Η καλύτερη λύση για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών θα είναι να κάνουν χρήση του ESM μέσο άμεσης ανακεφαλαιοποίησης, αλλά με περιορισμένο bail-in.
Η νέα, η τρίτη κατά σειρά ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών βρίσκεται προ των πυλών και το μείζον ερώτημα που ανακύπτει είναι με ποιο τρόπο θα υλοποιηθεί η νέα ανακεφαλαιοποίηση;
Απάντηση σε αυτό το ερώτημα προσπαθεί να δώσει το Think Tank Bruegel
Η επανάκτηση της σταθερότητας του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα είναι το κλειδί, καθώς η κατάρρευση των τραπεζών θα μπορούσε να οδηγήσει σε χρεοκοπία και Grexit.
Η σταθερότητα του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος βασίζεται επί του παρόντος στην παροχή ρευστότητας της ΕΚΤ, η οποία με τη σειρά της χορηγεί ρευστότητα μόνο σε φερέγγυες τράπεζες.
Ενώ οι ελληνικές τράπεζες βρέθηκαν να είναι φερέγγυες και επαρκώς κεφαλαιοποιημένες στα AQR των stress tests του 2014, η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης τους τελευταίους μήνες έχει καταστήσει αμφισβητήσιμη έννοια την φερεγγυότητα.
Η ποιότητα των κεφαλαίων, επίσης έχει πληγεί ή τίθεται σε αμφισβήτηση λόγω της αναβαλλόμενης φορολογίας.
Το σχέδιο που συζητήθηκε στο Eurogroup κατέδειξε ότι θα χορηγηθεί ένα νέο κεφάλαιο Ελλάδα που θα περιλαμβάνει 10 έως 25 δισ για τον τραπεζικό τομέα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν πιθανές ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης.
Υπάρχουν ενδείξεις που θέλουν οι τράπεζες να γίνονται περιουσιακό στοιχείο στο νέο Ταμείο των 50 δισεκ. το οποίο θα πωλήσει περιουσιακά στοιχεία για να πληρώσει το χρέος.
Η ανακεφαλαιοποίηση η 3η κατά σειρά μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους και με διαφορετικές συνέπειες.
Τα σενάρια που έχουν εξεταστεί είναι 4, δηλαδή 4 τρόποι ανακεφαλαιοποίησης.
Η Ευρώπη διαθέτει το μέσο για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών ενώ ταυτόχρονα αναθέτει στον ESM περισσότερο έλεγχο στο τραπεζικό σύστημα.
Το μέσο αυτό είναι το εργαλείο του ESM για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση, ώστε να σπάσει άμεσα τον φαύλο κύκλο των τραπεζικών προβλημάτων.
Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι οι τράπεζες διέπονται από τους εποπτικούς κανόνες 8% είναι ο κατώτερος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας.
Με δεδομένη την δομή του παθητικού των ελληνικών τραπεζών, θα απαιτηθεί 100% κούρεμα σε ομολογιακά δάνεια και haircut έως 39% στις ανασφάλιστες καταθέσεις.
Με βάση τα σενάρια που έχουν αξιολογηθεί, η καλύτερη λύση για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών θα ήταν να κάνουν χρήση της απευθείας ανακεφαλαιοποίησης από τον ESM, αλλά με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υλοποιηθεί bail in.
Οι ελληνικές τράπεζες: Έλλειψη ρευστότητας ή αφερεγγυότητα;
Η σταθεροποίηση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι ζωτικής σημασίας στην παρούσα συγκυρία.
Χωρίς την παροχή ρευστότητας της ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες δεν είναι σε θέση να στηρίξουν τις καταθέσεις τους.
Επί του παρόντος, με ένα ανώτατο όριο για ELA και ένα όριο στις αναλήψεις μετρητών το σύστημα παραμένει σε….εκκρεμότητα.
Στα ATMs το όριο μετρητών είναι 60 ευρώ.
Αν το ELA είχε τερματιστεί - π.χ. στην περίπτωση ρήξης - οι τράπεζες έκλεισαν
Στο σενάριο της χρεοκοπίας οι ελληνικές τράπεζες θα ήταν υποχρεωμένες για να ξανανοίξουν και με την απουσία χρηματοδοτικής συνδρομής είτε θα σημειώνονταν μαζικά bail-in ή ανακεφαλαιοποίηση από το ελληνικό κράτος.
Η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα εξαρτάται από την παροχή ρευστότητας της ΕΚΤ, η οποία με τη σειρά της απαιτεί φερεγγυότητα από τις ελληνικές τράπεζες.
Τα αποτελέσματα των stress tests και των AQR έδειξαν ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν επαρκή κεφάλαια άρα έχουν τη δυνατότητα να δικαιολογήσουν το ELA.
Όμως από τότε η ελληνική οικονομία έχει επιδεινωθεί και το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει αυξηθεί σημαντικά.
Για το 2015 οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες έχουν υποστεί σοβαρές πιέσεις στις χρηματιστηριακές τους αξίες λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας.
Χρησιμοποιώντας το 2014 τα στοιχεία του ισολογισμού δείχνουν ότι το υφιστάμενο μετοχικό κεφάλαιο τους θα μπορούσε να μειωθεί σημαντικά και στις τέσσερις τράπεζες από μια μεγάλη αύξηση των NPLs των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η προκύπτουσα λογιστική αξία είναι σχετικά κοντά στην πραγματική αγοραία αξία αυτών των τεσσάρων τραπεζών γεγονός που υποδηλώνει την ανησυχία των αγορών.
Η ποιότητα του κεφαλαίου, επίσης, τίθεται υπό αμφισβήτηση λόγω του υψηλού επιπέδου των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (DTAS) / αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις (DTC) που περιλαμβάνονται στους υπολογισμούς των Κύριων Βασικών κεφαλαίων.
Η ελληνική νομοθεσία λέει το εξής αν μια τράπεζα διαθέτει κεφάλαιο DTC δεν επιτυγχάνει κέρδη στο μέλλον, η κυβέρνηση θα πρέπει να παρέχει το ισοδύναμο της επιστροφής φόρου σε κρατικά ομόλογα.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή τραπεζική Αρχή EBA ζήτησε από την Ελλάδα να τροποποιήσει τον νόμο, έτσι ώστε η συμμετοχή της κυβέρνησης να είναι σε μετρητά.
Υπό το φως των δραματικών εξελίξεων κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων, οι ελληνικές τράπεζες είναι απίθανο να εμφανίσουν κέρδη και η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί καλύψει την φορολογική απαίτηση.
Ως εκ τούτου, η εξάρτηση των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας σε DTAs είναι ιδιαίτερα προβληματική με πιθανό σενάριο να χάσουν μεγάλο μέρος των κεφαλαίων τους λόγω DTA.
Το DTAs ανέρχεται, στην πραγματικότητα μεταξύ 42% έως 57% του Core tier 1 των ελληνικών τραπεζών.
Table – DTAs and capital of Greek banks
Από το Μάιο του 2015, τα κρατικά ομόλογα αντιπροσώπευαν το 3% έως 5% του συνολικού ενεργητικού των τεσσάρων ελληνικών τραπεζών.
Αν χρεοκοπήσει η Ελλάδα θα καθιστούσε κενή περιεχομένου την εγγύηση του ελληνικού κράτους σε κάθε είδους ομολογιακά δάνεια πυλώνα Ι, πυλώνα ΙΙ που έχουν χρησιμοποιηθεί.
Μια στάση πληρωμών θα επηρέαζε περαιτέρω αρνητικά την ελληνική οικονομία, η οποία έχει πληγεί από τις καθυστερήσεις πληρωμών κατά τη διάρκεια των τελευταίων 6 μηνών.
Αυτό με τη σειρά του επηρεάζει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Ένα τέτοιο γεγονός θα αύξανε σίγουρα το κούρεμα στις εγγυήσεις που παρέχουν οι ελληνικές τράπεζες.
Με την συμφωνία ο κίνδυνος αυτός έχει μειωθεί αισθητά.
Το σχέδιο συζητήθηκε στο Eurogroup στις 12 Ιουλίου και συμφωνήθηκε να δοθεί ένα κεφάλαιο 10 έως 25 δισ ευρώ για τον τραπεζικό τομέα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πιθανές ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης.
Ποια είναι τα πιθανά σενάρια για την ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, ξεκινώντας από μια υποθετική παραδοχή ότι θα υπάρξουν κεφαλαιακές ζημίες;
Όπως τονίστηκε, η ανακεφαλαιοποίηση θα δώσει μια ισχυρή στήριξη στη διατήρηση ή ακόμη και στην επέκταση της παροχής ELA από την ΕΚΤ.
Σενάριο 1
Να μην χορηγηθούν κρατικά κεφάλαια.
Ένα κεφαλαιακό έλλειμμα θα παραμείνει ακόμα και αν υπάρξει bail in μόνο στα ομολογιακά δάνεια και μειωμένης εξασφάλισης. Σύμφωνα με την πιο συντηρητική παραδοχή να αποδκλειστεί ο αναβαλλόμενος φόρος από το κεφάλαιο, τότε θα χρειαστεί ένα κούρεμα των ανασφάλιστων καταθέσεων μεταξύ 7% και 38%, ανάλογα με την τράπεζα.
Π.χ. σε Πειραιώς και Eurobank, θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα κούρεμα 11% στις ανασφάλιστες καταθέσεις.
Table – Scenario 1
Σενάριο 2
Χωρίς κρατική στήριξη αναδιάρθρωση με χρεοκοπία.
Μετά από πλήρη διάσωση και έχοντας κουρέψει το 100% των ομολογιακών των τραπεζών, το εναπομένον έλλειμμα θα μπορούσε να καλυφθεί με ένα haircut 15% έως 41% στα ομολογιακά δάνεια, χωρίς να αγγίξουν τους καταθέτες, ακόμη και αν η αναβαλλόμενη φορολογία αφαιρεθεί πλήρως από τα κεφάλαια.
Table – scenario 2
Σενάριο 3
Ο ESM ανακεφαλαιοποιεί απευθείας τις ελληνικές τράπεζες.
Το Bail-in που υποχρεωτικά θα υπάρξει θα οδηγήσει σε πλήρες haircut των μη εγγυημένων ομολόγων και σε ένα κούρεμα των ανασφάλιστων καταθέσεων μεταξύ 13% και 39% για τις τρεις από τις τέσσερις τράπεζες.
Αυτό θα επιτρέψει σε όλες τις τράπεζες να είναι πάνω από το 4,5% CET1 και δύο από τις τέσσερις τράπεζες να έχουν πάνω από 8% CET1.
Το υπόλοιπο κεφαλαιακό έλλειμμα θα καλύπτεται από τον ESM
Table – Scenario 3
Σενάριο 4
O ESM άμεσA ανακεφαλαιοποιεί και με bail-in τις τράπεζες συμπεριλαμβανομένων και των κρατικών ενισχύσεων.
Μετά ένα κούρεμα 100% στα ομολογιακά μειωμένης εξασφάλισης το CET1 των τραπεζών θα παραμείνει κάτω από 4,5% σε ορισμένες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με την κατάταξη προτεραιότητας του ESM, η Ελλάδα πρέπει να φέρει τις τράπεζες στο 4,5% CET1 και ο ESΜ να καλύψει την διαφορά έως το 8% core tier 1.
Table – capital ratios and assumptions
Οι βασικές παραδοχές σοκ
Όλα τα σενάρια που παρουσιάζονται εδώ ξεκινούν από την ίδια υπόθεση σε ότι αφορά την πιθανή έλλειψη κεφαλαίων.
Αναλύοντας την υπόθεση που έγινε σε πρόσφατη έκθεση της RBS ελήφθη η παραδοχή ότι οι επιπτώσεις στο core tier 1 (CET1) θα είναι 20 ποσοστιαίες μονάδες, με ποσοστό ανάκτησης 50%.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι ήδη πολύ υψηλά ως ποσοστό του συνόλου των δανείων στις ελληνικές τράπεζες και τα πρόσφατα capital controls θα οδηγήσουν σίγουρα σε αύξηση.
Σύμφωνα με αυτή την υπόθεση, οι απώλειες σε CET1 κυμαίνονται μεταξύ 5,3 δισ και 7,4 δισ.
Αυτή η απώλεια σχεδόν μηδενίζει το CET1 και καταλήγει σε ένα συνολικό έλλειμμα της τάξης των 16 δισεκ. για τις τέσσερις τράπεζες που πρέπει να αποκατασταθεί άμεσα.
Αν επρόκειτο να αποκλειστεί η αναβαλλόμενη φορολογία οι επιπτώσεις θα ήταν ακόμη πιο δραματικές, οδηγώντας τις τράπεζες σε αρνητική καθαρή θέση.
Σε αυτή την περίπτωση οι ελληνικές τράπεζες θα χρειάζονταν 29,5 δισεκ. ευρώ κεφάλαιο.
Table – composition of liabilities
Δεδομένου αυτού του σοκ, υπάρχουν τέσσερα πιθανά σενάρια:
(1) αναδιάρθρωση με bail-in, χωρίς δημόσιο χρήμα και χωρίς χρεοκοπία
(2) αναδιάρθρωση με bail-in, χωρίς δημόσιο χρήμα και χρεοκοπία (3) άμεση ανακεφαλαιοποίηση από τον ESM ακολουθώντας τις ισχύουσες κατευθυντήριες γραμμές
(4) άμεση ανακεφαλαιοποίηση από τον ESM με μια ελαφρύτερη έκδοση του bail-in από εκείνο που ορίζεται.
Η σύνθεση του παθητικού καταθέσεις και κεφάλαια θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο.
Ένα σημαντικό μερίδιο των υποχρεώσεων των τραπεζών καλύπτεται από το ELA το οποίο δεν μπορεί να υποστεί κούρεμα. Σε συνολικό επίπεδο, η ρευστότητα της ΕΚΤ και ΤτΕ αντιπροσωπεύουν περίπου το 30%-35 του συνολικού παθητικού του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, από το Μάιο του 2015.
Στο επίπεδο των μεμονωμένων ιδρυμάτων, ο δανεισμός της ΕΚΤ ισοδυναμούσε με το 21% του ενεργητικού της Εθνικής Τράπεζας, το 37% της Alpha και Πειραιώς και 39% της Eurobank.
Σε επίπεδο συστήματος, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αντιστοιχούν στο 29% του συνόλου των υποχρεώσεων.
Εκτιμήσεις της RBS δείχνουν ότι τουλάχιστον το 60% των καταθέσεων κάτω από 100 χιλ ευρώ.
Οι καταθέσεις κάτω από 100.000 ευρώ είναι εγγυημένες σε σχέση με τις καταθέσεις πάνω από 100.000 ευρώ.
Συμπέρασμα
Επανάκτηση της σταθερότητας του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα είναι το κλειδί αυτή τη στιγμή.
Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός απαιτείται η εφαρμογή μέτρων για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Η Ευρώπη διαθέτει ένα μέσο το οποίο θα μπορούσε να επιτρέψει την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών με πιο περιορισμένο αντίκτυπο στο ελληνικό χρέος, ενώ την ίδια στιγμή οι τράπεζες περνούν στον έλεγχο του ESM.
Το μέσο αυτό είναι το εργαλείο ια την άμεση ανακεφαλαιοποίηση από τον ESM.
Η επίτευξη αυτού του στόχου συνεπάγεται σημαντικό κούρεμα στις ανασφάλιστες καταθέσεις, σε μια χώρα όπου οι καταθέτες έχουν δραματικά μειωθεί.
Τα σενάρια που παρουσιάζονται εδώ δείχνουν ότι η καλύτερη λύση για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών θα είναι να κάνουν χρήση του ESM μέσο άμεσης ανακεφαλαιοποίησης, αλλά με περιορισμένο bail-in.
Μεταφραστική επιμέλεια Πέτρος Λαζάρου
www.bankingnewws.gr
Απάντηση σε αυτό το ερώτημα προσπαθεί να δώσει το Think Tank Bruegel
Η επανάκτηση της σταθερότητας του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα είναι το κλειδί, καθώς η κατάρρευση των τραπεζών θα μπορούσε να οδηγήσει σε χρεοκοπία και Grexit.
Η σταθερότητα του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος βασίζεται επί του παρόντος στην παροχή ρευστότητας της ΕΚΤ, η οποία με τη σειρά της χορηγεί ρευστότητα μόνο σε φερέγγυες τράπεζες.
Ενώ οι ελληνικές τράπεζες βρέθηκαν να είναι φερέγγυες και επαρκώς κεφαλαιοποιημένες στα AQR των stress tests του 2014, η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης τους τελευταίους μήνες έχει καταστήσει αμφισβητήσιμη έννοια την φερεγγυότητα.
Η ποιότητα των κεφαλαίων, επίσης έχει πληγεί ή τίθεται σε αμφισβήτηση λόγω της αναβαλλόμενης φορολογίας.
Το σχέδιο που συζητήθηκε στο Eurogroup κατέδειξε ότι θα χορηγηθεί ένα νέο κεφάλαιο Ελλάδα που θα περιλαμβάνει 10 έως 25 δισ για τον τραπεζικό τομέα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν πιθανές ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης.
Υπάρχουν ενδείξεις που θέλουν οι τράπεζες να γίνονται περιουσιακό στοιχείο στο νέο Ταμείο των 50 δισεκ. το οποίο θα πωλήσει περιουσιακά στοιχεία για να πληρώσει το χρέος.
Η ανακεφαλαιοποίηση η 3η κατά σειρά μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους και με διαφορετικές συνέπειες.
Τα σενάρια που έχουν εξεταστεί είναι 4, δηλαδή 4 τρόποι ανακεφαλαιοποίησης.
Η Ευρώπη διαθέτει το μέσο για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών ενώ ταυτόχρονα αναθέτει στον ESM περισσότερο έλεγχο στο τραπεζικό σύστημα.
Το μέσο αυτό είναι το εργαλείο του ESM για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση, ώστε να σπάσει άμεσα τον φαύλο κύκλο των τραπεζικών προβλημάτων.
Η πρώτη παρατήρηση είναι ότι οι τράπεζες διέπονται από τους εποπτικούς κανόνες 8% είναι ο κατώτερος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας.
Με δεδομένη την δομή του παθητικού των ελληνικών τραπεζών, θα απαιτηθεί 100% κούρεμα σε ομολογιακά δάνεια και haircut έως 39% στις ανασφάλιστες καταθέσεις.
Με βάση τα σενάρια που έχουν αξιολογηθεί, η καλύτερη λύση για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών θα ήταν να κάνουν χρήση της απευθείας ανακεφαλαιοποίησης από τον ESM, αλλά με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υλοποιηθεί bail in.
Οι ελληνικές τράπεζες: Έλλειψη ρευστότητας ή αφερεγγυότητα;
Η σταθεροποίηση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι ζωτικής σημασίας στην παρούσα συγκυρία.
Χωρίς την παροχή ρευστότητας της ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες δεν είναι σε θέση να στηρίξουν τις καταθέσεις τους.
Επί του παρόντος, με ένα ανώτατο όριο για ELA και ένα όριο στις αναλήψεις μετρητών το σύστημα παραμένει σε….εκκρεμότητα.
Στα ATMs το όριο μετρητών είναι 60 ευρώ.
Αν το ELA είχε τερματιστεί - π.χ. στην περίπτωση ρήξης - οι τράπεζες έκλεισαν
Στο σενάριο της χρεοκοπίας οι ελληνικές τράπεζες θα ήταν υποχρεωμένες για να ξανανοίξουν και με την απουσία χρηματοδοτικής συνδρομής είτε θα σημειώνονταν μαζικά bail-in ή ανακεφαλαιοποίηση από το ελληνικό κράτος.
Η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα εξαρτάται από την παροχή ρευστότητας της ΕΚΤ, η οποία με τη σειρά της απαιτεί φερεγγυότητα από τις ελληνικές τράπεζες.
Τα αποτελέσματα των stress tests και των AQR έδειξαν ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν επαρκή κεφάλαια άρα έχουν τη δυνατότητα να δικαιολογήσουν το ELA.
Όμως από τότε η ελληνική οικονομία έχει επιδεινωθεί και το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει αυξηθεί σημαντικά.
Για το 2015 οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες έχουν υποστεί σοβαρές πιέσεις στις χρηματιστηριακές τους αξίες λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας.
Χρησιμοποιώντας το 2014 τα στοιχεία του ισολογισμού δείχνουν ότι το υφιστάμενο μετοχικό κεφάλαιο τους θα μπορούσε να μειωθεί σημαντικά και στις τέσσερις τράπεζες από μια μεγάλη αύξηση των NPLs των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η προκύπτουσα λογιστική αξία είναι σχετικά κοντά στην πραγματική αγοραία αξία αυτών των τεσσάρων τραπεζών γεγονός που υποδηλώνει την ανησυχία των αγορών.
Η ποιότητα του κεφαλαίου, επίσης, τίθεται υπό αμφισβήτηση λόγω του υψηλού επιπέδου των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων (DTAS) / αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις (DTC) που περιλαμβάνονται στους υπολογισμούς των Κύριων Βασικών κεφαλαίων.
Η ελληνική νομοθεσία λέει το εξής αν μια τράπεζα διαθέτει κεφάλαιο DTC δεν επιτυγχάνει κέρδη στο μέλλον, η κυβέρνηση θα πρέπει να παρέχει το ισοδύναμο της επιστροφής φόρου σε κρατικά ομόλογα.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή τραπεζική Αρχή EBA ζήτησε από την Ελλάδα να τροποποιήσει τον νόμο, έτσι ώστε η συμμετοχή της κυβέρνησης να είναι σε μετρητά.
Υπό το φως των δραματικών εξελίξεων κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων, οι ελληνικές τράπεζες είναι απίθανο να εμφανίσουν κέρδη και η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί καλύψει την φορολογική απαίτηση.
Ως εκ τούτου, η εξάρτηση των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας σε DTAs είναι ιδιαίτερα προβληματική με πιθανό σενάριο να χάσουν μεγάλο μέρος των κεφαλαίων τους λόγω DTA.
Το DTAs ανέρχεται, στην πραγματικότητα μεταξύ 42% έως 57% του Core tier 1 των ελληνικών τραπεζών.
Table – DTAs and capital of Greek banks
Από το Μάιο του 2015, τα κρατικά ομόλογα αντιπροσώπευαν το 3% έως 5% του συνολικού ενεργητικού των τεσσάρων ελληνικών τραπεζών.
Αν χρεοκοπήσει η Ελλάδα θα καθιστούσε κενή περιεχομένου την εγγύηση του ελληνικού κράτους σε κάθε είδους ομολογιακά δάνεια πυλώνα Ι, πυλώνα ΙΙ που έχουν χρησιμοποιηθεί.
Μια στάση πληρωμών θα επηρέαζε περαιτέρω αρνητικά την ελληνική οικονομία, η οποία έχει πληγεί από τις καθυστερήσεις πληρωμών κατά τη διάρκεια των τελευταίων 6 μηνών.
Αυτό με τη σειρά του επηρεάζει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Ένα τέτοιο γεγονός θα αύξανε σίγουρα το κούρεμα στις εγγυήσεις που παρέχουν οι ελληνικές τράπεζες.
Με την συμφωνία ο κίνδυνος αυτός έχει μειωθεί αισθητά.
Το σχέδιο συζητήθηκε στο Eurogroup στις 12 Ιουλίου και συμφωνήθηκε να δοθεί ένα κεφάλαιο 10 έως 25 δισ ευρώ για τον τραπεζικό τομέα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πιθανές ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης.
Ποια είναι τα πιθανά σενάρια για την ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, ξεκινώντας από μια υποθετική παραδοχή ότι θα υπάρξουν κεφαλαιακές ζημίες;
Όπως τονίστηκε, η ανακεφαλαιοποίηση θα δώσει μια ισχυρή στήριξη στη διατήρηση ή ακόμη και στην επέκταση της παροχής ELA από την ΕΚΤ.
Σενάριο 1
Να μην χορηγηθούν κρατικά κεφάλαια.
Ένα κεφαλαιακό έλλειμμα θα παραμείνει ακόμα και αν υπάρξει bail in μόνο στα ομολογιακά δάνεια και μειωμένης εξασφάλισης. Σύμφωνα με την πιο συντηρητική παραδοχή να αποδκλειστεί ο αναβαλλόμενος φόρος από το κεφάλαιο, τότε θα χρειαστεί ένα κούρεμα των ανασφάλιστων καταθέσεων μεταξύ 7% και 38%, ανάλογα με την τράπεζα.
Π.χ. σε Πειραιώς και Eurobank, θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα κούρεμα 11% στις ανασφάλιστες καταθέσεις.
Table – Scenario 1
Σενάριο 2
Χωρίς κρατική στήριξη αναδιάρθρωση με χρεοκοπία.
Μετά από πλήρη διάσωση και έχοντας κουρέψει το 100% των ομολογιακών των τραπεζών, το εναπομένον έλλειμμα θα μπορούσε να καλυφθεί με ένα haircut 15% έως 41% στα ομολογιακά δάνεια, χωρίς να αγγίξουν τους καταθέτες, ακόμη και αν η αναβαλλόμενη φορολογία αφαιρεθεί πλήρως από τα κεφάλαια.
Table – scenario 2
Σενάριο 3
Ο ESM ανακεφαλαιοποιεί απευθείας τις ελληνικές τράπεζες.
Το Bail-in που υποχρεωτικά θα υπάρξει θα οδηγήσει σε πλήρες haircut των μη εγγυημένων ομολόγων και σε ένα κούρεμα των ανασφάλιστων καταθέσεων μεταξύ 13% και 39% για τις τρεις από τις τέσσερις τράπεζες.
Αυτό θα επιτρέψει σε όλες τις τράπεζες να είναι πάνω από το 4,5% CET1 και δύο από τις τέσσερις τράπεζες να έχουν πάνω από 8% CET1.
Το υπόλοιπο κεφαλαιακό έλλειμμα θα καλύπτεται από τον ESM
Table – Scenario 3
Σενάριο 4
O ESM άμεσA ανακεφαλαιοποιεί και με bail-in τις τράπεζες συμπεριλαμβανομένων και των κρατικών ενισχύσεων.
Μετά ένα κούρεμα 100% στα ομολογιακά μειωμένης εξασφάλισης το CET1 των τραπεζών θα παραμείνει κάτω από 4,5% σε ορισμένες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με την κατάταξη προτεραιότητας του ESM, η Ελλάδα πρέπει να φέρει τις τράπεζες στο 4,5% CET1 και ο ESΜ να καλύψει την διαφορά έως το 8% core tier 1.
Table – capital ratios and assumptions
Οι βασικές παραδοχές σοκ
Όλα τα σενάρια που παρουσιάζονται εδώ ξεκινούν από την ίδια υπόθεση σε ότι αφορά την πιθανή έλλειψη κεφαλαίων.
Αναλύοντας την υπόθεση που έγινε σε πρόσφατη έκθεση της RBS ελήφθη η παραδοχή ότι οι επιπτώσεις στο core tier 1 (CET1) θα είναι 20 ποσοστιαίες μονάδες, με ποσοστό ανάκτησης 50%.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι ήδη πολύ υψηλά ως ποσοστό του συνόλου των δανείων στις ελληνικές τράπεζες και τα πρόσφατα capital controls θα οδηγήσουν σίγουρα σε αύξηση.
Σύμφωνα με αυτή την υπόθεση, οι απώλειες σε CET1 κυμαίνονται μεταξύ 5,3 δισ και 7,4 δισ.
Αυτή η απώλεια σχεδόν μηδενίζει το CET1 και καταλήγει σε ένα συνολικό έλλειμμα της τάξης των 16 δισεκ. για τις τέσσερις τράπεζες που πρέπει να αποκατασταθεί άμεσα.
Αν επρόκειτο να αποκλειστεί η αναβαλλόμενη φορολογία οι επιπτώσεις θα ήταν ακόμη πιο δραματικές, οδηγώντας τις τράπεζες σε αρνητική καθαρή θέση.
Σε αυτή την περίπτωση οι ελληνικές τράπεζες θα χρειάζονταν 29,5 δισεκ. ευρώ κεφάλαιο.
Table – composition of liabilities
Δεδομένου αυτού του σοκ, υπάρχουν τέσσερα πιθανά σενάρια:
(1) αναδιάρθρωση με bail-in, χωρίς δημόσιο χρήμα και χωρίς χρεοκοπία
(2) αναδιάρθρωση με bail-in, χωρίς δημόσιο χρήμα και χρεοκοπία (3) άμεση ανακεφαλαιοποίηση από τον ESM ακολουθώντας τις ισχύουσες κατευθυντήριες γραμμές
(4) άμεση ανακεφαλαιοποίηση από τον ESM με μια ελαφρύτερη έκδοση του bail-in από εκείνο που ορίζεται.
Η σύνθεση του παθητικού καταθέσεις και κεφάλαια θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο.
Ένα σημαντικό μερίδιο των υποχρεώσεων των τραπεζών καλύπτεται από το ELA το οποίο δεν μπορεί να υποστεί κούρεμα. Σε συνολικό επίπεδο, η ρευστότητα της ΕΚΤ και ΤτΕ αντιπροσωπεύουν περίπου το 30%-35 του συνολικού παθητικού του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, από το Μάιο του 2015.
Στο επίπεδο των μεμονωμένων ιδρυμάτων, ο δανεισμός της ΕΚΤ ισοδυναμούσε με το 21% του ενεργητικού της Εθνικής Τράπεζας, το 37% της Alpha και Πειραιώς και 39% της Eurobank.
Σε επίπεδο συστήματος, οι καταθέσεις των νοικοκυριών αντιστοιχούν στο 29% του συνόλου των υποχρεώσεων.
Εκτιμήσεις της RBS δείχνουν ότι τουλάχιστον το 60% των καταθέσεων κάτω από 100 χιλ ευρώ.
Οι καταθέσεις κάτω από 100.000 ευρώ είναι εγγυημένες σε σχέση με τις καταθέσεις πάνω από 100.000 ευρώ.
Συμπέρασμα
Επανάκτηση της σταθερότητας του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα είναι το κλειδί αυτή τη στιγμή.
Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός απαιτείται η εφαρμογή μέτρων για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Η Ευρώπη διαθέτει ένα μέσο το οποίο θα μπορούσε να επιτρέψει την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών με πιο περιορισμένο αντίκτυπο στο ελληνικό χρέος, ενώ την ίδια στιγμή οι τράπεζες περνούν στον έλεγχο του ESM.
Το μέσο αυτό είναι το εργαλείο ια την άμεση ανακεφαλαιοποίηση από τον ESM.
Η επίτευξη αυτού του στόχου συνεπάγεται σημαντικό κούρεμα στις ανασφάλιστες καταθέσεις, σε μια χώρα όπου οι καταθέτες έχουν δραματικά μειωθεί.
Τα σενάρια που παρουσιάζονται εδώ δείχνουν ότι η καλύτερη λύση για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών θα είναι να κάνουν χρήση του ESM μέσο άμεσης ανακεφαλαιοποίησης, αλλά με περιορισμένο bail-in.
Μεταφραστική επιμέλεια Πέτρος Λαζάρου
www.bankingnewws.gr
Σχόλια αναγνωστών