Τελευταία Νέα
Τραπεζικά νέα

Μπορεί να υπάρξουν μετά την εξυγίανση των NPEs, συγχωνεύσεις στις ελληνικές τράπεζες; - Εθνική με Eurobank και Πειραιώς με Alpha;

Μπορεί να υπάρξουν μετά την εξυγίανση των NPEs, συγχωνεύσεις στις ελληνικές τράπεζες; - Εθνική με Eurobank και Πειραιώς με Alpha;
Μπορεί οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές να ιντριγκάρουν τους επενδυτές, τους μετόχους, να δημιουργούν μια επενδυτική ευφορία και παραζάλη αλλά στην πράξη προκαλούν κυκεώνα προβλημάτων.
Στην Ελλάδα μόνο τα τελευταία χρόνια σημειώθηκαν σχεδόν 18 συγχωνεύσεις τραπεζών, απορροφήσεις υποχρεωτικές ή μη αλλά η οικονομική κρίση και η τραπεζική κρίση είχαν ως αποτέλεσμα μια επιθετικού τύπου συγκέντρωση στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο.
Η Ελλάδα διαθέτει το πιο συγκεντρωτικό μοντέλο τραπεζικού συστήματος στον κόσμο και παραδόξως… διαθέτει και το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο προβληματικών δανείων NPEs ως προς τα συνολικά δάνεια – ως ποσοστό NPEs ratio – στον κόσμο.
Επίσης διαθέτει και την χειρότερη σχέση αναβαλλόμενη φορολογικής απαίτησης DTC προς ίδια κεφάλαια 15,5 δισεκ. προς 29 δισεκ. συνολικά κεφάλαια επίσης στον κόσμο.
Το πρώτο κύμα της εξυγίανσης των ελληνικών τραπεζών θα ολοκληρωθεί έως το α΄ τρίμηνο του 2021 και τα NPEs τα προβληματικά ανοίγματα από 106 δισεκ. που ήταν πριν λίγα χρόνια θα έχουν υποχωρήσει στα 35 δισεκ.
Θα έχουν απομείνει τα 35 δισεκ. και τα νέα NPEs που θα δημιουργήσει η ύφεση στην οικονομία ίσως 6-8 δισεκ. ευρώ.

Μπορεί να υπάρξουν συγχωνεύσεις στις ελληνικές τράπεζες;

Ο SSM ο Μόνιμος Εποπτικός Μηχανισμός των Τραπεζών ούτε απορρίπτει, ούτε και προτρέπει αλλά μια καλή συγχώνευση θα την ενέκρινε.
Στην πράξη μπορούν να υπάρξουν συγχωνεύσεις στις ελληνικές τράπεζες;
Κατά καιρούς αναφέρονται δύο δίδυμα, από την μια Alpha bank με Πειραιώς και από την άλλη Eurobank με Εθνική τράπεζα.
Να σημειωθεί ότι με βάση τα τωρινά δεδομένα, τα οποία θα αλλάξουν ουσιωδώς το ενεργητικό των ελληνικών τραπεζών θα διαμορφώνεται ως εξής
Εθνική 74 δισεκ.
Πειραιώς 64 δισεκ.
Alpha bank 68 δισεκ.
Eurobank 60 δισεκ.
Σύνολο δηλαδή της αξίας των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών στα 266 δισεκ. ευρώ.
Εκτιμάται ότι αφαιρώντας τα προβληματικά δάνεια που θα τιτλοποιηθούν και προσθέτοντας τα νέα δάνεια, ομόλογα και ρευστότητα που έχουν ή θα αποκτήσουν, περιλαμβανομένων και των χαρτοφυλακίων επενδύσεων η συνολική περιουσία των τραπεζών θα μειωθεί κατά 14 δισεκ. περίπου στα 250 δισεκ. ευρώ.
Π.χ. η Εθνική αύξησε σχεδόν 4,2 δισεκ. το χαρτοφυλάκιο επενδύσεων και αυξήθηκε το ενεργητικό στα 74 δισεκ. στο α΄ 6μηνο του 2020. 
Πέραν αυτών οι ελληνικές τράπεζες σε μέσους όρους έχουν 24-26 δισεκ. υγιή δάνεια στα χαρτοφυλάκια τους που μαζί με τα ομόλογα είναι οι βασικές πηγές εσόδων τους.
Ως μέτρο σύγκρισης η Εθνική τράπεζα το 2008 π.χ. με 101 δισεκ. ενεργητικό μαζί με την Finansbank, δηλαδή 27 δισεκ. περισσότερα από ότι έχει σήμερα επιτύγχανε 1,5 δισεκ. κέρδη.
Διέθετε 15 δισεκ. επενδύσεις σε ομόλογα, είχε NPLs 3,3% στο σύνολο των δανείων των 74 δισεκ. ευρώ και συνολικά κεφάλαια 6,48 δισεκ.
Το 2020 η Εθνική έχει ενεργητικό 74 δισεκ. που θα μειωθεί περαιτέρω, 5,3 δισεκ. κεφάλαια εκ των οποίων 4,6 δισεκ. DTC όταν το 2008 ήταν 800 εκατ. ευρώ, 24 δισεκ. υγιή δάνεια και 10 δισεκ. προβληματικά δάνεια.
Η σύγκριση είναι ανόμοια αλλά και πολύ χαρακτηριστική που δείχνει πόσο έχει συρρικνωθεί ο τραπεζικός κλάδος στην Ελλάδα και πόσο έχουν μειωθεί οι πηγές εσόδων σε βαθμό ακραίο.
Η Εθνική είχε 74 δισεκ. δάνεια και έχει 24 δισεκ. υγιή δάνεια.

Το ερώτημα παραμένει μπορεί να υπάρξουν συγχωνεύσεις στις ελληνικές τράπεζες;

Για να απαντηθεί το ερώτημα αυτό θα πρέπει να δούμε τις βασικές παραδοχές μιας συγχώνευσης.
-Μια συγχώνευση δεν πρέπει να απαιτεί περισσότερα κεφάλαια από ότι θα απαιτούσαν οι τράπεζες εάν έμεναν αυτόνομες
-Μια συγχώνευση δεν θα πρέπει να δημιουργεί ολιγοπώλια
-Μια συγχώνευση πρέπει να δημιουργεί πραγματική αξία στους μετόχους
-Μια συγχώνευση τραπεζών αυξάνει το συστημικό ρίσκο στο κράτος (σχέση συνολικού ενεργητικού προς ΑΕΠ)
Ας δούμε λίγο τα δεδομένα.
Οι τράπεζες – κατά την άποψη μας – είναι κεφαλαιακά ανεπαρκείς.
Οι περισσότεροι που διαφωνούν μαζί μας υποστηρίζουν ότι οι τράπεζες με ενεργητικό 266 δισεκ. έχουν 29 δισεκ. κεφάλαια και οι ελάχιστοι συνολικοί δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας ή SREP από 13,75% μειώθηκαν στο 11,5% λόγω της ύφεσης από covid 19 οπότε δεν χρειάζονται κεφάλαια.
Διαφωνούμε.
Οι τράπεζες χρειάζονται κεφάλαια άμεσα και επιτακτικά, γιατί ενώ διαθέτουν 29 δισεκ. συνολικά κεφάλαια μαζί με ομολογιακά και cocos μετατρέψιμα ομόλογα το DTC η αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση φθάνει στα 15,5 δισεκ. και ως ποσοστό επί των κεφαλαίων θα φθάσει στο 70% με 93%.
Εάν οι τράπεζες επιτύγχαναν τα κέρδη του 2007 ή 2008 τότε το DTC δεν θα ήταν πρόβλημα.
Με την κερδοφορία και τις προοπτικές κερδοφορίας που έχουν οι τράπεζες το DTC είναι πρόβλημα εξίσου σημαντικό εάν όχι σπουδαιότερο από τα προβληματικά δάνεια.
Οι τράπεζες στο ιδανικότερο σενάριο σε δύο χρόνια θα βγάζουν όλες μαζί 1,5 δισεκ. κέρδη όσα έβγαζε μόνη της η Εθνική το 2008.
Οι τράπεζες χρειάζονται κεφάλαια αυτό είναι ξεκάθαρο, αυτό αποτιμάει και η χρηματιστηριακή αγορά με βάση το P/BV δηλαδή αποτιμάει τα κεφάλαια 29 δισεκ. 3,8 δισεκ. ή 0,13 P/BV δηλαδή το 1 ευρώ το αποτιμάει 0,13 ευρώ.
Συγχωνεύοντας τις τράπεζες το άθροισμα της κεφαλαιακής ανάγκης θα είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα της κεφαλαιακής ανάγκης εάν μείνουν αυτόνομες.
Αυτό δεν είναι αυθαίρετο εξαγόμενο συμπέρασμα.
Στηρίζεται στην παραδοχή ότι το άθροισμα δυο τραπεζών π.χ. Πειραιώς και Alpha bank 132 δισεκ. ευρώ ενεργητικό θα απαιτήσει περισσότερο κεφάλαιο από ότι θα χρειαστούν οι δύο τράπεζες εάν μείνουν αυτόνομες.
Θα υπάρξουν οικονομίες κλίμακας αλλά για να έχει αξία για τους μετόχους θα πρέπει να μπουν νέα κεφάλαια, θα χρειαστούν πολλά νέα κεφάλαια τα οποία δεν υπάρχουν.
Στο σκέλος των ολιγοπωλίων είναι προφανές ότι οι 4 συστημικές εάν γίνουν 2 αυτό θα σημαίνει ότι δύο τράπεζες στην Ελλάδα θα ελέγχουν το 93% των συνολικών δανείων και καταθέσεων δηλαδή άνω του 45% η κάθε τράπεζα αυτό αντίκειται ξεκάθαρα στους κανόνες που θέτει η DGComp η αρμόδια επιτροπή ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως υπάρχει και ένα άλλο ζήτημα το οποίο είναι ιδιαίτερα κρίσιμο.
Συγχωνεύοντας π.χ. την Πειραιώς με την Alpha bank θα δημιουργηθεί μια τράπεζα με 132 δισεκ. ενεργητικό δηλαδή θα αντιστοιχεί στο 73% του ΑΕΠ της Ελλάδος το 2021.
Η 23ετής εμπειρία έχει αποδείξει ότι εάν μια τράπεζα έχει τέτοιο μέγεθος που αυξάνει το συστημικό ρίσκο σε ένα κράτος, τότε μια οικονομική κρίση με άνεση μπορεί να μετατραπεί σε τραπεζική και μετά ή το τραπεζικό σχήμα θα κρατικοποιηθεί εις βάρος των φορολογουμένων ή η οικονομία θα υποστεί μεγάλη καταστροφή πάλι εις βάρος των φορολογουμένων.
Πέραν αυτών θα πρέπει να επιλυθούν πλειάδα άλλων προβλημάτων.
Οι συγχωνεύσεις στην Ελλάδα, στον τραπεζικό κλάδο οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε μειώσεις προσωπικού που θα έχει επιθετικό και εκθετικό χαρακτήρα, μειώσεις καταστημάτων και στο τέλος δεν έχει αποδειχθεί ότι όλα αυτά οδηγούν προς το συμφέρον των καταναλωτών.
Έχουμε αφήσει σκοπίμως τελευταίο ένα λεπτό ζήτημα.
Οι συγχωνεύσεις στο παρελθόν προ οικονομικής και τραπεζικής κρίσης δεν υλοποιούνταν κυρίως γιατί δεν συμφωνούσαν οι διοικήσεις ποιος θα έχει το πάνω χέρι.
Ο Μεγάλου της Πειραιώς ή ο Ψάλτης της Alpha bank θα έχει το πάνω χέρι ο Καραβίας της Eurobank ή ο Μυλωνάς της Εθνικής τράπεζας;
Τα δε… στελέχη του μέσου management θα αντιδρούσαν ακόμη πιο επιθετικά, αυτό έχει διδάξει η εμπειρία 23 ετών που παρακολουθούμε το τραπεζικό σύστημα.

Το συμπέρασμα

Μπορεί οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές να ιντριγκάρουν τους επενδυτές, τους μετόχους, να δημιουργούν μια επενδυτική ευφορία και παραζάλη αλλά στην πράξη προκαλούν κυκεώνα προβλημάτων.
Οι πιθανότητες να υπάρξει deals στις ελληνικές τράπεζες μετά την εξυγίανση είναι κατά την άποψη μας απειροελάχιστες στα όρια του 1% και 99% να μην γίνει τίποτε.
Στην Ελλάδα έχουμε 4 τράπεζες σχεδόν ισοδύναμες, κάποιες σε καλύτερη κεφαλαιακή μοίρα από κάποιες άλλες και με λιγότερα προβληματικά δάνεια αλλά με όρους δομής ισολογισμών πάνω – κάτω είναι ίδιες.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον όπου η ΕΚΤ και ο SSM σκόπιμα δημιούργησαν το 2012 όταν αποφάσισαν ότι στην Ελλάδα θα υπάρχουν 4 συστημικές τράπεζες είναι ξεκάθαρο ότι θα πρέπει οι μαθηματικές, επενδυτικές, λογικές, στατιστικές πράξεις να αποδεικνύουν ότι το 1+1 κάνει εάν όχι 2 τουλάχιστον 1,8.
Το άθροισμα 1+1 σήμερα μας κάνει 1,3 με 1,4 με το ζόρι και πολύ λέμε.
Μέχρι το άθροισμα να μας οδηγεί κοντά στο 2 εξαγορές ή συγχωνεύσεις στις ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν να υπάρξουν.
Εξαιρούμε τις μικρές τράπεζες όπου εκεί υπάρχουν κάποιοι που θα κάνουν θαύματα και προφανώς, δεν αναφερόμαστε στην zombie bank Attica bank.
 
Πέτρος Λεωτσάκος
www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης