Η έκδοση εγγυητικών επιστολών από τις τράπεζες αποτελεί απειλή για τον κατασκευαστικό κλάδο στην Ελλάδα

Τα μεγάλα έργα τρέχουν, οι διαγωνισμοί για κατασκευαστικά έργα επίσης τρέχουν και πρόκειται να τρέξουν και άλλοι αλλά αρκετές κατασκευαστικές εταιρίες βρίσκονται αντιμέτωπες με αδυναμία λήψης εγγυητικών επιστολών που είναι αναγκαίες για να συμμετέχουν στους διαγωνισμούς και να υλοποιήσουν τα έργα.
Παρά το γεγονός ότι ορισμένες κατασκευαστικές εταιρίες έχουν θέσει κατ επανάληψη το ζήτημα ακόμα λύση δεν υπάρχει και μοναδική διέξοδος ίσως φαντάζει η χρήση εργαλείων της Αναπτυξιακής Τράπεζας η οποία επίσης δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Τι ακριβώς όμως συμβαίνει; Τη προηγούμενη τετραετία οι ελληνικές τράπεζες χρηματοδότησαν κατασκευαστικά projects της τάξεως των 15 δις ευρώ παρέχοντας χρηματοδοτήσεις και εγγυητικές επιστολές ενώ στο παιγνίδι της χορήγησης εγγυητικών μπήκαν τον τελευταίο χρόνο και οι ασφαλιστικές εταιρίες.

Όμως οι δυνατότητες των ελληνικών τραπεζών να παρέχουν χρηματοδοτήσεις και εγγυητικές στον κλάδο δεν είναι απεριόριστες.

Παρά το γεγονός ότι οι τράπεζες έχουν υψηλή ρευστότητα και θεωρητικά μπορούν να χορηγούν και δάνεια και εγγυητικές αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της συγκέντρωσης δανειακών κεφαλαίων στον κλάδο και άρα της υπέρβασης των ορίων κινδύνου που αναλαμβάνουν.

Ταυτόχρονα υπάρχει το παράδοξο φαινόμενο οι τράπεζες να εκδίδουν εγγυητικές επιστολές για να εγγυηθούν τα έργα που οι ίδιες χρηματοδοτούν.
Ένα ακόμα πρόβλημα είναι η πρακτική του δημοσίου να κρατά πολλές φορές άνευ λόγου και αιτίας τις εγγυητικές και να τις επιστρέφει με πολύ μεγάλη καθυστέρηση με αποτέλεσμα να περιορίζονται τα τραπεζικά όρια χρηματοδότησης των κατασκευαστικών.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του αυτοκινητόδρομου Μωρέας που ακόμα δεν έχει παραληφθεί από το δημόσιο ενώ λειτουργεί εδώ και πολλά χρόνια με συνέπεια να μην έχουν επιστραφεί οι εγγυητικές.
Με δεδομένο ότι οι εγγυητικές προστίθενται στο δανειακό χαρτοφυλάκιο η κατάσταση καθίσταται εκρηκτική.

Το γεγονός ότι υπάρχει μικρός αριθμός μεγάλων τραπεζών έχει ως συνέπεια να συγκεντρώνεται το ρίσκο των κατασκευών σε λίγες τράπεζες και στην ουσία να χτυπά στις αυστηρές απαιτήσεις που έχουν θεσπίσει η ΕΚΤ και ο SSM σε σχέση με την ανάληψη ρίσκου.

Υπό τις συνθήκες που διαμορφώνονται καθίσταται σαφές ότι σύντομα θα έλθει το … αδιέξοδο. Και αν δεν δοθεί λύση η μόνη διέξοδος των ελληνικών εταιριών είναι να συμπράττουν με ξένους οι οποίοι θα λειτουργούν ως εργαλεία απόκτησης εγγυητικών με την ανάλογη φυσικά αμοιβή. Η δεύτερη προοπτική είναι να μπουν στο παιγνίδι της χρηματοδότησης και της χορήγησης εγγυητικών ξένες τράπεζες. Αυτό όμως δεν αναμένεται να συμβεί τουλάχιστον μέχρι η Ελλάδα να αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα.

Νίκος Καρούτζος
nkaroutzos@gmail.com
www.bankingnews.gr