Μεγάλο πρόβλημα η αδυναμία της κερδοφορίας των τραπεζών
Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια εκπέμπουν όλο και ισχυρότερο πορτοκαλί για τις τράπεζες της γηραιάς ηπείρου.
Παρ' όλα αυτά οιι αρχές όπως αναφέρουν και διεθνή άρθρα εκπέμπουν θετικά μηνύματα για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών - παρά την χαμηλή απόδοση της κερδοφορίας που κινείται πια σε επίπεδα μη βιωσιμότητας.
Συγκρίνοντας τις κρίσεις από τις οποίες έχουν διέλθει οι τράπεζες εμφανίζονται στην παρούσα φάση κάποιοι παραλληλισμοί με τους προηγούμενους κύκλους όπου έχουν αρχίσει να δημιουργούν ανησυχία. Οι πολιτικοί δηλώνουν ότι έχουν πάρει το μάθημά τους και ότι οι νέοι κανόνες διασφαλίζουν πως η προηγούμενη κρίση δεν μπορεί να επαναληφθεί. Παρ' όλα αυτά υφίσταται συναγερμός στις χρηματιστηριακές αγορές οι οποίες στέλνουν ένα ισχυρό μήνυμα για την κακή υγεία των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Τα τελευταία 30 χρόνια η μέση τιμή των τραπεζικών μετοχών έχει ελάχιστα αυξηθεί ενώ δεν ανέκαμψαν ποτέ οι μετοχές των τραπεζών από τις επιπτώσεις της μεγάλης κρίσης του 2008-2009.
Σε πλήρη αντίθεση βρίσκονται οι ευρωπαϊκές με τις αμερικανικές τράπεζες, των οποίων οι αξίες σχεδόν τριπλασιάστηκαν μετά τα χαμηλά επίπεδα της κρίσης. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί, οι κεντρικοί τραπεζίτες και οι ρυθμιστές λένε συνέχεια «καλά νέα». Τα διάφορα βασικά μέτρα για την κεφαλαιακή επάρκεια έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από την εποχή της κρίσης αντανακλώντας την παραγωγή παγκόσμιων κανονισμών οι οποίοι εκπονήθηκαν από την "Βασιλεία" για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ από την κρίση.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) συντάσσουν εκθέσεις σχετικά με τον τραπεζικό τομέα. Αυτές υπογραμμίζουν με σαφήνεια το βασικό πρόβλημα: Οι τράπεζες της Ευρώπης δεν είναι επαρκώς κερδοφόρες. Η απόδοση των ιδίων κεφαλαίων ανέρχεται 7% - κατά μέσο όρο - την οποία η ΕΚΤ αναμένει τώρα να μειωθεί το 2020 και το 2021 στο 5% για τις μεγάλες τράπεζες που εποπτεύει. Αλλά το κόστος του κεφαλαίου τους είναι στο εύρος 8%-10% - κάτι το οποίο δημιουργεί ένα μη βιώσιμο χάσμα μακροπρόθεσμα.
Κατά την κρίση, διαπιστώθηκε ότι οι τράπεζες είπαν φειδωλά την αλήθεια για τη συσσώρευση των ζημιών από δάνεια. Ετσι η λύση που προτείνεται τώρα είναι η αλλαγή στα λογιστικά πρότυπα για να αναφέρουν γρήγορα τις "αναμενόμενες" ζημίες από δάνεια, αντί να περιμένουν χρόνια για να αναφέρουν τι πράγματι διαγράφηκε.
Το νέο λογιστικό πρότυπο (ΔΠΧΑ 9) τίθεται σε ισχύ έτσι ώστε να υπάρχει μόνον ο φόβος της πραγματικότητας δηλαδή η άμεση αναφορά ενδεχόμεων απωλειώνεάν σημειωθεί σημαντική επιδείνωση της οικονομίας. Πρόσφατα, η EBA ανέφερε τους κινδύνους και τα τρωτά σημεία και διαπίστωσε ότι ένα αυξανόμενο μερίδιο των τραπεζών αναμένει μια «επιδείνωση της ποιότητας του ενεργητικού» κάτι που σημαίνει αυξημένες απώλειες από τα δάνεια. Ο κορυφαίος οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας - Moody's - μόλις υποβάθμισε τις τράπεζες της ΕΕ για αυτόν ακριβώς τον λόγο. Εάν οι απομειώσεις δανείων πιέσουν μια τράπεζα σε ζημία, τότε η τράπεζα θα βρεθεί κάτω από την πίεση να ανταπεξέλθει. Αλλά από που θα προέλθουν αυτά τα κεφάλαια.
Πολύ κερδοφόρες τράπεζες θα μπορούσαν γρήγορα να δημιουργήσουν το απαιτούμενο κεφάλαιο διατηρώντας μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους αντί να το καταβάλουν ως μερίσμα. Ωστόσο, η πρόβλεψη της ΕΚΤ για χαμηλή και φθίνουσα κερδοφορία δείχνει ότι δεν θα είναι δυνατό να υπάρξουν υψηλά κέρδη στην ΕΕ.
Πιθανά τα resolution των τραπεζών
Η ΕΕ έχει θεσπίσει την οδηγία BRRD (Bank Recovery and Resolution) για να διευκολύνει τις «αποτυχημένες» τράπεζες να μπορούν να εξυγιαίνονται δηλαδή να ανακεφαλαιοποιούνται από άλλον εκτός του κράτους ή να πουληθούν σε μια ισχυρή τράπεζα ή να ρευστοποιούνται σε περίπτωση που όλα τα άλλα αποτύχουν και όλα αυτά πρέπει να μπορούν να γίνουν σε ένα Σαββατοκύριακο. Σε μια κρίση, η συγκεκριμένη οδηγία θα λειτουργήσει όπως σχεδιάστηκε αν και οι ρυθμιστές δεν το πιστεύουν αυτό. Το Ευρωπαίκό Κοινοβούλιο πρόσφατα δημοσίευσε μια έκθεση στην οποία αναφέρει πως πολύ λίγες ευρωπαϊκές τράπεζες θα μπορούσαν να περιγραφούν ως ότι είναι δυνατόν να εξυγιανθούν εάν θα πρέπει να ανταποκριθούν στα σχέδια προτύπων των ρυθμιστών
Η Βασιλεία ΙΙΙ που πρόκειται σύντομα να γίνει ευρωπαϊκό νόμος όπως εκτιμάται από την EBA θα απαιτήσει περίπου 10% περισσότερα κεφάλαια στις τράπεζες. Στη συνέχεια θα είναι εξαιρετικά ασφαλείς, αλλά το ίδιο ερώτημα τίθεται και πάλι: από πού θα προέλθει αυτό το κεφάλαιο; Οι μέτοχοι θα είναι πρόθυμοι;
H EBA υπολογίζει ότι μόνον το 25% των μετοχών των ευρωπαϊκών τραπεζών τιμολογείται πάνω από την ονομαστική του αξία. Ετσι μια μεγάλη έκδοση μετοχών θα αποψιλώσει την αξία των υπαρχόντων μετόχων. Η ΕΒΑ υποστηρίζει πως η μείωση των δαπανών είναι ο βασικός δρόμος για την αύξηση της κερδοφορίας.
www.bankingnews.gr
Παρ' όλα αυτά οιι αρχές όπως αναφέρουν και διεθνή άρθρα εκπέμπουν θετικά μηνύματα για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών - παρά την χαμηλή απόδοση της κερδοφορίας που κινείται πια σε επίπεδα μη βιωσιμότητας.
Συγκρίνοντας τις κρίσεις από τις οποίες έχουν διέλθει οι τράπεζες εμφανίζονται στην παρούσα φάση κάποιοι παραλληλισμοί με τους προηγούμενους κύκλους όπου έχουν αρχίσει να δημιουργούν ανησυχία. Οι πολιτικοί δηλώνουν ότι έχουν πάρει το μάθημά τους και ότι οι νέοι κανόνες διασφαλίζουν πως η προηγούμενη κρίση δεν μπορεί να επαναληφθεί. Παρ' όλα αυτά υφίσταται συναγερμός στις χρηματιστηριακές αγορές οι οποίες στέλνουν ένα ισχυρό μήνυμα για την κακή υγεία των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Τα τελευταία 30 χρόνια η μέση τιμή των τραπεζικών μετοχών έχει ελάχιστα αυξηθεί ενώ δεν ανέκαμψαν ποτέ οι μετοχές των τραπεζών από τις επιπτώσεις της μεγάλης κρίσης του 2008-2009.
Σε πλήρη αντίθεση βρίσκονται οι ευρωπαϊκές με τις αμερικανικές τράπεζες, των οποίων οι αξίες σχεδόν τριπλασιάστηκαν μετά τα χαμηλά επίπεδα της κρίσης. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί, οι κεντρικοί τραπεζίτες και οι ρυθμιστές λένε συνέχεια «καλά νέα». Τα διάφορα βασικά μέτρα για την κεφαλαιακή επάρκεια έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από την εποχή της κρίσης αντανακλώντας την παραγωγή παγκόσμιων κανονισμών οι οποίοι εκπονήθηκαν από την "Βασιλεία" για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ από την κρίση.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) συντάσσουν εκθέσεις σχετικά με τον τραπεζικό τομέα. Αυτές υπογραμμίζουν με σαφήνεια το βασικό πρόβλημα: Οι τράπεζες της Ευρώπης δεν είναι επαρκώς κερδοφόρες. Η απόδοση των ιδίων κεφαλαίων ανέρχεται 7% - κατά μέσο όρο - την οποία η ΕΚΤ αναμένει τώρα να μειωθεί το 2020 και το 2021 στο 5% για τις μεγάλες τράπεζες που εποπτεύει. Αλλά το κόστος του κεφαλαίου τους είναι στο εύρος 8%-10% - κάτι το οποίο δημιουργεί ένα μη βιώσιμο χάσμα μακροπρόθεσμα.
Κατά την κρίση, διαπιστώθηκε ότι οι τράπεζες είπαν φειδωλά την αλήθεια για τη συσσώρευση των ζημιών από δάνεια. Ετσι η λύση που προτείνεται τώρα είναι η αλλαγή στα λογιστικά πρότυπα για να αναφέρουν γρήγορα τις "αναμενόμενες" ζημίες από δάνεια, αντί να περιμένουν χρόνια για να αναφέρουν τι πράγματι διαγράφηκε.
Το νέο λογιστικό πρότυπο (ΔΠΧΑ 9) τίθεται σε ισχύ έτσι ώστε να υπάρχει μόνον ο φόβος της πραγματικότητας δηλαδή η άμεση αναφορά ενδεχόμεων απωλειώνεάν σημειωθεί σημαντική επιδείνωση της οικονομίας. Πρόσφατα, η EBA ανέφερε τους κινδύνους και τα τρωτά σημεία και διαπίστωσε ότι ένα αυξανόμενο μερίδιο των τραπεζών αναμένει μια «επιδείνωση της ποιότητας του ενεργητικού» κάτι που σημαίνει αυξημένες απώλειες από τα δάνεια. Ο κορυφαίος οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας - Moody's - μόλις υποβάθμισε τις τράπεζες της ΕΕ για αυτόν ακριβώς τον λόγο. Εάν οι απομειώσεις δανείων πιέσουν μια τράπεζα σε ζημία, τότε η τράπεζα θα βρεθεί κάτω από την πίεση να ανταπεξέλθει. Αλλά από που θα προέλθουν αυτά τα κεφάλαια.
Πολύ κερδοφόρες τράπεζες θα μπορούσαν γρήγορα να δημιουργήσουν το απαιτούμενο κεφάλαιο διατηρώντας μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους αντί να το καταβάλουν ως μερίσμα. Ωστόσο, η πρόβλεψη της ΕΚΤ για χαμηλή και φθίνουσα κερδοφορία δείχνει ότι δεν θα είναι δυνατό να υπάρξουν υψηλά κέρδη στην ΕΕ.
Πιθανά τα resolution των τραπεζών
Η ΕΕ έχει θεσπίσει την οδηγία BRRD (Bank Recovery and Resolution) για να διευκολύνει τις «αποτυχημένες» τράπεζες να μπορούν να εξυγιαίνονται δηλαδή να ανακεφαλαιοποιούνται από άλλον εκτός του κράτους ή να πουληθούν σε μια ισχυρή τράπεζα ή να ρευστοποιούνται σε περίπτωση που όλα τα άλλα αποτύχουν και όλα αυτά πρέπει να μπορούν να γίνουν σε ένα Σαββατοκύριακο. Σε μια κρίση, η συγκεκριμένη οδηγία θα λειτουργήσει όπως σχεδιάστηκε αν και οι ρυθμιστές δεν το πιστεύουν αυτό. Το Ευρωπαίκό Κοινοβούλιο πρόσφατα δημοσίευσε μια έκθεση στην οποία αναφέρει πως πολύ λίγες ευρωπαϊκές τράπεζες θα μπορούσαν να περιγραφούν ως ότι είναι δυνατόν να εξυγιανθούν εάν θα πρέπει να ανταποκριθούν στα σχέδια προτύπων των ρυθμιστών
Η Βασιλεία ΙΙΙ που πρόκειται σύντομα να γίνει ευρωπαϊκό νόμος όπως εκτιμάται από την EBA θα απαιτήσει περίπου 10% περισσότερα κεφάλαια στις τράπεζες. Στη συνέχεια θα είναι εξαιρετικά ασφαλείς, αλλά το ίδιο ερώτημα τίθεται και πάλι: από πού θα προέλθει αυτό το κεφάλαιο; Οι μέτοχοι θα είναι πρόθυμοι;
H EBA υπολογίζει ότι μόνον το 25% των μετοχών των ευρωπαϊκών τραπεζών τιμολογείται πάνω από την ονομαστική του αξία. Ετσι μια μεγάλη έκδοση μετοχών θα αποψιλώσει την αξία των υπαρχόντων μετόχων. Η ΕΒΑ υποστηρίζει πως η μείωση των δαπανών είναι ο βασικός δρόμος για την αύξηση της κερδοφορίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών