Στο κόκκινο η αγωνία στο Γενικό Λογιστήριο μετά τις νέες ανατροπές
Αγωνία στο κόκκινο για την κυβέρνηση καθώς οι αρνητικές εξελίξεις στο υγειονομικό μέτωπο «θολώνουν» το σκηνικό στην οικονομία επιδεινώνοντας ταυτόχρονα τα δημοσιονομικά μεγέθη στον προϋπολογισμό με τις δαπάνες να εκτινάσσονται και τα φορολογικά έσοδα να ελαττώνονται.
Η νέα παράταση των περιοριστικών μέτρων εδραιώνει το σενάριο της βαθειάς ύφεσης στο πρώτο τρίμηνο του 2021, ακόμη και σε διψήφιο ποσοστό, και ένα είναι γεγονός που πρέπει να θεωρείται δεδομένο από το οικονομικό επιτελείο ότι το ΑΕΠ θα υποχωρήσει σε νέα χαμηλότερα επίπεδα.
Το βάθος όμως της ύφεσης θα κριθεί από τον παράγοντα εξόδου από τη καραντίνα, κάτι το οποίο δεν διαφαίνεται ακόμη στον ορίζοντα.
Ακόμη και σε ένα υποθετικό σενάριο να υπάρξει ομαλοποίηση το επόμενο διάστημα στην αγορά που είναι ο μεγάλος «άγνωστος χ», η πτώση στο ΑΕΠ δεν μπορεί να αποφευχθεί, διότι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ πέρυσι το ΑΕΠ στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2020, που είναι η βάση σύγκρισης, έκλεισε με οριακά θετικό πρόσημο 0,4%.
Απαιτούνται λοιπόν άλματα και όχι καραντίνες για να πιάσει η οικονομία ταχύτητες που θα οδηγήσουν το εθνικό προϊόν σε πάνω από 46 δισ. ευρώ που ήταν η συνολική αξία των τελικών αγαθών και υπηρεσιών για το πρώτο τρίμηνο του 2020.
Κομβικό θεωρείται επίσης το γεγονός το πώς έκλεισε η οικονομία τον προηγούμενο χρόνο.
Τα πρώτα στοιχεία των ασκήσεων που τρέχουν στο Γενικό Λογιστήριο δείχνουν την ύφεση να συγκρατείται στο βάθος του -10,5% μετά την ανάσα που έδωσε το «click away» στα περισσότερα εμπορικά καταστήματα.
Μεγάλοι κερδισμένοι του μέτρου ήταν τα καταστήματα ηλεκτρονικών και τα βιβλιοπωλεία σε αντίθεση με τους κλάδους ένδυσης και υπόδησης όπου εκεί οι πωλήσεις παρέμειναν σε ρηχά νερά. Τελευταία στιγμή πάντως διασώθηκαν κομμωτήρια και καταστήματα που εμπορεύονται καλλυντικά και είδη καλλωπισμού.
«Απονέκρωση» της εστίασης
Τα στοιχεία της ύφεσης για το 2020 θα ανακοινωθούν επισήμως τον Μάρτιο, οπότε υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος μέχρι να οριστικοποιηθούν και το κυριότερο να επιβεβαιωθεί ότι ο χριστουγεννιάτικος τζίρος τον Δεκέμβριο του 2020, μολονότι απείχε έτη φωτός από τον περσινό, μπόρεσε και κρατήθηκε από μία λεπτή κλωστή…
Η επιμήκυνση του lockdown διαψεύδει τις προσδοκίες του λιανεμπορίου για ανάκτηση μέρους του χαμένου τζίρου ενώ κάνει ακόμα χειρότερα τα πράγματα καθώς είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος να χαθεί και η πίτα των χειμερινών εκπτώσεων. Επιπρόσθετα σε «απονέκρωση» βρίσκεται ο κλάδος της εστίασης με τα σενάρια να βλέπουν κατεβασμένα ρολά για πολλές εβδομάδες ακόμα.
Τώρα οι προειδοποιήσεις των επιστημόνων αλλά και διεθνών οργανισμών για «ανακύκλωση» της πανδημίας απειλούν τους σχεδιασμούς του οικονομικού επιτελείου όχι μόνο για τον χρόνο και την ταχύτητα επανεκκίνησης της οικονομίας αλλά και για τον περιορισμό της «μαύρης τρύπας» στα κρατικά ταμεία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η επικεφαλής οικονομολόγος του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης Laurence Boone έκανε λόγο για περισσότερα lockdown υπογραμμίζοντας ότι «πιθανότατα έχουμε άλλους έξι με εννέα ή δώδεκα μήνες μπροστά μας» και ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεχίσουν να δαπανούν για να στηρίξουν τις οικονομίες τους ακόμα και αν αυτό σημαίνει την υιοθέτηση μιας πιο χαλαρής αντιμετώπισης της διαχείρισης των εθνικών προϋπολογισμών.
Ρήγματα στον προϋπολογισμό
Αρμόδια κυβερνητική πηγή σχολίαζε ότι οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και απρόβλεπτες και ότι το βασικό σενάριο με το οποίο πορευόμαστε και έχει συνταχθεί ο προϋπολογισμός προβλέπει αποκλιμάκωση της πανδημίας από τον Απρίλιο και μετά και επαναφορά της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης. Έτσι σε περίπτωση που δεν επιβεβαιωθεί θα υποχρεωθούμε σε αναθεώρηση επί τα χείρω των στόχων και της οικονομικής πολιτικής.
Πέραν των ρηγμάτων στον παραγωγικό ιστό η παράταση της κρίσης θα πλήξει τα δημόσια έσοδα λόγω της συρρίκνωσης της κατανάλωσης και της αδυναμίας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους προς το Δημόσιο τη στιγμή μάλιστα που από τον Μάιο θα αρχίσουν να τρέχουν οι πληρωμές φόρων και ασφαλιστικών εισφορών που έχουν παγώσει λόγω της πανδημίας.
Παράλληλα θα υπάρξει ανάγκη επέκτασης και ενδεχομένως ανάλογα με τους κραδασμούς και εμπλουτισμού των μέτρων στήριξης εντείνοντας τις πιέσεις στο προϋπολογισμό. Ήδη η αναστολή των συμβάσεων εργασίας τον Ιανουάριο μετά το νέο lockdown ανεβάζει το κόστος για τα ειδικά επιδόματα και την κάλυψη των εισφορών εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων ενώ διαρροές στα κρατικά ταμεία φέρνει η αναστολή για δόσεις ρυθμίσεων οφειλών στο δημόσιο.
Νέες ελαφρύνσεις στο βάθος
Την ίδια ώρα υπό την απειλή των μαζικών λουκέτων σε εμπόριο και εστίαση και της έκρηξης της ανεργίας το υπουργείο Οικονομικών βάζει στο τραπέζι σενάρια για πρόσθετες παρεμβάσεις που «φουσκώνουν» το δημοσιονομικό λογαριασμό όπως η επιδότηση των δόσεων των τραπεζικών δανείων επιχειρήσεων και επαγγελματιών για ορισμένο χρονικό διάστημα και με συγκεκριμένα κριτήρια, η κλιμακωτή μείωση έως και ο μηδενισμός της προκαταβολής φόρου και για το 2021 και η ελάφρυνση του μη μισθολογικού κόστους των επιχειρήσεων για την προστασία και την ενίσχυση των θέσεων εργασίας.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών