνεται ότι οι οικονομικές ενισχύσεις πληγέντων από φυσικές καταστροφές είναι ακατάσχετες.
3. Αποζημιώσεις σε υποδομές.
Το υπουργείο Υποδομών, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, θα διαθέσει, άμεσα, 1 εκατ. ευρώ σε κάθε δήμο που έχει πληγεί, για αποκατάσταση του οδικού δικτύου.
4. Αποζημιώσεις σε αγρότες.
Μέσω του ΕΛΓΑ,θα προχωρήσει άμεσα η καταγραφή των ζημιών, ώστε να δοθούν οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις που έχουν πληγεί, σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Οι πιστώσεις θα διατεθούν άμεσα, από το τακτικό αποθεματικό του υπουργείου Οικονομικών.
Οσον αφορά τις μη ασφαλιστικά καλυπτόμενες ζημιές, οι οποίες αφορούν φυτικό, πάγιο και αποθηκευμένο κεφάλαιο, δύνανται, υπό προϋποθέσεις, να ενταχθούν σε προγράμματα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων.
5. Εφάπαξ ενίσχυση, με τη μορφή επιδόματος, σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί.
Προβλέπεται χορήγηση έκτακτης εφάπαξ ενίσχυσης, με τη μορφή επιδόματος, η οποία ανέρχεται για τα πληγέντα φυσικά πρόσωπα στο ποσό των 5.000 ευρώ ανά κατοικία και για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, των οποίων η επιχείρηση επλήγη, στο ποσό των 8.000 ευρώ ανά επιχείρηση.
6. Επιχορήγηση επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από θεομηνίες.
Το υπουργείο Οικονομικών είναι υπεύθυνο για επιχορήγηση 30-70% της ζημίας για κτιριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης καταγεγραμμένα ως κατεστραμμένα. Θα υπάρξει,έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης των υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και Υποδομών και Μεταφορών, αναφορικά με την οριοθέτηση περιοχών.
7. Παροχή στεγαστικής συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που θα καλύπτει το σύνολο της εκτιμηθείσας ζημίας, με δωρεάν κρατική αρωγή 60% και άτοκο δάνειο 40%.
8. Αναστολή ή ρύθμιση δανειακών υποχρεώσεων στους πολίτες των δήμων που έχουν πληγεί.
9. Επιχειρήσεις των δήμων που έχουν πληγεί θα συμμετάσχουν στην επιστρεπτέα προκαταβολή 4 χωρίς τις προϋποθέσεις για τον μειωμένο τζίρο και τη χρήση ταμειακής μηχανής που θα ισχύσουν για τις υπόλοιπες.
Επισημαίνεται ότι οι πόροι από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων έχουν σώσει τον προϋπολογισμό από τα χειρότερα, ο οποίος πριν από αυτά τα μέτρα και για το διάστημα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020 παρουσιάζει δημοσιονομικό έλλειμμα κοντά στα 11 δισ. ευρώ.
Το δε πρωτογενές διαμορφώθηκε σε 6,607 δισ. ευρώ ενώ ένα μέρος των επιπτώσεων από την πανδημία αναχαιτίστηκε από τα κονδύλια του ΠΔΕ αφού οι δαπάνες που διατέθηκαν ξεπέρασαν το ποσό των 5,1 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 3,3 δισ. ευρώ (αύξηση κατά 1,88 δισ. ευρώ στο οκτάμηνο).
Η εκτεταμένη χρήση αυτών των πόρων φαίνεται και από το γεγονός ότι η τρύπα στα ταμεία από τα φορολογικά έσοδα παρέμεινε στα ίδια επίπεδα με αυτή του Ιουλίου, ήτοι 3,6 δις. ευρώ, μολονότι οι εισπράξεις από τον τουρισμό, όπως προαναφέρθηκε κινήθηκαν σε πολύ ρηχά νερά.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών