Του Αλέξανδρου Σαρρηγεωργίου *
Οι σημερινές κοινωνίες είναι αντιμέτωπες με μία σειρά από εξελίξεις και ανατροπές που αλλάζουν πράγματα τα οποία κάποτε θεωρούσαμε δεδομένα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πανδημία Covid- 19, η οποία σε λίγους μόνο μήνες άλλαξε άρδην τον τρόπο που ο κόσμος λειτουργούσε, με τα σημάδια των αλλαγών να δημιουργούν μία νέα κανονικότητα, όπως συχνά λέγεται. Ο πόλεμος στην Ουκρανία πυροδότησε επίσης εξελίξεις με την ενεργειακή κρίση και την άνοδο του πληθωρισμού και τις επιδράσεις τους στην παγκόσμια οικονομία.
Κλιματική κρίση: Το πιο πιεστικό ζήτημα του πλανήτη
Πέραν αυτών υπάρχουν ζητήματα που εξελίσσονται αργά αλλά σταθερά εδώ και χρόνια, καλώντας τα Κράτη να τα αντιμετωπίσουν. Η κλιματική κρίση είναι αδιαμφισβήτητα το πιο πιεστικό ζήτημα που αντιμετωπίζει συνολικά η ανθρωπότητα καθώς απειλεί τη βιωσιμότητα στον πλανήτη. Τα αποτέλεσματά της γίνονται σχεδόν σε καθημερινό επίπεδο αισθητά με τη μορφή ακραίων καιρικών φαινομένων και φυσικών καταστροφών σε διάφορα μέρη της γης. Καταστροφές οι οποίες κοστίζουν σε ανθρώπινες ζωές, φυσικό και ζωικό περιβάλλον και περιουσίες.
Άλλο ζήτημα που αντιμετωπίζει η γηραιά ήπειρος είναι η γήρανση του πληθυσμού, το πώς επηρεάζει τα μοντέλα οικονομίας των ευρωπαϊκών χωρών και οι επιπτώσεις της μεταξύ άλλων σε θέματα εργασίας, υγείας και συνταξιοδοτικών συστημάτων.
Όλα τα παραπάνω, μεμονωμένα και σε συνδυασμό δημιουργούν ένα κλίμα συνεχών μεταβολών, πιέζοντας τα Κράτη να προσαρμόζονται συνεχώς στα νέα δεδομένα. Οι πολιτικές του χθες αποδεικνύονται συχνά ανεπαρκείς για το σήμερα και δεν θωρακίζουν Κράτη και πολίτες για το αύριο.
ΣΔΙΤ: Συνέργειες με πολλαπλά οφέλη
Μπροστά σε όλες αυτές τις κομβικές εξελίξεις το ζήτημα που τίθεται είναι πώς θα είμαστε πιο αποτελεσματικοί. Στα μεγάλα, κρίσιμα ζητήματα της κοινωνίας η συνεργασία, ο συντονισμός και τελικά ο συνασπισμός δυνάμεων μπορούν να φέρουν τα μέγιστα δυνατά αποτελέσματα. Σε αυτό το πλαίσιο κινούνται τα λεγόμενα ΣΔΙΤ, συνεργασίες δηλαδή μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, τις οποίες η ελληνική ασφαλιστική αγορά υποστηρίζει ως λύση σε μία σειρά από βασικά ζητήματα.
Ειδικότερα, η προώθηση της συνεργασίας μεταξύ κράτους και ιδιωτικής ασφάλισης είναι μια συνεργασία που μπορεί να φέρει πολλαπλά οφέλη σε όλα τα μέρη και κυρίως στους πολίτες. Ένα συνεργατικό μοντέλο έχει τη δυναμική να δώσει απαντήσεις στις ανάγκες των πολιτών και να προτείνει βιώσιμες λύσεις στην αντιμετώπιση των οικονομικών ζημιών από φυσικές καταστροφές και στην υγεία.
Στις φυσικές καταστροφές η λύση που προτείνουμε βασίζεται σε επιτυχημένα παραδείγματα που έχουν ακολουθήσει άλλες χώρες. Αποδεδειγμένα οι φυσικές καταστροφές που πλήττουν τη χώρα μας αυξάνονται τα τελευταία χρόνια και γίνονται ολοένα και πιο καταστροφικές. Μιλάμε για σχετιζόμενες με την κλιματική αλλαγή καταστροφές όπως πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές κ.λπ. αλλά και για τους σεισμούς. Ο σεισμός στην Τουρκία και τη Συρία με τις δραματικές επιπτώσεις του έφερε για ακόμα μία φορά στο προσκήνιο το θέμα της διαχείρισης των φυσικών καταστροφών.
Αν και σαν χώρα έχουμε από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκισης (70%), μόνο το 15 – 16% των σπιτιών είναι ασφαλισμένα. Στις υπόλοιπες προηγμένες χώρες της Ευρώπης, τις δυτικές, το ποσοστό αυτό είναι 75%-85%.
Ολοκληρωμένη λύση για την προστασία των κατοικιών από φυσικές καταστροφές όπως σεισμοί, πλημμύρες, πυρκαγιές κ.λπ. αποτελεί η θέσπιση ενός συστήματος καθολικής κάλυψης το οποίο θα βασίζεται σε συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Αναφέρομαι στη δημιουργία ενός εθνικού συστήματος καθολικής ασφάλισης των κατοικιών ώστε να εξασφαλίζεται η εκ των προτέρων χρηματοδότηση των οικονομικών επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών με την εμπλοκή της ασφαλιστικής αγοράς ως διαχειριστή του κινδύνου. Αυτό υποστηρίζει και ο ΟΟΣΑ στην πρόσφατη οικονομική μελέτη του για την Ελλάδα: συστήνει να θεσμοθετηθεί στην χώρα μας η υποχρεωτική ασφάλιση όλων των κτιρίων ως μέσο προσαρμογής στους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Ως Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος έχουμε κάνει σχετική μελέτη ξεκινώντας από την κάλυψη του σεισμού και επεκτεινόμαστε στην πλημμύρα, στη φωτιά τη θύελλα και την καταιγίδα. Σε κάθε περίπτωση η συνεργασία με το Κράτος είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη χάραξη μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την προστασία των πολιτών.
Ασφάλιση και υγεία
Παρόμοια προσέγγιση υποστηρίζουμε και για τον ευαίσθητο τομέα της υγείας. Το 2020, επί συνόλου €15,7 δισ. δαπανών υγείας στη χώρα, το 38% (δηλαδή, €5,9 δισ.) αφορά σε ιδιωτική χρηματοδότηση. 5,3 από τα €5,9 δισ., δηλαδή το 90% σχεδόν της ιδιωτικής χρηματοδότησης ή το 33,4% της συνολικής εθνικής δαπάνης υγείας, εκταμιεύεται άμεσα από τα ίδια τα νοικοκυριά, ενώ μόλις 10%, της ιδιωτικής χρηματοδότησης (δηλαδή, €678 εκατ.) πληρώνεται μέσω της ιδιωτικής ασφάλισης. Αυτό σημαίνει πως η χρηματοδοτική συμμετοχή της ιδιωτικής ασφάλισης, την οποία διαθέτει, από αμιγώς δική του επιλογή και δυνατότητα, μόλις το 15% του ελληνικού πληθυσμού, παραμένει χαμηλά, σε ποσοστό μικρότερο του 5%. Αντίθετα, η άμεση, κατευθείαν από το πορτοφόλι τους, συμμετοχή των Ελλήνων στη χρηματοδότηση των εθνικών δαπανών υγείας της χώρας, ως ποσοστό, είναι υπερδιπλάσια από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι Έλληνες έχουμε ακάλυπτες ασφαλιστικά ανάγκες. Συμπράξεις κοινωνικής και ιδιωτικής ασφάλισης στην κάλυψη ή/και τη διαχείριση των παροχών, οικονομικά και φορολογικά κίνητρα προς τους πολίτες για τη σύναψη συμπληρωματικής ιδιωτικής ασφάλισης κ.λπ., είναι μερικά μόνο από τα παραδείγματα της διεθνούς εμπειρίας τα οποία θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε στην Ελλάδα για να δοθεί λύση στο έλλειμα της υγειονομικής ασφαλιστικής κάλυψης.
Οι φυσικές καταστροφές και η υγεία είναι μεγάλοι τομείς στους οποίους εστιάζουμε, αλλά οι δυνατότητες συνεργασίας της ασφαλιστικής αγοράς με το Κράτος δεν εξαντλούνται σε αυτούς. Για να ξεκινήσει και να επιτύχει οποιαδήποτε προσπάθεια ΣΔΙΤ απαιτείται πρόθεση και διάθεση ουσιαστικής συνεργασίας από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, οργάνωση και μια σειρά από προϋποθέσεις. Η ασφαλιστική αγορά διαθέτει την πρόθεση, την τεχνογνωσία και τη φερεγγυότητα για να προσφέρει περισσότερα σε περισσότερους πολίτες, και άρα να συμβάλει στην αντιμετώπιση προκλήσεων και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και σε τελική ανάλυση στη βιωσιμότητα της χώρας και των μελλοντικών γενεών της. Μέσω του διαλόγου με την Πολιτεία, τον οποίο σταθερά επιδιώκουμε, προσδοκούμε να καλλιεργηθεί κουλτούρα συνεργασίας με απώτερο σκοπό τη βελτιστοποίηση των υπηρεσιών που παρέχονται στους πολίτες.
* Ο Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου είναι πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών