Οι αποφάσεις εξυγίανσης θα λαμβάνονται από το Συμβούλιο Εξυγίανσης στην εκτελεστική του σύνθεση
Tη διαδικασία για την εξυγίανση μιας προβληματικής ευρωπαϊκής τράπεζας, μέσω του ενιαίου μηχανισμού εξυγίανσης (Single Resolution Mechanism – SRM), περιγράφει στις σελίδες 35-37 η έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2013 - 2014.
Όπως τονίζεται, κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με βάση πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την ολοκλήρωση του δεύτερου πυλώνα της Τραπεζικής Ένωσης, ο οποίος αφορά την εξυγίανση των τραπεζών. Έτσι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στη σύνοδο ολομέλειας της 15ης Απριλίου 2014, υπερψήφισε τον Κανονισμό με τον οποίο θεσπίζεται ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης (Single Resolution Mechanism – SRM), για τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ καθώς και άλλα συμμετέχοντα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Μηχανισμός αποσκοπεί μεταξύ άλλων στην εξάλειψη των αλληλεπιδράσεων του δημοσιονομικού και του τραπεζικού τομέα, στην ενίσχυση της χρηματοπιστωτικήςσταθερότητας και στην ενοποίηση του ευρωπαϊκού πλαισίου ανάκαμψης και εξυγίανσης τραπεζών.
Η επίτευξη των στόχων αυτών επιδιώκεται από το Μηχανισμό αφενός με την ενιαία εφαρμογή, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, των όρων της Οδηγίας για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των τραπεζών (Bank Recovery and Resolution Directive – BRRD) και αφετέρου με τη δυνατότητα χρηματοδότησης περιπτώσεων εξυγίανσης τραπεζών, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από ένα κοινό ταμείο. Η ενιαία εφαρμογή των όρων εξυγίανσης διασφαλίζεται με τη σύσταση ενός Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (Single Resolution Board – SRB), αρμοδιότητα του οποίου είναι η εφαρμογή του Κανονισμού και η λήψη αποφάσεων σχετικά με την υπαγωγή σε καθεστώς εξυγίανσης και τη χρηματοδότηση της τελευταίας από το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (Single Resolution Fund – SRF).
Συνοπτικά, σύμφωνα με τα βασικά σημεία του Κανονισμού για τη λήψη αποφάσεων σε περιπτώσεις εξυγίανσης, προβλέπεται η παρακάτω διαδικασία:
• Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υπό την αρμοδιότητά της στο πλαίσιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (Single Supervisory Mechanism – SSM) των τραπεζών, ειδοποιεί το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης, για υφιστάμενα ή πιθανολογούμενα προβλήματα βιωσιμότητας τραπεζικών ιδρυμάτων. Επίσης, το Συμβούλιο Εξυγίανσης μπορεί να διενεργήσει τη σχετική αξιολόγηση με δική του πρωτοβουλία.
• Μετά τη λήψη της σχετικής ειδοποίησης από την ΕΚΤ (ή με ιδία πρωτοβουλία και αφού ενημερώσει σχετικά την ΕΚΤ) το Συμβούλιο Εξυγίανσης αξιολογεί, με βάση τα κριτήρια για την εξυγίανση, και υιοθετεί αποφάσεις εξυγίανσης ή, εναλλακτικά, εκκαθάρισης των τραπεζών.
• Η απόφαση αυτή τίθεται σε ισχύ μόνο εφόσον εντός 24 ωρών δεν διατυπωθούν αντιρρήσεις από το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ2 ή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή εφόσον γίνει δεκτή από την Επιτροπή.
• Οι αποφάσεις εξυγίανσης θα λαμβάνονται από το Συμβούλιο Εξυγίανσης στην εκτελεστική του σύνθεση.
• Σε περίπτωση που για μια εξυγίανση απαιτείται χρήση των πόρων του Ταμείου πάνω από το όριο των 5 δισεκ. ευρώ, κάθε μέλος της ολομέλειας μπορεί, εντός αυστηρά καθορισμένης προθεσμίας, να ζητήσει να ληφθεί απόφαση από την ολομέλεια.
• Οι αποφάσεις στην ολομέλεια του Συμβουλίου Εξυγίανσης, για τις περιπτώσεις στις οποίες πληρούνται οι όροι για λήψη σχετικής απόφασης από το Συμβούλιο, θα λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία, υπό την προϋπόθεση ότι η πλειοψηφία θα αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το 30% των εισφορών στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης.
Το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης που συστήνεται από τον Κανονισμό θα χρηματοδοτηθεί από εισφορές των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων προς αυτό, οι οποίες θα συλλεχθούν από τις εθνικές αρχές εξυγίανσης, με σκοπό τη σταδιακή αμοιβαιοποίηση των πόρων του Ταμείου σε ευρω παϊκό επίπεδο. Η αμοιβαιοποίηση των ποσών που προέρχονται από τις εισφορές των τραπεζών, στο πλαίσιο του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης, διέπεται από τους όρους και τις διατάξεις της σχετικής διακυβερνητικής συμφωνίας των κρατών-μελών που συμμετέχουν στον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης (SRM). Η διαδικασία υπογραφής διακυβερνητικής συμφωνίας προκρίθηκε επειδή η μεταφορά των εισφορών και η συνεπαγόμενη αμοιβαιοποίηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν προβλέπονται από το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εν λόγω πρόβλεψη στο πλαίσιο του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης εξασφαλίζει τη λειτουργικότητα του Ταμείου και έχει ευρύτερη σημασία για την αποτελεσματικότητα της εξυγίανσης τραπεζών σε επίπεδο Ένωσης.
Η μεταβατική περίοδος αμοιβαιοποίησης των εισφορών θα διαρκέσει συνολικά 8 έτη, από την έναρξη λειτουργίας του Μηχανισμού την 1.1.2016. Στόχος είναι στο τέλος της περιόδου αυτής τα κεφάλαια του Ταμείου να καλύπτουν το 1% της αξίας των εγγυημένων καταθέσεων των ιδρυμάτων του συνόλου των συμμετεχόντων κρατών-μελών. Η διαδικασία της αμοιβαιοποίησης των κεφαλαίων που θα προέλθουν από τις εισφορές των τραπεζών θα είναι εμπροσθοβαρής. Συγκεκριμένα, το πρώτο έτος τα ποσά που θα συγκεντρωθούν στο Ταμείο θα αντιστοιχούν στο 40% των συνολικών εισφορών, το δεύτερο έτος θα αυξηθούν ώστε να αντιστοιχούν στο 60%, ενώ τα επόμενα έξι έτη τα κεφάλαια θα αυξάνονται ισόποσα.
Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, προβλέπεται ότι αρχικά θα γίνεται χρήση των ποσών που είναι συγκεντρωμένα στα εθνικά ταμεία. Επίσης, σε περιπτώσεις διασυνοριακής λειτουργίας των τραπεζικών ιδρυμάτων τα επιμέρους ταμεία θα συμμετέχουν αναλογικά στις προβλεπόμενες από το πλαίσιο ανάγκες χρηματοδότησης των διαδικασιών εξυγίανσης. Στις περιπτώσεις επιπρόσθετων αναγκών χρηματοδότησης των διαδικασιών εξυγίανσης, θα γίνεται χρήση των εναπομενόντων πόρων των εθνικών ταμείων και στη συνέχεια των κοινών κεφαλαίων που θα είναι εκάστοτε συγκεντρωμένα για τους σκοπούς της εξυγίανσης σε επίπεδο Ταμείου. Εφόσον οι προηγούμενες πηγές χρηματοδότησης διαδικασιών εξυγίανσης έχουν χρησιμοποιηθεί, υφίσταται η δυνατότητα προσωρινής μεταφοράς πόρων μεταξύ των τμημάτων του Ταμείου που αντιστοιχούν στα επιμέρους εθνικά ταμεία εξυγίανσης και δεν έχουν αμοιβαιοποιηθεί έως τότε, ενώ προβλέπεται ότι τα κράτη-μέλη που υπογράφουν τη διακυβερνητική συμφωνία, εφόσον παραστεί ανάγκη, θα παράσχουν στο Ταμείο περαιτέρω χρηματοδότηση είτε από επιπρόσθετες τραπεζικές εισφορές στα εθνικά ταμεία είτε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Τέλος, στο πλαίσιο της διακυβερνητικής συμφωνίας προβλέπεται ότι τα κράτη-μέλη θα παράσχουν, κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, χρηματοπιστωτική στήριξη (backstop) με σκοπό τη διευκόλυνση του δανεισμού του Ταμείου.
Ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης (SRM) μαζί με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) αποτελούν τους δύο από τους τρεις πυλώνες της Τραπεζικής Ένωσης. Το εποπτικό σκέλος της τραπεζικής ένωσης τίθεται σε λειτουργία από 4.11.2014 και το σκέλος του μηχανισμού εξυγίανσης από 1.1.2016. Επίσης, ο τρίτος πυλώνας της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης ενισχύεται με το ευρωπαϊκό σύστημα εγγύησης καταθέσεων. Η αποτελεσματική λειτουργία των μηχανισμών της Τραπεζικής Ένωσης αναμένεται να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της ζώνης του ευρώ, με ιδιαίτερα οφέλη για τα κράτη-μέλη της που βρέθηκαν στο επίκεντρο της πρόσφατης κρίσης.
www.bankingnews.gr
Όπως τονίζεται, κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με βάση πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την ολοκλήρωση του δεύτερου πυλώνα της Τραπεζικής Ένωσης, ο οποίος αφορά την εξυγίανση των τραπεζών. Έτσι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στη σύνοδο ολομέλειας της 15ης Απριλίου 2014, υπερψήφισε τον Κανονισμό με τον οποίο θεσπίζεται ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης (Single Resolution Mechanism – SRM), για τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ καθώς και άλλα συμμετέχοντα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Μηχανισμός αποσκοπεί μεταξύ άλλων στην εξάλειψη των αλληλεπιδράσεων του δημοσιονομικού και του τραπεζικού τομέα, στην ενίσχυση της χρηματοπιστωτικήςσταθερότητας και στην ενοποίηση του ευρωπαϊκού πλαισίου ανάκαμψης και εξυγίανσης τραπεζών.
Η επίτευξη των στόχων αυτών επιδιώκεται από το Μηχανισμό αφενός με την ενιαία εφαρμογή, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, των όρων της Οδηγίας για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των τραπεζών (Bank Recovery and Resolution Directive – BRRD) και αφετέρου με τη δυνατότητα χρηματοδότησης περιπτώσεων εξυγίανσης τραπεζών, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από ένα κοινό ταμείο. Η ενιαία εφαρμογή των όρων εξυγίανσης διασφαλίζεται με τη σύσταση ενός Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (Single Resolution Board – SRB), αρμοδιότητα του οποίου είναι η εφαρμογή του Κανονισμού και η λήψη αποφάσεων σχετικά με την υπαγωγή σε καθεστώς εξυγίανσης και τη χρηματοδότηση της τελευταίας από το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (Single Resolution Fund – SRF).
Συνοπτικά, σύμφωνα με τα βασικά σημεία του Κανονισμού για τη λήψη αποφάσεων σε περιπτώσεις εξυγίανσης, προβλέπεται η παρακάτω διαδικασία:
• Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υπό την αρμοδιότητά της στο πλαίσιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (Single Supervisory Mechanism – SSM) των τραπεζών, ειδοποιεί το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης, για υφιστάμενα ή πιθανολογούμενα προβλήματα βιωσιμότητας τραπεζικών ιδρυμάτων. Επίσης, το Συμβούλιο Εξυγίανσης μπορεί να διενεργήσει τη σχετική αξιολόγηση με δική του πρωτοβουλία.
• Μετά τη λήψη της σχετικής ειδοποίησης από την ΕΚΤ (ή με ιδία πρωτοβουλία και αφού ενημερώσει σχετικά την ΕΚΤ) το Συμβούλιο Εξυγίανσης αξιολογεί, με βάση τα κριτήρια για την εξυγίανση, και υιοθετεί αποφάσεις εξυγίανσης ή, εναλλακτικά, εκκαθάρισης των τραπεζών.
• Η απόφαση αυτή τίθεται σε ισχύ μόνο εφόσον εντός 24 ωρών δεν διατυπωθούν αντιρρήσεις από το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της ΕΕ2 ή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή εφόσον γίνει δεκτή από την Επιτροπή.
• Οι αποφάσεις εξυγίανσης θα λαμβάνονται από το Συμβούλιο Εξυγίανσης στην εκτελεστική του σύνθεση.
• Σε περίπτωση που για μια εξυγίανση απαιτείται χρήση των πόρων του Ταμείου πάνω από το όριο των 5 δισεκ. ευρώ, κάθε μέλος της ολομέλειας μπορεί, εντός αυστηρά καθορισμένης προθεσμίας, να ζητήσει να ληφθεί απόφαση από την ολομέλεια.
• Οι αποφάσεις στην ολομέλεια του Συμβουλίου Εξυγίανσης, για τις περιπτώσεις στις οποίες πληρούνται οι όροι για λήψη σχετικής απόφασης από το Συμβούλιο, θα λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία, υπό την προϋπόθεση ότι η πλειοψηφία θα αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το 30% των εισφορών στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης.
Το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης που συστήνεται από τον Κανονισμό θα χρηματοδοτηθεί από εισφορές των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων προς αυτό, οι οποίες θα συλλεχθούν από τις εθνικές αρχές εξυγίανσης, με σκοπό τη σταδιακή αμοιβαιοποίηση των πόρων του Ταμείου σε ευρω παϊκό επίπεδο. Η αμοιβαιοποίηση των ποσών που προέρχονται από τις εισφορές των τραπεζών, στο πλαίσιο του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης, διέπεται από τους όρους και τις διατάξεις της σχετικής διακυβερνητικής συμφωνίας των κρατών-μελών που συμμετέχουν στον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης (SRM). Η διαδικασία υπογραφής διακυβερνητικής συμφωνίας προκρίθηκε επειδή η μεταφορά των εισφορών και η συνεπαγόμενη αμοιβαιοποίηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν προβλέπονται από το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εν λόγω πρόβλεψη στο πλαίσιο του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης εξασφαλίζει τη λειτουργικότητα του Ταμείου και έχει ευρύτερη σημασία για την αποτελεσματικότητα της εξυγίανσης τραπεζών σε επίπεδο Ένωσης.
Η μεταβατική περίοδος αμοιβαιοποίησης των εισφορών θα διαρκέσει συνολικά 8 έτη, από την έναρξη λειτουργίας του Μηχανισμού την 1.1.2016. Στόχος είναι στο τέλος της περιόδου αυτής τα κεφάλαια του Ταμείου να καλύπτουν το 1% της αξίας των εγγυημένων καταθέσεων των ιδρυμάτων του συνόλου των συμμετεχόντων κρατών-μελών. Η διαδικασία της αμοιβαιοποίησης των κεφαλαίων που θα προέλθουν από τις εισφορές των τραπεζών θα είναι εμπροσθοβαρής. Συγκεκριμένα, το πρώτο έτος τα ποσά που θα συγκεντρωθούν στο Ταμείο θα αντιστοιχούν στο 40% των συνολικών εισφορών, το δεύτερο έτος θα αυξηθούν ώστε να αντιστοιχούν στο 60%, ενώ τα επόμενα έξι έτη τα κεφάλαια θα αυξάνονται ισόποσα.
Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, προβλέπεται ότι αρχικά θα γίνεται χρήση των ποσών που είναι συγκεντρωμένα στα εθνικά ταμεία. Επίσης, σε περιπτώσεις διασυνοριακής λειτουργίας των τραπεζικών ιδρυμάτων τα επιμέρους ταμεία θα συμμετέχουν αναλογικά στις προβλεπόμενες από το πλαίσιο ανάγκες χρηματοδότησης των διαδικασιών εξυγίανσης. Στις περιπτώσεις επιπρόσθετων αναγκών χρηματοδότησης των διαδικασιών εξυγίανσης, θα γίνεται χρήση των εναπομενόντων πόρων των εθνικών ταμείων και στη συνέχεια των κοινών κεφαλαίων που θα είναι εκάστοτε συγκεντρωμένα για τους σκοπούς της εξυγίανσης σε επίπεδο Ταμείου. Εφόσον οι προηγούμενες πηγές χρηματοδότησης διαδικασιών εξυγίανσης έχουν χρησιμοποιηθεί, υφίσταται η δυνατότητα προσωρινής μεταφοράς πόρων μεταξύ των τμημάτων του Ταμείου που αντιστοιχούν στα επιμέρους εθνικά ταμεία εξυγίανσης και δεν έχουν αμοιβαιοποιηθεί έως τότε, ενώ προβλέπεται ότι τα κράτη-μέλη που υπογράφουν τη διακυβερνητική συμφωνία, εφόσον παραστεί ανάγκη, θα παράσχουν στο Ταμείο περαιτέρω χρηματοδότηση είτε από επιπρόσθετες τραπεζικές εισφορές στα εθνικά ταμεία είτε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Τέλος, στο πλαίσιο της διακυβερνητικής συμφωνίας προβλέπεται ότι τα κράτη-μέλη θα παράσχουν, κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, χρηματοπιστωτική στήριξη (backstop) με σκοπό τη διευκόλυνση του δανεισμού του Ταμείου.
Ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης (SRM) μαζί με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) αποτελούν τους δύο από τους τρεις πυλώνες της Τραπεζικής Ένωσης. Το εποπτικό σκέλος της τραπεζικής ένωσης τίθεται σε λειτουργία από 4.11.2014 και το σκέλος του μηχανισμού εξυγίανσης από 1.1.2016. Επίσης, ο τρίτος πυλώνας της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης ενισχύεται με το ευρωπαϊκό σύστημα εγγύησης καταθέσεων. Η αποτελεσματική λειτουργία των μηχανισμών της Τραπεζικής Ένωσης αναμένεται να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της ζώνης του ευρώ, με ιδιαίτερα οφέλη για τα κράτη-μέλη της που βρέθηκαν στο επίκεντρο της πρόσφατης κρίσης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών