Το σχέδιο είναι σύμφωνο με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ
(upd)Σύμφωνο με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων της ΕΕ είναι το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Alpha Bank, που περιλαμβάνει την απόκτηση και την ενσωμάτωση της Εμπορικής Τράπεζας, όπως διαπίστωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τα μέτρα που εφαρμόζονται ήδη και εκείνα που προβλέπονται στο μέλλον θα επιτρέψουν στην τράπεζα να αποκαταστήσει τη βιωσιμότητά της, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που προκάλεσε η κρατική χρηματοδότηση.
Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος Ανταγωνισμού Joaquín Almunia δήλωσε τα εξής: «Η αναδιάρθρωση της Alpha Bank θα συμβάλει ουσιαστικά στην ενίσχυση της βιωσιμότητας του ελληνικού τραπεζικού τομέα, προς όφελος της ελληνικής οικονομίας».
Από το 2008, το ελληνικό Δημόσιο και το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) έχουν χορηγήσει επανειλημμένα στην Alpha Bank κεφαλαιακή στήριξη και ενίσχυση της ρευστότητας.
Η Επιτροπή κίνησε σε βάθος έρευνα τον Ιούλιο του 2012 (βλ. IP/12/860).
Η Ελλάδα κοινοποίησε το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Alpha Bank τον Ιούνιο του 2014.
Η Alpha Bank έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζει σημαντικά μέτρα αναδιάρθρωσης και εξορθολογισμού.
Το σχέδιο αναδιάρθρωσης αποτελεί συνέχεια αυτής της προσπάθειας.
Το σχέδιο προβλέπει την περαιτέρω συρρίκνωση των διεθνών πράξεων και την ενίσχυση των ελληνικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, κυρίως με τον εξορθολογισμό των δαπανών λειτουργίας, την ενίσχυση των καθαρών εσόδων από τόκους, την ενίσχυση του ισολογισμού και την αυστηρή παρακολούθηση του κινδύνου.
Η τήρηση αυτών των δεσμεύσεων θα παρακολουθείται από εντολοδόχο.
Οι δεσμεύσεις αυτές θα βοηθήσουν στη μετατροπή της εταιρείας σε μια σταθερή και βιώσιμη τράπεζα που θα μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη βιώσιμη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας.
Η Επιτροπή αξιολόγησε το σχέδιο υπό το πρίσμα των κανόνων της περί κρατικών ενισχύσεων για την αναδιάρθρωση τραπεζών κατά τη διάρκεια της κρίσης (βλ. IP/13/672 και MEMO/13/886).
Για την αξιολόγηση αυτή, η Επιτροπή έλαβε υπόψη το γεγονός ότι οι δυσκολίες της Alpha Bank δεν οφείλονται στην ανάληψη υπέρμετρου κινδύνου, αλλά κυρίως στην κρίση δημόσιου χρέους και στην παρατεταμένη και βαθιά ύφεση που ξεκίνησε το 2008.
Λόγω αυτών των εξαιρετικών περιστάσεων, η ενίσχυση προκαλεί λιγότερες στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό και μικρότερο ηθικό κίνδυνο.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η σχετικά περιορισμένη μείωση του μεγέθους της Alpha Bank θα είναι αρκετή για να περιορίσει τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και, ειδικότερα, δεν ζήτησε μείωση του μεγέθους των ελληνικών δανειοδοτικών δραστηριοτήτων.
Οι μέτοχοι, μέσω της συμμετοχής τους στις διαδοχικές αυξήσεις κεφαλαίου, και οι κάτοχοι χρεωστικών τίτλων μειωμένης εξασφάλισης, μέσω των πράξεων διαχείρισης παθητικού, συνέβαλαν σημαντικά στη μείωση του ποσού των κεφαλαίων που έπρεπε να συνεισφέρει το κράτος.
Επιπλέον, η αξία των μεριδίων των μετόχων έχουν σχεδόν πλήρως εκμηδενιστεί από το κράτος.
Συνεπώς, οι μέτοχοι της τράπεζας συνέβαλαν σημαντικά στο κόστος της αναδιάρθρωσης.
Η επανεστίαση των δραστηριοτήτων αυτής της τράπεζας στην Ελλάδα, η απομόχλευση των δραστηριοτήτων στην αλλοδαπή, η απαγόρευση οποιασδήποτε δαπανηρής απόκτησης και η ενισχυμένη παρακολούθηση του κινδύνου διασφαλίζουν ότι οι ενισχύσεις χρησιμοποιούνται αυστηρά για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της τράπεζας και ότι οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού περιορίζονται στο ελάχιστο.
Απόκτηση της Εμπορικής Τράπεζας
Βάσει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, οι τράπεζες στις οποίες χορηγούνται ενισχύσεις απαγορεύεται κατ’ αρχήν να χρησιμοποιούν αυτές τις ενισχύσεις για την απόκτηση συμμετοχών.
Ωστόσο, η απόκτηση της Εμπορικής Τράπεζας από την Alpha Bank το 2012 δεν χρηματοδοτήθηκε από κρατικές ενισχύσεις και δεν χρειάστηκε γι’ αυτήν πρόσθετη κρατική ενίσχυση, καθώς η Εμπορική Τράπεζα είχε πλήρως ανακεφαλαιοποιηθεί έως το επίπεδο που απαιτούσε η ρυθμιστική αρχή και αγοράστηκε από την Alpha Bank έναντι 1 ευρώ.
Επιπλέον, η απόκτηση της Εμπορικής Τράπεζας ήταν θετική για τη βιωσιμότητα της Alpha Bank, δεδομένου ότι η συγκέντρωση έδωσε τη δυνατότητα επίτευξης σημαντικών συνεργειών.
Τέλος, μόνον ενισχυόμενες τράπεζες υπέβαλαν έγκυρες προσφορές και, συνεπώς, δεν υπήρξε παραγκωνισμός προσφερόντων που δεν είχαν λάβει ενίσχυση.
Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κρατική στήριξη που έλαβε η Alpha Bank στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσής της και η απόκτηση της Εμπορικής Τράπεζας ήταν σύμφωνες με τους κανόνες της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων για την αναδιάρθρωση τραπεζών κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Ιστορικό
Η Alpha Bank παρέχει γενικές τραπεζικές υπηρεσίες κυρίως στη νοτιοανατολική Ευρώπη, με επίκεντρο την Ελλάδα, στην οποία είναι η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα από πλευράς καθαρών δανείων και καταθέσεων.
Το 2009, το ελληνικό Δημόσιο αγόρασε προνομιούχες μετοχές της Alpha Bank ύψους 940 εκατ. ευρώ και το ΕΤΧΣ χορήγησε στην τράπεζα περίπου 4 δισ. ευρώ το 2012 και το 2013.
Αυτό είναι το μικρότερο ποσό από αυτά που έχει χορηγήσει το ΕΤΧΣ για τις τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες (Eurobank, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Τράπεζα Πειραιώς και Alpha Bank).
Τον Απρίλιο 2014, η Alpha Bank άντλησε από τις αγορές 1,2 δισ. ευρώ για την κάλυψη του κεφαλαιακού ελλείμματος που εντοπίστηκε στο τεστ αντοχής το οποίο διεξήγαγε η Τράπεζα της Ελλάδος το 2013 και προέβη στην αποπληρωμή των προνομιούχων μετοχών του δημοσίου.
Οι κανόνες της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων για την αναδιάρθρωση των τραπεζών κατά τη διάρκεια της κρίσης (βλ IP/13/672 και MEMO/13/886) σκοπό έχουν να διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες θα καταστούν μακροπρόθεσμα βιώσιμες - δηλαδή, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται η κρατική χρηματοδότηση για να διατηρηθούν τεχνητά στη ζωή μη βιώσιμες τράπεζες χωρίς να υποστούν αναδιάρθρωση.
Επιπλέον, οι εν λόγω κανόνες διασφαλίζουν ότι η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την επίτευξη αυτού του αποτελέσματος χωρίς να σπαταλώνται τα χρήματα των φορολογουμένων και ότι αντισταθμίζονται οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που επιφέρουν οι επιδοτήσεις, οι οποίες δίνουν στις ενισχυόμενες τράπεζες πλεονέκτημα σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους που δεν έχουν λάβει κρατική ενίσχυση.
Το μη εμπιστευτικό κείμενο αυτής της απόφασης θα δημοσιευτεί με αριθμό υπόθεσης SA.34823 στο μητρώο κρατικών ενισχύσεων στον ιστότοπο για τον ανταγωνισμό αφ’ ης στιγμής διευθετηθούν τυχόν ζητήματα απορρήτου.
Οι νέες δημοσιεύσεις αποφάσεων περί κρατικών ενισχύσεων που δημοσιεύονται στο διαδίκτυο και την Επίσημη Εφημερίδα αναφέρονται στο State Aid Weekly e-News (εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό δελτίο για τις κρατικές ενισχύσεις).
(Πρώτη ενημέρωση: Τετάρτη 9 Ιουλίου 2014, ώρα 13:28)
www.bankingnews.gr
Τα μέτρα που εφαρμόζονται ήδη και εκείνα που προβλέπονται στο μέλλον θα επιτρέψουν στην τράπεζα να αποκαταστήσει τη βιωσιμότητά της, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που προκάλεσε η κρατική χρηματοδότηση.
Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος Ανταγωνισμού Joaquín Almunia δήλωσε τα εξής: «Η αναδιάρθρωση της Alpha Bank θα συμβάλει ουσιαστικά στην ενίσχυση της βιωσιμότητας του ελληνικού τραπεζικού τομέα, προς όφελος της ελληνικής οικονομίας».
Από το 2008, το ελληνικό Δημόσιο και το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) έχουν χορηγήσει επανειλημμένα στην Alpha Bank κεφαλαιακή στήριξη και ενίσχυση της ρευστότητας.
Η Επιτροπή κίνησε σε βάθος έρευνα τον Ιούλιο του 2012 (βλ. IP/12/860).
Η Ελλάδα κοινοποίησε το σχέδιο αναδιάρθρωσης της Alpha Bank τον Ιούνιο του 2014.
Η Alpha Bank έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζει σημαντικά μέτρα αναδιάρθρωσης και εξορθολογισμού.
Το σχέδιο αναδιάρθρωσης αποτελεί συνέχεια αυτής της προσπάθειας.
Το σχέδιο προβλέπει την περαιτέρω συρρίκνωση των διεθνών πράξεων και την ενίσχυση των ελληνικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, κυρίως με τον εξορθολογισμό των δαπανών λειτουργίας, την ενίσχυση των καθαρών εσόδων από τόκους, την ενίσχυση του ισολογισμού και την αυστηρή παρακολούθηση του κινδύνου.
Η τήρηση αυτών των δεσμεύσεων θα παρακολουθείται από εντολοδόχο.
Οι δεσμεύσεις αυτές θα βοηθήσουν στη μετατροπή της εταιρείας σε μια σταθερή και βιώσιμη τράπεζα που θα μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη βιώσιμη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας.
Η Επιτροπή αξιολόγησε το σχέδιο υπό το πρίσμα των κανόνων της περί κρατικών ενισχύσεων για την αναδιάρθρωση τραπεζών κατά τη διάρκεια της κρίσης (βλ. IP/13/672 και MEMO/13/886).
Για την αξιολόγηση αυτή, η Επιτροπή έλαβε υπόψη το γεγονός ότι οι δυσκολίες της Alpha Bank δεν οφείλονται στην ανάληψη υπέρμετρου κινδύνου, αλλά κυρίως στην κρίση δημόσιου χρέους και στην παρατεταμένη και βαθιά ύφεση που ξεκίνησε το 2008.
Λόγω αυτών των εξαιρετικών περιστάσεων, η ενίσχυση προκαλεί λιγότερες στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό και μικρότερο ηθικό κίνδυνο.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η σχετικά περιορισμένη μείωση του μεγέθους της Alpha Bank θα είναι αρκετή για να περιορίσει τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και, ειδικότερα, δεν ζήτησε μείωση του μεγέθους των ελληνικών δανειοδοτικών δραστηριοτήτων.
Οι μέτοχοι, μέσω της συμμετοχής τους στις διαδοχικές αυξήσεις κεφαλαίου, και οι κάτοχοι χρεωστικών τίτλων μειωμένης εξασφάλισης, μέσω των πράξεων διαχείρισης παθητικού, συνέβαλαν σημαντικά στη μείωση του ποσού των κεφαλαίων που έπρεπε να συνεισφέρει το κράτος.
Επιπλέον, η αξία των μεριδίων των μετόχων έχουν σχεδόν πλήρως εκμηδενιστεί από το κράτος.
Συνεπώς, οι μέτοχοι της τράπεζας συνέβαλαν σημαντικά στο κόστος της αναδιάρθρωσης.
Η επανεστίαση των δραστηριοτήτων αυτής της τράπεζας στην Ελλάδα, η απομόχλευση των δραστηριοτήτων στην αλλοδαπή, η απαγόρευση οποιασδήποτε δαπανηρής απόκτησης και η ενισχυμένη παρακολούθηση του κινδύνου διασφαλίζουν ότι οι ενισχύσεις χρησιμοποιούνται αυστηρά για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της τράπεζας και ότι οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού περιορίζονται στο ελάχιστο.
Απόκτηση της Εμπορικής Τράπεζας
Βάσει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, οι τράπεζες στις οποίες χορηγούνται ενισχύσεις απαγορεύεται κατ’ αρχήν να χρησιμοποιούν αυτές τις ενισχύσεις για την απόκτηση συμμετοχών.
Ωστόσο, η απόκτηση της Εμπορικής Τράπεζας από την Alpha Bank το 2012 δεν χρηματοδοτήθηκε από κρατικές ενισχύσεις και δεν χρειάστηκε γι’ αυτήν πρόσθετη κρατική ενίσχυση, καθώς η Εμπορική Τράπεζα είχε πλήρως ανακεφαλαιοποιηθεί έως το επίπεδο που απαιτούσε η ρυθμιστική αρχή και αγοράστηκε από την Alpha Bank έναντι 1 ευρώ.
Επιπλέον, η απόκτηση της Εμπορικής Τράπεζας ήταν θετική για τη βιωσιμότητα της Alpha Bank, δεδομένου ότι η συγκέντρωση έδωσε τη δυνατότητα επίτευξης σημαντικών συνεργειών.
Τέλος, μόνον ενισχυόμενες τράπεζες υπέβαλαν έγκυρες προσφορές και, συνεπώς, δεν υπήρξε παραγκωνισμός προσφερόντων που δεν είχαν λάβει ενίσχυση.
Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κρατική στήριξη που έλαβε η Alpha Bank στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσής της και η απόκτηση της Εμπορικής Τράπεζας ήταν σύμφωνες με τους κανόνες της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων για την αναδιάρθρωση τραπεζών κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Ιστορικό
Η Alpha Bank παρέχει γενικές τραπεζικές υπηρεσίες κυρίως στη νοτιοανατολική Ευρώπη, με επίκεντρο την Ελλάδα, στην οποία είναι η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα από πλευράς καθαρών δανείων και καταθέσεων.
Το 2009, το ελληνικό Δημόσιο αγόρασε προνομιούχες μετοχές της Alpha Bank ύψους 940 εκατ. ευρώ και το ΕΤΧΣ χορήγησε στην τράπεζα περίπου 4 δισ. ευρώ το 2012 και το 2013.
Αυτό είναι το μικρότερο ποσό από αυτά που έχει χορηγήσει το ΕΤΧΣ για τις τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες (Eurobank, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Τράπεζα Πειραιώς και Alpha Bank).
Τον Απρίλιο 2014, η Alpha Bank άντλησε από τις αγορές 1,2 δισ. ευρώ για την κάλυψη του κεφαλαιακού ελλείμματος που εντοπίστηκε στο τεστ αντοχής το οποίο διεξήγαγε η Τράπεζα της Ελλάδος το 2013 και προέβη στην αποπληρωμή των προνομιούχων μετοχών του δημοσίου.
Οι κανόνες της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων για την αναδιάρθρωση των τραπεζών κατά τη διάρκεια της κρίσης (βλ IP/13/672 και MEMO/13/886) σκοπό έχουν να διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες θα καταστούν μακροπρόθεσμα βιώσιμες - δηλαδή, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται η κρατική χρηματοδότηση για να διατηρηθούν τεχνητά στη ζωή μη βιώσιμες τράπεζες χωρίς να υποστούν αναδιάρθρωση.
Επιπλέον, οι εν λόγω κανόνες διασφαλίζουν ότι η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την επίτευξη αυτού του αποτελέσματος χωρίς να σπαταλώνται τα χρήματα των φορολογουμένων και ότι αντισταθμίζονται οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που επιφέρουν οι επιδοτήσεις, οι οποίες δίνουν στις ενισχυόμενες τράπεζες πλεονέκτημα σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους που δεν έχουν λάβει κρατική ενίσχυση.
Το μη εμπιστευτικό κείμενο αυτής της απόφασης θα δημοσιευτεί με αριθμό υπόθεσης SA.34823 στο μητρώο κρατικών ενισχύσεων στον ιστότοπο για τον ανταγωνισμό αφ’ ης στιγμής διευθετηθούν τυχόν ζητήματα απορρήτου.
Οι νέες δημοσιεύσεις αποφάσεων περί κρατικών ενισχύσεων που δημοσιεύονται στο διαδίκτυο και την Επίσημη Εφημερίδα αναφέρονται στο State Aid Weekly e-News (εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό δελτίο για τις κρατικές ενισχύσεις).
(Πρώτη ενημέρωση: Τετάρτη 9 Ιουλίου 2014, ώρα 13:28)
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών