Στην Ελλάδα οι 4 μεγαλύτερες τράπεζες ελέγχουν το 95% των μεριδίων αγοράς σε καταθέσεις και δάνεια είναι ο μεγαλύτερος βαθμός συγχώνευσης διεθνώς.
Με αφορμή τα σχέδια συγχώνευσης της Deutsche bank με την Commerzbank στην Γερμανία το ερώτημα που ανακύπτει είναι θα μπορούσε να συμβεί και στην Ελλάδα;
Η DGComp η Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ θα έδινε το πράσινο φως και το κυριότερο έχει νόημα συγχώνευση μεταξύ δύο ελληνικών τραπεζών;
Στην Γερμανία η συγχώνευση Deutsche bank με Commerzbank είναι άθροισμα προβλημάτων.
Οι δύο τράπεζες θα αντιστοιχούν στο 46% του γερμανικού ΑΕΠ καθώς το συνολικό ενεργητικό θα φθάνει στα 1,84 τρισεκ. ευρώ.
Όμως και οι δύο τράπεζες έχουν δύο βασικά προβλήματα τα οποία είναι κοινά
-Οριακά κεφάλαια 47,5 δισεκ. η Deutsche bank και 26,4 δισεκ. η Commerzbank.
Το βασικό ερώτημα που θα τεθεί είναι συγχωνευόμενες οι δύο τράπεζες θα χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια από ότι εάν παραμείνουν αυτόνομες;
-Χαμηλής απόδοσης κεφάλαια άπαξ και δύο τράπεζες με 1,84 τρισεκ. περιουσιακά στοιχεία εμφανίζουν μόλις 1,20 δισεκ. ευρώ σε κέρδη.
Οικονομικά στοιχεία Deutsche bank και Commerzbank 2018
Ποσά αναφέρονται σε ευρώ
Επεξεργασία στοιχείων bankingnews
Οι δύο τράπεζες εδώ και χρόνια και ειδικά η Deutsche bank λόγω παραγώγων και άλλων ζημιών αποτελούσα τον αδύναμο κρίκο του γερμανικού τραπεζικού συστήματος.
Με 140,7 χιλιάδες εργαζομένους εφόσον προχωρήσει το deal της Deutsche bank με την Commerzbank θα υποχρεωθεί τα σχήμα σε μείωση 30-35 χιλιάδων εργαζομένων.
Η Γερμανία δεν έχει υψηλό βαθμό συγκέντρωσης τραπεζών γιατί οι 4 μεγαλύτερες ελέγχουν το 57% των μεριδίων αγοράς όταν στην Ελλάδα οι 4 μεγαλύτερες τράπεζες ελέγχουν το 95% της αγοράς.
Η συγχώνευση δύο τραπεζών που αυξάνουν τον συστημικό κίνδυνο χρήζει προσοχής.
Οι δύο τράπεζες μαζί θα έχουν ενεργητικό 1,84 τρισεκ. ευρώ έναντι 4 τρισεκ. που είναι περίπου το ΑΕΠ της Γερμανίας δηλαδή η νέα τράπεζα θα αντιστοιχεί στο 46% του γερμανικού ΑΕΠ.
Αυτό αποτελεί μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα για όσους έχουν εξετάσει ή σχεδιάσει deals μεταξύ τραπεζών (βλέπε Paulson σε Πειραιώς και Alpha bank κ.α.).
Να θυμίσουμε ότι η DGComp η Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ έχει απορρίψει – με σαφή τρόπο – σχέδια συγχώνευσης μεταξύ των ελληνικών τραπεζών.
Γιατί;
Α)Γιατί συγχωνευόμενες δύο ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια για να εξυγιανθούν από ότι εάν παραμείνουν αυτόνομες.
Β)Γιατί με 83 δισεκ. προβληματικά δάνεια ή 47% του συνόλου των δανείων υποχρεωτικά προηγείται η εξυγίανση.
H Commerzbank έχει NPLs 0,90% από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη σε αντίθεση με τις ελληνικές τράπεζες που έχουν NPEs 47% έως 53% το μέγιστο.
Γ)Εάν συγχωνευθούν δύο ελληνικές τράπεζες π.χ. θα έχουν συνολική περιουσία 120 δισεκ. που θα αντιστοιχεί στο 65% του ΑΕΠ ο κίνδυνος συστημικής ευστάθειας αυξάνεται κατακόρυφα.
Δ)Υπάρχει και ένα άλλο ζήτημα ο βαθμός συγκέντρωσης.
Στην Ελλάδα οι 4 μεγαλύτερες τράπεζες ελέγχουν το 95% των μεριδίων αγοράς σε καταθέσεις και δάνεια είναι ο μεγαλύτερος βαθμός συγχώνευσης διεθνώς.
Στην Γερμανία να σημειωθεί υπάρχουν 1600 τράπεζες.
Υπάρχουν και άλλοι ανασταλτικοί λόγοι
Οι ελληνικές τράπεζες συρρικνώνονται και θα συνεχίσουν να συρρικνώνονται έως ότου υποχωρήσουν έως τα 20 δισεκ. ή 10% του συνόλου των δανείων τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα NPEs.
Οι ελληνικές τράπεζες από ενεργητικό 437,8 δισ. το 2008 υποχώρησαν στα 240 δισ το 2018 και ο πάτος είναι στα 220-210 δισ
Δηλαδή στα επόμενα 2-3 χρόνια οι τράπεζες θα χάσουν ακόμη 20-30 δισεκ. ευρώ σε ενεργητικό και τότε το 2020 θα είναι ακριβώς οι μισές τράπεζες από ότι ήταν πριν 10 χρόνια.
Πλέον οι τράπεζες διαθέτουν περιουσία – ενεργητικό
Alpha bank 60 δισεκ.
Εθνική τράπεζα 63 δισεκ.
Eurobank 57,8 δισεκ.
Πειραιώς 59 δισεκ. ευρώ
Σύνολο 240 δισεκ. ευρώ όταν το 2007-2008 είχε φθάσει το ενεργητικό των τραπεζών στα 437,8 δισεκ. ευρώ.
Πρόκειται για μια συρρίκνωση 195 δισεκ. δηλαδή χάθηκαν 2 μεγάλες συστημικές τράπεζες σε διάστημα 10 ετών.
Επίσης και με όρους ενήμερων και όχι προβληματικών assets που δεν προσθέτουν τόσο σημαντικά στην κερδοφορία οι τράπεζες έχουν μόλις 100 δισεκ. υγιή δάνεια από τα οποία ποντάρουν να επιβιώσουν και να πετύχουν κέρδη.
Λόγω αυτής της ξεκάθαρα αρνητικής εικόνας, όπου οι τράπεζες συρρικνώνονται και θα συνεχίσουν να συρρικνώνονται μέχρι να επιλύσουν το πρόβλημα των NPEs…ορισμένοι κύκλοι εξετάζουν σενάρια συγχώνευσης ελληνικών τραπεζών.
Τα σχέδια συγχωνεύσεων στις ελληνικές τράπεζες είναι επικίνδυνοι πειραματισμοί για 10 λόγους.... όχι μηδενικού αθροίσματος αλλά επικίνδυνων ζημιών.
1)Η παρελθούσα μακρά πλέον εμπειρία απέδειξε ότι συγχωνεύοντας τις συρρικνούμενες ελληνικές τράπεζες δεν θα λειτουργήσει αθροιστικά το αποτέλεσμα.
Το 1+1 δεν κάνει σε καμία περίπτωση δύο αλλά 1,5 οπότε μέχρι να ολοκληρωθεί μια συγχώνευση θα έχει χαθεί το 50% της περιουσίας του σχήματος που θα δημιουργηθεί.
2)Μπορεί οι ελληνικές τράπεζες να έχουν γίνει πολύ μικρότερες οπότε δεν αποτελούν τόσο σοβαρό κίνδυνο συστημικής ευστάθειας, ωστόσο οι 4 τράπεζες ελέγχουν το 95% της τραπεζικής αγοράς δανείων και καταθέσεων.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού DGCom δεν θα εγκρίνει περαιτέρω συγκέντρωση στον κλάδο.
3)ΕΚΤ και SSM έχουν εγκρίνει ότι στην Ελλάδα μετά από ένα ιστορικό σοκ συγκέντρωσης θα πρέπει να υπάρχουν 4 συστημικές τράπεζες και κάποιες μικρότερες.
Η αλλαγή αυτού του συσχετισμού δεν θα μεταβάλλει τα δεδομένα στον κλάδο.
4)Οι τράπεζες στην Ελλάδα πέραν από την συρρίκνωση καλούνται να αντιμετωπίσουν και μια πιο σοβαρή πρόκληση την κόπωση των προ προβλέψεων εσόδων τους.
5)Μια συγχώνευση δύο τραπεζών στην Ελλάδα δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί με μετρητά αλλά με σχέση ανταλλαγής μετοχών… μετοχών που έχουν ευτελή αξία.
6)Το παρελθόν απέδειξε ότι μια τράπεζα για να εξυγιανθεί χρειάζεται Α κεφάλαια.
Εάν συγχωνευθεί με μια άλλη τράπεζα εάν η ανάγκη σε κεφάλαιο είναι μεγαλύτερη τότε η συγχώνευση δεν έχει νόημα.
Οι τράπεζες θα χρειαστούν 7-8 δισεκ. νέα κεφάλαια για να εξυγιανθούν.
Συγχωνευόμενες δύο τράπεζες είναι πιθανό να χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια από ότι εάν μείνουν αυτόνομες.
7)Η παρελθούσα εμπειρία απέδειξε ότι οι συγχωνεύσεις αφαιρούν αξία από τους μετόχους δεν προσθέτουν.
Είναι ενδεικτικό ότι η τρέχουσα αξία των μετοχών του ΤΧΣ στις τράπεζες είναι περίπου 1 δισεκ. και έχει επενδύσει σε κεφάλαιο και funding gap 41 δισεκ.
Το αποτέλεσμα δεν αλλάζει.
8)Τι σημαίνουν οι συγχωνεύσεις τραπεζών για τους εργαζομένους;
Π.χ. εάν από 4 τράπεζες έμεναν 2 τράπεζες στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα χρειάζονταν όχι 38 χιλιάδες αλλά 20 χιλιάδες εργαζόμενοι δηλαδή μείωση κατά 18 χιλιάδες.
Κλείσιμο τουλάχιστον 700-800 καταστημάτων και ριζικές δομικές αλλαγές
9)Όλα αυτά ακόμη και εάν υποθετικά συνέβαιναν θα βοηθούσαν την οικονομία;
Ξεκάθαρα όχι δημιουργώντας μεγαλύτερα σχήματα υποχρεωτικά θα έπρεπε να περάσει ένα μεταβατικό διάστημα για να συντονιστούν οι τράπεζες.
Με τέτοιας κλίμακας προβλήματα σε NPEs και ρευστότητα, οι συγχωνεύσεις αυξάνουν προβλήματα και όχι αξίες.
10)Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε μια μεταβατική φάση εξυγίανσης, δεν έχουν αναρρώσει.
Οι συγχωνεύσεις λοιπόν είναι παιχνίδια μηδενικού αθροίσματος.
Συμπέρασμα
Δεν φαίνεται να προκύπτει κανένας σοβαρός λόγο οφέλους για να συγχωνευθούν οι ελληνικές τράπεζες μεταξύ τους.
Ίσως μετά από λίγα χρόνια κάποιες συμμαχίες με ξένες τράπεζες αλλά και πάλι η ελληνική αγορά είναι πολύ μικρή δεν έχει νόημα κάποιος ξένος να επενδύσει για να έχει τόσο χαμηλή απόδοση κεφαλαίου.
www.bankingnews.gr
Η DGComp η Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ θα έδινε το πράσινο φως και το κυριότερο έχει νόημα συγχώνευση μεταξύ δύο ελληνικών τραπεζών;
Στην Γερμανία η συγχώνευση Deutsche bank με Commerzbank είναι άθροισμα προβλημάτων.
Οι δύο τράπεζες θα αντιστοιχούν στο 46% του γερμανικού ΑΕΠ καθώς το συνολικό ενεργητικό θα φθάνει στα 1,84 τρισεκ. ευρώ.
Όμως και οι δύο τράπεζες έχουν δύο βασικά προβλήματα τα οποία είναι κοινά
-Οριακά κεφάλαια 47,5 δισεκ. η Deutsche bank και 26,4 δισεκ. η Commerzbank.
Το βασικό ερώτημα που θα τεθεί είναι συγχωνευόμενες οι δύο τράπεζες θα χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια από ότι εάν παραμείνουν αυτόνομες;
-Χαμηλής απόδοσης κεφάλαια άπαξ και δύο τράπεζες με 1,84 τρισεκ. περιουσιακά στοιχεία εμφανίζουν μόλις 1,20 δισεκ. ευρώ σε κέρδη.
Οικονομικά στοιχεία Deutsche bank και Commerzbank 2018
Ποσά αναφέρονται σε ευρώ
| Τράπεζες |
Deutsche bank |
Commerzbank |
Σύνολο |
| Ενεργητικό |
1,38 τρισ |
462 δισ |
1,84 τρισ |
| RWA |
350 δισ |
180 δισ |
530 δισ |
| Κεφάλαια |
47,5 δισ |
26,4 δισ |
77,5 δισ |
| CET1 |
13,6% |
12,9% |
13,25% |
| Συνολικά κεφάλαια |
61,30 δισ |
27,8 δισ |
89 δισ |
| DTA |
5,5 δισ |
1,2 δισ |
6,7 δισ |
| NPLs |
1,2% |
0,9% |
1,05% |
| Έσοδα ΝΙΙ |
13,12 δισ |
4,74 δισ |
17,86 |
| Κέρδη |
+341 εκατ |
+865 εκατ |
1,20 δισ |
| Εργαζόμενοι |
91,7 χιλιάδες |
49 χιλιάδες |
140,7 χιλιάδες |
| Καταστήματα |
2.064 |
1.000 |
3.064 |
Οι δύο τράπεζες εδώ και χρόνια και ειδικά η Deutsche bank λόγω παραγώγων και άλλων ζημιών αποτελούσα τον αδύναμο κρίκο του γερμανικού τραπεζικού συστήματος.
Με 140,7 χιλιάδες εργαζομένους εφόσον προχωρήσει το deal της Deutsche bank με την Commerzbank θα υποχρεωθεί τα σχήμα σε μείωση 30-35 χιλιάδων εργαζομένων.
Η Γερμανία δεν έχει υψηλό βαθμό συγκέντρωσης τραπεζών γιατί οι 4 μεγαλύτερες ελέγχουν το 57% των μεριδίων αγοράς όταν στην Ελλάδα οι 4 μεγαλύτερες τράπεζες ελέγχουν το 95% της αγοράς.
Η συγχώνευση δύο τραπεζών που αυξάνουν τον συστημικό κίνδυνο χρήζει προσοχής.
Οι δύο τράπεζες μαζί θα έχουν ενεργητικό 1,84 τρισεκ. ευρώ έναντι 4 τρισεκ. που είναι περίπου το ΑΕΠ της Γερμανίας δηλαδή η νέα τράπεζα θα αντιστοιχεί στο 46% του γερμανικού ΑΕΠ.
Αυτό αποτελεί μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα για όσους έχουν εξετάσει ή σχεδιάσει deals μεταξύ τραπεζών (βλέπε Paulson σε Πειραιώς και Alpha bank κ.α.).
Να θυμίσουμε ότι η DGComp η Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ έχει απορρίψει – με σαφή τρόπο – σχέδια συγχώνευσης μεταξύ των ελληνικών τραπεζών.
Γιατί;
Α)Γιατί συγχωνευόμενες δύο ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια για να εξυγιανθούν από ότι εάν παραμείνουν αυτόνομες.
Β)Γιατί με 83 δισεκ. προβληματικά δάνεια ή 47% του συνόλου των δανείων υποχρεωτικά προηγείται η εξυγίανση.
H Commerzbank έχει NPLs 0,90% από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη σε αντίθεση με τις ελληνικές τράπεζες που έχουν NPEs 47% έως 53% το μέγιστο.
Γ)Εάν συγχωνευθούν δύο ελληνικές τράπεζες π.χ. θα έχουν συνολική περιουσία 120 δισεκ. που θα αντιστοιχεί στο 65% του ΑΕΠ ο κίνδυνος συστημικής ευστάθειας αυξάνεται κατακόρυφα.
Δ)Υπάρχει και ένα άλλο ζήτημα ο βαθμός συγκέντρωσης.
Στην Ελλάδα οι 4 μεγαλύτερες τράπεζες ελέγχουν το 95% των μεριδίων αγοράς σε καταθέσεις και δάνεια είναι ο μεγαλύτερος βαθμός συγχώνευσης διεθνώς.
Στην Γερμανία να σημειωθεί υπάρχουν 1600 τράπεζες.
Υπάρχουν και άλλοι ανασταλτικοί λόγοι
Οι ελληνικές τράπεζες συρρικνώνονται και θα συνεχίσουν να συρρικνώνονται έως ότου υποχωρήσουν έως τα 20 δισεκ. ή 10% του συνόλου των δανείων τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα NPEs.
Οι ελληνικές τράπεζες από ενεργητικό 437,8 δισ. το 2008 υποχώρησαν στα 240 δισ το 2018 και ο πάτος είναι στα 220-210 δισ
Δηλαδή στα επόμενα 2-3 χρόνια οι τράπεζες θα χάσουν ακόμη 20-30 δισεκ. ευρώ σε ενεργητικό και τότε το 2020 θα είναι ακριβώς οι μισές τράπεζες από ότι ήταν πριν 10 χρόνια.
Πλέον οι τράπεζες διαθέτουν περιουσία – ενεργητικό
Alpha bank 60 δισεκ.
Εθνική τράπεζα 63 δισεκ.
Eurobank 57,8 δισεκ.
Πειραιώς 59 δισεκ. ευρώ
Σύνολο 240 δισεκ. ευρώ όταν το 2007-2008 είχε φθάσει το ενεργητικό των τραπεζών στα 437,8 δισεκ. ευρώ.
Πρόκειται για μια συρρίκνωση 195 δισεκ. δηλαδή χάθηκαν 2 μεγάλες συστημικές τράπεζες σε διάστημα 10 ετών.
Επίσης και με όρους ενήμερων και όχι προβληματικών assets που δεν προσθέτουν τόσο σημαντικά στην κερδοφορία οι τράπεζες έχουν μόλις 100 δισεκ. υγιή δάνεια από τα οποία ποντάρουν να επιβιώσουν και να πετύχουν κέρδη.
Λόγω αυτής της ξεκάθαρα αρνητικής εικόνας, όπου οι τράπεζες συρρικνώνονται και θα συνεχίσουν να συρρικνώνονται μέχρι να επιλύσουν το πρόβλημα των NPEs…ορισμένοι κύκλοι εξετάζουν σενάρια συγχώνευσης ελληνικών τραπεζών.
Τα σχέδια συγχωνεύσεων στις ελληνικές τράπεζες είναι επικίνδυνοι πειραματισμοί για 10 λόγους.... όχι μηδενικού αθροίσματος αλλά επικίνδυνων ζημιών.
1)Η παρελθούσα μακρά πλέον εμπειρία απέδειξε ότι συγχωνεύοντας τις συρρικνούμενες ελληνικές τράπεζες δεν θα λειτουργήσει αθροιστικά το αποτέλεσμα.
Το 1+1 δεν κάνει σε καμία περίπτωση δύο αλλά 1,5 οπότε μέχρι να ολοκληρωθεί μια συγχώνευση θα έχει χαθεί το 50% της περιουσίας του σχήματος που θα δημιουργηθεί.
2)Μπορεί οι ελληνικές τράπεζες να έχουν γίνει πολύ μικρότερες οπότε δεν αποτελούν τόσο σοβαρό κίνδυνο συστημικής ευστάθειας, ωστόσο οι 4 τράπεζες ελέγχουν το 95% της τραπεζικής αγοράς δανείων και καταθέσεων.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού DGCom δεν θα εγκρίνει περαιτέρω συγκέντρωση στον κλάδο.
3)ΕΚΤ και SSM έχουν εγκρίνει ότι στην Ελλάδα μετά από ένα ιστορικό σοκ συγκέντρωσης θα πρέπει να υπάρχουν 4 συστημικές τράπεζες και κάποιες μικρότερες.
Η αλλαγή αυτού του συσχετισμού δεν θα μεταβάλλει τα δεδομένα στον κλάδο.
4)Οι τράπεζες στην Ελλάδα πέραν από την συρρίκνωση καλούνται να αντιμετωπίσουν και μια πιο σοβαρή πρόκληση την κόπωση των προ προβλέψεων εσόδων τους.
5)Μια συγχώνευση δύο τραπεζών στην Ελλάδα δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί με μετρητά αλλά με σχέση ανταλλαγής μετοχών… μετοχών που έχουν ευτελή αξία.
6)Το παρελθόν απέδειξε ότι μια τράπεζα για να εξυγιανθεί χρειάζεται Α κεφάλαια.
Εάν συγχωνευθεί με μια άλλη τράπεζα εάν η ανάγκη σε κεφάλαιο είναι μεγαλύτερη τότε η συγχώνευση δεν έχει νόημα.
Οι τράπεζες θα χρειαστούν 7-8 δισεκ. νέα κεφάλαια για να εξυγιανθούν.
Συγχωνευόμενες δύο τράπεζες είναι πιθανό να χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια από ότι εάν μείνουν αυτόνομες.
7)Η παρελθούσα εμπειρία απέδειξε ότι οι συγχωνεύσεις αφαιρούν αξία από τους μετόχους δεν προσθέτουν.
Είναι ενδεικτικό ότι η τρέχουσα αξία των μετοχών του ΤΧΣ στις τράπεζες είναι περίπου 1 δισεκ. και έχει επενδύσει σε κεφάλαιο και funding gap 41 δισεκ.
Το αποτέλεσμα δεν αλλάζει.
8)Τι σημαίνουν οι συγχωνεύσεις τραπεζών για τους εργαζομένους;
Π.χ. εάν από 4 τράπεζες έμεναν 2 τράπεζες στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα χρειάζονταν όχι 38 χιλιάδες αλλά 20 χιλιάδες εργαζόμενοι δηλαδή μείωση κατά 18 χιλιάδες.
Κλείσιμο τουλάχιστον 700-800 καταστημάτων και ριζικές δομικές αλλαγές
9)Όλα αυτά ακόμη και εάν υποθετικά συνέβαιναν θα βοηθούσαν την οικονομία;
Ξεκάθαρα όχι δημιουργώντας μεγαλύτερα σχήματα υποχρεωτικά θα έπρεπε να περάσει ένα μεταβατικό διάστημα για να συντονιστούν οι τράπεζες.
Με τέτοιας κλίμακας προβλήματα σε NPEs και ρευστότητα, οι συγχωνεύσεις αυξάνουν προβλήματα και όχι αξίες.
10)Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε μια μεταβατική φάση εξυγίανσης, δεν έχουν αναρρώσει.
Οι συγχωνεύσεις λοιπόν είναι παιχνίδια μηδενικού αθροίσματος.
Συμπέρασμα
Δεν φαίνεται να προκύπτει κανένας σοβαρός λόγο οφέλους για να συγχωνευθούν οι ελληνικές τράπεζες μεταξύ τους.
Ίσως μετά από λίγα χρόνια κάποιες συμμαχίες με ξένες τράπεζες αλλά και πάλι η ελληνική αγορά είναι πολύ μικρή δεν έχει νόημα κάποιος ξένος να επενδύσει για να έχει τόσο χαμηλή απόδοση κεφαλαίου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών