Ευελιξία στις τράπεζες για αναδιαρθρώσεις, ταξινόμηση δανείων και χρηματοδοτικά ανοίγματα - Ασφυκτικό πλαίσιο διαφάνειας και ελέγχου των οικονομικών στοιχείων και στις τράπεζες και τις εισηγμένες και τις ελεγκτικές εταιρίες
Σε απόλυτο συντονισμό οι Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές των Τραπεζών, των Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς και των Ορκωτών Ελεγκτών παρεμβαίνουν δίνοντας κατευθυντήριες οδηγίες προκειμένου να εξασφαλιστεί η διαφανής πληροφόρηση και οι λογιστικοί χειρισμοί για τις επιπτώσεις του κορωνοϊού.
Ειδικότερα η ΕΒΑ αναφέρει πως υποστηρίζει τα μέτρα που έλαβαν και πρότειναν οι εθνικές κυβερνήσεις και τα όργανα της ΕΕ προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές συστημικές οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 υπό τη μορφή γενικών μορατόριουμ πληρωμών, με διακοπές πληρωμής που απορρέουν από δημόσιες παρεμβάσεις ή από απαλλαγή πληρωμών σε ολόκληρους κλάδους από πρωτοβουλίες των ίδιων των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Από την άποψη αυτή, η ΕΒΑ διαπιστώνει την ανάγκη να αποσαφηνιστούν ορισμένες πτυχές σχετικά με τη λειτουργία του πρέπει να καταστούν ξεκάθαρα και με σαφήνεια ζητήματα όπως η ταξινόμηση των κόκκινων δανείων, ο προσδιορισμός των επιπτώσεων και η λογιστική αντιμετώπιση.
Συγκεκριμένα θεωρεί ότι ναι μεν εκ πρώτης όψεως τα μέτρα που λαμβάνονται δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι σε χρεοκοπία ωστόσο η τράπεζα δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση να αξιολογεί τα χρηματοδοτικά ανοίγματα και την πιθανή αδυναμία πληρωμής υποχρεώσεων.
Η ΕΒΑ αναφέρει ότι ναι μεν δεν ισχύουν σε αυτή τη φάση οι 90 ημέρες που καθιστούν υπερήμερο ένα δάνειο αλλά επιφυλάσσεται ότι θα εκδώσει συγκεκριμένες οδηγίες σύντομα.
Η επαναδιαπραγμάτευση των δανείων θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένα κριτήρια όπως για παράδειγμα η καθαρή παρούσα αξία του cash flow των δανείων παραμένει η ίδια μετά την αναδιάρθρωση και δεν πρέπει να θεωρηθεί ως διαδικασία distress restructuring αλλά ως κατάλληλο μέτρο για δανειολήπτες που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους λόγω κορωνοϊού.
Η ΕΒΑ σε συνεργασία με την ESMA και σε ότι αφορά στη σημασία της εφαρμογής του IFRS 9 για την αξιολόγηση του ρίσκου αναφέρει ότι θα πρέπει να λαμβάνονται υπό όψιν οι σημαντικές αλλαγές στην αναμενόμενη διάρκεια των υποχρεώσεων.
Επισημαίνουν ότι οι παρεμβάσεις που γίνονται από τις κυβερνήσεις δεν θα πρέπει να λαμβάνονται ως πρακτικές αύξησης του ρίσκου.
Σε κάθε περίπτωση η ΕΒΑ και η ESMA θεωρούν ότι στις οικονομικές καταστάσεις των τραπεζών θα πρέπει να ληφθούν υπό όψιν και να απεικονίζονται ο περιορισμός του κινδύνου από τις εξασφαλίσεις που παρέχουν οι κυβερνήσεις ενώ τους δίνει τη δυνατότητα εφαρμογής μεταβατικών διατάξεων του ΔΠΧΑ 9 σε συνδυασμό το ΔΛΠ 8.
Εν τω μεταξύ συνολικά σε ότι αφορά στους εκδότες κινητών αξιών η ESMA επισημαίνει ότι
1. Στην παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων πρέπει να παρέχουν κάθε πρόσθετη πληροφορία ώστε οι επενδυτές να κατανοήσουν τη συνολική επίπτωση για τις επιπτώσεις του COVID-19 στην οικονομική τους θέση.
2. Θα πρέπει να αναφέρονται στα βασικά ρίσκα και αβεβαιότητες που αντιμετωπίζουν εξ αιτίας του ιού στις εκθέσεις διαχείρισης των ΔΣ.
3. Υποχρεούνται το συντομότερο δυνατό να γνωστοποιούν σημαντικές πληροφορίες για τις επιπτώσεις του COVID-19 στα θεμελιώδη τους, στις προοπτικές ή την οικονομική κατάσταση σε πλήρη εναρμόνιση με τις υποχρεώσεις διαφάνειας που περιλαμβάνει ο Κανονισμός για τη χειραγώγηση της Αγοράς
Η CEAOB από την πλευρά της επισημαίνει στους ορκωτούς αλλά και τις εταιρίες τα εξής:
1. Αποτελεί ευθύνη του ελεγκτή να λάβει επαρκή και κατάλληλα αποδεικτικά στοιχεία πριν εκδώσει τις εκθέσεις του.
Οι περιορισμοί στην πρόσβαση και στα επαγγελματικά ταξίδια, καθώς και η περιορισμένη διαθεσιμότητα του προσωπικού λόγω θεμάτων υγείας ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την ικανότητα του ελεγκτή να αποκτήσει επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια.
2. Going Concern - Οι ελεγκτές πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην εκτίμηση της εταιρείας σχετικά με την ικανότητά της να συνεχίσει ως Going Concern.
Οι ελεγκτές θα πρέπει επίσης να εξετάσουν τον αντίκτυπο της εκτίμησης τους στην αξιολόγηση της διοίκησης σχετικά με την ικανότητα των εταιριών να συνεχίσουν, ως Going Concern στην έκθεση του ελεγκτή και την επικοινωνία με τους Υπεύθυνους για τη Διακυβέρνηση.
Μπορεί επίσης να υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες μια εταιρεία ενδέχεται να χρειαστεί να εφαρμόσει λογιστικές αρχές για εκκαθάριση.
3. Μεταγενέστερα γεγονότα.
Οι ελεγκτές θα πρέπει να αξιολογήσουν εάν η γνωστοποίηση που παρέχεται από την εταιρεία σχετικά με τον ποσοτικό και ποιοτικό αντίκτυπο της επιδημίας Covid-19 στις δραστηριότητες, την οικονομική της κατάσταση και τις μελλοντικές οικονομικές της επιδόσεις είναι κατάλληλη ενόψει του ισχύοντος πλαισίου χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και αναφοράς και ενδέχεται να χρειαστεί να συμπεριλάβουν στην έκθεσή τους μια σχετική παράγραφο θέμα έμφασης ή να διαφοροποιήσουν τις εκθέσεις τους με παρατηρήσεις-εξαιρέσεις
4. Χρηματοοικονομική Αναφορά και επικοινωνία με τις διοικήσεις και επιτροπές ελέγχου - Υπενθυμίζεται στους ελεγκτές να δίνουν την δέουσα προσοχή στην εκτίμηση αν η περιγραφή της θέσης της εταιρείας, οι κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες που αντιμετωπίζει και η πιθανή μελλοντική εξέλιξή της είναι συνεπείς με τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει κατά τη διάρκεια της ελεγκτικής τους εργασίας.
Όπου ενδείκνυται, οι ελεγκτές μπορούν να αποφασίσουν να συμπεριλάβουν ένα βασικό ζήτημα ελέγχου (key audit matter) στην έκθεσή τους.
Υπενθυμίζεται επίσης στους ελεγκτές ότι τα εφαρμοστέα Πρότυπα και ο Κανονισμός Ελέγχου μπορούν να απαιτούν από αυτούς να κοινοποιούν τα θέματα αυτά σε αρμόδιες αρχές και τρίτους εκτός της εταιρείας.
Επισημαίνεται ότι η ΕΛΤΕ ήδη έχει εκδώσει οδηγία στην οποία περιλαμβάνεται η συντριπτική πλειοψηφία των ζητημάτων που παρεμβαίνει η Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή των Ορκωτών
Νίκος Καρούτζος
nkaroutzos@gmail.com
www.bankingnews.gr
Ειδικότερα η ΕΒΑ αναφέρει πως υποστηρίζει τα μέτρα που έλαβαν και πρότειναν οι εθνικές κυβερνήσεις και τα όργανα της ΕΕ προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές συστημικές οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 υπό τη μορφή γενικών μορατόριουμ πληρωμών, με διακοπές πληρωμής που απορρέουν από δημόσιες παρεμβάσεις ή από απαλλαγή πληρωμών σε ολόκληρους κλάδους από πρωτοβουλίες των ίδιων των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Από την άποψη αυτή, η ΕΒΑ διαπιστώνει την ανάγκη να αποσαφηνιστούν ορισμένες πτυχές σχετικά με τη λειτουργία του πρέπει να καταστούν ξεκάθαρα και με σαφήνεια ζητήματα όπως η ταξινόμηση των κόκκινων δανείων, ο προσδιορισμός των επιπτώσεων και η λογιστική αντιμετώπιση.
Συγκεκριμένα θεωρεί ότι ναι μεν εκ πρώτης όψεως τα μέτρα που λαμβάνονται δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι σε χρεοκοπία ωστόσο η τράπεζα δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση να αξιολογεί τα χρηματοδοτικά ανοίγματα και την πιθανή αδυναμία πληρωμής υποχρεώσεων.
Η ΕΒΑ αναφέρει ότι ναι μεν δεν ισχύουν σε αυτή τη φάση οι 90 ημέρες που καθιστούν υπερήμερο ένα δάνειο αλλά επιφυλάσσεται ότι θα εκδώσει συγκεκριμένες οδηγίες σύντομα.
Η επαναδιαπραγμάτευση των δανείων θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένα κριτήρια όπως για παράδειγμα η καθαρή παρούσα αξία του cash flow των δανείων παραμένει η ίδια μετά την αναδιάρθρωση και δεν πρέπει να θεωρηθεί ως διαδικασία distress restructuring αλλά ως κατάλληλο μέτρο για δανειολήπτες που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους λόγω κορωνοϊού.
Η ΕΒΑ σε συνεργασία με την ESMA και σε ότι αφορά στη σημασία της εφαρμογής του IFRS 9 για την αξιολόγηση του ρίσκου αναφέρει ότι θα πρέπει να λαμβάνονται υπό όψιν οι σημαντικές αλλαγές στην αναμενόμενη διάρκεια των υποχρεώσεων.
Επισημαίνουν ότι οι παρεμβάσεις που γίνονται από τις κυβερνήσεις δεν θα πρέπει να λαμβάνονται ως πρακτικές αύξησης του ρίσκου.
Σε κάθε περίπτωση η ΕΒΑ και η ESMA θεωρούν ότι στις οικονομικές καταστάσεις των τραπεζών θα πρέπει να ληφθούν υπό όψιν και να απεικονίζονται ο περιορισμός του κινδύνου από τις εξασφαλίσεις που παρέχουν οι κυβερνήσεις ενώ τους δίνει τη δυνατότητα εφαρμογής μεταβατικών διατάξεων του ΔΠΧΑ 9 σε συνδυασμό το ΔΛΠ 8.
Εν τω μεταξύ συνολικά σε ότι αφορά στους εκδότες κινητών αξιών η ESMA επισημαίνει ότι
1. Στην παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων πρέπει να παρέχουν κάθε πρόσθετη πληροφορία ώστε οι επενδυτές να κατανοήσουν τη συνολική επίπτωση για τις επιπτώσεις του COVID-19 στην οικονομική τους θέση.
2. Θα πρέπει να αναφέρονται στα βασικά ρίσκα και αβεβαιότητες που αντιμετωπίζουν εξ αιτίας του ιού στις εκθέσεις διαχείρισης των ΔΣ.
3. Υποχρεούνται το συντομότερο δυνατό να γνωστοποιούν σημαντικές πληροφορίες για τις επιπτώσεις του COVID-19 στα θεμελιώδη τους, στις προοπτικές ή την οικονομική κατάσταση σε πλήρη εναρμόνιση με τις υποχρεώσεις διαφάνειας που περιλαμβάνει ο Κανονισμός για τη χειραγώγηση της Αγοράς
Η CEAOB από την πλευρά της επισημαίνει στους ορκωτούς αλλά και τις εταιρίες τα εξής:
1. Αποτελεί ευθύνη του ελεγκτή να λάβει επαρκή και κατάλληλα αποδεικτικά στοιχεία πριν εκδώσει τις εκθέσεις του.
Οι περιορισμοί στην πρόσβαση και στα επαγγελματικά ταξίδια, καθώς και η περιορισμένη διαθεσιμότητα του προσωπικού λόγω θεμάτων υγείας ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την ικανότητα του ελεγκτή να αποκτήσει επαρκή και κατάλληλα ελεγκτικά τεκμήρια.
2. Going Concern - Οι ελεγκτές πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην εκτίμηση της εταιρείας σχετικά με την ικανότητά της να συνεχίσει ως Going Concern.
Οι ελεγκτές θα πρέπει επίσης να εξετάσουν τον αντίκτυπο της εκτίμησης τους στην αξιολόγηση της διοίκησης σχετικά με την ικανότητα των εταιριών να συνεχίσουν, ως Going Concern στην έκθεση του ελεγκτή και την επικοινωνία με τους Υπεύθυνους για τη Διακυβέρνηση.
Μπορεί επίσης να υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες μια εταιρεία ενδέχεται να χρειαστεί να εφαρμόσει λογιστικές αρχές για εκκαθάριση.
3. Μεταγενέστερα γεγονότα.
Οι ελεγκτές θα πρέπει να αξιολογήσουν εάν η γνωστοποίηση που παρέχεται από την εταιρεία σχετικά με τον ποσοτικό και ποιοτικό αντίκτυπο της επιδημίας Covid-19 στις δραστηριότητες, την οικονομική της κατάσταση και τις μελλοντικές οικονομικές της επιδόσεις είναι κατάλληλη ενόψει του ισχύοντος πλαισίου χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και αναφοράς και ενδέχεται να χρειαστεί να συμπεριλάβουν στην έκθεσή τους μια σχετική παράγραφο θέμα έμφασης ή να διαφοροποιήσουν τις εκθέσεις τους με παρατηρήσεις-εξαιρέσεις
4. Χρηματοοικονομική Αναφορά και επικοινωνία με τις διοικήσεις και επιτροπές ελέγχου - Υπενθυμίζεται στους ελεγκτές να δίνουν την δέουσα προσοχή στην εκτίμηση αν η περιγραφή της θέσης της εταιρείας, οι κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες που αντιμετωπίζει και η πιθανή μελλοντική εξέλιξή της είναι συνεπείς με τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει κατά τη διάρκεια της ελεγκτικής τους εργασίας.
Όπου ενδείκνυται, οι ελεγκτές μπορούν να αποφασίσουν να συμπεριλάβουν ένα βασικό ζήτημα ελέγχου (key audit matter) στην έκθεσή τους.
Υπενθυμίζεται επίσης στους ελεγκτές ότι τα εφαρμοστέα Πρότυπα και ο Κανονισμός Ελέγχου μπορούν να απαιτούν από αυτούς να κοινοποιούν τα θέματα αυτά σε αρμόδιες αρχές και τρίτους εκτός της εταιρείας.
Επισημαίνεται ότι η ΕΛΤΕ ήδη έχει εκδώσει οδηγία στην οποία περιλαμβάνεται η συντριπτική πλειοψηφία των ζητημάτων που παρεμβαίνει η Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή των Ορκωτών
Νίκος Καρούτζος
nkaroutzos@gmail.com
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών