«Η έρευνα για το σκάνδαλο του 2022 με το λογισμικό κατασκοπείας αφήνει τα θύματα στο σκοτάδι σχετικά με το ποιος στην κυβέρνηση ήταν υπεύθυνος» σχολιάζει το Politico
Σαφείς αιχμές κατά της ελληνικής κυβέρνησης για τους χειρισμούς της στην υπόθεση των υποκλοπών και του παράνομου λογισμικού Predator, αφήνει το Politico.
«Η Ελλάδα αφήνει ανεξέλεκτες τις υπηρεσίες κατασκοπείας για τις παραβιάσεις του Predator» είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος, ενώ στο υπότιτλο επισημαίνεται: «Η έρευνα για το σκάνδαλο του 2022 με το λογισμικό κατασκοπείας αφήνει τα θύματα στο σκοτάδι σχετικά με το ποιος στην κυβέρνηση ήταν υπεύθυνος».
«Το σκάνδαλο κατασκοπείας της Ελλάδας του 2022 που ονομάστηκε "Predatorgate" είχε τα πάντα: υποκλοπές πολιτικών, δημοσιογράφων και δικαστών, εξαγωγές ύποπτου λογισμικού σε δικτατορικά καθεστώτα και υψηλού προφίλ
Γρήγορα δύο χρόνια μετά και όλοι στην κυβέρνηση έχουν ξεμπλέξει»... Αυτές είναι οι πρώτες γραμμές του δημοσιεύματος στο Politico.
Σε μια έκθεση 300 σελίδων που είδε το Politico, ο αναπληρωτής εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Αχιλλέας Ζήσης υποστήριξε ότι μια σειρά αμφιλεγόμενων παραβιάσεων συνέβησαν τυχαία με τις κρατικές επιχειρήσεις παρακολούθησης και ότι οι κρατικές υπηρεσίες ή οι αξιωματούχοι δεν μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις εισβολές κατασκοπευτικού λογισμικού. Ως γνωστόν, η αναφορά κατατέθηκε στην εισαγγελέα Γεωργία Αδειλίνη, η οποία την περασμένη Τρίτη αποφάσισε να απαγγείλει κατηγορίες σε βαθμό πλημμελήματος σε στελέχη των εταιρειών που παρήγαγαν και αγόρασαν το παράνομο λογισμικό Predator και να βάλει την υπόθεση στο αρχείο.
Το σκάνδαλο των υποκλοπών
Το σκάνδαλο ξετυλίχθηκε τον Αύγουστο του 2022 με την απόπειρα τοποθέτησης του Predator στο τηλέφωνο νυν προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, πρώην μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και ακολούθησαν αμέσως μετά οι αποκαλύψεις ότι η κυβέρνηση της ΝΔ είχε παρακολουθήσει το τηλέφωνο του κ. Ανδρουλάκη με νόμιμα κρατικά εργαλεία παρακολούθησης.
Ερευνητές δημοσιογράφοι, οργανώσεις για τα δικαιώματα των πολιτών και η ΑΔΑΕ (Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών) αποκάλυψαν σύντομα πώς η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) είχε παρακολουθούσε έναν συνεχώς διευρυνόμενο κατάλογο δημοσιογράφων και πολιτικών, συμπεριλαμβανομένου του μισού υπουργικού συμβουλίου της κυβέρνησης. Το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator είχε τοποθετηθεί στα τηλέφωνα ορισμένων από αυτούς ακριβώς την ίδια στιγμή.
Η έκθεση του κ. Ζήση επιβεβαίωσε τις αναφορές ότι από τις 116 περιπτώσεις που εντοπίστηκαν ως στόχοι spyware, 28 τηλεφωνικοί αριθμοί βρίσκονταν υπό νόμιμη κρατική παρακολούθηση κατά τη στιγμή των απόπειρων παραβίασης. Όμως το Ανώτατο Δικαστήριο εκτίμησε ότι πρόκειται για «σύμπτωση και ότι οι δύο μέθοδοι παρακολούθησης δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους».
Η έκθεση αναγνώρισε ότι η εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού Intellexa με έδρα την Ελλάδα συνδέεται με την Predator και περιλαμβάνει στοιχεία για τη σύνδεσή της με τον ελληνικό πάροχο λογισμικού Krikel, προμηθευτή της ελληνικής κυβέρνησης μεταξύ 2018 και 2022.
Το πόρισμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τέσσερις επιχειρηματίες - τρεις με την Intellexa και ένας με την Krikel - θα πρέπει να διωχθούν ποινικά για «παραβίαση του απορρήτου των τηλεφωνικών επικοινωνιών" και "παράνομη πρόσβαση σε σύστημα πληροφοριών».
Αναπάντητα ερωτήματα
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ορισμένοι νομικοί επιτέθηκαν στο πόρισμα, επικρίνοντας τον τρόπο με τον οποίο ο αναπληρωτής εισαγγελέας άφησε αρκετές ενδείξεις ανέγγιχτες και δεν συμβουλεύτηκε επαρκώς τα θύματα.
«Η έρευνα ήταν ελλιπής και επιφανειακή», δήλωσε ο Ζαχαρίας Κεσσές, δικηγόρος που υπερασπίζεται τον δημοσιογράφο Θανάση Κουκάκη, ένα από τα θύματα του κατασκοπευτικού λογισμικού που ήταν επίσης υπό κρατική παρακολούθηση.
Ο κ. Κέσσες υποστήριξε ότι ο κ. Ζήσης απέτυχε να διερευνήσει πώς οι υποκλοπές κορυφαίων υπουργών, πολιτικών και στρατιωτικών ηγετών ήταν δυνητικά σοβαρά κακουργήματα. «Προνομιακή μεταχείριση και ασυλία δόθηκε στα μέλη της υπηρεσίας κατασκοπείας και σε όσους ήταν υπεύθυνοι για την εποπτεία της», υποστήριξε ο ίδιος.
Η έκθεση θεωρεί ότι μόνο τα τηλέφωνα του κ. Κουκάκη και του πρώην υπαλλήλου της Meta Artemis Seaford μολύνθηκαν από το παράνομο λογισμικό Predator, χαρακτηρίζοντας όλες τις άλλες περιπτώσεις ως απόπειρες. Όμως οι δικηγόροι των θυμάτων λένε ότι υπάρχουν και άλλα που μολύνθηκαν, μεταξύ των οποίων και του πρώην υπουργού Χρήστου Σπίρτζη.
Ο κ. Ζήσης δεν ζήτησε επίσης το άνοιγμα των λογαριασμών των εταιρειών που συνδέονται με την Intellexa.
Η κυβέρνηση έχει επανειλημμένα απορρίψει τους ισχυρισμούς ότι το σκάνδαλο ανεβαίνει τόσο ψηλά όσο και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στο δημοσίευμα γίνεται αναφορά και στην παραίτηση του Γρηγόρη Δημητριάδη, που είναι και ανιψιός του, και του Παναγιώτη Κοντολέων, που ήταν επικεφαλής της ΕΥΠ. Και οι δύο κλήθηκαν από τις δικαστικές αρχές να καταθέσουν στα τέλη του περασμένου μήνα, αλλά όχι ως ύποπτοι.
Ο κ. Δημητριάδης κλήθηκε τον Ιούνιο να καταθέσει μόνο ως μάρτυρας και δεν έγινε ποτέ έρευνα στην κατοικία του, παρόλο που είχε αρχικά ζητηθεί από τις δικαστικές αρχές.
Η καταστροφή του φακέλου για την παρακολούθηση Ανδρουλάκη
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ο κ. Ανδρουλάκης, του οποίου ο φάκελος φέρεται να καταστράφηκε από την κρατική υπηρεσία παρά τις νομικές απαιτήσεις ότι όλοι οι φάκελοι πρέπει να φυλάσσονται για δύο χρόνια, άσκησε έφεση για τον χειρισμό της υπόθεσής του από την κυβέρνηση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Το Predator εξήχθη επίσης στο Σουδάν και τη Μαδαγασκάρη από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Το υπουργείο είπε αργότερα ότι διενεργούσε εσωτερική έρευνα, αλλά δεν ανακοίνωσε ποτέ τα αποτελέσματα ή εάν υπήρχαν κυρώσεις.
Η απόφαση εγείρει για άλλη μια φορά ερωτήματα για την ανεξαρτησία της ελληνικής δικαιοσύνης.
Στον αντίποδα, τον Μάρτιο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε ένα "πρώτο στο είδος του" πακέτο κυρώσεων κατά της Intellexa και της διοίκησης της, αφού η εταιρεία ενεπλάκη στη στοχοποίηση κυβερνητικών αξιωματούχων των ΗΠΑ. Η ανακοίνωση αποτελεί την πρώτη φορά που η κυβέρνηση επιβάλλει κυρώσεις σε μια εμπορική οντότητα κατασκοπευτικού λογισμικού.
«Οι υποκλοπές μέσω της κρατικής υπηρεσίας δεν μπορεί να είναι ανεξέλεγκτες και αδικαιολόγητες», δήλωσε ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ, Χρήστος Ράμμος.
Τα ευρήματα του κ. Ζήση «απογοήτευσαν όλους εμάς, απλούς πολίτες και νομικούς, που θέλουμε να πιστεύουμε στην ακεραιότητα του ελληνικού συστήματος δικαιοσύνης», δήλωσε ο Νίκος Αλιβιζάτος ομότιμος καθηγητής συνταγματικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
www.bankingnews.gr
«Η Ελλάδα αφήνει ανεξέλεκτες τις υπηρεσίες κατασκοπείας για τις παραβιάσεις του Predator» είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος, ενώ στο υπότιτλο επισημαίνεται: «Η έρευνα για το σκάνδαλο του 2022 με το λογισμικό κατασκοπείας αφήνει τα θύματα στο σκοτάδι σχετικά με το ποιος στην κυβέρνηση ήταν υπεύθυνος».
«Το σκάνδαλο κατασκοπείας της Ελλάδας του 2022 που ονομάστηκε "Predatorgate" είχε τα πάντα: υποκλοπές πολιτικών, δημοσιογράφων και δικαστών, εξαγωγές ύποπτου λογισμικού σε δικτατορικά καθεστώτα και υψηλού προφίλ
Γρήγορα δύο χρόνια μετά και όλοι στην κυβέρνηση έχουν ξεμπλέξει»... Αυτές είναι οι πρώτες γραμμές του δημοσιεύματος στο Politico.
Σε μια έκθεση 300 σελίδων που είδε το Politico, ο αναπληρωτής εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Αχιλλέας Ζήσης υποστήριξε ότι μια σειρά αμφιλεγόμενων παραβιάσεων συνέβησαν τυχαία με τις κρατικές επιχειρήσεις παρακολούθησης και ότι οι κρατικές υπηρεσίες ή οι αξιωματούχοι δεν μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για τις εισβολές κατασκοπευτικού λογισμικού. Ως γνωστόν, η αναφορά κατατέθηκε στην εισαγγελέα Γεωργία Αδειλίνη, η οποία την περασμένη Τρίτη αποφάσισε να απαγγείλει κατηγορίες σε βαθμό πλημμελήματος σε στελέχη των εταιρειών που παρήγαγαν και αγόρασαν το παράνομο λογισμικό Predator και να βάλει την υπόθεση στο αρχείο.
Το σκάνδαλο των υποκλοπών
Το σκάνδαλο ξετυλίχθηκε τον Αύγουστο του 2022 με την απόπειρα τοποθέτησης του Predator στο τηλέφωνο νυν προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, πρώην μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και ακολούθησαν αμέσως μετά οι αποκαλύψεις ότι η κυβέρνηση της ΝΔ είχε παρακολουθήσει το τηλέφωνο του κ. Ανδρουλάκη με νόμιμα κρατικά εργαλεία παρακολούθησης.
Ερευνητές δημοσιογράφοι, οργανώσεις για τα δικαιώματα των πολιτών και η ΑΔΑΕ (Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών) αποκάλυψαν σύντομα πώς η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) είχε παρακολουθούσε έναν συνεχώς διευρυνόμενο κατάλογο δημοσιογράφων και πολιτικών, συμπεριλαμβανομένου του μισού υπουργικού συμβουλίου της κυβέρνησης. Το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator είχε τοποθετηθεί στα τηλέφωνα ορισμένων από αυτούς ακριβώς την ίδια στιγμή.
Η έκθεση του κ. Ζήση επιβεβαίωσε τις αναφορές ότι από τις 116 περιπτώσεις που εντοπίστηκαν ως στόχοι spyware, 28 τηλεφωνικοί αριθμοί βρίσκονταν υπό νόμιμη κρατική παρακολούθηση κατά τη στιγμή των απόπειρων παραβίασης. Όμως το Ανώτατο Δικαστήριο εκτίμησε ότι πρόκειται για «σύμπτωση και ότι οι δύο μέθοδοι παρακολούθησης δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους».
Η έκθεση αναγνώρισε ότι η εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού Intellexa με έδρα την Ελλάδα συνδέεται με την Predator και περιλαμβάνει στοιχεία για τη σύνδεσή της με τον ελληνικό πάροχο λογισμικού Krikel, προμηθευτή της ελληνικής κυβέρνησης μεταξύ 2018 και 2022.
Το πόρισμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τέσσερις επιχειρηματίες - τρεις με την Intellexa και ένας με την Krikel - θα πρέπει να διωχθούν ποινικά για «παραβίαση του απορρήτου των τηλεφωνικών επικοινωνιών" και "παράνομη πρόσβαση σε σύστημα πληροφοριών».
Αναπάντητα ερωτήματα
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ορισμένοι νομικοί επιτέθηκαν στο πόρισμα, επικρίνοντας τον τρόπο με τον οποίο ο αναπληρωτής εισαγγελέας άφησε αρκετές ενδείξεις ανέγγιχτες και δεν συμβουλεύτηκε επαρκώς τα θύματα.
«Η έρευνα ήταν ελλιπής και επιφανειακή», δήλωσε ο Ζαχαρίας Κεσσές, δικηγόρος που υπερασπίζεται τον δημοσιογράφο Θανάση Κουκάκη, ένα από τα θύματα του κατασκοπευτικού λογισμικού που ήταν επίσης υπό κρατική παρακολούθηση.
Ο κ. Κέσσες υποστήριξε ότι ο κ. Ζήσης απέτυχε να διερευνήσει πώς οι υποκλοπές κορυφαίων υπουργών, πολιτικών και στρατιωτικών ηγετών ήταν δυνητικά σοβαρά κακουργήματα. «Προνομιακή μεταχείριση και ασυλία δόθηκε στα μέλη της υπηρεσίας κατασκοπείας και σε όσους ήταν υπεύθυνοι για την εποπτεία της», υποστήριξε ο ίδιος.
Η έκθεση θεωρεί ότι μόνο τα τηλέφωνα του κ. Κουκάκη και του πρώην υπαλλήλου της Meta Artemis Seaford μολύνθηκαν από το παράνομο λογισμικό Predator, χαρακτηρίζοντας όλες τις άλλες περιπτώσεις ως απόπειρες. Όμως οι δικηγόροι των θυμάτων λένε ότι υπάρχουν και άλλα που μολύνθηκαν, μεταξύ των οποίων και του πρώην υπουργού Χρήστου Σπίρτζη.
Ο κ. Ζήσης δεν ζήτησε επίσης το άνοιγμα των λογαριασμών των εταιρειών που συνδέονται με την Intellexa.
Η κυβέρνηση έχει επανειλημμένα απορρίψει τους ισχυρισμούς ότι το σκάνδαλο ανεβαίνει τόσο ψηλά όσο και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στο δημοσίευμα γίνεται αναφορά και στην παραίτηση του Γρηγόρη Δημητριάδη, που είναι και ανιψιός του, και του Παναγιώτη Κοντολέων, που ήταν επικεφαλής της ΕΥΠ. Και οι δύο κλήθηκαν από τις δικαστικές αρχές να καταθέσουν στα τέλη του περασμένου μήνα, αλλά όχι ως ύποπτοι.
Ο κ. Δημητριάδης κλήθηκε τον Ιούνιο να καταθέσει μόνο ως μάρτυρας και δεν έγινε ποτέ έρευνα στην κατοικία του, παρόλο που είχε αρχικά ζητηθεί από τις δικαστικές αρχές.
Η καταστροφή του φακέλου για την παρακολούθηση Ανδρουλάκη
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ο κ. Ανδρουλάκης, του οποίου ο φάκελος φέρεται να καταστράφηκε από την κρατική υπηρεσία παρά τις νομικές απαιτήσεις ότι όλοι οι φάκελοι πρέπει να φυλάσσονται για δύο χρόνια, άσκησε έφεση για τον χειρισμό της υπόθεσής του από την κυβέρνηση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Το Predator εξήχθη επίσης στο Σουδάν και τη Μαδαγασκάρη από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Το υπουργείο είπε αργότερα ότι διενεργούσε εσωτερική έρευνα, αλλά δεν ανακοίνωσε ποτέ τα αποτελέσματα ή εάν υπήρχαν κυρώσεις.
Η απόφαση εγείρει για άλλη μια φορά ερωτήματα για την ανεξαρτησία της ελληνικής δικαιοσύνης.
Στον αντίποδα, τον Μάρτιο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε ένα "πρώτο στο είδος του" πακέτο κυρώσεων κατά της Intellexa και της διοίκησης της, αφού η εταιρεία ενεπλάκη στη στοχοποίηση κυβερνητικών αξιωματούχων των ΗΠΑ. Η ανακοίνωση αποτελεί την πρώτη φορά που η κυβέρνηση επιβάλλει κυρώσεις σε μια εμπορική οντότητα κατασκοπευτικού λογισμικού.
«Οι υποκλοπές μέσω της κρατικής υπηρεσίας δεν μπορεί να είναι ανεξέλεγκτες και αδικαιολόγητες», δήλωσε ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ, Χρήστος Ράμμος.
Τα ευρήματα του κ. Ζήση «απογοήτευσαν όλους εμάς, απλούς πολίτες και νομικούς, που θέλουμε να πιστεύουμε στην ακεραιότητα του ελληνικού συστήματος δικαιοσύνης», δήλωσε ο Νίκος Αλιβιζάτος ομότιμος καθηγητής συνταγματικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών