«Ο τουριστικός κλάδος έχει ανάγκη από ρευστότητα. Χρειάζεται επέκταση των δανείων που δόθηκαν μέσω ΤΕΠΙΧ και Ταμείου Εγγυοδοσίας», δηλώνει ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χανίων
Καλύτερες πληρότητες από αυτές που περίμενε η αγορά παρά τα εμπόδια που υπήρξαν στην αρχή της σεζόν, βλέπει τον τελευταίο μήνα η Κρήτη και οι επιχειρηματίες στην πλειοψηφία τους δηλώνουν αισιόδοξοι.
Αν και την περασμένη Παρασκευή επιβλήθηκαν στα Χανιά τοπικά μέτρα τύπου Μυκόνου για μια εβδομάδα, θεωρούν ότι ο τουρισμός της περιοχής τους δεν θα επηρεαστεί.
«Ο μόνος φόβος είναι οποιαδήποτε υγειονομική παρεκτροπή που μπορεί να μας δημιουργήσει κάποιου είδους πισωγύρισμα», δηλώνει ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χανίων, Α΄ Αντιπρόεδρος της ΠΟΞ και Αντιπρόεδρος Οικονομικών του ΣΕΤΕ κ. Μανώλης Γιαννούλης και εκτιμά πως εάν η Νορβηγία και η Φινλανδία είχαν ανοίξει φέτος για τα Χανιά «τα πράγματα θα ήταν σαφώς καλύτερα». Σημειώνει ωστόσο ότι υπάρχουν νέες χώρες που κάνουν τη διαφορά, με την έκπληξη να έρχεται φέτος από την Πολωνία και την Τσεχία.
Χαρακτηρίζει ταυτόχρονα «εξαιρετική εξέλιξη» το ότι μετά από τις προσπάθειες της Ένωσης Ξενοδόχων σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης και την Fraport έχουν προστεθεί περίπου 35 – 40 χιλιάδες επιπλέον αεροπορικές θέσεις για αυτό το καλοκαίρι, με προορισμό τα Χανιά.
Συνέντευξη στη Νένα Ουζουνίδου
- Τις τελευταίες μέρες, καταστροφικές πυρκαγιές συγκλονίζουν τη χώρα μας. Οι αποκαρδιωτικές εικόνες είναι «χτύπημα» για τον τουρισμό, καθώς βρισκόμαστε στη high season; Θα τον επηρεάσουν;
Σίγουρα αυτή η φυσική καταστροφή που οφείλεται στον παρατεταμένο καύσωνα που για πρώτη φορά βιώνει η χώρα μας και στην κλιματική αλλαγή όπως σημειώνουν οι ειδικοί, είναι μια αποκαρδιωτική εικόνα. Θέλω εδώ να εκφράσω την ειλικρινή συμπαράσταση σε συναδέλφους και σε όλους τους πληγέντες από αυτές τις καταστροφικές πυρκαγιές. Σχετικά με την ερώτησή σας θέλω να επισημάνω ότι την ίδια στιγμή πολλές άλλες χώρες στη Μεσόγειο και όχι μόνο, Αυστραλία, Αμερική, Ρωσία – Σιβηρία, αντιμετωπίζουν ακριβώς το ίδιο πρόβλημα με τεράστιες πυρκαγιές. Αυτό, ο κόσμος το έχει αντιληφθεί και ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση μπαίνει το αίσθημα της ατομικής ευθύνης στο πως θα διαχειριζόμαστε την καθημερινότητά μας, ώστε να βελτιώσουμε το φυσικό περιβάλλον και να προστατέψουμε τον κλίμα μας. Από και πέρα δεν θεωρώ ότι θα επιδράσει αρνητικά στον τουρισμό γενικότερα, εκτός από περιοχές όπως είναι η Εύβοια που έχουν πληγεί σημαντικά και ο λόγος είναι ότι διαπιστώνουν όλοι ότι ο κρατικός μηχανισμός ήταν σε πλήρη ετοιμότητα. Έδρασε άμεσα και ακαριαία, δεν υπήρχαν μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε ανθρώπινα θύματα που είναι το σημαντικότερο. Αυτό δείχνει ότι υπάρχει ένα κράτος οργανωμένο και αυτήν την εμπιστοσύνη που απολαμβάνουν οι Έλληνες πολίτες, απολαμβάνει και ο οποιοσδήποτε επισκέπτης.
- Έχει επηρεάσει τον τουρισμό των Χανίων το μίνι lockdown που επιβλήθηκε για μια βδομάδα;
Δεν έχει αλλάξει κάτι, αλλά θέλω να επισημάνω το εξής: Είναι λάθος ο χαρακτηρισμός μίνι lockdown, ο χαρακτηρισμός ο σωστός είναι περιοριστικά μέτρα. Δηλαδή σήμερα, ο τουρίστας μπορεί να έρθει, απολαμβάνει τις υπηρεσίες του ξενοδοχείου, εκτός ξενοδοχείου έχει ψυχαγωγία, εστίαση, όλα ανοιχτά. Το μόνο που λείπει είναι το διάστημα 1 με 6 τα ξημερώματα. Δεν θεωρώ ότι είναι αυτός λόγος για να επιδράσουν τα μέτρα αρνητικά ή να αλλάξει κάποιος τις διακοπές του για αυτό το λόγο. Ή διότι τα μπαρ δεν θα έχουν μουσική για μία εβδομάδα. Αντιθέτως, πιστεύω ότι όλα συνεχίζονται κανονικά, ο κόσμος πρέπει να εξακολουθήσει να προσέχει, όπως πρέπει να προσέχουμε και εμείς, όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τουρισμό για να μην έχουμε κάποιο σοβαρό υγειονομικό πισωγύρισμα. Από εκεί κι έπειτα, τα πράγματα έχουν πάρει μια θετική τροπή, δείχνουν ότι υπάρχει μια σημαντική ζήτηση και ελπίζω να συνεχίσουμε έτσι.
- Το ξεκίνημα της σεζόν δεν ήταν καλό για τον τουρισμό της Κρήτης και για τα Χανιά ειδικότερα. Σήμερα που βρισκόμαστε από άποψη κίνησης;
Για το ξεκίνημα της σεζόν, ορθώς δόθηκε η ημερομηνία 14 Μαΐου, γνωρίζαμε όμως ότι είναι πολύ δύσκολο λόγω των συγκυριών εκείνης της χρονικής περιόδου να έχουμε έναν αξιόλογο όγκο κρατήσεων. Πράγματι λοιπόν η κίνηση άρχισε να διαφαίνεται από τις 15 Ιουνίου και μετά, με αποτέλεσμα να έχουμε έναν Ιούλιο πολύ καλύτερο από τον αναμενόμενο και όπως δείχνουν και τα στοιχεία από το αεροδρόμιο, τα οποία έχει δημοσιεύσει και το ΙΝΣΕΤΕ, η μείωση ήταν της τάξεως περίπου 38% (μέσα Ιουνίου – μέσα Ιουλίου) σε σχέση με το 2019. Αυτή τη στιγμή τα πράγματα πηγαίνουν ακόμα καλύτερα και διαφαίνεται – παρά το γεγονός ότι για την αγορά της δυτικής Κρήτης και ιδιαίτερα των Χανίων η Νορβηγία και η Φινλανδία επί της ουσίας είναι κλειστές αγορές - ότι είναι πολλές οι νέες χώρες που μας δίνουν αυτή τη σημαντική διαφορά σε επίπεδο αφίξεων.
- Επειδή τα πράγματα τελευταία δεν πάνε καλά με την πανδημία και λόγω μετάλλαξης Δέλτα έχουμε αύξηση κρουσμάτων, η Κρήτη μάλιστα έχει μπει στο κόκκινο και προβληματίζει τους ειδικούς, φοβάστε ότι μπορεί να έχετε ακυρώσεις;
Τα στατιστικά της πανδημίας που δημοσιεύει ο ECDC (κάτι το οποίο έχω ήδη δηλώσει και το έχω πει και στις αρμόδιες υπηρεσίες) βγαίνουν κατά κύριο σε συνάρτηση με το μόνιμο πληθυσμό της κάθε περιοχής. Αν υπολογίσουμε ότι στην Κρήτη αυτή τη στιγμή έχουμε σε καθημερινή βάση ένα περίπου 70 – 80% επιπλέον του μόνιμου πληθυσμού, θα δούμε ότι ο δείκτης θετικότητας που ανακοινώνεται, μειώνεται πάνω από 50%, ίσως και 60% τελικά. Επομένως τα πράγματα δεν είναι τόσο τραγικά, όσο φαίνονται στον χάρτη του ECDC. Πρέπει όμως να τονίσω ότι πάγια θέση της Ένωσης Ξενοδόχων, όπως και όλων των εμπλεκόμενων στον τουρισμό είναι ότι οι εμβολιασμοί πρέπει να προχωρήσουν, δεν πρέπει να υπάρχει καμία άλλη καθυστέρηση σε αυτή τη διαδικασία και παράλληλα ο κόσμος του τουρισμού να είναι κατά κύριο λόγο 100% εμβολιασμένος. Υπάρχουν πράγματι αυτά τα κρούσματα που περιγράψατε, θεωρώ όμως ότι είναι κάτι που μπορεί να αντιμετωπιστεί τώρα που είναι ακόμα νωρίς.
- Συγκριτικά με το 2020, την πρώτη χρονιά της πανδημίας, σήμερα οι τουριστικές επιχειρήσεις της Κρήτης και ιδιαίτερα των Χανίων, είναι αισιόδοξες ότι το 2021 θα κλείσει πραγματικά με καλές επιδόσεις; Ή μήπως είναι νωρίς να το πούμε αυτό;
Θα έλεγα ότι σε όλη την Κρήτη υπάρχει μια αισιοδοξία και στο νομό Χανίων φυσικά, δεδομένου ότι τα πράγματα έχουν εξελιχθεί πολύ καλύτερα από ό,τι περιμέναμε. Διαπιστώνουμε ότι αυτή η υποβόσκουσα ζήτηση την οποία ακούγαμε, είναι πολύ ισχυρή, πολύς κόσμος θέλει να ταξιδέψει και αν κάποιες χώρες όπως ανέφερα πριν, η Νορβηγία και η Φινλανδία είχαν ανοίξει, τα πράγματα σαφώς θα ήταν πολύ καλύτερα. Ο μόνος φόβος είναι οποιαδήποτε υγειονομική παρεκτροπή που μπορεί να μας δημιουργήσει κάποιου είδους πισωγύρισμα. Ελπίζω όμως ότι αυτό θα το αποφύγουμε γιατί τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι εργαζόμενοι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και ακολουθούν ευλαβικά τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ.
- Θα έχουμε επιμήκυνση της σεζόν, αν δεν αλλάξει κάτι σε επίπεδο πανδημίας; Μέχρι πότε έχετε κρατήσεις μέσα στο Φθινόπωρο;
Θα έλεγα ότι οι κρατήσεις κατά κύριο λόγο, είναι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής (last minute). Φαίνεται όμως ότι μέχρι τις 20 – 25 Οκτωβρίου τα πράγματα θα πάνε καλά. Παρ΄ όλα αυτά, δεν θεωρώ ότι θα έχουμε επέκταση της σεζόν, δηλαδή ότι θα δούμε τον ερχόμενο Νοέμβριο πάρα πολύ κόσμο στην Κρήτη. Τα τελευταία χρόνια έχουμε μια κίνηση την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου και μετά τα νούμερα είναι μικρά για να πούμε ότι έχουμε τουρισμό. Θα δουλέψουν και κάποια ξενοδοχεία μέσα στο Νοέμβριο μέσα στην πόλη ή κάποια πολύ λίγα παραθεριστικά, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτό θα είναι η επέκταση της σεζόν. Το ζητούμενο φέτος είναι να πάμε πολύ καλά και σε κρατήσεις – αφίξεις και υγειονομικά μέχρι τέλος Οκτωβρίου, ώστε να δημιουργηθεί μια αίσθηση εμπιστοσύνης και ο κόσμος του χρόνου πλέον, αφού η διαδικασία του εμβολιασμού θα έχει προχωρήσει ακόμα περισσότερο, από νωρίς να ξεκινήσει να ταξιδεύει όπως γινόταν όλα αυτά τα τελευταία χρόνια.
- Η Ένωσή σας έκανε μεγάλες προσπάθειες για να φέρει τουρίστες από το εξωτερικό, μέσα από επαφές με αεροπορικές εταιρείες και touroperators. Είστε ικανοποιημένοι από τον φετινό απολογισμό; Σε τι ποσοστό καταφέρατε να αυξήσετε τον αριθμό των πτήσεων;
Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι. Θα ήθελα να επισημάνω εδώ ότι εξαρχής, θα έλεγα ότι από τότε που ανέλαβα την Ένωση Ξενοδόχων στη σημερινή της μορφή το 2011, μια βασική αρχή που είχα και έχω ακόμα είναι ότι πρέπει σε έναν σημαντικό τουριστικό προορισμό να πετούν πάρα πολλές αεροπορικές εταιρείες. Ξεκινήσαμε λοιπόν τότε με την EasyJet, ήρθε η RyanAir έκανε τη βάση της στα Χανιά και παράλληλα μας επισκέπτονται πολλές άλλες εταιρείες. Φέτος, καταφέραμε παρά το πρόβλημα της πανδημίας, να επανέλθει η RyanAir με πολύ περισσότερες πτήσεις, έγινε ξανά βάση το αεροδρόμιο Χανίων, έχουμε την Aegean η οποία πετάει από πολλούς προορισμούς και θα έλεγα ότι η φετινή έκπληξη είναι η WizzAir η οποία, ενώ ξεκινήσαμε όλες τις διαπραγματεύσεις και τη γενικότερη συμφωνία στη λογική ότι θα πετάει από μια χώρα μόνο, τελικώς η αεροπορική εταιρεία έχει εντάξει στο πρόγραμμά της πέντε πόλεις άλλων χωρών - Βιέννη, Βουδαπέστη, Βαρσοβία, Όσλο και Αμπού Ντάμπι. Όλα αυτά αν τα συνυπολογίσουμε, μας κάνουν περίπου 35 – 40 χιλιάδες επιπλέον θέσεις για αυτό το καλοκαίρι και θεωρώ ότι είναι μια εξαιρετική εξέλιξη στην οποία πραγματικά η Ένωση Ξενοδόχων (με τη βοήθεια φυσικά της Περιφέρειας, αλλά και της Fraport) μπορεί να περηφανεύεται για αυτήν, σε μια χρονιά τόσο δύσκολη.
- Ποιοι είναι φέτος οι καλύτεροι πελάτες σας; Τόσο από άποψη αριθμού αφίξεων, όσο και από το πόσα ξοδεύουν τελικά;
Στο θέμα του πόσο ξοδεύουν θα έλεγα ότι περίπου είναι στα ίδια επίπεδα όλοι, γιατί κοιτάμε το μέσο όρο. Γενικότερα όμως, θα έλεγα ότι κόσμος φέτος φαίνεται ότι ξοδεύει περισσότερα. Θα έλεγα ότι εξαιτίας του ότι είχε κλειστεί μέσα ένα χρόνο, οι αποταμιεύσεις του έχουν αυξηθεί, δεν είχε ξοδέψει χρήματα στην εστίαση, στην αναψυχή του και οι διακοπές τον κάνουν να είναι πιο άνετος στο να διαθέσει περισσότερα. Σε επίπεδο αφίξεων την έκπληξη την έχουν κάνει οι Πολωνοί - ήταν νούμερο 4 σε αφίξεις το 2019 - και φέτος πηγαίνουν εξαιρετικά καλά, όπως βλέπουμε και την Τσεχία, η οποία πραγματικά κάνει πολύ καλά νούμερα. Ελπίζω ότι η Αγγλία, η οποία ανακοίνωσε πως διατηρεί την Ελλάδα ακόμα στην πορτοκαλί ταξιδιωτική λίστα, όπως και την Ισπανία, θα αρχίσει να δίνει σημαντικό αριθμό κρατήσεων και αυτό θα κάνει και τη διαφορά για το υπόλοιπο της σεζόν.
- Άρα περιμένετε τη βρετανική αγορά να δείξει μια δυναμική μέσα στο επόμενο διάστημα;
Οι Βρετανοί ξεκίνησαν ουσιαστικά να πετάνε από τις 21 – 21 Ιουλίου και από τότε έρχονται πτήσεις, μιλάω για τσάρτερ πτήσεις, οι οποίες έχουν κάποιο κόσμο, δεν είναι όμως το επίπεδο των πληροτήτων τόσο σημαντικό. Βέβαια, θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και το γεγονός ότι έχουμε αυτή τη στιγμή τη RyanAir και την EasyJet οι οποίες πετάνε από διάφορα αεροδρόμια, ενώ η Jet2 ξεκίνησε πτήσεις από τις 23 Ιουλίου και θεωρώ ότι θα συμβάλλουν ώστε να έχουμε περισσότερες αφίξεις από τη βρετανική αγορά. Θέλω να επισημάνω ότι από το 2014 έως το 2019, υπήρξε μια πολύ μεγάλη ροή Βρετανών τουριστών στο αεροδρόμιο Χανίων, με αποτέλεσμα να είναι η πρώτη εθνικότητα σε αφίξεις το 2019, περίπου 180 χιλιάδες.
- Θα χρειαστούν περαιτέρω στήριξη τα ξενοδοχεία της περιοχής σας; Και τι κάνουν για να αντιμετωπίσουν τα δάνειά τους; Έχουν έρθει σε συνεννόηση με τις Τράπεζες για επιμήκυνση και πάγωμα δόσεων;
Σίγουρα η κάθε επιχείρηση έχει κάνει κάποιες ενέργειες με τις Τράπεζες και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σε όλη την Ελλάδα, ο τουριστικός κλάδος χρειάζεται στήριξη σε επίπεδο ρευστότητας. Όπως γνωρίζετε, ήδη έχουν γίνει αιτήσεις στο πρόγραμμα για την επανεκκίνηση των επιχειρήσεων τουρισμού και ελπίζω τα ποσά να αυξηθούν περισσότερο, γιατί το 5% του τζίρου του 2019, σε καμία περίπτωση δεν επαρκεί για τις ανάγκες, αν συνυπολογίσουμε ότι τα ξενοδοχεία έμειναν 1,5 χρόνο κλειστά με μηδενικά έσοδα, ενώ τα έξοδα συνέχισαν να τρέχουν. Το δεύτερο στοιχείο το οποίο μπορεί πραγματικά να δώσει μια σημαντική τόνωση στη ρευστότητα των ξενοδοχείων, είναι ότι πρέπει άμεσα να αναθεωρηθεί το πλαίσιο των δανείων που δόθηκαν μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας αλλά και του ΤΕΠΙΧ, ώστε η πενταετία αποπληρωμής να γίνει τουλάχιστον οκτώ με δέκα χρόνια. Επί της ουσίας δηλαδή, να δοθεί μια παράταση σε αυτά τα δάνεια από 3 έως 5 χρόνια επιπλέον, δεδομένου ότι ο πρώτος χρόνος όπου δεν υπήρχε η υποχρέωση καταβολής τοκοχρεολυσίων έχει ήδη παρέλθει με κλειστά τα ξενοδοχεία. Βλέπουμε ότι η χρονιά φέτος ξεκίνησε από τον Ιούλιο και έπειτα, άρα είναι πάρα πολύ δύσκολο αυτά τα χρέη να αποπληρωθούν μέχρι το 2026. Επομένως είναι απαραίτητο - δεν έχει κανένα δημοσιονομικό κόστος και πρέπει να το επισημάνουμε αυτό - αυτά τα δάνεια να επεκταθούν κατά 5 χρόνια όπως είπα προηγουμένως.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών