Από το 2007, οι χώρες της ΕΕ έχουν δώσει πάνω από 675 δισεκ. ευρώ σε κεφάλαιο και 1,3 τρισεκ. ευρώ σε δάνεια με εγγυήσεις σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας είναι προβληματικός και εξαιρετικά κατακερματισμένος.
Στις περισσότερες χώρες τα κέρδη είναι χαμηλότερα από το κόστος των ιδίων κεφαλαίων ενώ διατηρεί το ευρωπαικό banking ένα απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων ικανό να υπονομεύσει την κεφαλαιακή επάρκεια και την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών για τα επόμενα χρόνια.
Σε ειδική ανάλυση που υπογράφουν η Lucrezia Reichlin, πρώην διευθυντής έρευνας στην ΕΚΤ και καθηγήτρια Οικονομικών στο London Business School και ο S. Vallée πρώην οικονομικός σύμβουλος του Γάλλου Υπουργού Οικονομίας και ανώτερος οικονομολόγος του Soros fund...στο Project Syndicate επικεντρώνονται στην Ιταλία.
Η Ιταλία όχι μόνο διαθέτει ένα δυσλειτουργικό τραπεζικό σύστημα που υπονομεύει την οικονομική ανάκαμψη και παρεμποδίζει τις επενδύσεις αλλά το προβληματικό της τραπεζικό σύστημα επηρεάζει αρνητικά όλη την ευρωζώνη.
Μέχρι την άνοιξη του 2012, είχε καταστεί σαφές ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ήταν το αδύναμο σημείο στην αρχιτεκτονική του ευρώ.
Η κοινή εποπτεία των τραπεζών, ένα σύστημα εγγύησης των καταθέσεων ήταν απαραίτητοι πυλώνες της ευρωζώνης.
Θεωρήθηκε ότι αυτά τα μέτρα θα βοηθήσουν βραχυπρόθεσμα στην εξυγίανση των ευρωπαϊκών τραπεζών και θα δημιουργούσαν ίσους όρους ανταγωνισμού.
Αλλά ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις.
Η ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση, στη σημερινή της κατάσταση, δεν είναι μόνο ελλιπής…
Ο σχεδιασμός έχει ατέλειες και οι κίνδυνοι αυξάνονται.
Το σύστημα εγγύησης των καταθέσεων, για παράδειγμα, δεν παρουσιάζει κανένα σημάδι προόδου και οι συζητήσεις σχετικά με το ενιαίο ταμείο εξυγίανσης έχει βαλτώσει.
Τέλος, οι κανόνες bail-in εισήχθησαν αλλά ακόμη είναι ασαφές τι ισχύει.
Αυτά τα ζητήματα μπορεί και πρέπει να αντιμετωπιστούν σε βάθος χρόνου.
Αλλά υπάρχουν πολύ πιο ανησυχητικά προβλήματα στον ορίζοντα.
Από το 2007, οι χώρες της ΕΕ έχουν δώσει πάνω από 675 δισεκ. ευρώ σε κεφάλαιο και 1,3 τρισεκ. ευρώ σε δάνεια με εγγυήσεις σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Όμως συχνά οι διασώσεις παρεμποδίζουν τις απαραίτητες αναδιαρθρώσεις και σταδιακά δημιουργούνται zombie τράπεζες.
Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι δημόσιοι πόροι είναι μερικές φορές απαραίτητοι για να ελαχιστοποιηθεί το κόστος και να επιταχυνθεί η ενοποίηση.
Αλλά η λογική των μεμονωμένων παρεμβάσεων αγνοεί τη διασύνδεση του συστήματος, το οποίο αγνοεί τις δευτερογενείς επιπτώσεις που τροφοδοτούν αποσταθεροποιητικές τάσεις σε όλο το σύστημα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επιτυχείς παρεμβάσεις στην Ισπανία και την Ιρλανδία απαίτησαν μεγάλα ποσά εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων για τη δημιουργία μιας «bad bank» εξασφαλίζοντας την ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση.
Εν ολίγοις, το ευρωπαϊκό πλαίσιο εξυγίανση των τραπεζών συγχέεται και ως εκ τούτου, ούτε οι εθνικές κυβερνήσεις ούτε οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν την εξουσία να ενεργούν.
Αυτό αφήνει τις ιταλικές αρχές, με ένα περιορισμένο εύρος επιλογών.
Μια μονομερής διάσωση θα ατονήσει την τραπεζική ένωση, θα επιδεινώσει τα δημόσια οικονομικά και θα αφήσει το ιταλικό τραπεζικό σύστημα με τις διαρθρωτικές αδυναμίες του.
Εναλλακτικά, θα μπορούσε επίσης να διατηρηθεί η σημερινή αποσπασματική προσέγγιση, η οποία έχει δεσμεύσει ουσιαστικά μικρά ποσά των δημόσιων πόρων και αναγκάσει τις ισχυρότερες τράπεζες να στηρίξουν τις ασθενέστερες.
Αλλά αυτή η στρατηγική δεν μπορεί να λειτουργήσει για μεγάλα τραπεζικά ιδρύματα.
Μια τρίτη επιλογή θα ήταν στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης καθορίζοντας ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αναδιάρθρωση, την ανακεφαλαιοποίηση και την ενίσχυση του ιταλικού τραπεζικού συστήματος, δίνοντας ένα τέλος στις δεκαετίες κακής διακυβέρνησης και κακών εποπτικών πρακτικών.
Αυτή η νέα προσέγγιση θα απαιτούσε, μια σημαντική αύξηση του μεγέθους του Atlante, το ταμείο που έχει συσταθεί για την ανακεφαλαιοποίηση μερικές από τις πιο αδύναμες ιταλικές τράπεζες, σαν μια bad bank.
Η ανάγκη για περαιτέρω δημόσιους πόρους από την Ιταλία θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Μόλις απαλλαγούν από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια οι τράπεζες θα πρέπει να αναλάβουν δράση μέση προληπτικών ανακεφαλαιοποιήσεων, συμπεριλαμβανομένου του bail-in των ομολογιούχων μειωμένης εξασφάλισης και των καταθετών.
Στη συνέχεια, όλες οι τράπεζες θα πρέπει να δώσουν ένα αυστηρό χρονοδιάγραμμα για την άντληση κεφαλαίων από τους ιδιώτες, εξασφαλίζοντας την βιωσιμότητά τους.
Όσες αποτύχουν θα πρέπει να μπουν σε καθεστώς resolution.
Τέλος, και το πιο σημαντικό, βαθιές μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να υιοθετηθούν ώστε να βελτιωθούν τα επιχειρηματικά μοντέλα των τραπεζών, προκειμένου να αποκατασταθεί η κερδοφορία τους.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν ειδικά καθεστώτα απολύσεων για τους τραπεζικούς υπαλλήλους, την αναμόρφωση της νομοθεσίας για τη φερεγγυότητα και ορισμένες δικαστικές διαδικασίες (για την αντιμετώπιση των υπό καθυστέρηση δανείων) και βαθιές αλλαγές στην εταιρική διακυβέρνηση.
Οι ευρωπαϊκές αρχές δεν είναι σε θέση να σχεδιάσουν ένα τέτοιο πλάνο, λόγω των κατακερματισμένων και ατελών αρμοδιοτήτων της τραπεζικής ένωσης.
Εναπόκειται στην Ιταλία για να σπάσει ο φαύλος κύκλος της αδράνειας ώστε να ληφθούν πιο τολμηρά μέτρα για να εξυγιανθούν οι ιταλικές τράπεζες (και να αποτραπεί μια πραγματική κρίση), η οποία θα παρέχει επίσης ένα σχέδιο για την αποκατάσταση των στρεβλώσεων του ευρωπαϊκού πλαισίου εξυγίανσης.
Η Ιταλία πρέπει να δείξει τον δρόμο….
www.bankingnews.gr
Στις περισσότερες χώρες τα κέρδη είναι χαμηλότερα από το κόστος των ιδίων κεφαλαίων ενώ διατηρεί το ευρωπαικό banking ένα απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων ικανό να υπονομεύσει την κεφαλαιακή επάρκεια και την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών για τα επόμενα χρόνια.
Σε ειδική ανάλυση που υπογράφουν η Lucrezia Reichlin, πρώην διευθυντής έρευνας στην ΕΚΤ και καθηγήτρια Οικονομικών στο London Business School και ο S. Vallée πρώην οικονομικός σύμβουλος του Γάλλου Υπουργού Οικονομίας και ανώτερος οικονομολόγος του Soros fund...στο Project Syndicate επικεντρώνονται στην Ιταλία.
Η Ιταλία όχι μόνο διαθέτει ένα δυσλειτουργικό τραπεζικό σύστημα που υπονομεύει την οικονομική ανάκαμψη και παρεμποδίζει τις επενδύσεις αλλά το προβληματικό της τραπεζικό σύστημα επηρεάζει αρνητικά όλη την ευρωζώνη.
Μέχρι την άνοιξη του 2012, είχε καταστεί σαφές ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα ήταν το αδύναμο σημείο στην αρχιτεκτονική του ευρώ.
Η κοινή εποπτεία των τραπεζών, ένα σύστημα εγγύησης των καταθέσεων ήταν απαραίτητοι πυλώνες της ευρωζώνης.
Θεωρήθηκε ότι αυτά τα μέτρα θα βοηθήσουν βραχυπρόθεσμα στην εξυγίανση των ευρωπαϊκών τραπεζών και θα δημιουργούσαν ίσους όρους ανταγωνισμού.
Αλλά ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις.
Η ευρωπαϊκή τραπεζική ένωση, στη σημερινή της κατάσταση, δεν είναι μόνο ελλιπής…
Ο σχεδιασμός έχει ατέλειες και οι κίνδυνοι αυξάνονται.
Το σύστημα εγγύησης των καταθέσεων, για παράδειγμα, δεν παρουσιάζει κανένα σημάδι προόδου και οι συζητήσεις σχετικά με το ενιαίο ταμείο εξυγίανσης έχει βαλτώσει.
Τέλος, οι κανόνες bail-in εισήχθησαν αλλά ακόμη είναι ασαφές τι ισχύει.
Αυτά τα ζητήματα μπορεί και πρέπει να αντιμετωπιστούν σε βάθος χρόνου.
Αλλά υπάρχουν πολύ πιο ανησυχητικά προβλήματα στον ορίζοντα.
Από το 2007, οι χώρες της ΕΕ έχουν δώσει πάνω από 675 δισεκ. ευρώ σε κεφάλαιο και 1,3 τρισεκ. ευρώ σε δάνεια με εγγυήσεις σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Όμως συχνά οι διασώσεις παρεμποδίζουν τις απαραίτητες αναδιαρθρώσεις και σταδιακά δημιουργούνται zombie τράπεζες.
Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι δημόσιοι πόροι είναι μερικές φορές απαραίτητοι για να ελαχιστοποιηθεί το κόστος και να επιταχυνθεί η ενοποίηση.
Αλλά η λογική των μεμονωμένων παρεμβάσεων αγνοεί τη διασύνδεση του συστήματος, το οποίο αγνοεί τις δευτερογενείς επιπτώσεις που τροφοδοτούν αποσταθεροποιητικές τάσεις σε όλο το σύστημα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επιτυχείς παρεμβάσεις στην Ισπανία και την Ιρλανδία απαίτησαν μεγάλα ποσά εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων για τη δημιουργία μιας «bad bank» εξασφαλίζοντας την ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση.
Εν ολίγοις, το ευρωπαϊκό πλαίσιο εξυγίανση των τραπεζών συγχέεται και ως εκ τούτου, ούτε οι εθνικές κυβερνήσεις ούτε οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν την εξουσία να ενεργούν.
Αυτό αφήνει τις ιταλικές αρχές, με ένα περιορισμένο εύρος επιλογών.
Μια μονομερής διάσωση θα ατονήσει την τραπεζική ένωση, θα επιδεινώσει τα δημόσια οικονομικά και θα αφήσει το ιταλικό τραπεζικό σύστημα με τις διαρθρωτικές αδυναμίες του.
Εναλλακτικά, θα μπορούσε επίσης να διατηρηθεί η σημερινή αποσπασματική προσέγγιση, η οποία έχει δεσμεύσει ουσιαστικά μικρά ποσά των δημόσιων πόρων και αναγκάσει τις ισχυρότερες τράπεζες να στηρίξουν τις ασθενέστερες.
Αλλά αυτή η στρατηγική δεν μπορεί να λειτουργήσει για μεγάλα τραπεζικά ιδρύματα.
Μια τρίτη επιλογή θα ήταν στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης καθορίζοντας ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αναδιάρθρωση, την ανακεφαλαιοποίηση και την ενίσχυση του ιταλικού τραπεζικού συστήματος, δίνοντας ένα τέλος στις δεκαετίες κακής διακυβέρνησης και κακών εποπτικών πρακτικών.
Αυτή η νέα προσέγγιση θα απαιτούσε, μια σημαντική αύξηση του μεγέθους του Atlante, το ταμείο που έχει συσταθεί για την ανακεφαλαιοποίηση μερικές από τις πιο αδύναμες ιταλικές τράπεζες, σαν μια bad bank.
Η ανάγκη για περαιτέρω δημόσιους πόρους από την Ιταλία θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Μόλις απαλλαγούν από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια οι τράπεζες θα πρέπει να αναλάβουν δράση μέση προληπτικών ανακεφαλαιοποιήσεων, συμπεριλαμβανομένου του bail-in των ομολογιούχων μειωμένης εξασφάλισης και των καταθετών.
Στη συνέχεια, όλες οι τράπεζες θα πρέπει να δώσουν ένα αυστηρό χρονοδιάγραμμα για την άντληση κεφαλαίων από τους ιδιώτες, εξασφαλίζοντας την βιωσιμότητά τους.
Όσες αποτύχουν θα πρέπει να μπουν σε καθεστώς resolution.
Τέλος, και το πιο σημαντικό, βαθιές μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να υιοθετηθούν ώστε να βελτιωθούν τα επιχειρηματικά μοντέλα των τραπεζών, προκειμένου να αποκατασταθεί η κερδοφορία τους.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν ειδικά καθεστώτα απολύσεων για τους τραπεζικούς υπαλλήλους, την αναμόρφωση της νομοθεσίας για τη φερεγγυότητα και ορισμένες δικαστικές διαδικασίες (για την αντιμετώπιση των υπό καθυστέρηση δανείων) και βαθιές αλλαγές στην εταιρική διακυβέρνηση.
Οι ευρωπαϊκές αρχές δεν είναι σε θέση να σχεδιάσουν ένα τέτοιο πλάνο, λόγω των κατακερματισμένων και ατελών αρμοδιοτήτων της τραπεζικής ένωσης.
Εναπόκειται στην Ιταλία για να σπάσει ο φαύλος κύκλος της αδράνειας ώστε να ληφθούν πιο τολμηρά μέτρα για να εξυγιανθούν οι ιταλικές τράπεζες (και να αποτραπεί μια πραγματική κρίση), η οποία θα παρέχει επίσης ένα σχέδιο για την αποκατάσταση των στρεβλώσεων του ευρωπαϊκού πλαισίου εξυγίανσης.
Η Ιταλία πρέπει να δείξει τον δρόμο….
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών