Το νομοσχέδιο για το νέο Ποινικό Κώδικα που μπαίνει στην Βουλή σήμερα Τετάρτη 10 Νοεμβρίου 2021 κρύβει μία πραγματική και δυσάρεστη αντιδημοκρατική διάταξη που αφορά τα ελληνικά ΜΜΕ.
Συγκεκριμένα, εδάφιο του νέου Ποινικού Κώδικα προβλέπει την μετατροπή του αδικήματος της διασπορά ψευδών ειδήσεων σε έγκλημα αφηρημένης διακινδύνευσης ενώ η διάταξη μιλάει για ειδήσεις που μπορεί να κλονίσουν το κοινό και να θέσουν σε κίνδυνο την δημόσια υγεία και την δημόσια τάξη.
Μιλάμε για μία νέα Ιερά Εξέταση στα ρεπορτάζ των δημοσιογράφων που πλέον θα υφίσταται φόβο μην τυχόν διωχθούν ποινικά.
Και προσοχή, δεν είναι τυχαίες οι αναφορές στα θέματα δημόσιας υγείας και δημόσιας τάξης.
Η κυβέρνηση, με το νέο Ποινικό Κώδικα, είναι προφανές ότι θέλει να «κυνηγήσει» ΜΜΕ που φιλοξενούν και την αντίθετη άποψη.
Τόσο για τα θέματα πανδημίας όσο και για τα θέματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής.
Αφού εξασφάλισε με 40 εκατ. ευρώ την στήριξη της πλειοψηφίας των ελληνικών ΜΜΕ στα θέματα εμβολιασμού και πανδημίας, τώρα θέλει να ποινικοποιήσει και την αντίθετη άποψη.
Πιστεύει ότι αυτή η άποψη που φιλοξενείται από ΜΜΕ ευθύνεται για τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού, για τα πολύμηνα lockdown, για την άρνηση ιατρών και υγειονομικών να εμβολιαστούν, για την αποστροφή των νέων απέναντί της.
Η θέση του Βankingnews.gr για την απαράδεκτη διάταξη
Το Bankingnews.gr έχει πάρει θέση και θεωρεί κατακριτέα την στρατηγική της κυβέρνησης να χορηγήσει 40 εκατ. ευρώ στα ΜΜΕ και μάλιστα χωρίς σοβαρά κριτήρια επισκεψιμότητας και αναγνωσιμότητας.
Επίσης, έχει από νωρίς πάρει θέση για τις ακραία απαράδεκτες πολιτικές της κυβέρνησης (αλλά και ευρωπαϊκών κυβερνήσεων) σχετικά με τα lockdown και τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς.
Άλλωστε, όλα τα ρεπορτάζ έχουν πηγή αμερικανικές και ισραηλίτικες έρευνες που δημοσιεύονται σε διεθνείς ιστοσελίδες αλλά και ανακοινώσεις ξένων πανεπιστημίων.
Συνεπώς, ούτε αυτός ο νόμος θα επήρεάσει το ΒΝ ούτε θα το αποτρέψει να γράφει την εμπεριστατωμένη άποψή του με ρεπορτάζ και αναλύσεις.
Άλλωστε, το θέμα της επίμαχης διάταξης το έχει θίξει ενδελεχώς και η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων με επιστολή της και με κείμενο παρατηρήσεων - ενστάσεων συνολικά για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Στο κείμενο που υπογράφουν ο Εφέτης, Χριστόφορος Σεβαστίδης και ο Πρωτοδίκης, Παντελής Μποροδήμος, αποτυπώνονται αναλυτικά οι ενστάσεις και παρατηρήσεις των δικαστών και των εισαγγελέων για «προβληματικές» διατάξεις του νέου Πονικού Κώδικα.
Αυτό είναι το κείμενο της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων και οι ενστάσεις του την διάταξη περί ψευδών ειδήσεων
Με τους Ν. 4619/2019 και 4620/2019 ψηφίστηκαν ο νέος Ποινικός Κώδικας και ο νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, οι οποίοι τέθηκαν σε ισχύ την 1.7.2019. Οι δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί κλήθηκαν να εφαρμόσουν τους νέους κώδικες, συγκρίνοντας, σύμφωνα με το άρθρο 2 του νέου ΠΚ, τις διατάξεις του παλαιού και του νέου ΠΚ, ώστε να εφαρμόσουν αυτές που είναι ευμενέστερες σε κάθε περίπτωση για τον κατηγορούμενο από την τέλεση της πράξης μέχρι την αμετάκλητη εκδίκασή της. Κάποιες διατάξεις του νέου ΠΚ και του νέου ΚΠΔ τροποποιήθηκαν ξανά με τον Ν. 4623/2019, που τέθηκε σε ισχύ την 9.8.2019.
Με το παρόν νομοσχέδιο επέρχονται για ακόμα μία φορά εκτεταμένες αλλαγές στον νέο Ποινικό Κώδικα και στον νέο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, που θα τεθούν σε ισχύ από την ημερομηνία ψήφισής τους. Θα πρέπει να εφαρμοσθούν άμεσα, χωρίς να δοθεί το χρονικό περιθώριο στους δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς να μελετήσουν τις νέες τροποποιήσεις, να συγκρίνουν τις διατάξεις, να καταλήξουν με ασφάλεια στον εφαρμοστέο κάθε φορά κανόνα δικαίου. Και είναι βέβαιο ότι θα τεθούν πλείστα ζητήματα ως προς την εφαρμογή της ευμενέστερης για κάθε περίπτωση διάταξης από τη σύγκριση του παλαιού ΠΚ, του νέου ΠΚ (πριν ή μετά την τροποποίηση επιμέρους διατάξεών του με τον Ν. 4623/2019) και του νεότερου ΠΚ, όπως θα ισχύει μετά τις τροποποιήσεις που επέρχονται με το παρόν νομοσχέδιο.
Εν μέσω μίας δικαστικής χρονιάς με ιδιαίτερα επιβαρυμένα πινάκια από ποινικές -αλλά και από πολιτικές- υποθέσεις και ενώ ήδη έχουν επέλθει εκτεταμένες τροποποιήσεις και στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, που ομοίως πρέπει να μελετηθούν και να εφαρμοσθούν άμεσα από τους δικαστικούς λειτουργούς.
Χωρίς καμία απολύτως μέριμνα από το Υπουργείο Δικαιοσύνης για τη διοργάνωση σεμιναρίων που να αφορούν τις εκτεταμένες τροποποιήσεις στα πιο βασικά νομοθετήματα, που αποτελούν τον κορμό της ποινικής και πολιτικής δικαιοσύνης.
Θεωρούμε ότι η νομοθετική εξουσία οφείλει να λαμβάνει υπόψη της την ανασφάλεια δικαίου που δημιουργείται με τις νομοθετικές παλινωδίες.
Οι τροποποιήσεις στο έγκλημα της διασποράς ψευδών ειδήσεων (άρθρο 191 ΠΚ).
Με την προτεινόμενη ρύθμιση το άρθρο 191 ΠΚ (διασπορά ψευδών ειδήσεων) επανέρχεται στη μορφή που είχε πριν την ψήφιση του νέου ΠΚ (Ν. 4619/2019) και μάλιστα σε ακόμα πιο αυστηρή. Με την ισχύουσα τυποποίηση η διασπορά ψευδών ειδήσεων συνιστά έγκλημα βλάβης και η πράξη καθίσταται αξιόποινη μόνο εφόσον οι ψευδείς ειδήσεις προκάλεσαν πραγματικά φόβο σε αόριστο αριθμό ανθρώπων ή ορισμένο κύκλο ή κατηγορία προσώπων.
Το Σχέδιο Νόμου μετατρέπει και πάλι το αδίκημα σε έγκλημα αφηρημένης διακινδύνευσης και πλέον δεν θα είναι αναγκαίο να επέλθει όντως το αποτέλεσμα του φόβου ή της ανησυχίας αλλά θα αρκεί η δυνατότητα των ειδήσεων να προκαλέσουν ανησυχία ή φόβο.
Επιπλέον εισάγει στην αντικειμενική υπόσταση του αδικήματος την ικανότητα της ψευδούς είδησης να κλονίσει την εμπιστοσύνη του κοινού στην ευρύτερη «δημόσια τάξη».
Ο κλονισμός της εμπιστοσύνης του κοινού είναι ένα μέγεθος μη μετρήσιμο, ενώ όσον αφορά το ψεύδος καθ’ εαυτό, η διάκριση από την αλήθεια είναι σε πολλές περιπτώσεις δύσκολη, καθώς μια «ψευδής είδηση» μπορεί να περιέχει και στοιχεία αλήθειας.
Αυτό που πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία είναι η θέσπιση μιας και μοναδικής κρατικής αλήθειας και η δίωξη κάθε αντίθετης άποψης, μια πρακτική που εύκολα μπορεί να εκπέσει σε λογοκρισία.
Προσθέτει την «δημόσια υγεία» στους τομείς που προστατεύονται και απαλείφει αυτούς του τουρισμού και των διεθνών σχέσεων.
Είναι προφανές ότι σκοπός της ρύθμισης είναι η δίωξη των «αιρετικών» απόψεων που διατυπώνονται στα ΜΜΕ σχετικά με την διαχείριση της πανδημίας, την υποχρεωτικότητα ή μη των εμβολιασμών κλπ.
Στο σημείο αυτό παρατηρούμε ότι η επιστήμη (όπως η ιατρική) προχωράει μέσα από την πολυφωνία, τις επιστημονικές διχογνωμίες, την διαλεκτική σύνθεση της θέσης και της αντίθεσης.
Η ιστορική εμπειρία κατέδειξε ότι επιστημονικές απόψεις που θεωρούνταν στην εποχή τους αιρετικές, επιβεβαιώθηκαν με το πέρασμα των χρόνων ενώ αντίθετα κατέπεσαν αξιώματα και αρχές που ίσχυαν για αιώνες ως δόγματα και ακλόνητες αλήθειες.
Ακόμα και σκοταδιστικές θέσεις με τις οποίες βρίσκεται σήμερα η κοινωνία αντιμέτωπη, δεν εξαλείφονται με ποινική καταστολή αλλά με την επιστήμη, τον ορθολογισμό, την παιδεία.
Ο Ποινικός Κώδικας δεν μπορεί να υποκαταστήσει την Ιερά Εξέταση του Μεσαίωνα και να εμποδίσει την πρόοδο της επιστήμης με την απειλή της πυράς.
Είναι προτιμότερο να ακουστεί και κάτι ψευδές παρά να φιμωθούν εκατό αλήθειες.
Υπό την άποψη αυτή η τροποποίηση του άρθρου 191 ΠΚ συνιστά οπισθοδρόμηση καθώς διευρύνει το αξιόποινο, εισάγει και πάλι αφενός την υποκειμενική κρίση της προσφορότητας της είδησης να προκαλέσει ανησυχία ή φόβο και αφετέρου το στοιχείο του κλονισμού της εμπιστοσύνης του κοινού στην «δημόσια τάξη» περιορίζοντας έτσι σημαντικά το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης και πληροφόρησης όπως αυτό αποτυπώνεται στα άρθρα 5 και 14 του Συντάγματος καθώς και στο άρθρο 11 παρ. 1 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ορισμένα δικαιώματα όπως αυτά του αρ. 14 παρ. 1 είναι τόσο κομβικά για το πολίτευμα, που ο οποιοσδήποτε ρητός ή έμμεσος περιορισμός τους, πρέπει να αποφεύγεται.
Τονίζεται εδώ ότι η αντίθεσή μας με την επιχειρούμενη νομοθετική παρέμβαση δεν συνίσταται στην προστασία της «δημόσιας υγείας» μέσω του εγκλήματος της διασποράς ψευδών ειδήσεων, αλλά στον τρόπο τυποποίησης του εγκλήματος και στην μετατροπή του σε έγκλημα αφηρημένης διακινδύνευσης.
Επιπλέον επανεισάγει την πρόκληση «ανησυχίας» στους πολίτες ενώ με τον ισχύοντα Κώδικα η έννοια της ανησυχίας είχε απαλειφθεί και απαιτούνταν μόνο η πρόκληση «φόβου».
Η ανησυχία είναι ένα συναίσθημα κατώτερο σε ένταση του φόβου, το οποίο δεν κρίνεται ικανό να δικαιολογήσει τις μετέπειτα ενέργειες των πολιτών.
Τέλος για πρώτη φορά τιμωρεί και τον πραγματικό ιδιοκτήτη και τον εκδότη του μέσου με το οποίο τελέστηκαν οι πράξεις, καθιερώνοντας έτσι ex officio ποινική ευθύνη στον βωμό της γενικοπροληπτικής λειτουργίας της ποινής και πλήττοντας καίρια την ελευθερία του Τύπου.
Μαξιμιλιανός
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών