Ο ελληνικός τραπεζικός τομέας βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, γιατί αντιμετωπίζει μια σειρά από σημαντικά προβλήματα για το μέλλον του που απαιτούν λύσεις, στρατηγικές πρωτοβουλίες, αποφασιστικότητα και σχέδιο για να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη επιστροφή του κλάδου στην κανονικότητα και τη διατηρήσιμη κερδοφορία, τόνισε ο Νίκος Καραμούζης στην ομιλία του στο 1st Internal Audit Forum for Banking Sector, που οργανώνει το Ινστιτούτο Εσωτερικών Ελεγκτών Ελλάδος.
Ο κ. Καραμούζης υπογράμμισε το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες ελέγχονται από 22 θεσμούς συνολικά.
Πρώτο μεγάλο ζήτημα, σύμφωνα με τον Ν. Καραμούζη, με την αντιμετώπιση των προκλήσεων που μας κληροδότησε η βαθιά και παρατεταμένη ελληνική κρίση, κυρίως το μεγάλο ύψους των μη εξυπηρετούμενων χρηματοδοτικών ανοιγμάτων (NPEs), που αποτελεί και ένα σημαντικό αναπτυξιακό εμπόδιο, ένα βραχνά για την ελληνική οικονομία.
Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα, η χαμηλή κερδοφορία που είναι και ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα και οφείλεται κυρίως :
1. στο ότι σημαντικό κομμάτι του ενεργητικού των τραπεζών δεν αποφέρει έσοδα, λόγω των επισφαλειών,
2. στο περιβάλλον των πολύ χαμηλών επιτοκίων στην ευρωζώνη,
3. στο υψηλό κόστος λειτουργίας, που επίσης είναι ένα σοβαρό ζήτημα για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο,
4. στην ένταση του ανταγωνισμού από τις αγορές και μη τραπεζικούς παρόχους και την πτωτική πίεση που ασκείται στα επιτοκιακά περιθώρια,
5. στη συνεχιζόμενη απομόχλευση δανείων και στην απομείωση εργασιών,
6. στη στασιμότητα των εσόδων από προμήθειες που αντανακλούν και τη μεγάλη σειρά τραπεζικών εργασιών που πριν την κρίση είχαν μεγάλη συμβολή στα έσοδα προμηθειών (π.χ. δραστηριότητες κεφαλαιαγοράς, διαχείρισης διαθεσίμων, πληρωμών, μεταβιβάσεων στις δανειακές δραστηριότητες).
Το τρίτο μεγάλο ζήτημα, οι σημαντικές επιπτώσεις από τις θεμελιώδεις και διαταρακτικές μεταβολές που προκαλούν οι τεχνολογικές εξελίξεις στο χρηματοπιστωτικό χώρο και οι συνακόλουθες αλλαγές στις συναλλακτικές προτιμήσεις των πελατών.
Οι παραπάνω μεταβολές, οδηγούν και καθιστούν αναγκαίο το βαθύ μετασχηματισμό του επιχειρηματικού (front activities) και του λειτουργικού (back office) προτύπου, καθώς και της στρατηγικής των τραπεζών.
Εξελίξεις όπως, η ψηφιακή τεχνολογία, η τεχνητή νοημοσύνη, το BTC, το BTB, ο αυτοματισμός, η ρομποτική, το blockchain, δημιουργούν νέους κινδύνους, αλλά και σημαντικές νέες ευκαιρίες και δυνατότητες, στα έσοδα, στο κόστος και την ποιότητα και ταχύτητα των προσφερόμενων υπηρεσιών.
Αν αξιοποιηθούν έγκαιρα και με σχέδιο μπορούν δυνητικά ν’ αποτελέσουν σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για ένα τραπεζικό οργανισμό.
Το τέταρτο σημαντικό ζήτημα εντοπίζεται στις επιπτώσεις από τη διαμόρφωση ενός πιο πολύπλοκου, σύνθετου και απαιτητικού ρυθμιστικού και εποπτικού πλαισίου.
Συμπεριλαμβάνει αυστηρότερους κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας, διαχείρισης κινδύνων και ρευστότητας, σύγχρονες μεθόδους εταιρικής διακυβέρνησης, στενότερη εποπτική παρακολούθηση και μεγαλύτερη συχνότητα, εύρος και περιεχόμενο αναφορών προς τις εποπτικές αρχές.
Οι παραπάνω αλλαγές απαιτούν σημαντικές εσωτερικές, λειτουργικές και επιχειρησιακές προσαρμογές,
μεγάλες επενδύσεις και εκτεταμένη εκπαίδευση του προσωπικού σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών διαδικασιών, του εσωτερικού ελέγχου, της κανονιστικής συμμόρφωσης, της εταιρικής διακυβέρνησης, της διαχείρισης κινδύνων και των λογιστικών προτύπων.
Ταυτόχρονα, οι παραπάνω αλλαγές επιδρούν καθοριστικά και στις στρατηγικές επιλογές του κάθε χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, κυρίως στις δυνατότητες μόχλευσης στρατηγικών προτεραιοτήτων, κερδοφορίας, ανάπτυξης εργασιών, κατανομής ιδίων κεφαλαίων και απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων.
Το πέμπτο μεγάλο ζήτημα, αποτελεί η ένταση του ανταγωνισμού.
Στο εσωτερικό, κυρίως για καλούς εταιρικούς πελάτες ανάμεσα στις εγχώριες τράπεζες, αλλά και από τις κεφαλαιαγορές με την έκδοση εταιρικών ομολογιακών δανείων.
Επιπροσθέτως, αυξανόμενη είναι η ένταση του ανταγωνισμού μας από εγχώριους ή και ξένους εξειδικευμένους τρίτους παρόχους σε συγκεκριμένες δραστηριότητες, όπως π.χ. πληρωμές, μεταβιβάσεις, επενδυτική τραπεζική, διαχείριση διαθεσίμων, χρηματιστηριακές συναλλαγές
Ο σοβαρότερος, όπως κίνδυνος θα προκύψει δυνητικά μετά την άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και την ομαλοποίηση των οικονομικών συνθηκών στην Ελλάδα, όπου και εκτιμώ ότι εντείνουν την παρουσία τους στην ελληνική αγορά διεθνείς ιντερνετικές τράπεζες, χωρίς φυσική παρουσία και δίκτυο στην Ελλάδα, προσφέροντας το σύνολο σχεδόν των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών κυρίως σε ιδιώτες πελάτες ή και ακόμα ο ανταγωνισμός θα ενταθεί από τη δημιουργία και παρουσία εξειδικευμένων νέων τραπεζών στην Ελλάδα με πρόσβαση σε δίκτυα πελατείας, όπως οι εταιρίες κινητής τηλεφωνίας και δίκτυα τα λιανικής (challenger banks).
Θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι, το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα στην Ευρωζώνη σήμερα, υπό την εποπτεία του SSM και της ECB, είναι κεφαλαιακά ισχυρότερο, με πιο θωρακισμένους ισολογισμούς, αποτελεσματικότερη εποπτεία, πιο σύγχρονη εταιρική διακυβέρνηση και με περιορισμό και καλύτερη μέτρηση και διαχείριση των κινδύνων.
Είναι πιο ανθεκτικό και καλύτερα προετοιμασμένο να αντιμετωπίσει πιθανές απρόβλεπτες σημαντικές διαταραχές και αναταράξεις στις αγορές και την οικονομία.
Τα τελευταία χρόνια, οι θεσμικές, ρυθμιστικές και κανονιστικές αλλαγές στο τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης είναι θεμελιώδεις.
Να θυμίσω μερικές από τις σημαντικότερες :
• Ενιαία εποπτεία των συστημικών τραπεζών, μέσω του SSM (Single Supervisory Mechanism),
• τη δημιουργία του SRM (Single Resolution Mechanism) για τη διαχείριση μη βιώσιμων τραπεζών,
• τη δημιουργία του ESM (European Stability Mechanism) για την αντιμετώπιση κρίσεων σε κράτη μέλη της Ευρωζώνης και για την ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών, με προοπτική να μετατραπεί ο τελευταίος σε IMF της Ευρωζώνης,
• η ψήφιση του BRRD (Bank Recovery and Resolution Direction) που ανάμεσα σε άλλες σημαντικές αλλαγές, εισήγαγε και το burden sharing καταθέσεων, σε περίπτωση ανακεφαλαιοποίησης Τράπεζας στην Ευρωζώνη με επίσημους πόρους,
• την εισαγωγή των νέων λογιστικών προτύπων IFRS9 (international financial reporting standards), που άλλαξε και τον τρόπο υπολογισμού των προβλέψεων για δανειακές ή άλλες εκθέσεις κινδύνου των τραπεζών,
• the calendar provisioning, που αυστηροποιεί σημαντικά τις απαιτούμενες προβλέψεις για χρόνια μη εξυπηρετούμενα δάνεια, θεσπίζοντας μια μεταβατική περίοδο,
• τα stress test που υποβάλλονται οι σημαντικές τράπεζες της Ευρωζώνης και που διεξάγονται κάθε διετία υπό την εποπτεία και διαχείριση του SSM και με βάση τους κοινούς κανόνες που έχει διαμορφώσει η EBA (European Banking Authority),
• την καθιέρωση του αυστηρού πλαισίου ετήσιας εποπτείας SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) των τραπεζών από τον SSM που αξιολογεί συνολικά την επάρκεια και ποιότητα των κεφαλαίων, της ρευστότητας, της εταιρικής διακυβέρνησης, των μεθόδων και διαδικασιών διαχείρισης κινδύνων και τη βιωσιμότητα του επιχειρηματικού προτύπου,
• the capital requirements Directive CRD IV
• την καθιέρωση του MREL (Minimum Requirement for ownfunds and Eligible Liabilities) που προβλέπει την υποχρέωση των τραπεζών την επόμενη 4ετία, να δημιουργήσουν σημαντικά κεφαλαιακά αποθέματα, υποδεέστερης εξασφάλισης, ικανά να απορροφήσουν κατά προτεραιότητα πριν τις καταθέσεις, τις ζημίες που θα προκύψουν από την τράπεζα σε περίπτωση recapitalization and/or resolution (διαδικασία εξυγίανσης),
• οι νόμοι για την Εταιρική Διακυβέρνηση, με την εισαγωγή σε πανευρωπαϊκό επίπεδο από τον SSM του Proper and Fit test, για τα μέλη Δ.Σ. τραπεζών, με guidelines και θεσμοθετημένες διαδικασίες. Στην Ελλάδα λόγω της κρίσης και της έλλειψης εμπιστοσύνης, οι αλλαγές έγιναν ιδιαιτέρως αυστηρές και με σαφείς περιοριστικούς όρους, ιδιαίτερα όσον αφορά τη σύνθεση, τις αρμοδιότητες, τις δεξιότητες και τις απαιτούμενες εμπειρίες των μελών του Δ.Σ. των τραπεζών και των Προέδρων των επιτροπών.
• Το ευρωπαϊκό CRD IV, οι ευρωπαϊκές οδηγίες και ελληνικοί νόμοι και οι οδηγίες της Τ.Ε. που διαμορφώνουν και περιορίζουν το πλαίσιο, το ύψος και τον τρόπο διανομής μεταβλητών αμοιβών και κινήτρων σε είδος ή μετρητά.
• Επιπροσθέτως, έχουν ψηφιστεί και υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια μια σειρά από σημαντικές νομοθετικές πρωτοβουλίες, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, που καθιστούν ακόμα πιο πολύπλοκη τη λειτουργία των τραπεζών και ακόμα πιο απαιτητικό και αναγκαίο τον ρόλο των Διευθύνσεων Εσωτερικού Ελέγχου και Κανονιστικής Συμμόρφωσης. Συγκεκριμένα θα αναφερθώ σε ορισμένες νομοθετικές πρωτοβουλίες:
• Με την 4η EU AML Directive, οδηγία για ξέπλυμα μαύρου χρήματος,
• την ψήφιση του FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act),
• την ψήφιση του Automatic Exchange of information, common reporting standards για μη κατοίκους που διατηρούν τραπεζικούς λογαριασμού σε πάνω από 100 χώρες που έχουν υπογράψει τη σχετική συμφωνία,
• PSD2, η ευρωπαϊκή οδηγία για τις πληρωμές που εισάγει δραστικές αλλαγές, εντονότερο ανταγωνισμό και νέες δυνατότητες στον τομέα των διασυνοριακών και ενδοσυνοριακών τραπεζικών συναλλαγών,
• Η νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα και η δημιουργία της Ανεξάρτητης Αρχής,
• Οι πολυάριθμες δικαστικές και εισαγγελικές έρευνες, καθώς και τα αιτήματα για παροχή σημαντικού όγκου επεξεργασμένων πληροφοριών από τις δικαστικές αρχές, τις φορολογικές αρχές, την Αρχή Ξεπλύματος Μαύρου Χρήματος, την Ανεξάρτητη Αρχή Εσόδων, το ΣΔΟΕ, την Τράπεζα της Ελλάδος,
• Η νομοθεσία της κεφαλαιαγοράς για την προστασία των επενδυτών και τη χρήση εμπιστευτικών και προνομιακών πληροφοριών, χειραγώγηση, διαφάνεια στη λήψη και διαβίβαση χρηματιστηριακών εντολών, αλλά κυρίως MiFid II και MiFiR (market in financial instruments regulation),
• Η νομοθεσία για την προστασία του καταναλωτή με τις εφαρμογές της στις τραπεζικές δραστηριότητες.
• SEPA (Single European Payments Area) : διασυνοριακές πληρωμές ισοδύναμες με συναλλαγές στο εσωτερικό.
Σε αυτό το πιο πολύπλοκο και απαιτητικό πλαίσιο λειτουργίας των τραπεζών, ο ρόλος των Εσωτερικών Μονάδων Ελέγχου και Κανονιστικής Συμμόρφωσης, Διαχείρισης Κινδύνων, οι αρμόδιες αντίστοιχες επιτροπές του Δ.Σ., αλλά και η εισαγωγή των άριστων διαδικασιών και κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης και λειτουργίας, είναι αυτονόητο ότι γίνονται εξαιρετικά σημαντικές και κρίσιμες για τη μακροχρόνια σταθερότητα και ευρωστία ενός τραπεζικού οργανισμού.
Ο ρόλος του εσωτερικού ελέγχου είναι καθοριστικός,
• για τη διασφάλιση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των εργασιών,
• την αξιοπιστία και πληρότητα των οικονομικών καταστάσεων και της διοικητικής πληροφόρησης,
• για την πλήρη συμμόρφωση με το ισχύον νομικό και κανονιστικό πλαίσιο.
Οι προκλήσεις
«Να κάνω μερικές επισημάνσεις για τις προκλήσεις μπροστά μας, ιδιαίτερα όσον αφορά τη διαχείριση κινδύνων και για το αν τελικά μάθαμε από τις λανθασμένες επιλογές μας.
1. Πρώτων, η διασφάλιση της σταθερότητας και της ευρωστίας ενός τραπεζικού οργανισμού ξεκινά από την πρώτη γραμμή.
Οι ηγεσίες πρέπει να δίνουν το παράδειγμα σεβασμού και συμμόρφωσης στο κανονιστικό και ρυθμιστικό πλαίσιο και να φροντίζουν ως βασική προτεραιότητά τους τη διαμόρφωση κατάλληλης εσωτερικής συντηρητικής κουλτούρας, εκπαίδευσης, σύνεσης στη διαχείριση των κινδύνων και συμμόρφωσης στο κανονιστικό πλαίσιο, όχι ως υποχρέωση αλλά ως απαραίτητο συστατικό στοιχείο στη λήψη των αποφάσεων.
Οι Διευθύνσεις Ελέγχου και Κανονιστικής Συμμόρφωσης των τραπεζών, δεν μπορούν να υποκαταστήσουν με τη δουλειά τους, το έλλειμα συνετής συμπεριφοράς των ηγεσιών και κατάλληλης κουλτούρας διαχείρισης κινδύνων του προσωπικού.
2. Ο συνδυασμός παγώματος αμοιβών επι μακρόν, η απουσία μεσοπρόθεσμων κινήτρων και η εργασιακή “ανασφάλεια” λόγω εθελούσιας εξόδου ή αναδιαρθρώσεων, σε συνδυασμό με διαχείριση σημαντικού και πρωτοφανούς ύψους μη εξυπηρετούμενων δανείων και συρρίκνωση δραστηριοτήτων και εργασιών στην Ελλάδα, διογκώνει σημαντικά το δυνητικό ελεγκτικό πρόβλημα γιατί, ceteris paribus, κατά μέσο όρο, αποδυναμώνει το alignment of interest.
Είναι ένας επικίνδυνος συνδυασμός που σε κάποιο βαθμό τροφοδοτεί συμπεριφορές και κίνητρα σ’ όλα τα επίπεδα που δεν ενισχύουν την αυστηρότητα, τη σύνεση, τη συμμόρφωση και την προσήλωση στο έργο, τις ευθύνες και το κανονιστικό πλαίσιο.
Ο ρόλος των Διευθύνσεων Ελέγχου και Κανονιστικής Συμμόρφωσης γίνεται ακόμα πιο απαιτητικός και απαραίτητος.
3. Η οριστική πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων σε τρίτους,
η τιτλοποίηση μη εξυπηρετούμενων δανείων, όπου η Τράπεζα διατηρεί το senior tranche της τιτλοποίησης στα βιβλία της
και η ανάθεση διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων σε τρίτους, δημιουργεί νέες σημαντικές προκλήσεις και πολυπλοκότητες για τις Διευθύνσεις Ελέγχου, Διαχείρισης Κινδύνων και Κανονιστικής Συμμόρφωσης.
Αυτό ισχύει,
τόσο για τους όρους και τη διαδικασία οριστικής πώλησης χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων,
όσο και για τους όρους, διαδικασίες και κανόνες παρακολούθησης χαρτοφυλακίων, που
είτε η διαχείρισή τους ανατίθεται σε εξειδικευμένες εταιρείες, αλλά οι απαιτήσεις παραμένουν στον ισολογισμό της τράπεζας,
είτε οι απαιτήσεις δεν εμφανίζονται στον ισολογισμό της τράπεζας, αλλά η τράπεζα διατηρεί στο ενεργητικό της το senior bond της τιτλοποίησης μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Και στις τρεις περιπτώσεις, η μεταβατική περίοδος μεταφοράς διαχείρισης χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων, εκτός τραπέζης, δημιουργεί από μόνη της σημαντικές προκλήσεις και δυσκολίες.
Οι παραπάνω αλλαγές καθιστούν αναγκαίο τον επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων των ως άνω Διευθύνσεων, αλλά και την οργανωτική τους αναδιάρθρωση σε συνδυασμό με την κατάλληλη στελέχωση των μονάδων.
4. Η τεχνολογική επανάσταση, κυρίως η ψηφιακή πρόκληση, μετασχηματίζει ριζικά τις τραπεζικές εργασίες και λειτουργίες και η προσαρμογή στα νέα δεδομένα της αγοράς,
Απαιτεί :
• σημαντικές επενδύσεις σε τεχνολογία, ανθρώπινο δυναμικό, υποδομές, διαδικασίες,
• μεγάλο και διαταρακτικό μετασχηματισμό του ισχύοντος επιχειρηματικού και λειτουργικού προτύπου των τραπεζών,
• θέσπιση νέων διαδικασιών που αντανακλούν τις νέες λειτουργίες και τον “εξωσυμβατικό” τρόπο συναλλαγών των πελατών εξ αποστάσεως,
• σημαντική μετεκπαίδευση και περαιτέρω ανάπτυξη των δεξιοτήτων του προσωπικού
• και οργανωτική και διοικητική αναδιάταξη του ανθρώπινου δυναμικού,
ως ελάχιστες προϋποθέσεις για την αποτελεσματικότερη λειτουργία της τράπεζας στο νέο περιβάλλον.
Οι παραπάνω, όμως, ριζοσπαστικές αλλαγές, απαιτούν και αλλαγές στα συστήματα
και τις υποδομές υποστήριξης τραπεζικών εργασιών και των Διευθύνσεων Ελέγχου, Διαχείρισης Κινδύνων και Κανονιστικής Συμμόρφωσης, που και αυτά επηρεάζονται καθοριστικά από τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Οι αλλαγές εντοπίζονται κυρίως στο οργανωτικό, λειτουργικό και επιχειρησιακό πρότυπο των Διευθύνσεων Ελέγχου, Διαχείρισης Κινδύνων και Κανονιστικής Συμμόρφωσης, καθώς και στο επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων του στελεχιακού δυναμικού τους.
Δεν είναι μόνο το θέμα του Cyber Risk που κάποιοι επικεντρώνονται σαν το νέο καινούργιο σημαντικό κίνδυνο που φέρνει η τεχνολογική επανάσταση και προφανώς που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Οι αλλαγές επιδρούν σ’ όλο φάσμα των εργασιών front and back των τραπεζών που αλλάζουν, μεταβάλουν τις διαδικασίες και λειτουργίες των τραπεζών, δημιουργούν νέα δεδομένα και προκλήσεις και για τις Διευθύνσεις Ελέγχου, Διαχείρισης Κινδύνων και Κανονιστικής Συμμόρφωσης, αλλά και για τις Επιτροπές Ελέγχου και Διαχείρισης Κινδύνων του Board.
Είμαστε συνολικά μπροστά σε μια νέα εποχή και αποσπασματική θεώρηση και προετοιμασία που μόνο προβλήματα μπορεί να δημιουργήσει.
Τα λάθη του παρελθόντος
5. Τέλος, κλείνοντας θέλω να αναφερθώ λίγο στα λάθη του παρελθόντος που κατά τη κρίση μου δεν πρέπει να επαναληφθούν, γιατί αν αγνοείς την ιστορία, θα σε τιμωρήσει.
1. Η ανάγκη για σύγχρονη, αποτελεσματική και διάφανη Εταιρική Διακυβέρνηση,
που διασφαλίζει την εύρυθμη και συνετή λειτουργία της τραπέζης,
περιορίζει τους κινδύνους και τις συγκρούσεις συμφερόντων,
ενισχύει τους μηχανισμούς ελέγχου και κυρίως την ανεξαρτησία των μονάδων Ελέγχου, Κανονιστικής Συμμόρφωσης και Διαχείρισης Κινδύνων,
δεν προέκυψε από δικές μας ενέργειες, ή των μετόχων μας, αλλά επιβλήθηκε από τους πιστωτές και τον SSΜ, ενίοτε με τιμωριτική διάθεση και ακρότητες στη νομοθεσία.
Αλλά πρέπει να παραδεχθούμε ότι αλλαγές ήταν απαραίτητες και το σύστημα σήμερα, παρά τις ατέλειες, είναι σαφώς βελτιωμένο.
2. Η αλόγιστη και ταχύτατη ανάπτυξη και επέκταση εργασιών (π.χ. η εμπειρία των ελληνικών τραπεζών εκτός Ελλάδος), εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους όταν δεν συνοδεύεται από την παράλληλη αναγκαία ενίσχυση, ποιοτική και ποσοτική, των μονάδων στήριξης εργασιών (backoffice), Διαχείρισης Κινδύνων, Ελέγχου και Κανονιστικής Συμμόρφωσης και την εισαγωγή σύγχρονων και αποτελεσματικών διαδικασιών και λειτουργιών.
Η εμπειρία μας στην Ανατολική Ευρώπη έδειξε ότι για να έχει ομάδα πρωταθλήτρια διαχρονικά, χρειάζεται και ισχυρή επίθεση αλλά πρωτίστως ικανή και αποτελεσματική και συνετή άμυνα.
3. Τα δάνεια σε συνάλλαγμα κυρίως σε ιδιώτες και σε μικρούς επιχειρηματίες / επαγγελματίες, μετατράπηκαν σε εφιάλτη των τραπεζών που τα έδωσαν, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά, ότι όταν η ανάπτυξη εργασιών γίνεται χωρίς φρένο, κανόνες και αναλύσεις κινδύνων, μπορεί να αποβούν καταστροφικές και ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου δραστηριότητες για έναν τραπεζικό οργανισμό.
4. Η επιδίωξη επίτευξης των μηνιαίων, τριμηνιαίων και ετήσιων ποσοτικών στόχων με ατομικά κίνητρα απόδοσης και η πίεση στο προσωπικό να τους πετύχουν “at any cost” σε περιβάλλον χαλαρότητας όσον αφορά τα πιστωτικά κριτήρια και την τιμολόγηση των κινδύνων και σε καθεστώς υποβαθμισμένης παρουσίας και ρόλου των μονάδων Διαχείρισης Κινδύνων, Ελέγχου και Κανονιστικής Συμμόρφωσης, αποδείχθηκε στην πράξη πρακτική υψηλού κινδύνου, με οδυνηρά αποτελέσματα
Δεν χρειαζόμαστε μια κουλτούρα προσωπικού «πωλήσεων», αλλά εξυπηρέτησης και σεβασμού των αναγκών του πελάτη, διαμόρφωση μακροχρόνιων σχέσεων εμπιστοσύνης.
5. Η πώληση προϊόντων μέσω τρίτων δικτύων με οικονομικά κίνητρα αποδείχθηκε διαδικασία υψηλού κινδύνου και προβληματική, γιατί απέφερε συστηματική 4-5 φορές μεγαλύτερες επισφάλειες σε σύγκριση με τις πωλήσεις μέσω των δικτύων των τραπεζών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών