Η Ελλάδα της ανάκαμψης θα στηριχθεί στην ταχύτερη αξιοποίηση των επενδυτικών σχεδίων
Ανοιχτό παραμένει το ζήτημα της περαιτέρω ενίσχυσης της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους, διεμήνυσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας, μιλώντας στην Επιτροπή Απολογισμού-Ισολογισμού της Βουλής, σχετικά με τις Εκθέσεις του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους.
Tαυτόχρονα ο κ. Σταϊκούρας τοποθέτησε στα 3,9 δισ. ευρώ ή στο 2,1% του ΑΕΠ το πρωτογενές πλεόνασμα της Ελλάδας για το 2013, σύμφωνα με τη μεθοδολογία που χρησιμοποιεί η Eurostat.
Όπως εξήγησε χαρακτηριστικά, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής που αξιολογεί η τρόικα, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα είναι υψηλότερο από τα 812 εκατ. ευρώ ή το 0,4% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών που θα παρουσιάσει η Eurostat, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται υψηλότερο, στα 3,9 δισ. ευρώ ή στο 2,1% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, η πιστοποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος θα ανοίξει το δρόμο για τη μείωση του χρέος με οποιονδήποτε τρόπο.
Με ή χωρίς «Μνημόνιο» η Ελλάδα θα κινείται στο νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται στην Ευρώπη όσον αφορά τα δημοσιονομικά ελλείμματα και τις μακροοικονομικές ανισορροπίες.
Σήμερα, όπως υποστηρίζουν και οι Εκθέσεις του Γραφείου «εμπεδώνεται η εκτίμηση ότι η οικονομία έχει εισέλθει σε τροχιά σταθεροποίησης και θα ακολουθήσει, ήδη από το 2014, η πολυπόθητη επιστροφή στην ανάπτυξη», πρόσθεσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών.
Όλα τα διαθέσιμα στοιχεία καταδεικνύουν ότι, τη χρονιά που πέρασε, πετύχαμε τη σταθεροποίηση της διεθνούς θέσης της χώρας και των δημόσιων οικονομικών της και δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις για λήξη της παρατεταμένης ύφεσης κατά το τρέχον έτος.
Αυτό είναι το αποτέλεσμα των τεράστιων, των πρωτόγνωρων θυσιών της Ελληνικής κοινωνίας.
Τόσο σε όρους δημοσιονομικού εγχειρήματος όσο και σε όρους βιοτικού επιπέδου.
Έτσι, σήμερα, σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα:
1ον. Η πρωτοφανής σε έκταση και ένταση ύφεση επιβραδύνεται.
Ο ρυθμός της θα περιορισθεί το 2013 σε σύγκριση τόσο με το 2012 όσο και με την πρόβλεψη στις αρχές του έτους.
Προβλέψεις τις οποίες επικαλούνται οι Εκθέσεις του Γραφείου και οι οποίες ανέβαζαν την ύφεση ακόμη και στο 5%.
Το 2014 εκτιμάται ότι η ύφεση θα τερματιστεί και η οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει.
2ον. Διαρθρωτικές αλλαγές υλοποιούνται.
Η Ελλάδα είναι, πλέον, η χώρα με τον υψηλότερο, μεταξύ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ, ρυθμό προώθησης των μεταρρυθμίσεων, υλοποιώντας μάλιστα τις δυσκολότερες διαρθρωτικές αλλαγές, ακόμη και σε ευαίσθητους τομείς, όπως είναι οι ρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας.
Ενδεικτικά, αλλά χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η Ελλάδα, στον τομέα της ευκολίας ίδρυσης νέων επιχειρήσεων, βελτίωσε τη θέση της στην παγκόσμια κατάταξη κατά 110 βαθμίδες, από την 146η θέση το 2012 στην 36η το 2013.
3ον. Αποκρατικοποιήσεις ξεκίνησαν, μετά από σημαντικές καθυστερήσεις, να πραγματοποιούνται, παρά τα προβλήματα, κυρίως εξωγενή, που παρουσιάζονται.
Μέχρι σήμερα, την τελευταία διετία, υλοποιήθηκαν 12 έργα αποκρατικοποιήσεων, με συνολικά εκτιμώμενα έσοδα ύψους 3,8 δισ. ευρώ.
4ον. Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ενισχύεται.
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μετατρέπεται σε πλεονασματικό, για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν 20 χρόνια.
Βέβαια, κυρίως, λόγω υποχώρησης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος και των εισαγωγών εξαιτίας του περιορισμού του διαθέσιμου εισοδήματος.
5ον. Οι τιμές ανταποκρίνονται πλέον στον περιορισμό της ζήτησης και του κόστους εργασίας και η εξέλιξη αυτή οδηγεί σε βελτίωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος.
Εξέλιξη θετική, μη επιθυμητή όμως για μεγάλο χρονικό διάστημα.
6ον. Το Κράτος, με δεδομένη την πιστωτική συρρίκνωση, ενίσχυσε, στο μέτρο του εφικτού, τη ρευστότητα στην οικονομία.
Πλήρωσε περίπου 6,2 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Επέστρεψε περίπου 3,1 δισ. ευρώ φόρους.
Δαπάνησε περίπου 6,7 δισ. ευρώ για δημόσιες επενδύσεις.
Ενώ οι πόροι από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζονται σε 4,6 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα έφθασε στο 118% του στόχου που είχε τεθεί στο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής.
Τους τελευταίους 18 μήνες αξιοποιήθηκαν σχεδόν όσα είχαν επενδυθεί τα προηγούμενα 3,5 χρόνια.
Ενώ, και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων συγχρηματοδοτεί δάνεια προς μικρομεσαίες επιχερήσεις, ύψους 1,4 δισ. ευρώ.
7ον. Οι στόχοι της δημοσιονομικής πολιτικής επιτυγχάνονται.
Η χώρα, μετά από πολλά χρόνια, επιτυγχάνει πρωτογενές πλεόνασμα.
Πλεόνασμα το οποίο, σε διαρθρωτικούς όρους, είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη.
Πλεόνασμα σημαντικό, υψηλό, βιώσιμο.
Τόσο σε όρους Προγράμματος όσο και σε όρους Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών.
Οι καταθέσεις σταδιακά επιστρέφουν στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.
Συγκεκριμένα, από τον Ιούνιο του 2012, οι καταθέσεις στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα αυξήθηκαν κατά 8,5%.
Βέβαια, οι απώλειες από την αρχή της κρίσης παραμένουν μεγάλες, ύψους άνω των 75 δισ. ευρώ από το ιστορικό υψηλό του Σεπτεμβρίου του 2009.
Η παράθεση των θετικών ενδείξεων που σταδιακά αυξάνονται, και οι θετικές διαπιστώσεις εταίρων, δανειστών, ξένων επενδυτών και οίκων αξιολόγησης που όλο και πληθαίνουν, δεν γίνεται με καμία διάθεση «πανηγυρισμού».
Δεν δικαιολογούνται όμως και μεμψιμοιρίες.
Ειδικά όταν η συνεισφορά της κοινωνίας είναι τεράστια και επώδυνη.
Απλώς, τις παραθέτω για να καταστεί ξεκάθαρο ότι σταδιακά αυτή η επώδυνη συνεισφορά αρχίζει να αποδίδει.
Αυτές, όμως, οι ενδείξεις δεν θα πρέπει να αποτελέσουν αφορμή για εφησυχασμό.
Αλλά εφαλτήριο για τη συνέχιση του δημοσιονομικού εγχειρήματος και τον περαιτέρω εμπλουτισμό της δημοσιονομικής προσπάθειας με αναπτυξιακές δράσεις και πολιτικές.
Πολιτικές, που θα εξασφαλίσουν ότι η Ελλάδα, το 2014, μετά από 6 έτη, θα εξέλθει από την παρατεταμένη ύφεση και το δημοσιονομικό έλλειμμα θα διαμορφωθεί κάτω από το 3% του ΑΕΠ.
Πολιτικές, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής που θα έχει ως στόχο την επίτευξη διατηρήσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων, την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, την ενίσχυση της απασχόλησης, τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής, την ανάκαμψη αλλά και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η Ελλάδα της Ανάκαμψης, το 2014, θα στηριχθεί:
1ον. Στην επιβράδυνση της πτώσης της κατανάλωσης, καθώς προβλέπεται ότι θα ανακοπεί η μείωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος.
2ον. Στη θετική συμβολή της εξωτερικής ζήτησης που θα ενισχυθεί από τις εξαγωγές αγαθών και τουριστικών υπηρεσιών.
3ον. Στην ταχύτερη αξιοποίηση και υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων από πόρους του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων στις υποδομές καθώς και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
4ον. Στην εντατικότερη υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου, με προβλεπόμενα έσοδα ύψους 3,6 δισ. ευρώ το 2014.
5ον. Στην προσήλωση της οικονομικής πολιτικής στην πραγματοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, κυρίως με την ενδυνάμωση του ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών.
6ον. Στην ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος, η οποία μεσοπρόθεσμα αναμένεται να συνοδευθεί από την εξομάλυνση της πιστωτικής επέκτασης και την ενισχυμένη δυνατότητα χορήγησης πιστώσεων στην οικονομία.
7ον. Σε ένα ευνοϊκότερο διεθνές περιβάλλον, αφού η ανάπτυξη επιστρέφει σταδιακά – έστω και σε χαμηλά επίπεδα – συνολικά στην Ευρωζώνη.
Η Ελλάδα της Βιώσιμης Ανάπτυξης, από το 2014, θα στηριχθεί, πέρα και πάνω από «Μνημόνια», σε μια συνολική, συνεκτική, ρεαλιστική στρατηγική, συμβατή με τους στόχους της Ευρώπης.
Βασικοί άξονες αυτής της στρατηγικής πρέπει να είναι:
1ον. Η ένταξη του «αφανούς» τμήματος της οικονομίας στο «εμφανές» πεδίο της, επιτυγχάνοντας τη φορολόγησή του.
Όσο περισσότερο προσεγγίζουμε αυτό το στόχο, τόσο διευρύνεται η ευχέρεια για ελάφρυνση των συνεπών φορολογουμένων, οι οποίοι όχι μόνο έχουν επιβαρυνθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια αλλά έχουν υποστεί και μείωση του εισοδήματός τους.
2ον. Η διασφάλιση της πιστής εφαρμογής των κανόνων και πρακτικών χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και πειθαρχίας.
Η προσήλωση σ’ αυτούς τους κανόνες και τις πρακτικές έχει ήδη αποδώσει αποτελέσματα, οδηγώντας σε σημαντική περιστολή των πρωτογενών δαπανών.
3ον. Η δημιουργία ενός δίκαιου, αποτελεσματικού και σύγχρονου κράτους με την επιτάχυνση της διοικητικής μεταρρύθμισης.
4ον. Η βελτίωση της «ποιότητας» των δημόσιων οικονομικών.
Και αυτό θα επιτευχθεί με την αύξηση της αποτελεσματικότητας των πόρων και με την ενίσχυση, σταδιακά, των δαπανών που έχουν υψηλό πολλαπλασιαστή και απόδοση, προάγουν την οικονομική ανάπτυξη και δημιουργούν υψηλή κοινωνική ανταποδοτικότητα.
Αυτός ο προσανατολισμός των δημόσιων δαπανών συνάδει και με τη θεωρία της ενδογενούς ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία παράγοντες όπως η εκπαίδευση, η έρευνα και η καινοτομία δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική.
5ον. Η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των κοινωνικών δαπανών, ώστε να περιορισθεί το επίπεδο της φτώχειας που αντιμετωπίζει η χώρα.
Με στοχευμένες παρεμβάσεις κοινωνικής πολιτικής.
6ον. Η αύξηση των επενδύσεων και η ενίσχυση των εξαγωγών, καθώς και η διατήρηση της κατανάλωσης σε υψηλά επίπεδα, έχοντας, όμως, σημαντικά μικρότερο συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του ΑΕΠ.
7ον. Η περαιτέρω ενίσχυση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους.
Η αλήθεια είναι ότι το δημόσιο χρέος, εδώ και δεκαετίες, είχε πολύ ισχυρή αυξητική δυναμική.
Αλήθεια, επίσης, είναι ότι ο ρυθμός αύξησής του αρχίζει να περιορίζεται, η μέση υπολειπόμενη φυσική διάρκειά του έχει χρονικά επεκταθεί και οι δαπάνες εξυπηρέτησής του έχουν αισθητά μειωθεί.
Ειδικότερα:
- Το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους διακρατείται πλέον από τους εταίρους και το Ευρωσύστημα, ενώ η μέση υπολειπόμενη φυσική διάρκειά του διαμορφώνεται στα 16 έτη.
Για τις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης η μέση διάρκεια δεν ξεπερνά τα 7 έτη.
Και οι δύο αυτές παράμετροι έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη μείωση του κινδύνου εξόφλησης και αναχρηματοδότησης και για τη βιωσιμότητα του χρέους, ενώ απελευθερώνουν πόρους για την ανάπτυξη και εξοικονομούν χρόνο για την αναδιάταξη της οικονομίας.
- Το μεσοσταθμικό επιτόκιο νέου δανεισμού, το οποίο διαμορφώνεται από τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων και τα δάνεια που χορηγήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, διαμορφώθηκε, στο τέλος Δεκεμβρίου, σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, λίγο πάνω από 2%.
- Οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 19 δισ. ευρώ το 2013, έναντι 36,7 δισ. ευρώ το 2012.
- Οι δαπάνες για τόκους εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 6,1 δισ. ευρώ το 2013, από 12,2 δισ. ευρώ το 2012.
Ωστόσο, παρά τις θετικές αυτές εξελίξεις, το ζήτημα της περαιτέρω ενίσχυσης της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους παραμένει ανοικτό.
Ρεαλιστικές λύσεις και εφαρμόσιμες τεχνικές υπάρχουν.
Πρέπει να υιοθετηθούν, με καθαρό τρόπο, το συντομότερο δυνατό.
Το κόστος που κατέβαλε η Ελληνική κοινωνία για να επιτευχθεί η σταθεροποίηση της κατάστασης, αναμφίβολα, ήταν και είναι υψηλό.
Η ύφεση βαθιά και παρατεταμένη.
Η ανεργία πρωτόγνωρη.
Η έλλειψη ρευστότητας πασιφανής.
Σήμερα, όμως, υπάρχει η δυνατότητα να ανακοπεί η πτωτική πορεία, καθώς, παρά τις καθυστερήσεις και τις αστοχίες, έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικές αλλαγές.
Με πιο ουσιώδη αλλαγή την εξάλειψη των υψηλών «δίδυμων» ελλειμμάτων της χώρας.
Για το λόγο αυτό είναι εθνική ανάγκη να διαφυλαχθούν όλα όσα έχουν επιτευχθεί με τόσο μεγάλο κόστος.
Σήμερα, δεν ωφελεί να φλερτάρουμε με πισωγυρίσματα.
Δεν ωφελεί να αναλώσουμε εθνική ενέργεια σε ομφαλοσκόπηση.
Δεν ωφελεί να ρισκάρουμε με δοκιμές.
Δεν ωφελεί να επιδοθούμε σε ανώριμες, θορυβώδεις τακτικές.
Πιστεύω ότι η ορθή εθνική επιλογή είναι να προχωρήσουμε αταλάντευτα μπροστά, ώστε να βγούμε από την κρίση μια ώρα αρχύτερα.
Έχουμε χρέος να κρατήσουμε γερά το πηδάλιο και να κάνουμε τις ενδεδειγμένες ενέργειες.
Με πίστη, εθνικό σχέδιο και αποφασιστικότητα πρέπει και μπορούμε, όπως έχει αποδειχθεί, να πετυχαίνουμε τους στόχους και ταυτόχρονα να διεκδικούμε καλύτερους όρους συνεργασίας από τους εταίρους και δανειστές μας.
Μακριά από μαξιμαλιστικές, μη ρεαλιστικές απαιτήσεις.
Ώστε να επιστρέψει η οικονομία και η κοινωνία στον ενάρετο κύκλο της ευημερίας για όλους τους πολίτες, εντός της Ευρωζώνης.
www.bankingnews.gr
Tαυτόχρονα ο κ. Σταϊκούρας τοποθέτησε στα 3,9 δισ. ευρώ ή στο 2,1% του ΑΕΠ το πρωτογενές πλεόνασμα της Ελλάδας για το 2013, σύμφωνα με τη μεθοδολογία που χρησιμοποιεί η Eurostat.
Όπως εξήγησε χαρακτηριστικά, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής που αξιολογεί η τρόικα, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα είναι υψηλότερο από τα 812 εκατ. ευρώ ή το 0,4% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών που θα παρουσιάσει η Eurostat, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται υψηλότερο, στα 3,9 δισ. ευρώ ή στο 2,1% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, η πιστοποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος θα ανοίξει το δρόμο για τη μείωση του χρέος με οποιονδήποτε τρόπο.
Με ή χωρίς «Μνημόνιο» η Ελλάδα θα κινείται στο νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται στην Ευρώπη όσον αφορά τα δημοσιονομικά ελλείμματα και τις μακροοικονομικές ανισορροπίες.
Σήμερα, όπως υποστηρίζουν και οι Εκθέσεις του Γραφείου «εμπεδώνεται η εκτίμηση ότι η οικονομία έχει εισέλθει σε τροχιά σταθεροποίησης και θα ακολουθήσει, ήδη από το 2014, η πολυπόθητη επιστροφή στην ανάπτυξη», πρόσθεσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών.
Όλα τα διαθέσιμα στοιχεία καταδεικνύουν ότι, τη χρονιά που πέρασε, πετύχαμε τη σταθεροποίηση της διεθνούς θέσης της χώρας και των δημόσιων οικονομικών της και δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις για λήξη της παρατεταμένης ύφεσης κατά το τρέχον έτος.
Αυτό είναι το αποτέλεσμα των τεράστιων, των πρωτόγνωρων θυσιών της Ελληνικής κοινωνίας.
Τόσο σε όρους δημοσιονομικού εγχειρήματος όσο και σε όρους βιοτικού επιπέδου.
Έτσι, σήμερα, σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα:
1ον. Η πρωτοφανής σε έκταση και ένταση ύφεση επιβραδύνεται.
Ο ρυθμός της θα περιορισθεί το 2013 σε σύγκριση τόσο με το 2012 όσο και με την πρόβλεψη στις αρχές του έτους.
Προβλέψεις τις οποίες επικαλούνται οι Εκθέσεις του Γραφείου και οι οποίες ανέβαζαν την ύφεση ακόμη και στο 5%.
Το 2014 εκτιμάται ότι η ύφεση θα τερματιστεί και η οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει.
2ον. Διαρθρωτικές αλλαγές υλοποιούνται.
Η Ελλάδα είναι, πλέον, η χώρα με τον υψηλότερο, μεταξύ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ, ρυθμό προώθησης των μεταρρυθμίσεων, υλοποιώντας μάλιστα τις δυσκολότερες διαρθρωτικές αλλαγές, ακόμη και σε ευαίσθητους τομείς, όπως είναι οι ρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας.
Ενδεικτικά, αλλά χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η Ελλάδα, στον τομέα της ευκολίας ίδρυσης νέων επιχειρήσεων, βελτίωσε τη θέση της στην παγκόσμια κατάταξη κατά 110 βαθμίδες, από την 146η θέση το 2012 στην 36η το 2013.
3ον. Αποκρατικοποιήσεις ξεκίνησαν, μετά από σημαντικές καθυστερήσεις, να πραγματοποιούνται, παρά τα προβλήματα, κυρίως εξωγενή, που παρουσιάζονται.
Μέχρι σήμερα, την τελευταία διετία, υλοποιήθηκαν 12 έργα αποκρατικοποιήσεων, με συνολικά εκτιμώμενα έσοδα ύψους 3,8 δισ. ευρώ.
4ον. Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ενισχύεται.
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μετατρέπεται σε πλεονασματικό, για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν 20 χρόνια.
Βέβαια, κυρίως, λόγω υποχώρησης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος και των εισαγωγών εξαιτίας του περιορισμού του διαθέσιμου εισοδήματος.
5ον. Οι τιμές ανταποκρίνονται πλέον στον περιορισμό της ζήτησης και του κόστους εργασίας και η εξέλιξη αυτή οδηγεί σε βελτίωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος.
Εξέλιξη θετική, μη επιθυμητή όμως για μεγάλο χρονικό διάστημα.
6ον. Το Κράτος, με δεδομένη την πιστωτική συρρίκνωση, ενίσχυσε, στο μέτρο του εφικτού, τη ρευστότητα στην οικονομία.
Πλήρωσε περίπου 6,2 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Επέστρεψε περίπου 3,1 δισ. ευρώ φόρους.
Δαπάνησε περίπου 6,7 δισ. ευρώ για δημόσιες επενδύσεις.
Ενώ οι πόροι από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζονται σε 4,6 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα έφθασε στο 118% του στόχου που είχε τεθεί στο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής.
Τους τελευταίους 18 μήνες αξιοποιήθηκαν σχεδόν όσα είχαν επενδυθεί τα προηγούμενα 3,5 χρόνια.
Ενώ, και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων συγχρηματοδοτεί δάνεια προς μικρομεσαίες επιχερήσεις, ύψους 1,4 δισ. ευρώ.
7ον. Οι στόχοι της δημοσιονομικής πολιτικής επιτυγχάνονται.
Η χώρα, μετά από πολλά χρόνια, επιτυγχάνει πρωτογενές πλεόνασμα.
Πλεόνασμα το οποίο, σε διαρθρωτικούς όρους, είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη.
Πλεόνασμα σημαντικό, υψηλό, βιώσιμο.
Τόσο σε όρους Προγράμματος όσο και σε όρους Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών.
Οι καταθέσεις σταδιακά επιστρέφουν στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα.
Συγκεκριμένα, από τον Ιούνιο του 2012, οι καταθέσεις στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα αυξήθηκαν κατά 8,5%.
Βέβαια, οι απώλειες από την αρχή της κρίσης παραμένουν μεγάλες, ύψους άνω των 75 δισ. ευρώ από το ιστορικό υψηλό του Σεπτεμβρίου του 2009.
Η παράθεση των θετικών ενδείξεων που σταδιακά αυξάνονται, και οι θετικές διαπιστώσεις εταίρων, δανειστών, ξένων επενδυτών και οίκων αξιολόγησης που όλο και πληθαίνουν, δεν γίνεται με καμία διάθεση «πανηγυρισμού».
Δεν δικαιολογούνται όμως και μεμψιμοιρίες.
Ειδικά όταν η συνεισφορά της κοινωνίας είναι τεράστια και επώδυνη.
Απλώς, τις παραθέτω για να καταστεί ξεκάθαρο ότι σταδιακά αυτή η επώδυνη συνεισφορά αρχίζει να αποδίδει.
Αυτές, όμως, οι ενδείξεις δεν θα πρέπει να αποτελέσουν αφορμή για εφησυχασμό.
Αλλά εφαλτήριο για τη συνέχιση του δημοσιονομικού εγχειρήματος και τον περαιτέρω εμπλουτισμό της δημοσιονομικής προσπάθειας με αναπτυξιακές δράσεις και πολιτικές.
Πολιτικές, που θα εξασφαλίσουν ότι η Ελλάδα, το 2014, μετά από 6 έτη, θα εξέλθει από την παρατεταμένη ύφεση και το δημοσιονομικό έλλειμμα θα διαμορφωθεί κάτω από το 3% του ΑΕΠ.
Πολιτικές, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής που θα έχει ως στόχο την επίτευξη διατηρήσιμων πρωτογενών πλεονασμάτων, την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, την ενίσχυση της απασχόλησης, τη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής, την ανάκαμψη αλλά και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η Ελλάδα της Ανάκαμψης, το 2014, θα στηριχθεί:
1ον. Στην επιβράδυνση της πτώσης της κατανάλωσης, καθώς προβλέπεται ότι θα ανακοπεί η μείωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος.
2ον. Στη θετική συμβολή της εξωτερικής ζήτησης που θα ενισχυθεί από τις εξαγωγές αγαθών και τουριστικών υπηρεσιών.
3ον. Στην ταχύτερη αξιοποίηση και υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων από πόρους του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων στις υποδομές καθώς και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
4ον. Στην εντατικότερη υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου, με προβλεπόμενα έσοδα ύψους 3,6 δισ. ευρώ το 2014.
5ον. Στην προσήλωση της οικονομικής πολιτικής στην πραγματοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, κυρίως με την ενδυνάμωση του ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών.
6ον. Στην ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος, η οποία μεσοπρόθεσμα αναμένεται να συνοδευθεί από την εξομάλυνση της πιστωτικής επέκτασης και την ενισχυμένη δυνατότητα χορήγησης πιστώσεων στην οικονομία.
7ον. Σε ένα ευνοϊκότερο διεθνές περιβάλλον, αφού η ανάπτυξη επιστρέφει σταδιακά – έστω και σε χαμηλά επίπεδα – συνολικά στην Ευρωζώνη.
Η Ελλάδα της Βιώσιμης Ανάπτυξης, από το 2014, θα στηριχθεί, πέρα και πάνω από «Μνημόνια», σε μια συνολική, συνεκτική, ρεαλιστική στρατηγική, συμβατή με τους στόχους της Ευρώπης.
Βασικοί άξονες αυτής της στρατηγικής πρέπει να είναι:
1ον. Η ένταξη του «αφανούς» τμήματος της οικονομίας στο «εμφανές» πεδίο της, επιτυγχάνοντας τη φορολόγησή του.
Όσο περισσότερο προσεγγίζουμε αυτό το στόχο, τόσο διευρύνεται η ευχέρεια για ελάφρυνση των συνεπών φορολογουμένων, οι οποίοι όχι μόνο έχουν επιβαρυνθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια αλλά έχουν υποστεί και μείωση του εισοδήματός τους.
2ον. Η διασφάλιση της πιστής εφαρμογής των κανόνων και πρακτικών χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και πειθαρχίας.
Η προσήλωση σ’ αυτούς τους κανόνες και τις πρακτικές έχει ήδη αποδώσει αποτελέσματα, οδηγώντας σε σημαντική περιστολή των πρωτογενών δαπανών.
3ον. Η δημιουργία ενός δίκαιου, αποτελεσματικού και σύγχρονου κράτους με την επιτάχυνση της διοικητικής μεταρρύθμισης.
4ον. Η βελτίωση της «ποιότητας» των δημόσιων οικονομικών.
Και αυτό θα επιτευχθεί με την αύξηση της αποτελεσματικότητας των πόρων και με την ενίσχυση, σταδιακά, των δαπανών που έχουν υψηλό πολλαπλασιαστή και απόδοση, προάγουν την οικονομική ανάπτυξη και δημιουργούν υψηλή κοινωνική ανταποδοτικότητα.
Αυτός ο προσανατολισμός των δημόσιων δαπανών συνάδει και με τη θεωρία της ενδογενούς ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία παράγοντες όπως η εκπαίδευση, η έρευνα και η καινοτομία δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική.
5ον. Η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των κοινωνικών δαπανών, ώστε να περιορισθεί το επίπεδο της φτώχειας που αντιμετωπίζει η χώρα.
Με στοχευμένες παρεμβάσεις κοινωνικής πολιτικής.
6ον. Η αύξηση των επενδύσεων και η ενίσχυση των εξαγωγών, καθώς και η διατήρηση της κατανάλωσης σε υψηλά επίπεδα, έχοντας, όμως, σημαντικά μικρότερο συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του ΑΕΠ.
7ον. Η περαιτέρω ενίσχυση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους.
Η αλήθεια είναι ότι το δημόσιο χρέος, εδώ και δεκαετίες, είχε πολύ ισχυρή αυξητική δυναμική.
Αλήθεια, επίσης, είναι ότι ο ρυθμός αύξησής του αρχίζει να περιορίζεται, η μέση υπολειπόμενη φυσική διάρκειά του έχει χρονικά επεκταθεί και οι δαπάνες εξυπηρέτησής του έχουν αισθητά μειωθεί.
Ειδικότερα:
- Το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους διακρατείται πλέον από τους εταίρους και το Ευρωσύστημα, ενώ η μέση υπολειπόμενη φυσική διάρκειά του διαμορφώνεται στα 16 έτη.
Για τις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης η μέση διάρκεια δεν ξεπερνά τα 7 έτη.
Και οι δύο αυτές παράμετροι έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη μείωση του κινδύνου εξόφλησης και αναχρηματοδότησης και για τη βιωσιμότητα του χρέους, ενώ απελευθερώνουν πόρους για την ανάπτυξη και εξοικονομούν χρόνο για την αναδιάταξη της οικονομίας.
- Το μεσοσταθμικό επιτόκιο νέου δανεισμού, το οποίο διαμορφώνεται από τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων και τα δάνεια που χορηγήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, διαμορφώθηκε, στο τέλος Δεκεμβρίου, σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, λίγο πάνω από 2%.
- Οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 19 δισ. ευρώ το 2013, έναντι 36,7 δισ. ευρώ το 2012.
- Οι δαπάνες για τόκους εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 6,1 δισ. ευρώ το 2013, από 12,2 δισ. ευρώ το 2012.
Ωστόσο, παρά τις θετικές αυτές εξελίξεις, το ζήτημα της περαιτέρω ενίσχυσης της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους παραμένει ανοικτό.
Ρεαλιστικές λύσεις και εφαρμόσιμες τεχνικές υπάρχουν.
Πρέπει να υιοθετηθούν, με καθαρό τρόπο, το συντομότερο δυνατό.
Το κόστος που κατέβαλε η Ελληνική κοινωνία για να επιτευχθεί η σταθεροποίηση της κατάστασης, αναμφίβολα, ήταν και είναι υψηλό.
Η ύφεση βαθιά και παρατεταμένη.
Η ανεργία πρωτόγνωρη.
Η έλλειψη ρευστότητας πασιφανής.
Σήμερα, όμως, υπάρχει η δυνατότητα να ανακοπεί η πτωτική πορεία, καθώς, παρά τις καθυστερήσεις και τις αστοχίες, έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικές αλλαγές.
Με πιο ουσιώδη αλλαγή την εξάλειψη των υψηλών «δίδυμων» ελλειμμάτων της χώρας.
Για το λόγο αυτό είναι εθνική ανάγκη να διαφυλαχθούν όλα όσα έχουν επιτευχθεί με τόσο μεγάλο κόστος.
Σήμερα, δεν ωφελεί να φλερτάρουμε με πισωγυρίσματα.
Δεν ωφελεί να αναλώσουμε εθνική ενέργεια σε ομφαλοσκόπηση.
Δεν ωφελεί να ρισκάρουμε με δοκιμές.
Δεν ωφελεί να επιδοθούμε σε ανώριμες, θορυβώδεις τακτικές.
Πιστεύω ότι η ορθή εθνική επιλογή είναι να προχωρήσουμε αταλάντευτα μπροστά, ώστε να βγούμε από την κρίση μια ώρα αρχύτερα.
Έχουμε χρέος να κρατήσουμε γερά το πηδάλιο και να κάνουμε τις ενδεδειγμένες ενέργειες.
Με πίστη, εθνικό σχέδιο και αποφασιστικότητα πρέπει και μπορούμε, όπως έχει αποδειχθεί, να πετυχαίνουμε τους στόχους και ταυτόχρονα να διεκδικούμε καλύτερους όρους συνεργασίας από τους εταίρους και δανειστές μας.
Μακριά από μαξιμαλιστικές, μη ρεαλιστικές απαιτήσεις.
Ώστε να επιστρέψει η οικονομία και η κοινωνία στον ενάρετο κύκλο της ευημερίας για όλους τους πολίτες, εντός της Ευρωζώνης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών