Η λύση της bad bank είναι επιχειρηματική ανοησία για το ελληνικό κράτος... θα φορτωθεί ένα πρόβλημα και με τεράστια ζημία
Ενώ όλες οι ελληνικές τράπεζες ακολουθούν το σχέδιο Ηρακλής και υιοθετούν την μεθοδολογία που υιοθέτησε η Eurobank με απόσχιση δραστηριοτήτων, τιτλοποιήσεις, παροχή εγγυήσεων στα κύρια ομόλογα… η Τράπεζα της Ελλάδος συνεχίζει να επιμένει για την bad bank όταν σε εθνικό επίπεδο είναι σχεδόν αδύνατο να υλοποιηθεί.
Ήδη η Eurobank έχει ολοκληρώσει τον σχεδιασμό της και αποκλείει οποιαδήποτε εμπλοκή στην bad bank.
Η Alpha bank επίσης ακολουθεί το μοντέλο της απόσχισης των δραστηριοτήτων για το Galaxy δηλαδή τα 10 δισεκ. προβληματικά δάνεια.
Επίσης η Πειραιώς επιταχύνει την διπλή τιτλοποίηση ή πρόγραμμα Lyra με απόσχιση δραστηριοτήτων για να μην εμπλακεί η αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση.
Η λύση της bad bank πέραν των πολλών εμποδίων ενέχει δύο βασικούς κινδύνους θα επιβαρύνει τις τράπεζες που θα τις υποχρεώσει σε αναζήτηση κεφαλαίων άμεσα και θα φορτώσει ένα πρόβλημα στο ελληνικό δημόσιο που κατά τον SSM θα οδηγήσει σε ζημία από 8 έως 12,5 δισεκ..
Η έκθεση του ESM έρχεται να αποδομήσει ξεκάθαρα την πρόταση για σύσταση bad bank δηλαδή κακής τράπεζας για κόκκινα δάνεια αλλά το κυριότερο ήρθε να αποδείξει ότι το δημόσιο θα φορτωθεί μια ζημία 8 με 12,5 δισεκ. ευρώ.
Ουσιαστικά ο ESM απέδειξε ότι δεν μπορεί ο φορολογούμενος να πληρώσει την ζημία για να προστατεύσει τον ιδιώτη μέτοχο.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα κληθεί από Σεπτέμβριο 2020 να αντιμετωπίσει την μεγάλη πρόκληση των τραπεζών.
Το 2021 θα είναι η χρονιά των μεγάλων αποφάσεων.
Η λύση της bad bank απλά μεταθέτει την ζημία στο κράτος για να προστατέψει χωρίς νόημα τους ιδιώτες μετόχους.
Ταυτόχρονα η λύση της bad bank αποδεικνύεται κεφαλαιακά πιο κοστοβόρος, απαιτούνται περισσότερα κεφάλαια με την κακή τράπεζα από ότι με τις αυξήσεις κεφαλαίου.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι υπάρχουν οι εξής προκλήσεις
1)Οι ελληνικές τράπεζες αρχές 2021 θα βρεθούν με 78 δισεκ NPEs από 68,8 δισεκ. στο τέλος του 2019 και 71 δισεκ. στο α΄ τρίμηνο του 2020.
2)Η αύξηση των NPEs που δημιουργούνται λόγω της ύφεσης θα επιφέρουν 3-4 δισεκ. νέες προβλέψεις πλήττοντας κεφάλαια και αποτελέσματα χρήσης.
3)Επειδή το πρόβλημα είναι πανευρωπαϊκό όπου εκτιμάται αύξηση των προβληματικών δανείων κατά 100 δισεκ. από 550 δισεκ. NPLs δηλαδή 650 δισεκ. η λύση της ευρωπαϊκής bad bank δεν θα καλύψει την Ελλάδα γιατί θα αφορά – εάν τελικώς δημιουργηθεί - μόνο τα νέα NPEs.
Στην Ελλάδα π.χ. σε σύνολο NPEs 78 δισεκ. στις αρχές του 2021 τα 70 δισεκ. είναι παλαιά NPEs.
4)Μπορεί η ΕΚΤ να αποφασίσει να παρατείνει τα ελαστικά κριτήρια αλλά και τα μοντέλα απεικόνισης στους ισολογισμούς των τραπεζών των νέων NPEs και έτσι να μην εμφανιστούν άμεσα τα νέα προβληματικά δάνεια… αλλά στην πράξη θα υπάρχουν καθώς ότι ξεπερνάει το όριο των 90 ημερών καθυστέρηση νοείται προβληματικό… ακόμη και εάν ισχύουν κριτήρια 180 ημερών προσωρινά.
5)Οι αυξήσεις κεφαλαίου θα καταστούν μονόδρομος, οι τράπεζες είτε θα εκδώσουν ομολογιακά tier 1 ή tier 2 ή θα επιλέξουν τον πιο υγιή δρόμο τις αυξήσεις κεφαλαίου.
Το ελληνικό κράτος όπως και τα άλλα ευρωπαϊκά να διαπραγματευτούν τα ελαστικά κριτήρια του state aid της κρατικής βοήθειας, ώστε να μην ενεργοποιηθούν οι ρήτρες του bail in για καταθέτες και ομολογιούχους και εάν οι ιδιώτες μέτοχοι δεν καλύψουν τις αυξήσεις το κράτος να αναλάβει έστω και προσωρινή κρατικοποίηση.
Βέβαια υπάρχουν επιλογές όπως τα Cocos τα μετατρέψιμα ομόλογα που μεταθέτουν την άμεση κρατικοποίηση και την καθιστούν εν δυνάμει ενέργεια.
Δεν θα πρέπει να είναι ταμπού η προσωρινή κρατικοποίηση θα είναι κίνηση εξυγίανσης και θα επιτρέψει εν συνεχεία εξολοκλήρου ιδιωτικοποιήσεις καθαρών από προβληματικά δάνεια τραπεζών.
6)Οι ελληνικές τράπεζες θα φθάσουν το 2021 και χρηματιστηριακά οι μετοχές τους είναι στο ναδίρ, δεν διανείμουν μερίσματα, συνεχίζουν να μεταφέρουν 71 δισεκ. προβληματικά ανοίγματα, καταγράφουν αδύναμη κερδοφορία ενώ τα κεφάλαια τους με 16 δισεκ. αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση DTC δεν επαρκούν.
Οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν ισχυρή ρευστότητα αλλά εμφανίζουν άκρως αδύναμα κεφάλαια και αυτό είναι αλήθεια.
7)Όσο καθυστερεί η εξυγίανση τόσο θα σέρνεται το πρόβλημα, ο κλάδος δεν θα ανακάμπτει και δεν θα μπορεί να συντελέσει στην στήριξη της πραγματικής οικονομίας.
Μήπως η ΤτΕ θέλει μια bad bank για μια συγκεκριμένη ελληνική τράπεζα;
Πρωτίστως να αναφερθεί ότι το bankingnews δεν αποδέχεται και δεν υιοθετεί τα σενάρια που παρασκηνιακώς κυκλοφορούν που φέρουν την Τράπεζα της Ελλάδος να σχεδιάζει bad bank ειδικά για την τράπεζα Πειραιώς και… μετά συγχώνευση με την Εθνική τράπεζα.
Το σενάριο αυτό κυκλοφορεί εδώ και καιρό και έγκαιρα έχουμε αναλύσει γιατί δεν βλέπουμε συγχώνευση μεταξύ των ελληνικών τραπεζών.
Ας δούμε ορισμένα δεδομένα.
Εάν η ΤτΕ όντως σχεδιάζει bad bank για την Πειραιώς θα πρέπει να απαντηθούν τα εξής ερωτήματα
-Πόσα κεφάλαια χρειάζονται;
-Ποιοι θα επενδύσουν τα κεφάλαια;
-Σε ποιες τιμές θα αγοραστούν τα προβληματικά δάνεια;
-Θα ενταχθούν όλα τα προβληματικά δάνεια ή μόνο αυτά που δημιουργήθηκαν στην περίοδο της ύφεσης και του κορωνοιού;
-Θα εκδοθούν warrants για το δημόσιο όπως προτείνει η Morgan Stanley;
Η Πειραιώς με 60 δισεκ. ενεργητικό για να φθάσει στο 3% που είναι τα NPEs – προ κορωνοιού – στην Ευρώπη θα πρέπει τα 24,1 δισεκ. προβληματικά ανοίγματα ή 50% των δανείων να μειωθούν στο 1,5 δισεκ δηλαδή μείωση 22,6 δισεκ. ευρώ.
Με βάση το μοντέλο Eurobank θα απαιτηθούν 4,8 δισεκ. κεφάλαια σε σύνολο 6,8 δισεκ. κεφαλαίων θα μείνει με 2 δισεκ. κεφάλαια ή στην ουσία με 0 κεφάλαια η Πειραιώς.
Καθίσταται κατανοητό ότι αυτό το σενάριο είναι ανέφικτο συν τοις άλλοις και γιατί η Πειραιώς πρέπει να αποπληρώσει και τα 2 δισεκ. του Cocos του μετατρέψιμου ομολόγου σε μετοχές, οπότε κατ΄ ουσία δεν έχει κεφάλαια.
Στην εξίσωση εάν προστεθεί και το ζήτημα του DTC της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης 4 δισεκ. ευρώ κατ΄ ουσία η Πειραιώς βρίσκεται με -4 δισεκ. κεφάλαια.
Στο ερώτημα ποιοι θα επενδύσουν τα κεφάλαια δεν υπάρχει εναλλακτική λύση πλην της κρατικοποίησης της Πειραιώς δια της καθολικής αύξησης του ποσοστού του δημοσίου στην τράπεζα.
Είναι αντιληπτό ότι για την Πειραιώς η λύση της bad bank θα επιφέρει δραματικές αλλαγές στην κεφαλαιακή της δομή και στην μετοχική τη δομή.
Το ελληνικό δημόσιο δεν διαθέτει κεφάλαια για να στηρίξει μια bad bank οπότε εκ των πραγμάτων το όλο σχέδιο τινάσσεται στον αέρα.
Σε μια bad bank θα ενταχθούν όλα τα NPEs ή μόνο αυτά που δημιουργήθηκαν την περίοδο της ύφεσης και του κορωνοιού;
Δηλαδή ας υποθέσουμε η Πειραιώς με 24,1 δισεκ. προβληματικά δάνεια αυξήσει τα NPEs στα 26,5 δισεκ. λόγω κορωνοιού θα εντάξει μόνο τα 2,4 δισεκ. νέα NPEs στην bad bank;
Οπότε καθίσταται κατανοητό ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί.
Επίσης εγείρονται τεράστια ζητήματα που σχετίζονται με το κόστος αγοράς των προβληματικών δανείων, θα είναι στις τιμές που βρίσκονται στους ισολογισμούς των τραπεζών ή στις εμπορικές τιμές;
Εάν αγοραστούν τα NPEs στις τιμές που βρίσκονται στους ισολογισμούς θα θεωρηθεί επιδότηση των ιδιωτών μετόχων.
Εάν αγοραστούν στις εμπορικές τιμές θα προκύψει μεγάλη κεφαλαιακή ζημία.
Με ζημίες ενεργοποιείται και ο νόμος για το DTC την αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση όπου μια τράπεζα υποχρεούται σε αύξηση κεφαλαίου υπέρ του δημοσίου κατά το ύψος της ζημίας.
Η λύση της bad bank είναι αδιέξοδη, επικίνδυνη και θα πλήξει ξεκάθαρα τους ιδιώτες μετόχους.
Γιατί όχι bad bank;
Το bankingnews έχει αναλύσει πολύ διεξοδικά τα θετικά και πολλά αρνητικά της λύσης της bad bank.
Στην Ευρώπη ο SSM ο Μόνιμος Εποπτικός Μηχανισμός των Τραπεζών έχει επαναφέρει το θέμα, ζητώντας να εξεταστεί η ιδέα της bad bank μιας κακής τράπεζας στην οποία θα μεταφερθούν όλα τα NPEs που προκλήθηκαν από την κρίση της Πανδημίας του κορωνοιού.
Υπολογίζεται ότι μόνο στην Ιταλία θα δημιουργηθούν 30 δισεκ. νέα NPEs σε σύνολο 150 δισεκ. και στην Ελλάδα 6-7 δισεκ. νέα NPEs σε σύνολο 71 δισεκ.
Η ιδέα της bad bank δεν είναι νέα έχει εξεταστεί 4-5 φορές σοβαρά αλλά δεν προχώρησε ούτε στην Ελλάδα, ούτε στο εξωτερικό.
Μόνο η Ιρλανδία και πριν την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δημιούργησε την NAMA την εταιρία asset management όπου διαχειρίζεται 74 δισεκ. στεγαστικά δάνεια.
Η bad bank η δημιουργία μιας κακής τράπεζας είναι λάθος αλλά γιατί είναι λάθος;
1)Μια bad bank όπως διδάσκει η Ιρλανδία δημιουργείται στην αρχή της κρίσης.
Η αρχή της κρίσης στην Ελλάδα ήταν η κρίση χρέους που εξελίχθηκε σε τραπεζική κρίση και όχι μια σοβαρή αλλά πρόσκαιρη κρίση που θα δημιουργήσει 10 δισεκ. νέα προβληματικά δάνεια.
2)Στην Ελλάδα υπάρχουν 71 δισεκ. παλαιά προβληματικά δάνεια, που αποτελούν και το μεγάλο πρόβλημα.
Μπορεί να δημιουργηθεί μια bad bank που να εντάξει τα 6-7 δισεκ. προβληματικά δάνεια του κορωνοιού και να αφήσει απέξω τα 71 δισεκ. παλαιά προβληματικά δάνεια;
Το ερώτημα αυτό τίθεται γιατί ο SSM μιλάει για bad bank που θα εστιάζει μόνο στα νέα προβληματικά δάνεια του κορωνοιού.
Το ερώτημα είναι, ένα παλαιό NPEs προβληματικό άνοιγμα που επιδεινώθηκε με τον κορωνοιό μπορεί να ενταχθεί στην bad bank όταν ήδη θεωρείται προβληματικό δάνειο;
3)Τα προηγούμενα επιχειρήματα είναι διαδικαστικά.
Πάμε στα σοβαρά επιχειρήματα.
Μια bad bank πρέπει να διαθέτει κεφάλαια.
Ποιος θα συνεισφέρει τα κεφάλαια;
Θα πουν πολλοί οι τράπεζες εισφέροντας μαζί με τα κόκκινα δάνεια θα εισφέρουν και μέρος του DTC της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης δηλαδή κεφάλαιο που δεν ανήκει στις τράπεζες κατ΄ ουσία αλλά είναι υποχρέωση των τραπεζών στο κράτος.
Να σημειωθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν 28,8 δισεκ. κεφάλαια εκ των οποίων 16 δισεκ. είναι αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση.
Δηλαδή το κράτος θα επωμιστεί το βάρος δηλαδή τα κόκκινα δάνεια και το κράτος μέσω του DTC της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης θα κεφαλαιοποιήσει την bad bank.
Ο ιδιώτης μέτοχος των τραπεζών που βρίσκεται;
Εάν το κράτος επωμιστεί την ζημία τότε προφανώς μιλάμε για επιδότηση των ιδιωτών μετόχων κάτι που σε καμία περίπτωση δεν θα περάσει από την DGComp την Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ;
Μια bad bank για να έχει νόημα δεν μπορεί να συγκεντρώσει τα 10 δισεκ. κόκκινα δάνεια του κορωνοιού, μια bad bank πρέπει να συγκεντρώσει σχεδόν όλα τα NPEs των ελληνικών τραπεζών δηλαδή 50 με 60 δισεκ. τουλάχιστον.
Μια τέτοια bad bank θα χρειαστεί τουλάχιστον 10 δισεκ. κεφάλαια, ποιος θα τα καλύψει το DTC που είναι λογιστικό κεφάλαιο;
4)Ένα θέμα που έχει εξεταστεί είναι εάν οι τράπεζες – εκτός bad bank – αποφασίσουν να εγγράψουν νέες προβλέψεις για να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους από τα κόκκινα δάνεια και εμφανίσουν σε μια χρήση ζημίες, τότε με βάση την ελληνική νομοθεσία, υποχρεούνται οι τράπεζες να διενεργήσουν αυξήσεις κεφαλαίου αποκλειστικά με μόνη συμμετοχή του δημοσίου και κατά το ύψος της αναλογίας της ζημίας ένα του DTC της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης.
Αυτό με νόμο θα μπορούσε να αλλάξει και για μια χρήση να μην ενεργοποιηθεί σε περίπτωση ζημιών ο νόμος για το DTC να μην χρειαστεί αύξηση κεφαλαίου υπέρ του δημοσίου.
5)Υπάρχει ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα με την bad bank.
Σε ποια τιμή θα αποκτήσει τα προβληματικά δάνεια των τραπεζών η κακή τράπεζα;
Ας υποθέσουμε ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν coverage ratio NPEs 50%, αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες έχουν δείκτη κάλυψης προβληματικών ανοιγμάτων με προβλέψεις 50%.
Άρα η τιμή που θα μεταβιβαστούν τα προβληματικά δάνεια στην bad bank θα είναι στο 50% της ονομαστικής αξίας.
Σε χαμηλότερη τιμή σημαίνει ζημία για την τράπεζα.
Όμως με ρεαλιστικά κριτήρια οι αγοραίες τιμές είναι στο 20 ή 25% της ονομαστικής αξίας.
Τι σημαίνει αυτό ότι οι τράπεζες θα εγγράψουν τεράστιες ζημίες π.χ. σε ένα χαρτοφυλάκιο 50 δισεκ. προβληματικών ανοιγμάτων με coverage ratio NPEs 50% και πραγματική τιμή αγοράς 25% της ονομαστικής αξίας σημαίνει ζημία 12,5 δισεκ. ευρώ.
Εάν η bad bank αγοράσει τα προβληματικά δάνεια των τραπεζών στις τιμές που βρίσκονται στους ισολογισμούς των τραπεζών, αυτό θα σημάνει ότι το δημόσιο θα εγγράψει την Πρώτη Ζημία άρα τα 12,5 δισεκ. του παραδείγματος ζημία ή θα βαρύνουν τους μετόχους των τραπεζών ή θα βαρύνουν το ελληνικό κράτος τους έλληνες φορολογουμένους.
6)Υπάρχουν μείζονος σημασίας ζητήματα, όπως διακυβέρνηση, πως οι τράπεζες θα δεχθούν να μεταφέρουν προβληματικά δάνεια σε ένα κοινό φορέα όπως η bad bank, πως θα γίνει η διαχείριση αυτών των δανείων, πως θα δομηθεί αυτή η τράπεζα τεχνικά και πολλά άλλα.
Θα απαιτηθεί για να δημιουργηθεί 12 με 14 μήνες τουλάχιστον.
Συμπέρασμα
Η λύση της bad bank είναι επιχειρηματική ανοησία για το ελληνικό κράτος.
Θα φορτωθεί ένα πρόβλημα, όταν υπάρχουν άλλες λύσεις πολύ πιο καθαρές, που εξαλείφουν το πρόβλημα.
Οι αυξήσεις κεφαλαίου εξαλείφουν το πρόβλημα των NPEs στην Ελλάδα.
H bad bank απλά ρίχνει το βάρος στο κράτος, φορτώνεται ο φορολογούμενος το πρόβλημα.
H bad bank θα είχε νόημα το 2010 ή 2012, δεν έγινε τότε, τώρα θα είναι οικονομική αυτοκτονία.
Μια bad bank θα είχε νόημα μόνο εάν φορτωνόταν το βάρος της ζημίας όχι τα κράτη αλλά η ΕΚΤ.
Η ΕΚΤ θα ήθελε να κάνει τέτοιο δώρο στους ιδιώτες μετόχους;
Ο ηθικός κίνδυνος θα ήταν εκπληκτικά τεράστιος.
www.bankingnews.gr
Ήδη η Eurobank έχει ολοκληρώσει τον σχεδιασμό της και αποκλείει οποιαδήποτε εμπλοκή στην bad bank.
Η Alpha bank επίσης ακολουθεί το μοντέλο της απόσχισης των δραστηριοτήτων για το Galaxy δηλαδή τα 10 δισεκ. προβληματικά δάνεια.
Επίσης η Πειραιώς επιταχύνει την διπλή τιτλοποίηση ή πρόγραμμα Lyra με απόσχιση δραστηριοτήτων για να μην εμπλακεί η αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση.
Η λύση της bad bank πέραν των πολλών εμποδίων ενέχει δύο βασικούς κινδύνους θα επιβαρύνει τις τράπεζες που θα τις υποχρεώσει σε αναζήτηση κεφαλαίων άμεσα και θα φορτώσει ένα πρόβλημα στο ελληνικό δημόσιο που κατά τον SSM θα οδηγήσει σε ζημία από 8 έως 12,5 δισεκ..
Η έκθεση του ESM έρχεται να αποδομήσει ξεκάθαρα την πρόταση για σύσταση bad bank δηλαδή κακής τράπεζας για κόκκινα δάνεια αλλά το κυριότερο ήρθε να αποδείξει ότι το δημόσιο θα φορτωθεί μια ζημία 8 με 12,5 δισεκ. ευρώ.
Ουσιαστικά ο ESM απέδειξε ότι δεν μπορεί ο φορολογούμενος να πληρώσει την ζημία για να προστατεύσει τον ιδιώτη μέτοχο.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα κληθεί από Σεπτέμβριο 2020 να αντιμετωπίσει την μεγάλη πρόκληση των τραπεζών.
Το 2021 θα είναι η χρονιά των μεγάλων αποφάσεων.
Η λύση της bad bank απλά μεταθέτει την ζημία στο κράτος για να προστατέψει χωρίς νόημα τους ιδιώτες μετόχους.
Ταυτόχρονα η λύση της bad bank αποδεικνύεται κεφαλαιακά πιο κοστοβόρος, απαιτούνται περισσότερα κεφάλαια με την κακή τράπεζα από ότι με τις αυξήσεις κεφαλαίου.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι υπάρχουν οι εξής προκλήσεις
1)Οι ελληνικές τράπεζες αρχές 2021 θα βρεθούν με 78 δισεκ NPEs από 68,8 δισεκ. στο τέλος του 2019 και 71 δισεκ. στο α΄ τρίμηνο του 2020.
2)Η αύξηση των NPEs που δημιουργούνται λόγω της ύφεσης θα επιφέρουν 3-4 δισεκ. νέες προβλέψεις πλήττοντας κεφάλαια και αποτελέσματα χρήσης.
3)Επειδή το πρόβλημα είναι πανευρωπαϊκό όπου εκτιμάται αύξηση των προβληματικών δανείων κατά 100 δισεκ. από 550 δισεκ. NPLs δηλαδή 650 δισεκ. η λύση της ευρωπαϊκής bad bank δεν θα καλύψει την Ελλάδα γιατί θα αφορά – εάν τελικώς δημιουργηθεί - μόνο τα νέα NPEs.
Στην Ελλάδα π.χ. σε σύνολο NPEs 78 δισεκ. στις αρχές του 2021 τα 70 δισεκ. είναι παλαιά NPEs.
4)Μπορεί η ΕΚΤ να αποφασίσει να παρατείνει τα ελαστικά κριτήρια αλλά και τα μοντέλα απεικόνισης στους ισολογισμούς των τραπεζών των νέων NPEs και έτσι να μην εμφανιστούν άμεσα τα νέα προβληματικά δάνεια… αλλά στην πράξη θα υπάρχουν καθώς ότι ξεπερνάει το όριο των 90 ημερών καθυστέρηση νοείται προβληματικό… ακόμη και εάν ισχύουν κριτήρια 180 ημερών προσωρινά.
5)Οι αυξήσεις κεφαλαίου θα καταστούν μονόδρομος, οι τράπεζες είτε θα εκδώσουν ομολογιακά tier 1 ή tier 2 ή θα επιλέξουν τον πιο υγιή δρόμο τις αυξήσεις κεφαλαίου.
Το ελληνικό κράτος όπως και τα άλλα ευρωπαϊκά να διαπραγματευτούν τα ελαστικά κριτήρια του state aid της κρατικής βοήθειας, ώστε να μην ενεργοποιηθούν οι ρήτρες του bail in για καταθέτες και ομολογιούχους και εάν οι ιδιώτες μέτοχοι δεν καλύψουν τις αυξήσεις το κράτος να αναλάβει έστω και προσωρινή κρατικοποίηση.
Βέβαια υπάρχουν επιλογές όπως τα Cocos τα μετατρέψιμα ομόλογα που μεταθέτουν την άμεση κρατικοποίηση και την καθιστούν εν δυνάμει ενέργεια.
Δεν θα πρέπει να είναι ταμπού η προσωρινή κρατικοποίηση θα είναι κίνηση εξυγίανσης και θα επιτρέψει εν συνεχεία εξολοκλήρου ιδιωτικοποιήσεις καθαρών από προβληματικά δάνεια τραπεζών.
6)Οι ελληνικές τράπεζες θα φθάσουν το 2021 και χρηματιστηριακά οι μετοχές τους είναι στο ναδίρ, δεν διανείμουν μερίσματα, συνεχίζουν να μεταφέρουν 71 δισεκ. προβληματικά ανοίγματα, καταγράφουν αδύναμη κερδοφορία ενώ τα κεφάλαια τους με 16 δισεκ. αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση DTC δεν επαρκούν.
Οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν ισχυρή ρευστότητα αλλά εμφανίζουν άκρως αδύναμα κεφάλαια και αυτό είναι αλήθεια.
7)Όσο καθυστερεί η εξυγίανση τόσο θα σέρνεται το πρόβλημα, ο κλάδος δεν θα ανακάμπτει και δεν θα μπορεί να συντελέσει στην στήριξη της πραγματικής οικονομίας.
Μήπως η ΤτΕ θέλει μια bad bank για μια συγκεκριμένη ελληνική τράπεζα;
Πρωτίστως να αναφερθεί ότι το bankingnews δεν αποδέχεται και δεν υιοθετεί τα σενάρια που παρασκηνιακώς κυκλοφορούν που φέρουν την Τράπεζα της Ελλάδος να σχεδιάζει bad bank ειδικά για την τράπεζα Πειραιώς και… μετά συγχώνευση με την Εθνική τράπεζα.
Το σενάριο αυτό κυκλοφορεί εδώ και καιρό και έγκαιρα έχουμε αναλύσει γιατί δεν βλέπουμε συγχώνευση μεταξύ των ελληνικών τραπεζών.
Ας δούμε ορισμένα δεδομένα.
Εάν η ΤτΕ όντως σχεδιάζει bad bank για την Πειραιώς θα πρέπει να απαντηθούν τα εξής ερωτήματα
-Πόσα κεφάλαια χρειάζονται;
-Ποιοι θα επενδύσουν τα κεφάλαια;
-Σε ποιες τιμές θα αγοραστούν τα προβληματικά δάνεια;
-Θα ενταχθούν όλα τα προβληματικά δάνεια ή μόνο αυτά που δημιουργήθηκαν στην περίοδο της ύφεσης και του κορωνοιού;
-Θα εκδοθούν warrants για το δημόσιο όπως προτείνει η Morgan Stanley;
Η Πειραιώς με 60 δισεκ. ενεργητικό για να φθάσει στο 3% που είναι τα NPEs – προ κορωνοιού – στην Ευρώπη θα πρέπει τα 24,1 δισεκ. προβληματικά ανοίγματα ή 50% των δανείων να μειωθούν στο 1,5 δισεκ δηλαδή μείωση 22,6 δισεκ. ευρώ.
Με βάση το μοντέλο Eurobank θα απαιτηθούν 4,8 δισεκ. κεφάλαια σε σύνολο 6,8 δισεκ. κεφαλαίων θα μείνει με 2 δισεκ. κεφάλαια ή στην ουσία με 0 κεφάλαια η Πειραιώς.
Καθίσταται κατανοητό ότι αυτό το σενάριο είναι ανέφικτο συν τοις άλλοις και γιατί η Πειραιώς πρέπει να αποπληρώσει και τα 2 δισεκ. του Cocos του μετατρέψιμου ομολόγου σε μετοχές, οπότε κατ΄ ουσία δεν έχει κεφάλαια.
Στην εξίσωση εάν προστεθεί και το ζήτημα του DTC της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης 4 δισεκ. ευρώ κατ΄ ουσία η Πειραιώς βρίσκεται με -4 δισεκ. κεφάλαια.
Στο ερώτημα ποιοι θα επενδύσουν τα κεφάλαια δεν υπάρχει εναλλακτική λύση πλην της κρατικοποίησης της Πειραιώς δια της καθολικής αύξησης του ποσοστού του δημοσίου στην τράπεζα.
Είναι αντιληπτό ότι για την Πειραιώς η λύση της bad bank θα επιφέρει δραματικές αλλαγές στην κεφαλαιακή της δομή και στην μετοχική τη δομή.
Το ελληνικό δημόσιο δεν διαθέτει κεφάλαια για να στηρίξει μια bad bank οπότε εκ των πραγμάτων το όλο σχέδιο τινάσσεται στον αέρα.
Σε μια bad bank θα ενταχθούν όλα τα NPEs ή μόνο αυτά που δημιουργήθηκαν την περίοδο της ύφεσης και του κορωνοιού;
Δηλαδή ας υποθέσουμε η Πειραιώς με 24,1 δισεκ. προβληματικά δάνεια αυξήσει τα NPEs στα 26,5 δισεκ. λόγω κορωνοιού θα εντάξει μόνο τα 2,4 δισεκ. νέα NPEs στην bad bank;
Οπότε καθίσταται κατανοητό ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί.
Επίσης εγείρονται τεράστια ζητήματα που σχετίζονται με το κόστος αγοράς των προβληματικών δανείων, θα είναι στις τιμές που βρίσκονται στους ισολογισμούς των τραπεζών ή στις εμπορικές τιμές;
Εάν αγοραστούν τα NPEs στις τιμές που βρίσκονται στους ισολογισμούς θα θεωρηθεί επιδότηση των ιδιωτών μετόχων.
Εάν αγοραστούν στις εμπορικές τιμές θα προκύψει μεγάλη κεφαλαιακή ζημία.
Με ζημίες ενεργοποιείται και ο νόμος για το DTC την αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση όπου μια τράπεζα υποχρεούται σε αύξηση κεφαλαίου υπέρ του δημοσίου κατά το ύψος της ζημίας.
Η λύση της bad bank είναι αδιέξοδη, επικίνδυνη και θα πλήξει ξεκάθαρα τους ιδιώτες μετόχους.
Γιατί όχι bad bank;
Το bankingnews έχει αναλύσει πολύ διεξοδικά τα θετικά και πολλά αρνητικά της λύσης της bad bank.
Στην Ευρώπη ο SSM ο Μόνιμος Εποπτικός Μηχανισμός των Τραπεζών έχει επαναφέρει το θέμα, ζητώντας να εξεταστεί η ιδέα της bad bank μιας κακής τράπεζας στην οποία θα μεταφερθούν όλα τα NPEs που προκλήθηκαν από την κρίση της Πανδημίας του κορωνοιού.
Υπολογίζεται ότι μόνο στην Ιταλία θα δημιουργηθούν 30 δισεκ. νέα NPEs σε σύνολο 150 δισεκ. και στην Ελλάδα 6-7 δισεκ. νέα NPEs σε σύνολο 71 δισεκ.
Η ιδέα της bad bank δεν είναι νέα έχει εξεταστεί 4-5 φορές σοβαρά αλλά δεν προχώρησε ούτε στην Ελλάδα, ούτε στο εξωτερικό.
Μόνο η Ιρλανδία και πριν την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δημιούργησε την NAMA την εταιρία asset management όπου διαχειρίζεται 74 δισεκ. στεγαστικά δάνεια.
Η bad bank η δημιουργία μιας κακής τράπεζας είναι λάθος αλλά γιατί είναι λάθος;
1)Μια bad bank όπως διδάσκει η Ιρλανδία δημιουργείται στην αρχή της κρίσης.
Η αρχή της κρίσης στην Ελλάδα ήταν η κρίση χρέους που εξελίχθηκε σε τραπεζική κρίση και όχι μια σοβαρή αλλά πρόσκαιρη κρίση που θα δημιουργήσει 10 δισεκ. νέα προβληματικά δάνεια.
2)Στην Ελλάδα υπάρχουν 71 δισεκ. παλαιά προβληματικά δάνεια, που αποτελούν και το μεγάλο πρόβλημα.
Μπορεί να δημιουργηθεί μια bad bank που να εντάξει τα 6-7 δισεκ. προβληματικά δάνεια του κορωνοιού και να αφήσει απέξω τα 71 δισεκ. παλαιά προβληματικά δάνεια;
Το ερώτημα αυτό τίθεται γιατί ο SSM μιλάει για bad bank που θα εστιάζει μόνο στα νέα προβληματικά δάνεια του κορωνοιού.
Το ερώτημα είναι, ένα παλαιό NPEs προβληματικό άνοιγμα που επιδεινώθηκε με τον κορωνοιό μπορεί να ενταχθεί στην bad bank όταν ήδη θεωρείται προβληματικό δάνειο;
3)Τα προηγούμενα επιχειρήματα είναι διαδικαστικά.
Πάμε στα σοβαρά επιχειρήματα.
Μια bad bank πρέπει να διαθέτει κεφάλαια.
Ποιος θα συνεισφέρει τα κεφάλαια;
Θα πουν πολλοί οι τράπεζες εισφέροντας μαζί με τα κόκκινα δάνεια θα εισφέρουν και μέρος του DTC της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης δηλαδή κεφάλαιο που δεν ανήκει στις τράπεζες κατ΄ ουσία αλλά είναι υποχρέωση των τραπεζών στο κράτος.
Να σημειωθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν 28,8 δισεκ. κεφάλαια εκ των οποίων 16 δισεκ. είναι αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση.
Δηλαδή το κράτος θα επωμιστεί το βάρος δηλαδή τα κόκκινα δάνεια και το κράτος μέσω του DTC της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης θα κεφαλαιοποιήσει την bad bank.
Ο ιδιώτης μέτοχος των τραπεζών που βρίσκεται;
Εάν το κράτος επωμιστεί την ζημία τότε προφανώς μιλάμε για επιδότηση των ιδιωτών μετόχων κάτι που σε καμία περίπτωση δεν θα περάσει από την DGComp την Επιτροπή Ανταγωνισμού της ΕΕ;
Μια bad bank για να έχει νόημα δεν μπορεί να συγκεντρώσει τα 10 δισεκ. κόκκινα δάνεια του κορωνοιού, μια bad bank πρέπει να συγκεντρώσει σχεδόν όλα τα NPEs των ελληνικών τραπεζών δηλαδή 50 με 60 δισεκ. τουλάχιστον.
Μια τέτοια bad bank θα χρειαστεί τουλάχιστον 10 δισεκ. κεφάλαια, ποιος θα τα καλύψει το DTC που είναι λογιστικό κεφάλαιο;
4)Ένα θέμα που έχει εξεταστεί είναι εάν οι τράπεζες – εκτός bad bank – αποφασίσουν να εγγράψουν νέες προβλέψεις για να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους από τα κόκκινα δάνεια και εμφανίσουν σε μια χρήση ζημίες, τότε με βάση την ελληνική νομοθεσία, υποχρεούνται οι τράπεζες να διενεργήσουν αυξήσεις κεφαλαίου αποκλειστικά με μόνη συμμετοχή του δημοσίου και κατά το ύψος της αναλογίας της ζημίας ένα του DTC της αναβαλλόμενης φορολογικής απαίτησης.
Αυτό με νόμο θα μπορούσε να αλλάξει και για μια χρήση να μην ενεργοποιηθεί σε περίπτωση ζημιών ο νόμος για το DTC να μην χρειαστεί αύξηση κεφαλαίου υπέρ του δημοσίου.
5)Υπάρχει ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα με την bad bank.
Σε ποια τιμή θα αποκτήσει τα προβληματικά δάνεια των τραπεζών η κακή τράπεζα;
Ας υποθέσουμε ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν coverage ratio NPEs 50%, αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες έχουν δείκτη κάλυψης προβληματικών ανοιγμάτων με προβλέψεις 50%.
Άρα η τιμή που θα μεταβιβαστούν τα προβληματικά δάνεια στην bad bank θα είναι στο 50% της ονομαστικής αξίας.
Σε χαμηλότερη τιμή σημαίνει ζημία για την τράπεζα.
Όμως με ρεαλιστικά κριτήρια οι αγοραίες τιμές είναι στο 20 ή 25% της ονομαστικής αξίας.
Τι σημαίνει αυτό ότι οι τράπεζες θα εγγράψουν τεράστιες ζημίες π.χ. σε ένα χαρτοφυλάκιο 50 δισεκ. προβληματικών ανοιγμάτων με coverage ratio NPEs 50% και πραγματική τιμή αγοράς 25% της ονομαστικής αξίας σημαίνει ζημία 12,5 δισεκ. ευρώ.
Εάν η bad bank αγοράσει τα προβληματικά δάνεια των τραπεζών στις τιμές που βρίσκονται στους ισολογισμούς των τραπεζών, αυτό θα σημάνει ότι το δημόσιο θα εγγράψει την Πρώτη Ζημία άρα τα 12,5 δισεκ. του παραδείγματος ζημία ή θα βαρύνουν τους μετόχους των τραπεζών ή θα βαρύνουν το ελληνικό κράτος τους έλληνες φορολογουμένους.
6)Υπάρχουν μείζονος σημασίας ζητήματα, όπως διακυβέρνηση, πως οι τράπεζες θα δεχθούν να μεταφέρουν προβληματικά δάνεια σε ένα κοινό φορέα όπως η bad bank, πως θα γίνει η διαχείριση αυτών των δανείων, πως θα δομηθεί αυτή η τράπεζα τεχνικά και πολλά άλλα.
Θα απαιτηθεί για να δημιουργηθεί 12 με 14 μήνες τουλάχιστον.
Συμπέρασμα
Η λύση της bad bank είναι επιχειρηματική ανοησία για το ελληνικό κράτος.
Θα φορτωθεί ένα πρόβλημα, όταν υπάρχουν άλλες λύσεις πολύ πιο καθαρές, που εξαλείφουν το πρόβλημα.
Οι αυξήσεις κεφαλαίου εξαλείφουν το πρόβλημα των NPEs στην Ελλάδα.
H bad bank απλά ρίχνει το βάρος στο κράτος, φορτώνεται ο φορολογούμενος το πρόβλημα.
H bad bank θα είχε νόημα το 2010 ή 2012, δεν έγινε τότε, τώρα θα είναι οικονομική αυτοκτονία.
Μια bad bank θα είχε νόημα μόνο εάν φορτωνόταν το βάρος της ζημίας όχι τα κράτη αλλά η ΕΚΤ.
Η ΕΚΤ θα ήθελε να κάνει τέτοιο δώρο στους ιδιώτες μετόχους;
Ο ηθικός κίνδυνος θα ήταν εκπληκτικά τεράστιος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών