γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
Οι τράπεζες που έχουν εκδώσει προνομιούχες μετοχές - Eurobank 950 εκατ και Attica bank 100 εκατ - και κατέχει το ελληνικό δημόσιο θα μπορούν - πέραν από το να τις εξαγοράσουν με μετρητά, δηλαδή αύξηση μετοχικού κεφαλαίου - να τις ανταλλάξουν με έκδοση ομολόγου tier 2 διάρκειας 10 ετών.... όπως αναφέρεται σε τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών, επιβεβαιώνοντας πλήρως το bankingnews, το οποίο στις 16 Φεβρουαρίου 2017 είχε αποκαλύψει ότι υπάρχει σχέδιο για έκδοση ομολόγου Tier 2.
(Το bankingnews έχει και τον Απρίλιο παρουσιάσει σε ρεπορτάζ πληροφορίες ότι επίκειται θετική είδηση για την Eurobank)
Αυτή η θετική είδηση αγγίζει μόνο την Eurobank και Attica bank, καθώς Πειραιώς και Alpha bank έχουν αποπληρώσει τις προνομιούχες μετοχές στο παρελθόν, ενώ η Εθνική "υποχρεωτικά" τις μετέτρεψε σε κοινές, με την ανακεφαλαιοποίηση του 2015, με σημαντική απομείωση εις βάρος του δημοσίου.
Με την έκδοση ομολόγου, σημαντικό θα είναι το κέρδος και για το ελληνικό δημόσιο, γιατί πέραν των άλλων θα λαμβάνει ετήσια απόδοση υποχρεωτικά από τις τράπεζες, περίπου 66 με 67 εκατ ευρώ από Eurobank και Attica bank ενώ τα ομόλογα tier 2 θα αποπληρωθούν στο ακέραιο.
Η τροπολογία που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση ουσιαστικά παρέχει ένα εναλλακτικό εργαλείο στις τράπεζες, την έκδοση ομολόγου tier 2 και μάλιστα 10ετούς διάρκειας για να ανταλλάξει τις προνομιούχες μετοχές, ενώ μετά την 5ετία η τράπεζα θα μπορεί να το εξοφλήσει -αλλά και νωρίτερα- εφόσον ληφθούν σχετικές εγκρίσεις.
Επί της ουσιάς, Eurobank και Attica bank θα μπορούν να ανταλλάξουν προνομιούχες μετοχές με έκδοση ομολόγου πριν από τις αρχές 2018 και προφανώς αυτή την λύση θα επιλέξουν.
Η Eurobank τον Οκτώβριο του 2017 θα εκδώσει ομόλογο 950 εκατ το οποίο θα αγοράσει το ελληνικό δημόσιο.
Η επιλογή της έκδοσης ομολόγου για να αντικατασταθούν οι προνομιούχες μετοχές, αποτελεί καλή είδηση για Eurobank και Attica Bank, καθώς θα εκδώσουν ομόλογο για να τις αντικαταστήσουν.
Θα ήταν ορθότερο να υλοποιηθεί αύξηση κεφαλαίου, αλλά ξεκάθαρα οι τράπεζες θα επιλέξουν την λύση της έκδοσης ομολόγου.
Eurobank και Attica bank απαλλάσσονται από την πίεση των προνομιούχων μετοχών, ενώ το κράτος θα κατέχει ένα τίτλο όπου θα αποπληρωθεί στο άρτιο, δηλαδή στο 100%, χωρίς να κινδυνεύει να υποστεί ακραία απομείωση όπως στις προνομιούχες μετοχές της Εθνικής.
Υπενθυμίζεται ότι με το καθεστώς των προνομιούχων μετοχών το δημόσιο έχασε σχεδόν το 74% της αξίας των προνομιούχων μετοχών της Εθνικής Τράπεζας που κατείχε, καθώς υπέστησαν haircut... απομείωση το 2015.
Για το ελληνικό κράτος, το ομόλογο έχει μεγαλύτερη αξία από τις προνομιούχες μετοχές.
Συνοψίζοντας τα οφέλη και τις επιβαρύνσεις
Α)Eurobank και Attica bank απαλλάσσονται από το βάρος των 950 εκατ και 100 εκατ ευρώ προνομιούχων μετοχών αντίστοιχα.
Θα μειώνονταν τα κεφάλαια τους και με την έκδοση των ομολόγων Tier 2 κερδίζουν χρόνο για να αποπληρώσουν τα ομόλογα έως και 10 χρόνια.
Β)Καλό νέο και για το δημόσιο για δύο λόγους 1)γιατί οι προνομιούχες όπως απέδειξε η περίπτωση της Εθνικής όταν μετατραπούν σε κοινές θα υποστούν μεγάλη απομείωση 2) οι τράπεζες λόγω αρνητικών αποθεματικών δεν πλήρωναν το 10% επιτόκιο και εν συνεχεία 12%.
Τώρα το κράτος θα κατέχει ομόλογα που θα έχουν αξία 950 και 100 εκατ αντίστοιχα και θα παίρνει υποχρεωτικά τόκους ανεξαρτήτως εάν η τράπεζα έχει κέρδη ή ζημίες.
Γ)Οι τράπεζες ναι μεν έβγαλαν από πάνω τους ένα βάρος αλλά θα πληρώνουν επιτόκια 60 με 61 εκατ η Eurobank περίπου 6,5 εκατ η Attica bank επηρεάζοντας μερικώς τα κέρδη τους.
Ανταλλαγή προνομιούχων μετοχών με TIER 2
1. Με την ανταλλαγή των προνομιούχων μετοχών με ομόλογα «Tier 2» το Ελληνικό Δημόσιο (ΕΔ) θα εισπράττει κουπόνι περίπου 6,5% (Περίπου 65-70 εκ. ετησίως από όλες τις Τράπεζες)
Σήμερα από τις προνομιούχες μετοχές το ΕΔ δεν εισπράττει τίποτα διότι η καταβολή κουπονιού (μέρισμα) στις προνομιούχες μετοχές τελεί υπό την προϋπόθεση ύπαρξης διανεμητέων ποσών κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 44α του Κ.Ν. 2190/1920.
Οι Τράπεζες, εξαιτίας των ιδιαίτερα μεγάλων ζημιών που συσσώρευσαν κατά τις περιόδους 2010 έως και 2015 δεν διαθέτουν σήμερα επαρκή διανεμητέα κέρδη/αποθεματικά και ούτε αναμένεται να έχουν στο άμεσο μέλλον.
2. Οι προνομιούχες μετοχές δεν έχουν λήξη, είναι αορίστου διάρκειας, κατά συνέπεια θεωρητικά οι Τράπεζες μπορεί να μην τις εξοφλήσουν ποτέ.
Αντιθέτως το Tier 2 έχει διάρκεια ορισμένη (δέκα έτη) άρα υπάρχει βεβαιότητα για το ΕΔ ότι θα εισπράξει (στο άρτιο) τα χρήματά του στο τέλος της δεκαετίας το αργότερο, έχοντας στο ενδιάμεσο εισπράξει και τόκους άνω των € 600 εκ.
3. Το Tier 2 δεδομένου ότι είναι «ομόλογο» και όχι «μετοχικό κεφάλαιο» παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια στον κάτοχό του άρα στη συγκεκριμένη περίπτωση στο ΕΔ, σε περίπτωση εκκαθάρισης της Τράπεζας. Στην απευκταία αυτή περίπτωση πρώτα ικανοποιούνται οι καταθέτες της Τράπεζας, μετά οι κάτοχοι ομολόγων (Tier 2 και άλλων ομολόγων) και ακολούθως οι κάτοχοι κεφαλαίου δηλαδή οι κοινοί και προνομιούχοι μέτοχοι.
Επομένως, η πιθανότητα «κουρέματος», όπως συνέβει σε μια από τις συστημικές Τράπεζες στις προνομιούχες μετοχές της, μειώνεται σημαντικά
4. Με την ανταλλαγή ενισχύονται τα κεφάλαια των Τραπεζών, χωρίς νέα κρατική βοήθεια και χωρίς κόστος για το ΕΔ, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό ενόψει των επικείμενων stress tests. Καλύτερες κεφαλαιοποιημένες τράπεζες σημαίνει μεγαλύτερη τραπεζική συστημική ευστάθεια για τη χώρα.
• Η ρύθμιση έχει τη σύμφωνη γνώμη ΤτΕ, SSM και DGcom
• Το κουπόνι είναι αρκετά «τσουχτερό» λίγο κάτω από 6,50% (συγκρίσιμο με τα δεκαετή).
Σ’ αυτό ήταν ανυποχώρητος ο Τσακαλώτος
• Δεν είναι CoCos (όπως γράφτηκε) είναι ομόλογα γι αυτό και έχουν απόδοση ομολόγων.
• Οι προνομιούχες αποπληρώνονται στο άρτιο και εκδίδονται νέα ομόλογα 10ετή, κατηγορίας Tier II τα οποία μετράνε στα εποπτικά κεφάλαια.
Γιατί γίνεται αυτό:
Οι προνομιούχες δεν έχουν λήξη, όμως από 1/1/2018 έπαυε η δυνατότητα να υπάγονται στα εποπτικά κεφάλαια.
Για το δημόσιο η «χασούρα» ήταν ότι δεν εισέπραττε καμία απόδοση λόγω των συσσωρευμένων ζημιών (βάσει Ν2190 περί Ανωνύμων Εταιρειών)
Τι ίσχυε με τον παλαιό νόμο του 2008 για τις προνομιούχες μετοχές
Με βάση τον παλαιό νόμο του 2008 με τον οποίο εκδόθηκαν οι προνομιούχες μετοχές στο πέρας της 5ετίας -που έληξε το 2013 αλλά πήρε άλλες δύο παρατάσεις- οι τράπεζες είχαν δύο επιλογές:
1) Να εξαγοράσουν τις προνομιούχες μετοχές, να αποπληρώσουν το Δημόσιο και εν συνεχεία να τις διαγράψουν.
2) Να μετατραπούν σε κοινές εάν η τράπεζα δεν είχε την δυνατότητα να τις εξαγοράσει τις προνομιούχες μετοχές με ταυτόχρονη αύξηση προφανώς του ποσοστού του δημοσίου στην τράπεζα.
Σε τι αποσκοπεί η πρόταση αυτή;
Από την 1η Ιανουαρίου 2008 βάσει του ισχύοντος εποπτικού πλαισίου, οι προνομιούχες μετοχές του δημοσίου δεν θα μπορούν πλέον να προσμετρώνται στα εποπτικά κεφάλαια.
Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τα πιστωτικά ιδρύματα να βρεθούν αντιμέτωπα με ισόποση μείωση των εποπτικών τους κεφαλαίων.
Με τις προτεινόμενες διατάξεις δίδεται η δυνατότητα στις τράπεζες να εξαγοράσουν τις προνομιούχες μετοχές είτε με μετρητά δηλαδή αύξηση κεφαλαίου είτε να τις ανταλλάξουν με έκδοση ομολόγου Τier 2 ίσως αξίας με τις προνομιούχες μετοχές.
Η Eurobank δηλαδή θα εκδόσει ομολογιακό Τier 2 ύψους 950 εκατ τον Οκτώβριο του 2017 και η Attica bank 100 εκατ ευρώ.
Το ομολογιακό θα είναι ισόποσης αξίας με τις προνομιούχες μετοχές και οι δύο τράπεζες δεν θα υλοποιήσουν αύξηση κεφαλαίου για το σκοπό αυτό.
Στην περίπτωση που επιλεγεί η ανταλλαγή των προνομιούχων μετοχών με ομόλογα, το ελληνικό δημόσιο ως κάτοχος θα λαμβάνει απόδοση όχι μικρότερη του 6% ή την απόδοση του 10ετούς ομολόγου +50 μονάδες βάσης.
Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου με βάση τον μέσο όρο του α' 15ημέρου του Ιουνίου του 2017, ήταν η μέση απόδοση 5,85% + 0,50% = 6,35%.
Η καταβολή της ετήσιας απόδοσης είναι υποχρεωτική και δεν θα εξαρτάται από την κερδοφορία ή το ύψος των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών.
Π.χ. η Eurobank εφόσον το επιτόκιο είναι 6,35% θα πληρώνει σε τόκους στο ελληνικό κράτος 60 με 61 εκατ ευρώ ετησίως Χ 5 χρόνια εάν το κρατήσει 5 χρόνια = 300 εκατ ευρώ.
Με τις προτεινόμενες διατάξεις δεν θα θιγούν τα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών, ενώ θα προσδιοριστεί χρονικά η επιστροφή των κεφαλαίων στο ελληνικό δημόσιο, σε αντίθεση με τις προνομιούχες μετοχές για τις οποίες δεν προβλέπεται συγκεκριμένη ημερομηνία αποπληρωμής.
Τα ομόλογα θα είναι μεταβιβάσιμα και διαπραγματεύσιμα, ενώ οι τράπεζες θα μπορούν να αποπληρώσουν τα ομόλογα με κεφάλαια που θα αντλήσουν από ιδιώτες επενδυτές μέσω αύξησης κεφαλαίου.
Υποσημείωση 1
Οι τράπεζες Eurobank και Attica bank ανταλλάσσουν προνομιούχες με ομόλογο tier 2.
Ακόμη και σε ένα ακραία υποθετικό σενάριο καταστροφής...το ομόλογο είναι ασπίδα στο bail in.... και ειδικά για τους καταθέτες.
Υποσημείωση 2
Προφανώς και οι μετοχές της Eurobank και Attica bank θα βρεθούν θετικά στο επίκεντρο και θα ενισχυθούν λόγω της είδησης αυτής.
(Αρχική δημοσίευση 22:05, 27 Ιουλίου 2017)
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών