Σχετικά Άρθρα
Χωρίς διακύβευμα οι εκλογές 21 Μαΐου – ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ έχουν παραπλήσια πολιτική – Η Ελλάδα δεν διατρέχει άμεσο κίνδυνο
Bloomberg για ελληνικές εκλογές: Όσοι έχουν καλούς μισθούς ψηφίζουν ΝΔ, όσοι παίρνουν κάτω από 800 ευρώ το ΣΥΡΙΖΑ
Εκλογές 2023: Αντίστροφη μέτρηση για την αναμέτρηση της 21ης Μαΐου – Ψήφος και με ψηφιακή ταυτότητα, πότε τα αποτελέσματα
Οι πολίτες δίνουν δεύτερη ευκαιρία στον Μητσοτάκη, παρά την μετριότητα της κυβέρνησης – Αδύναμη αντιπολίτευση ο ΣΥΡΙΖΑ
Είναι δεδομένο, πως οι κάλπες των βουλευτικών εκλογών της Κυριακής (21/5/2023) δεν θα δώσουν αυτοδύναμη κυβέρνηση στη χώρα.
Την επόμενη μέρα κιόλας θα αρχίσουν πυρετώδεις διεργασίες για τις νέες εκλογές έστω και εάν καθαρά για θεσμικούς λόγους τα τρία πρώτα κόμματα θα λάβουν τη διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης που θα τους δώσει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Θεωρείται απίθανο να εξαντλήσουν και οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί το τριήμερο περιθώριο που τους παρέχει το άρθρο 37 του Συντάγματος.
Έτσι στον ορίζοντα φαίνεται η προκήρυξη εκλογών στις 25 Ιουνίου και όχι στις 2 Ιουλίου, προκειμένου να συντομευθεί ο χρόνος της ακυβερνησίας και να μην παραταθεί περαιτέρω η ήδη μακρά προεκλογική περίοδος.
Εξάλλου δεν έχει διαπιστωθεί πρόθεση συνεργασίας μεταξύ των κομμάτων, αν και οι δεύτερες εκλογές εκτιμάται πως θα είναι επιζήμιες για την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ.
Η Βουλή παραμένει κλειστή, νομοθετικές πρωτοβουλίες δεν αναλαμβάνονται ενώ η επίλυση των όποιων προβλημάτων παραπέμπεται σε χρόνο μετά τη διενέργεια των νέων εκλογών.
Οι διερευνητικές εντολές
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, θα λάβει πιθανότατα τη Δευτέρα (22/5) ή την Τρίτη (23/5) τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών και θα κινήσει τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών οι οποίες είναι τρεις κι έχουν διάρκεια τριών ημερών η κάθε μία.
Αν πρώτο κόμμα είναι η ΝΔ με δεδομένο ότι η βασική της στρατηγική είναι η επίτευξη αυτοδυναμίας, εκτιμάται ότι δεν θα εξαντλήσει την τριήμερη προθεσμία ο κ. Μητσοτάκης.
Καθαρά θεσμικά είναι εξαιρετικά πιθανό να έχει τηλεφωνική επικοινωνία με πολιτικούς αρχηγούς, προκειμένου να συζητήσουν τις εξελίξεις και να επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας.
Αν νικητής των βουλευτικών εκλογών της Κυριακής (21/5) είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, θα εξαντλήσει πιθανότατα όλα τα περιθώρια συνεννόησης, κυρίως με το ΠΑΣΟΚ και το ΜέΡΑ25, εάν και εδώ φαίνεται αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας.
Εξάλλου και ο Αλέξης Τσίπρας έχει παραδεχθεί, πώς θα αξιοποιήσει τη δυνατότητα που του δίνει το Σύνταγμα για να συζητήσει με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς με τους οποίους θεωρεί πώς βρίσκεται πιο κοντά.
Ωστόσο και ο ίδιος εκτιμά ότι η χώρα θα οδηγηθεί σε δεύτερες εκλογές.
Όσον αφορά στον Νίκο Ανδρουλάκη, έχει δηλώσει πως θα συζητήσει με βάση συγκεκριμένες προτάσεις του ΠΑΣΟΚ που αν υιοθετηθούν στο πλαίσιο μιας προγραμματικής συμφωνίας ενδεχομένως να μπορούσε να υπάρξει μια συνεννόηση.
Πάντως ο όρος που έχει θέσει για αποκλεισμό Μητσοτάκη και Τσίπρα από την πρωθυπουργία θεωρείται απαγορευτικός για συνεννόηση.
Το αδιέξοδο
Εντός του συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου, οι διερευνητικές εντολές, η ορκωμοσία των νέων βουλευτών, η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό την Πρόεδρο της Δημοκρατίας προκειμένου να καταβληθεί μια τελική προσπάθεια για σχηματισμό κυβέρνησης και η διάλυση της νέας Βουλής με σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης η οποία θα οδηγήσει σε νέες κάλπες, μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα.
Πρόκειται για μία διαδικασία, η οποία με την απαραίτητη επιτάχυνση από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, μπορεί να διαρκέσει 10 μέρες, πριν υπάρξει η επίκληση του άρθρου 37 του Συντάγματος για τις νέες εκλογές.
Έστω και έτσι είναι δυνατό να προκηρυχθούν νέες εκλογές στις 25 Ιουνίου και όχι στις 2 Ιουλίου.
Τι προβλέπει το άρθρο 37 του Συντάγματος:
1. O Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει τον Πρωθυπουργό και, με πρότασή του, διορίζει και παύει τα λοιπά μέλη της Kυβέρνησης και τους Yφυπουργούς.
2. Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Bουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών.
Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
3. Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες.
Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή.
4. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ανατίθεται, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, εντολή σχηματισμού Kυβέρνησης ή διερευνητική εντολή σε αρχηγό κόμματος, αν το κόμμα δεν έχει αρχηγό ή εκπρόσωπο, ή αν ο αρχηγός ή ο εκπρόσωπός του δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει την εντολή σ’ αυτόν που προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος.
H πρόταση για την ανάθεση εντολής γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες από την ημέρα που ο Πρόεδρος της Bουλής ή ο αναπληρωτής του ανακοινώνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δύναμη των κομμάτων στη Bουλή η ανακοίνωση αυτή γίνεται πριν από κάθε ανάθεση εντολής.
Τα οικονομικά αγκάθια
Εξάλλου τέσσερα χρονικά ορόσημα έως τα μέσα Ιουνίου και τον χρόνο των νέων εκλογών που θα κρίνουν τις εξελίξεις σε όλο το φάσμα της οικονομίας, από την ανάπτυξη και την επέκταση του «Market pass» στα ευάλωτα νοικοκυριά έως και την δημοσιονομική πολιτική σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, έχει μπροστά της η νέα κυβέρνηση.
Πρόκειται για τον πήχη της ανάπτυξης, την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και τις αναθεωρήσεις των μεγεθών μετά τα νέα δεδομένα για την πορεία του ΑΕΠ και του πληθωρισμού καθώς και το στίγμα προθέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τα πρωτογενή πλεονάσματα και τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας που θα ενεργοποιηθούν από το 2024.
Ειδικότερα το ημερολόγιο περιλαμβάνει τους ακόλουθους σταθμούς:
24 Μαΐου: Ανακοινώνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική για το 2024.Η βασική ντιρεκτίβα προβλέπει την διασφάλιση της καθοδικής πορείας του χρέους τα επόμενα χρόνια ή την παραμονή του σε συνετό επίπεδο ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα θα είναι χαμηλότερο από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.
Η Ελλάδα λόγω του υψηλού χρέους δεν εντάσσεται στον γενικό χάρτη και υποχρεούται από φέτος στην παραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων.
Ένα πρώτο στίγμα έχει ήδη δοθεί από την Κομισιόν με τις εκθέσεις για βιωσιμότητα του χρέους με την τοποθέτηση του πήχη στο 2,3% του ΑΕΠ, αλλά το πού ακριβώς θα «καθίσει η μπίλια» για τον δημοσιονομικό λογαριασμό θα αποφασιστεί το φθινόπωρο όταν θα εξειδικευθούν οι στόχοι και το χρονοδιάγραμμα, ενώ θα υπάρξουν δεσμεύσεις και στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων που θα υλοποιηθούν την επόμενη τετραετία και συνδέονται ευθέως με το Ταμείο Ανάκαμψης.
Πάντως με βάση το Πρόγραμμα Σταθερότητας η Αθήνα εμφανίζεται να έχει προεξοφλήσει το μέγεθος της προσαρμογής θέτοντας τον πήχη για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 1,1% του ΑΕΠ το 2023, ανεβάζοντάς τον ακόμα υψηλότερα στο 2,1% του ΑΕΠ το 2024, στο 2,3% του ΑΕΠ το 2025 και στο 2,5% του ΑΕΠ το 2026, με τη λιτότητα στο τελευταίο έτος να ξεπερνά σε ύψος τα 6 δισ. ευρώ.
Τα νέα πλεονάσματα αλλά και οι οροφές στις πρωτογενείς δαπάνες που μπαίνουν στο νέο Σύμφωνο Σταθερότητας καθιστούν δύσκολο στην πράξη το πρόγραμμα παροχών της επόμενης κυβέρνησης, καθώς μόνο αν γίνουν αλλαγές στο μείγμα των φόρων με ανατροπές μέτρων και αυξήσεις εσόδων θα υπάρξει η δυνατότητα για αντίστοιχες παροχές.
7 Ιουνίου: Δίνεται ένα πρώτο στίγμα για το που θα κυμανθεί η ανάπτυξη το 2023 καθώς η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει τα στοιχεία για την πορεία της οικονομίας στο πρώτο τρίμηνο.
Όλα δείχνουν ότι η ταχύτητα θα είναι αισθητά υψηλότερη σε σχέση με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού για 1,8% και την επικαιροποιημένη του Προγράμματος Σταθερότητας για 2,3% καθώς θα ξεπεράσει το 3%, διευκολύνοντας τους δημοσιονομικούς χειρισμούς για την αποκλιμάκωση του ελλείμματος και του χρέους.
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας το χρέος της γενικής κυβέρνησης από 356,2 δισ. ευρώ ή 171,3% του ΑΕΠ το 2022 θα αυξηθεί στα 360 δισ. ευρώ στο τέλος του 2023 αλλά ως ποσοστό του ΑΕΠ θα υποχωρήσει στο 162,6%.
Μεσοπρόθεσμα, προβλέπεται περαιτέρω μείωση στο 150,8% του ΑΕΠ το 2024, στο 142,6% το 2025 και στο 135,2% το 2026.
Καθοδικά θα κινηθεί και ο πληθωρισμός, ο οποίος από το 4,5% φέτος θα επιβραδυνθεί στο 2,4% το 2024 και στο 2% το 2025 και το 2026.
9 Ιουνίου: Θα υπάρξουν νεότερα στοιχεία από το μέτωπο του πληθωρισμού. Παρά τις υψηλές ταχύτητες των τιμών στα τρόφιμα εκτιμάται ότι θα υπάρξει αποκλιμάκωση του δείκτη στη περιοχή του 4% για το σύνολο του έτους από 5% που έχει εγγραφεί στο προϋπολογισμό για να υποχωρήσει στο 2,4% το 2024.
Επισημαίνεται ότι τον Απρίλιο ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 3% από 4,6% τον Μάρτιο, 6,1% τον Φεβρουάριο και 7% τον Ιανουάριο και όλα δείχνουν ότι περνάει σε τροχιά σταθερής αποκλιμάκωσης μετά την εκρηκτική αύξηση το 2022. Βέβαια οι ανατιμήσεις στην ομάδα των τροφίμων εξακολουθούν να τρέχουν με υψηλούς ρυθμούς πάνω από 11,4% επιτείνοντας την «αιμορραγία» στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
10 Ιουνίου: Θα υπάρχει πλήρης εικόνα για τη πορεία του προϋπολογισμού και την δυναμική των εσόδων στο πρώτο εξάμηνο του 2023.
Ο Απρίλιος έκλεισε με υπέρεισπράξεις 1,63 δις. ευρώ για τα ταμεία ενώ τα μηνύματα που λαμβάνουν στο Γενικό Λογιστήριο είναι ότι θα υπάρξει νέα υπέρβαση τον Μάιο καθώς η κούρσα στα φοροέσοδα με πλοηγό την ακρίβεια συνεχίζεται και όλα δείχνουν ότι ο Μάιος θα κινηθεί πάνω από τον στόχο του προϋπολογισμού για άντληση 4,7 δισ. ευρώ.
Με βάση τον προγραμματισμό του υπουργείου Οικονομικών το πρώτο εξάμηνο του έτους οι εισπράξεις υπολογίζονται σε 25,06 δισ. ευρώ και σε 32,36 δισ. ευρώ στο δεύτερο εξάμηνο.
Η καλύτερη εκτέλεση του προϋπολογισμού σε συνδυασμό με την μεγαλύτερη ανάπτυξη επιτρέπει στη νέα κυβέρνηση να προχωρήσει στην επέκταση του «Market pass» έως τον Οκτώβριο ή ως τα τέλη του έτους σε περίπτωση που η κούρσα στις τιμές των τροφίμων συνεχιστεί
Σχόλια αναγνωστών