Κρίσιμες αποφάσεις για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού καλείται να λάβει το οικονομικό επιτελείο πριν ακόμα συμπληρωθεί το πρώτο τρίμηνο με ανοικτό το ενδεχόμενο των αναθεωρήσεων σε βασικά μεγέθη υπό το βάρος της ενεργειακής κρίσης και του πληθωρισμού.
Στον προϋπολογισμό του 2022 προστέθηκαν νέα βάρη από τα μέτρα για την αναπλήρωση των απωλειών στα εισοδήματα των νοικοκυριών και στα κόστη των επιχειρήσεων από την ενεργειακή ακρίβεια σε βαθμό που θα οδηγήσουν σε υψηλότερα επίπεδα το πρωτογενές έλλειμμα, δυσχεραίνοντας το εγχείρημα για δραστικό περιορισμό του στη περιοχή του 1% του ΑΕΠ από 7% το 2021.
Το ισχυρό κύμα ανατιμήσεων που επηρεάζει αρνητικά βασικές συνιστώσες της ανάπτυξης, όπως την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις διατηρεί τις ταμειακές πιέσεις από την επέκταση και ενδεχομένη διεύρυνση των μέτρων στήριξης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Είναι πλέον βέβαιο ότι ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το 2021 κινήθηκε σε επίπεδα πάνω από 8% έναντι εκτίμησης στο προϋπολογισμός για 6,9% ενώ η πληθωριστική ανάφλεξη αυξάνει την αξία του σε ονομαστικούς όρους.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με το χαμηλότερο σε σχέση με το στόχο κατά 2 δις. ευρώ πρωτογενές έλλειμμα το 2021 προσέφερε στο οικονομικό επιτελείο μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία για ενεργοποίηση πρόσθετων μέτρων με κόστος για το δημόσιο χωρίς επιπτώσεις στο έλλειμμα με χαρακτηριστικότερη περίπτωση την μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% που ανέβασε το λογαριασμό για το δημόσιο στα 335 εκ. ευρώ αντί των 70 εκ. ευρώ που ήταν η πρόβλεψη του προϋπολογισμού.
Ωστόσο όπως επισημαίνουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών με τις παρεμβάσεις στη φορολογία και την χρονική επέκταση του πακέτο για την απόσβεση των ενεργειακών επιβαρύνσεων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις καλύφθηκε σχεδόν όλος ο δημοσιονομικός χώρος και από δω και πέρα οι κινήσεις θα πρέπει να είναι συντηρητικές δεδομένου του θολού και ρευστού σκηνικού στα πεδία της πανδημίας, του πληθωρισμού και των επιτοκίων και της ανάγκης δραστικής συρρίκνωσης του ελλείμματος.
Εν μέσω αβεβαιοτήτων και πολλαπλών εστιών κινδύνου για τη πραγματική οικονομία το οικονομικό επιτελείο αναζητά τη λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην επαναφορά των δημοσιονομικών σε τροχιά εξυγίανσης-υπό το άγρυπνο βλέμμα των αγορών που αξιολογούν κινήσεις και σχεδιασμούς με μετρητή το δημοσιονομικό και αναπτυξιακό αντίχτυπο- και το δίχτυ προστασίας των εισοδημάτων και ελάφρυνσης του βάρους στις επιχειρήσεις από την ενεργειακή ακρίβεια.
Το εγχείρημα καθίσταται ακόμα δυσκολότερο καθώς σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες εκτιμήσεις διεθνών οργανισμών και αναλυτών η πληθωριστική φωτιά θα μαίνεται για πολλούς μήνες, πράγμα που προοιωνίζεται συνέχιση των υφιστάμενου μοντέλου των κρατικών παρεμβάσεων ενώ η διασπορά των ανατιμήσεων σε είδη πρώτης ανάγκης υποχρεώνει τη κυβέρνηση να βάλει στην ατζέντα νέα πυροσβεστικά μέτρα πιεζόμενη από τη κοινωνική δυσφορία και τις αντιδράσεις.
Πίσω από το παλινωδίες σε μέτρα με υψηλό κόστος όπως η μείωση του ΦΠΑ που από το «όλα είναι ανοιχτά και στο τραπέζι» κατέληξε σε άκρως επικίνδυνη για το προϋπολογισμό παρέμβαση και χωρίς αντίχτυπο για τους καταναλωτές βρίσκεται η αβεβαιότητα για τις εξελίξεις στα δημόσια οικονομικά.
Αν και οι αρρυθμίες στα φορολογικά έσοδα τον Ιανουάριο θεωρούνται συγκυριακές και αναμενόμενες μετά τις παρατάσεις πληρωμών και την χιονοθύελλα ωστόσο προκαλούν ανησυχία τους για τη πορεία των εισπράξεων τους επόμενους μήνες μετά το μήνυμα συγκράτησης των καταναλωτικών δαπανών από τα νοικοκυριά που μεταφέρεται από το παρατηρητήριο των συναλλαγών στο Γενικό Λογιστήριο του κράτους.
Σύμφωνα με αρμόδια στελέχη το μεγάλο ζητούμενο στο δημοσιονομικό πεδίο είναι οι όποιες αντισταθμιστικές στην ακρίβεια κινήσεις να μην οδηγήσουν σε εκτροχιασμό βάζοντας την οικονομία σε νέες περιπέτειες.
Τα ίδια στελέχη σημειώνουν ότι το καθαρό και σαφές μήνυμα από τις Βρυξέλλες ότι τα κράτη μέλη και κυρίως εκείνα με υψηλά ελλείμματα και δημόσιο χρέος όπως η Ελλάδα θα πρέπει να επιταχύνουν το βηματισμό τους για επιστροφή στη δημοσιονομική εξυγίανση αποφεύγοντας οριζόντιες και μόνιμες παρεμβάσεις εστιάζοντας σε επιλεκτικές και στοχευμένες ενισχύσεις.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι σε μια προσπάθεια να στείλει μήνυμα στους επενδυτές ότι δεν θα υπάρξουν εκπτώσεις στη δημοσιονομική πολιτική και ταυτόχρονα να αποδείξει τη βούληση για «άνοιγμα του βηματισμού» το υπουργείο Οικονομικών εξετάζει το ενδεχόμενο να κατεβάσει χαμηλότερα το πήχη του ελλείμματος για φέτος στην περιοχή του 1% του ΑΕΠ από 1,4% του ΑΕΠ, αναθεώρηση που αν τελικά γίνει αναμένεται να αποτυπωθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας που θα σταλεί τον Απρίλιο στις Βρυξέλλες και στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα της περιόδου 2023 – 2026.
Σημειώνεται ότι σε απόλυτα μεγέθη το πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης σε όρους ενισχυμένης εποπτείας προβλέπεται ότι διαμορφωθεί σε έλλειμμα 1,872 δισ. ευρώ έναντι αρχικής πρόβλεψης για έλλειμμα 2,680 δις. ευρώ το 2022 από 12,882 δισ. ευρώ το 2021.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Υπό πολιορκία ο προϋπολογισμός 2022 με ανοικτό το ενδεχόμενο αναθεώρησης - Προβληματίζει το ισχυρό κύμα ανατιμήσεων
Στον προϋπολογισμό του 2022 προστέθηκαν νέα βάρη από τα μέτρα για την αναπλήρωση των απωλειών στα εισοδήματα των νοικοκυριών και στα κόστη των επιχειρήσεων
Σχόλια αναγνωστών