Το 2001 η Τουρκία δοκιμάστηκε από μια οικονομική κρίση, για την οποία σε μεγάλο βαθμό υπαίτιος ήταν ο τραπεζικός κλάδος της χώρας. Η βασική αιτία της κρίσης ήταν οι υψηλές απαιτήσεις δανεισμού του δημόσιου τομέα και η βιωσιμότητα ολόκληρου του οικονομικού αυτού μηχανισμού, η βιωσιμότητα του οποίου εξαρτιόταν από τη ζήτηση για κρατικά ομόλογα. Η αύξηση του δημόσιου χρέους σε συνδυασμό με την έλλειψη περιορισμών στον τρόπο δανεισμού των τραπεζών, οδήγησαν πολλές από τις τουρκικές τράπεζες σε χρεοκοπία....
Αποτέλεσμα της κρίσης ήταν το κράτος να εθνικοποιήσει 20 ιδιωτικές τράπεζες αλλά και να χρειαστεί να αναδιαρθρώσει την οικονομική δομή των δύο μεγαλύτερων κρατικών τραπεζών, της Ziraat και της Halkbank μετά τις μεγάλες ζημιές που είχαν τα δύο προηγούμενα χρόνια. Όταν η Τουρκία ζήτησε τη βοήθεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το ΔΝΤ καταρχήν επέβαλε αυστηρούς κανόνες στο όριο δανεισμού των τραπεζών, και στους δείκτες ρευστότητας και κεφαλαιακής επάρκειας (που έφτασε στο 20% των συνολικών περιουσιακών στοιχείων μιας τράπεζας το 2009) με αποτέλεσμα να μείνουν λιγότερες αλλά πολύ ισχυρότερες τράπεζες στο τουρκικό χρηματοπιστωτικό στερέωμα. Επίσης επέβαλε τη μείωση του χρέους των τραπεζών σε ξένα νομίσματα, ώστε να μειωθούν οι αρνητικές επιδράσεις από μια νέα νομισματική κρίση, όπως αυτή που χτύπησε τη χώρα το 2000-2001.
Σε συνδυασμό με το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και εξυγίανσης των τραπεζών, το Ταμείο επέβαλε ένα πρόγραμμα αυστηρής δημοσιονομικής εξυγίανσης και λιτότητας στο δημόσιο, με πάγωμα και μείωση μισθών σε πολλές δημόσιες υπηρεσίες, με συγκεκριμένους δημοσιονομικούς στόχους, όπως μείωση του πληθωρισμού, αύξηση του πλεονάσματος στον προϋπολογισμό, την σταθεροποίηση της τουρκικής λίρας, τη διατήρηση υψηλών επιτοκίων χορηγήσεων και στη μείωση των ελλειμμάτων. Μέσω της αυστηρής μείωσης των δημοσίων δαπανών, της μείωσης του μεγέθους του δημοσίου τομέα, την μείωση της χρηματοδότησης των δήμων και της δημιουργίας κινήτρων για την προσέκλυση ξένων επενδύσεων, η χώρα βρέθηκε γρήγορα σε πορεία ανάκαμψης, που χρονικά συνέπεσε με την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας.
Ανάμεσα στα επιπρόσθετα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης και δοαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που επέβαλε το ΔΝΤ στα 5 χρόνια που ‘συμβούλευε» τη χώρα ήταν:
-Η μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού, μέσω αύξηση των φόρων και μείωση των κοινωνικών παροχών.
- Αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία με σκοπό να πειστούν οι αγορές να εμπιστευθούν και πάλι τη χώρα και να επενδύσουν σε αυτή, με παράλληλη μείωση των επιτοκίων
- Επιβολή μακροχρόνιων ορίων που θα καθορίζουν το μέγεθος και τις δαπάνες του κράτους
- Αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος, με αύξηση της φορολογικής βάσης και βελτιστοποίηση της δυνατότητας άντλησης φόρων.
- βελτιώσεις στη δημοσιονομική διαχείριση και στην οικονομική διαχείριση και τη διαφάνεια.news@bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών