Πόσο μπορεί ένα «τυχαίο» mail να καταστρέψει το προφίλ μιας εταιρίας που βγήκε στο «αφρό» πληρώνοντας τους καλύτερους μισθούς, έδινε μπόνους παραγωγικότητας, πλήρωνε 15% παραπάνω σε φθορές στα μηχανάκια κ.α.
Η περίπτωση της e-food είναι χαρακτηριστική. Η μη ανανέωση συμβάσεων που έληγαν σε 115 «νοικιασμένους» μέσω της Manpower εργαζόμενους, προκάλεσε έντονη πολιτική αντιπαράθεση από το πουθενά.
Καθημερινά χιλιάδες συμβάσεις εργασίας με εκούσιο ή ακούσιο εργοδότη λήγουν «και δεν ανοίγει κεφάλι».
Εδώ άνοιξε το κεφάλι του υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος από unfair εκτίμηση ενεπλάκη και απάντησε σε ένα θέμα που είναι ρυθμισμένο με προγενέστερους νόμους (νόμος ενοικίασης, συμβάσεις εργασίας κλπ) μιας και το θέμα είχε πάρει «φωτιά» στα κοινωνικά δίκτυα από τους ίδιους τους delivery, οι οποίοι φαίνεται να έχασαν τον «κόσμο κάτω από τα πόδια τους», καθώς η συγκεκριμένη εταιρία έχει «μαζέψει» σχεδόν όλη την αγορά, με μόνο ανταγωνιστή την Wolt, που λειτουργεί όμως ως πλατφόρμα με συνεργαζόμενους και όχι εργαζόμενους ταχυδιανομείς.
Αντίθετα, στην e-food σχεδόν το 80% των ταχυδιανομέων είναι μισθωτοί, με τα παραπάνω χαρακτηριστικά με μισθούς που έφταναν και τις 3.000 ευρώ.
Η απόφαση της εταιρίας –που τελικά πάρθηκε πίσω- καθώς σήκωσε θύελλα αντιδράσεων, ήταν να μετατρέψει τους 300 που συνεργάζονταν ως «νοικιασμένοι» συνεργάτες της πλατφόρμας, που θα αμείβονταν με μπλοκάκι και μέχρι 10.000 ευρώ εισόδημα θα τους υποχρέωνε ασφάλιση στον ΟΓΑ, ενώ παραπάνω θα έπρεπε να τηρούν βιβλία και ασφάλιση στον ΟΑΕΕ, ενώ θα είχαν δώρα και δικαιώματα, όπως και άλλοι συνάδελφοί τους στις άλλες πλατφόρμες.
Η αντιπολίτευση στο σύνολό της βρήκε την ευκαιρία να βάλει κατά του εργασιακού νόμου Χατζηδάκη, ο οποίος προβλέπει για πρώτη φορά δικλείδες ασφαλείας για τους ταχυμεταφορείς, και μάλιστα πανηγυρικά ο ίδιος ο υπουργός βγήκε με το σωματείο και είπε όταν έκανε το νόμο, ότι στηρίζεται στις προτάσεις του κλάδου.
Κλιμάκια του ΣΕΠΕ στα delivery
Κλιμάκια ελεγκτών του ΣΕΠΕ διενεργούν εντατικούς ελέγχους στις επιχειρήσεις του κλάδου διανομών (delivery) για την τήρηση της νομοθεσίας, στο κέντρο της Αθήνας και άλλες περιοχές του λεκανοπεδίου.
Με τους ελέγχους αυτούς το ΣΕΠΕ επιχειρεί, μεταξύ άλλων, να διαπιστώσει εάν στον κλάδο των delivery και των courier, που λειτουργούν μέσω πλατφορμών, υπάρχουν ψευδεπίγραφες συμβάσεις παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών, ενώ στην πραγματικότητα υποκρύπτεται σύμβαση εξαρτημένης εργασίας.
Αυτός ο έλεγχος μπορεί να είναι ουσιαστικός και διαφανής, επειδή με το άρθρο 69 του ν. 4808/2021 οριοθετήθηκε με πολύ ξεκάθαρο τρόπο η διαφορά μεταξύ μισθωτού και απασχολουμένου με σύμβαση ανεξάρτητων υπηρεσιών.
Τα νέα δικαιώματα των εργαζομένων στα delivery
Με το νέο εργασιακό νόμο 4808 /2021 η Ελλάδα ακολουθεί ένα μοντέλο που ακολουθείται στην συντριπτική πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, δίνοντας το δικαίωμα για συμβάσεις αορίστου ή ορισμένου χρόνου αλλά και για συμβάσεις παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών. Αυτό το μοντέλο ακολουθείτο και επί ΣΥΡΙΖΑ, με τη διαφορά ότι οι απασχολούμενοι με σύμβαση παροχής υπηρεσιών είχαν τότε λιγότερα δικαιώματα. Συγκεκριμένα τα νέα δικαιώματα που θεσπίστηκαν για όσους απασχολούνται με συμβάσεις ανεξάρτητων υπηρεσιών ή έργου είναι:
- Συνδικαλιστικά δικαιώματα: σύσταση οργανώσεων, συλλογική διαπραγμάτευση και συμφωνία, απεργία.
- Η πλατφόρμα τους καλύπτει τα έξοδα για τον προστατευτικό εξοπλισμό
- Οι ψηφιακές πλατφόρμες έχουν τις ίδιες υποχρεώσεις πρόνοιας, υγιεινής και ασφάλειας προς τους συνεργαζόμενους με συμβάσεις ανεξάρτητων υπηρεσιών ή έργου, με εκείνες που θα είχαν αν συνδέονταν μαζί τους με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας.
Επίσης προβλέφθηκε στον ίδιο νόμο ότι για να θεωρείται ότι ένας απασχολούμενος σε πλατφόρμα βρίσκεται σε καθεστώς συνεργάτη και όχι μισθωτού, πρέπει να ισχύουν ταυτοχρόνως όλες οι παρακάτω προϋποθέσεις:
α. να μπορεί να αναθέσει την εργασία που ανέλαβε και σε τρίτους,
β. να έχει το δικαίωμα να επιλέγει ποιες μεταφορές που του ανατίθενται θα εκτελέσει και ποιες όχι,
γ. να μπορεί να παρέχει υπηρεσίες και σε ανταγωνιστική πλατφόρμα,
δ. να μπορεί να συνδέεται και να αποσυνδέεται από την πλατφόρμα όποτε θέλει.
Κάποιος που δεν έχει και τις τέσσερις παραπάνω προϋποθέσεις σωρευτικά, θεωρείται μισθωτός και μπορεί να διεκδικήσει τα αντίστοιχα δικαιώματα. Οι ρυθμίσεις αυτές ήταν η φυσική συνέχεια της εγκυκλίου που εξέδωσε ο Γιάννης Βρούτσης τον Νοέμβριο του 2020, η οποία κατέγραψε για πρώτη φορά τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όλα τα παραπάνω ήταν ανύπαρκτα μέχρι τον ν. 4808/2021. Σήμερα οι εργαζόμενοι στις πλατφόρμες που αδικούνται έχουν για πρώτη φορά τρόπο να προστατευθούν και η Επιθεώρηση Εργασίας έχει για πρώτη φορά τα νομικά εργαλεία να εφαρμόσει την εργατική νομοθεσία.
Οι εργαζόμενοι πρέπει να γνωρίζουν ότι από καμία ρύθμιση οποιουδήποτε νόμου, πολύ περισσότερο του ν. 4808/2021, δεν προκύπτει δικαίωμα των εργοδοτών να μετατρέπουν μονομερώς και εκβιαστικά τις συμβάσεις μισθωτής εργασίας σε ψευδεπίγραφες συμβάσεις παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών.
Αντώνης Βασιλόπουλος
antonpaper@yahoo.com
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών