Ακίνητα: Οι 10 μεγάλες ανατροπές που θα φέρουν πάνω από 3,2 δισ. ευρώ στα κρατικά ταμεία

Δέκα μεγάλες ανατροπές στη φορολογία και την εκμετάλλευση ακινήτων με εκπτώσεις και αλλαγές στο ημερολόγιο πληρωμών του ΕΝΦΙΑ, φοροκίνητρα για να ανοίξουν 120.000 «κλειστά σπίτια», επέκταση αντικειμενικών και ευθυγράμμιση με τις εμπορικές τιμές, αυτόματη συμπλήρωση του Ε9 για γονικές παροχές και δωρεές, επέκταση της αναστολής του ΦΠΑ, νέος ΚΑΔ για Airbnb περιλαμβάνει η ατζέντα της κυβέρνησης με στόχο την άντληση εσόδων πάνω από 3,2 δισ. ευρώ το 2024.
Μόνο οι εισπράξεις από τους φόρους μεταβίβασης υπολογίζονται φέτος ότι θα κινηθούν πάνω από τα 800 εκατ. ευρώ ενώ άλλα 2,420 δισ. ευρώ θα εισρεύσουν από την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ.

Ειδικότερα το σχέδιο δράσης που θα ξετυλίγεται σταδιακά προβλέπει:

1.ΕΝΦΙΑ: Νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά θα αποσταλούν φέτος στους φορολογούμενους τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ με στόχο η πληρωμή του φόρου να ξεκινήσει στο τέλος Απριλίου αντί στο τέλος Μαΐου και να ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2025 δηλαδή να εξοφληθεί σε 11 μηνιαίες δόσεις έναντι 10 που προβλέπει το ισχύον καθεστώς.
Το συνολικό ποσό που θα καταβάλλουν πάνω από 6 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων ξεπερνά τα 2,2 δισ. ευρώ ενώ τα στοιχεία δείχνουν ότι η εισπραξιμότητα κινείται στο ποσό 80%, δηλαδή 8 στους 10 πληρώνουν το φόρο στην ώρα τους.

2. Διορθώσεις στο Ε9: Πριν από την έκδοση των εκκαθαριστικών οι φορολογούμενοι θα πρέπει να τσεκάρουν την εικόνα της ακίνητης περιουσία τους όπως αποτυπώνεται στο Ε9 και εφόσον εντοπίσουν λάθη, κενά η παραλείψεις θα πρέπει να τα διορθώσουν με την υποβολή τροποποιητικής δήλωσης έως το τέλος Μαρτίου για να αποφύγουν τυχόν πρόσθετες χρεώσεις στο φόρο.
Μάλιστα οι διορθώσεις μπορούν να γίνουν αναδρομικά από το 2014 και να επιφέρουν μείωση του ΕΝΦΙΑ από 20% έως 90%

3.Επέκταση του αντικειμενικού συστήματος σ’ όλη τη χώρα: Μέσα στο 2024 θα αποκτήσουν για πρώτη αντικειμενική αξία 2.167 περιοχές της χώρας που αντιστοιχούν στο 1,5% της επικράτειας και έτσι τα ακίνητα σε όλη τη χώρα θα έχουν ενταχθεί στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας.
Με την επέκταση του συστήματος θα μπει τέλος στον κατά προσέγγιση και συχνά αυθαίρετο προσδιορισμό της τιμής και στις προστριβές μεταξύ των φορολογούμενων και φορολογικών αρχών για την αξία των κτισμάτων, των οικοπέδων και των αγροτεμαχίων.
Η ένταξη στο σύστημα θα φέρει αυτόματα αναπροσαρμογές στον ΕΝΦΙΑ, τους φόρους μεταβίβασης, τον ΤΑΠ, τα τεκμήρια διαβίωσης και το τεκμαρτό εισόδημα και σε τέλη και εισφορές που υπολογίζονται με βάση την αντικειμενική αξία.

4. Προσαρμογή στις εμπορικές τιμές: Μετά το καλοκαίρι θα μπει σε μπει σε πιλοτική εφαρμογή ο νέος μηχανισμός αυτόματης προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με τις εμπορικές τιμές.
Το νέο πληροφοριακό συστήματος θα καταγράφει τις τάσεις στην κτηματαγορά με συγκέντρωση στοιχείων για τις αξίες των ακινήτων και δεδομένων για τα χαρακτηριστικά τους και με βάση αυτά θα αναπροσαρμόζει αυτόματα τις αντικειμενικές αξίες στα επίπεδα των εμπορικών τιμών.
Έτσι οι όποιες αυξομειώσεις στις αγοραίες τιμές θα περνούν αυτόματα στις αντικειμενικές αξίες επηρεάζοντας αντίστοιχα τους δεκάδες φόρους και τα τέλη που επιβαρύνουν τα ακίνητα και υπολογίζονται με βάση την αντικειμενική αξία όπως ο ΕΝΦΙΑ και οι φόροι μεταβιβάσεων, δωρεών, γονικών παροχών και κληρονομιών κ.α.
Η ευθυγράμμιση θα γίνεται ανά τακτικά χρονικά διαστήματα σε ορίζοντα διετίας με τη πρώτη εφαρμογή του μέτρου να αναμένεται το 2025.

5. ΦΠΑ στα νεόδμητα: Επεκτείνεται μέχρι το τέλος του 2025 η αναστολή της επιβολής ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές ενώ η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση της αντιπαροχής. Η ρύθμιση δεν επηρεάζει την αγορά πρώτης κατοικίας δεδομένου ότι αυτή απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ.
Από το 2026 η Ελλάδα θα επιλέξει το καθεστώς ΦΠΑ που θα εφαρμόσει για τα νεόδμητα ακίνητα έχοντας την δυνατότητα πέρα από τον μειωμένο 13% ή υπερμειωμένο συντελεστή 6% ακόμη και για μηδενικό συντελεστή όπως πράττει σήμερα το Λουξεμβούργο ακολουθώντας τις προβλέψεις του σχετικού κοινοτικού πλαισίου.
Πάντως το μέτρο αναμένεται να δώσει ισχυρή ώθηση στις αγοραπωλησίες ακινήτων αλλά και στην κατασκευή καινούργιων.

6. Φοροεκπτώσεις σε ιδιοκτήτες με «κλειστά σπίτια»: Στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου βρίσκεται πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για τριετή απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος για τους ιδιοκτήτες ώστε να ανοίξουν 120.000 κλειστά σπίτια και να μπουν στην αγορά της βραχυχρόνιας ή της παραδοσιακής μίσθωσης πιέζοντας τις τιμές στα ακίνητα που έχουν πάρει την ανηφόρα.
Οριστικές αποφάσεις για το είδος και τη διάρκεια της απαλλαγής αναμένεται να ληφθούν τους επόμενους μήνες.

7. Πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω»: Το πρόγραμμα ξεκινά σύντομα στοχεύοντας στην αύξηση των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών μέσω της αξιοποίησης κενών ιδιωτικών κατοικιών, οι οποίες θα νοικιάζονται για τουλάχιστον 3 έτη. Το πρόγραμμα προβλέπει επιδότηση 40 % στο κόστος ανακαίνισης με ανώτερο ποσό 10.000 ευρώ. Στόχος είναι να μπουν στην αγορά 12.500 επιπλέον ιδιωτικές κατοικίες.

8. Δαπάνες ανακαίνισης: Από φέτος εφαρμόζεται η αύξηση της φοροαπαλλαγής για δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης κτιρίων (από το 40% στο 100%), που περιλαμβάνεται στην πρόσφατη φορολογική μεταρρύθμιση αλλά και για δαπάνες αγοράς αγαθών με ανώτατο όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ σε 5 χρόνια.
Όλες οι δαπάνες θα πρέπει να προκύπτουν από τιμολόγια τα οποία έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ από τον προμηθευτή μέσω του συστήματος myDATA.

9. Airbnb: Οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα τρία ή περισσότερα ακίνητα για βραχυχρόνια μίσθωση θα πρέπει να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας με βάση νέο ΚΑΔ και θα φορολογούνται με το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα που ισχύει για τους ελεύθερους επαγγελματίες ενώ είναι υπόχρεοι σε καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, τέλους επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο.

10. Αυτόματο Ε9 για γονικές παροχές και δωρεές: Μέχρι το φθινόπωρο η αυτοματοποιημένη υποβολή δηλώσεων Ε9 θα επεκταθεί και σε άλλες περιπτώσεις δωρεών και γονικών παροχών ακινήτων καθώς σήμερα το μέτρο καλύπτει μόνο τις περιπτώσεις πλήρους κυριότητας αλλά και όσους πωλούν ή αγοράζουν ακίνητα.

Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr