Θεωρείται δεδομένο ότι η κρίση του κορωνοϊού θα έχει αρνητική επίδραση στις τράπεζες, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt
Άγνωστο παραμένει ποιες συνέπειες θα έχει η πανδημία σε ό,τι αφορά το ύψος των κόκκινων δανείων και αν αυτά είναι σε θέση να πυροδοτήσουν μια νέα τραπεζική κρίση, σύμφωνα με όσα αναφέρει σε δημοσίευμά της η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, η οποία, μάλιστα, κάνει ειδική μνεία στις ελληνικές τράπεζες Eurobank, Alpha Bank και Τράπεζα Πειραιώς.
Πιο συγκεκριμένα, μέχρι στιγμής, οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν έχουν αντιμετωπίσει ιδιαίτερες δυσκολίες εξαιτίας της πανδημικής κρίσης, χάρη στα πρωτοφανή προγράμματα βοήθειας προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Τους πρώτους εννέα μήνες του 2020, οι εισηγμένες τράπεζες στον δείκτη Stoxx Europe 600 έπρεπε να αυξήσουν τις προβλέψεις τους έναντι επισφαλειών, από 41 δισεκατομμύρια ευρώ το προηγούμενο έτος, σε σχεδόν 70 δισεκατομμύρια στα τέλη Σεπτεμβρίου 2020.
Αλλά αυτό το ποσό είναι υποδεέστερο κατά πολύ σε σχέση με τα βάρη που αντιμετώπιζαν οι τράπεζες κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Ο επικεφαλής της εποπτικής αρχής για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, Andre Enria, εκτιμά ότι αυτό το ισοζύγιο ζημιών είναι προσωρινό και ότι, στη χειρότερη περίπτωση, τα επισφαλή δάνεια θα μπορούσαν να ανέλθουν έως και του ποσού του 1,4 δισεκ. ευρώ για όλες τις τράπεζες της νομισματικής ένωσης.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στις τράπεζες της νότιας Ευρώπης, πολλές από τις οποίες εξακολουθούν να παλεύουν με προβλήματα που κληρονόμησαν από την τελευταία κρίση.
Ενώ στη Γερμανία το ποσοστό των κόκκινων δανείων ήταν 1,3% στο τέλος του β’ τριμήνου, στην Ισπανία ήταν 3%, στην Ιταλία 6%, ενώ στην Ελλάδα ανερχόταν στο εξωφρενικό 30%.
Σύμφωνα με μελέτη της γαλλικής οικονομικής σχολής IESEG, οι μεσαίες τράπεζες στην Ιταλία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Κύπρο και την Ελλάδα θα πληγούν ιδιαίτερα από τις συνέπειες της πανδημίας.
Οι ιταλικές τράπεζες εμφανίζονται ψηλά στη λίστα, για παράδειγμα με τους Credito Emiliano, Banco BPM, αλλά και με την Banca Monte dei Paschi.
Στην Ισπανία, η IESEG βλέπει μεγαλύτερους κινδύνους για την Bankinter και την Banco de Sabadell, ενώ, τέλος, στην Ελλάδα ξεχωρίζει την Τράπεζα Πειραιώς και την Eurobank Ergasias.
Tα μεγαλύτερα προβλήματα στην Ελλάδα
H ελληνική Alpha Bank θέλει να πουλήσει επισφαλή δάνεια ονομαστικής αξίας 10,8 δισ. ευρώ στην επενδυτική εταιρεία Davidson Kemper μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Το χαρτοφυλάκιο Galaxy περιλαμβάνει περίπου το 50% όλων των μη εξυπηρετούμενων δανείων του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος.
Αλλά πόσο καιρό θα διαρκέσει η διαδικασία;
Το επόμενο κύμα αθέτησης δανείων βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.
Στην Ελλάδα, από τις αρχές Νοεμβρίου έχουν επιβληθεί δρακόντεια περιοριστικά μέτρα.
Η πανδημία θα συρρικνώσσει το ΑΕΠ κατά 10,5% φέτος, σύμφωνα με την τελευταία επίσημη εκτίμηση.
Για τις τράπεζες αυτό σημαίνει νέους πιστωτικούς κινδύνους.
Η πανδημική κρίση έρχεται σε εξαιρετικά ακατάλληλη στιγμή για τις ελληνικές τράπεζες.
Τα τέσσερα συστημικά ιδρύματα, η Alpha Bank, η Eurobank, η Εθνική Τράπεζα και η Τράπεζα Πειραιώς, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τεράστιες αθετήσεις πληρωμών.
Το 2016 περίπου το ήμισυ όλων των χορηγηθέντων δανείων ήταν μη εξυπηρετούμενα ή διέτρεχαν σοβαρό κίνδυνο αθέτησης.
Έκτοτε έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, σε ό,τι αφορά τη μείωση των πιστωτικών κινδύνων.
Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε από πάνω από 35% στο τέλος του 2019 σε 30,3% στα τέλη Ιουνίου 2020.
Μέχρι το τέλος του 2021, οι ελληνικές τράπεζες θα ήθελαν να μειώσουν το ποσοστό των κόκκινων δανείων κάτω από το 20% και το 2022 κάτω από το 10%.
Αυτή ήταν η δέσμευση των Ελλήνων τραπεζιτών απέναντι στον SSM πριν από τον κορωνοϊό.
Ανησυχία για νέους πιστωτικούς κινδύνους
Ο Andre Enria «βλέπει» απίστευτη πρόοδο από τις ελληνικές τράπεζες σε ό,τι αφορά τα επισφαλή δάνεια, ωστόσο τις καλεί να επιταχύνουν την εξυγίανση των ισολογισμών τους.
«Το μάθημα που μας δίδαξε η τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση είναι ότι, εάν δεν καθαρίσουμε τους ισολογισμούς των τραπεζών γρήγορα, δεν θα είναι σε θέση να υποστηρίξουν μια οικονομική ανάκαμψη και μια επιστροφή στα προ κρίσης επίπεδα».
Στην πραγματικότητα, η ύφεση που προκάλεσε ο κορωνοϊός θέτει σε κίνδυνο αμέτρητους Έλληνες οφειλέτες.
Το καλοκαίρι, οι τραπεζικοί κύκλοι ανέμεναν αθετήσεις δανείων ύψους περίπου 5 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Τώρα, με τη χώρα σε καθεστώς lockdown, οι πλέον πρόσφατες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αθετήσεις 10 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Οι απαραίτητες προβλέψεις θα εξαντλήσουν τα ίδια κεφάλαια.
«Mια νέα γενιά επισφαλών δανείων θα μπορούσε να αναστείλει τις προσπάθειες εξυγίανσης των ισολογισμών των τραπεζών» ανέφερε πρόσφατα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας.
Μορατόρια
Τα μορατόρια στις πληρωμές, το οποίο οφέλησε σχεδόν 400.000 δανειολήπτες, πρόκειται να λήξει σταδιακά το επόμενο έτος.
Αλλά αν οι οφειλέτες μπορούν στη συνέχεια να εξυπηρετήσουν ξανά τα δάνεια τους θα εξαρτηθεί από την πορεία της πανδημίας και της οικονομίας.
Ο Φωκίων Καραβίας, διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, εκτιμά ότι περίπου το 20% των δανείων που τελούν τώρα σε αναστολή θα καταστούν μη εξυπηρετούμενα μετά το τέλος του μορατόριουμ.
Η Eurobank βρίσκεται σε σχετικά καλή θέση.
Στο τέλος του τρίτου τριμήνου κατάφερε να περιορίσει το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε σύγκριση με το 2019 στο 14,9%.
Ωστόσο, άλλα τραπεζικά ιδρύματα είναι σε πολύ χειρότερη θέση.
Το 48,3% των αξιώσεων της Τράπεζας Πειραιώς είναι μη εξυπηρετούμενο.
Αυτό είναι το υψηλότερο ποσοστό στον κλάδο.
Το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα είναι τώρα αντιμέτωπο με την κρατικοποίηση.
Ο SSM θέλει η τράπεζα να ενισχύσει περαιτέρω τα ίδια κεφάλαιά της.
Η ΕΚΤ δεν άφησε την Τράπεζα Πειραιώς να πληρώσει ένα κουπόνι ύψους 165 εκατομμυρίων ευρώ για μία υπό αίρεση μετατρέψιμη ομολογία (Cocos) στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, επειδή θέλει το ελληνικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα να έχει προς διάθεση περισσότερα κεφάλαια.
Αυτή η απόφαση άνοιξε τον δρόμο για τη μετατροπή αυτών των ομολόγων σε ίδια κεφάλαια, γεγονός που αυξάνει το ποσοστό του κράτους (ΤΧΣ) στην τράπεζα από περίπου 26,4% σε 61%.Η κρατικοποίηση είναι μια μεταβατική φάση.
Μετά την πώληση του χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων της Πειραιώς (Phoenix), η κυβέρνηση θα την ιδιωτικοποιήσει ξανά κατά τη διάρκεια του 2021 - υπό την προϋπόθεση ότι θα βρεθούν επενδυτές.
Σημειώνεται πως ο τραπεζικός δείκτης στο Χρηματιστήριο της Αθήνας FTSB έχει αυξηθεί 87% από τις αρχές Νοεμβρίου.
www.bankingnews.gr
Πιο συγκεκριμένα, μέχρι στιγμής, οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν έχουν αντιμετωπίσει ιδιαίτερες δυσκολίες εξαιτίας της πανδημικής κρίσης, χάρη στα πρωτοφανή προγράμματα βοήθειας προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Τους πρώτους εννέα μήνες του 2020, οι εισηγμένες τράπεζες στον δείκτη Stoxx Europe 600 έπρεπε να αυξήσουν τις προβλέψεις τους έναντι επισφαλειών, από 41 δισεκατομμύρια ευρώ το προηγούμενο έτος, σε σχεδόν 70 δισεκατομμύρια στα τέλη Σεπτεμβρίου 2020.
Αλλά αυτό το ποσό είναι υποδεέστερο κατά πολύ σε σχέση με τα βάρη που αντιμετώπιζαν οι τράπεζες κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Ο επικεφαλής της εποπτικής αρχής για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, Andre Enria, εκτιμά ότι αυτό το ισοζύγιο ζημιών είναι προσωρινό και ότι, στη χειρότερη περίπτωση, τα επισφαλή δάνεια θα μπορούσαν να ανέλθουν έως και του ποσού του 1,4 δισεκ. ευρώ για όλες τις τράπεζες της νομισματικής ένωσης.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στις τράπεζες της νότιας Ευρώπης, πολλές από τις οποίες εξακολουθούν να παλεύουν με προβλήματα που κληρονόμησαν από την τελευταία κρίση.
Ενώ στη Γερμανία το ποσοστό των κόκκινων δανείων ήταν 1,3% στο τέλος του β’ τριμήνου, στην Ισπανία ήταν 3%, στην Ιταλία 6%, ενώ στην Ελλάδα ανερχόταν στο εξωφρενικό 30%.
Σύμφωνα με μελέτη της γαλλικής οικονομικής σχολής IESEG, οι μεσαίες τράπεζες στην Ιταλία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Κύπρο και την Ελλάδα θα πληγούν ιδιαίτερα από τις συνέπειες της πανδημίας.
Οι ιταλικές τράπεζες εμφανίζονται ψηλά στη λίστα, για παράδειγμα με τους Credito Emiliano, Banco BPM, αλλά και με την Banca Monte dei Paschi.
Στην Ισπανία, η IESEG βλέπει μεγαλύτερους κινδύνους για την Bankinter και την Banco de Sabadell, ενώ, τέλος, στην Ελλάδα ξεχωρίζει την Τράπεζα Πειραιώς και την Eurobank Ergasias.
Tα μεγαλύτερα προβλήματα στην Ελλάδα
H ελληνική Alpha Bank θέλει να πουλήσει επισφαλή δάνεια ονομαστικής αξίας 10,8 δισ. ευρώ στην επενδυτική εταιρεία Davidson Kemper μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Το χαρτοφυλάκιο Galaxy περιλαμβάνει περίπου το 50% όλων των μη εξυπηρετούμενων δανείων του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος.
Αλλά πόσο καιρό θα διαρκέσει η διαδικασία;
Το επόμενο κύμα αθέτησης δανείων βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη.
Στην Ελλάδα, από τις αρχές Νοεμβρίου έχουν επιβληθεί δρακόντεια περιοριστικά μέτρα.
Η πανδημία θα συρρικνώσσει το ΑΕΠ κατά 10,5% φέτος, σύμφωνα με την τελευταία επίσημη εκτίμηση.
Για τις τράπεζες αυτό σημαίνει νέους πιστωτικούς κινδύνους.
Η πανδημική κρίση έρχεται σε εξαιρετικά ακατάλληλη στιγμή για τις ελληνικές τράπεζες.
Τα τέσσερα συστημικά ιδρύματα, η Alpha Bank, η Eurobank, η Εθνική Τράπεζα και η Τράπεζα Πειραιώς, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τεράστιες αθετήσεις πληρωμών.
Το 2016 περίπου το ήμισυ όλων των χορηγηθέντων δανείων ήταν μη εξυπηρετούμενα ή διέτρεχαν σοβαρό κίνδυνο αθέτησης.
Έκτοτε έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, σε ό,τι αφορά τη μείωση των πιστωτικών κινδύνων.
Το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε από πάνω από 35% στο τέλος του 2019 σε 30,3% στα τέλη Ιουνίου 2020.
Μέχρι το τέλος του 2021, οι ελληνικές τράπεζες θα ήθελαν να μειώσουν το ποσοστό των κόκκινων δανείων κάτω από το 20% και το 2022 κάτω από το 10%.
Αυτή ήταν η δέσμευση των Ελλήνων τραπεζιτών απέναντι στον SSM πριν από τον κορωνοϊό.
Ανησυχία για νέους πιστωτικούς κινδύνους
Ο Andre Enria «βλέπει» απίστευτη πρόοδο από τις ελληνικές τράπεζες σε ό,τι αφορά τα επισφαλή δάνεια, ωστόσο τις καλεί να επιταχύνουν την εξυγίανση των ισολογισμών τους.
«Το μάθημα που μας δίδαξε η τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση είναι ότι, εάν δεν καθαρίσουμε τους ισολογισμούς των τραπεζών γρήγορα, δεν θα είναι σε θέση να υποστηρίξουν μια οικονομική ανάκαμψη και μια επιστροφή στα προ κρίσης επίπεδα».
Στην πραγματικότητα, η ύφεση που προκάλεσε ο κορωνοϊός θέτει σε κίνδυνο αμέτρητους Έλληνες οφειλέτες.
Το καλοκαίρι, οι τραπεζικοί κύκλοι ανέμεναν αθετήσεις δανείων ύψους περίπου 5 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Τώρα, με τη χώρα σε καθεστώς lockdown, οι πλέον πρόσφατες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αθετήσεις 10 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Οι απαραίτητες προβλέψεις θα εξαντλήσουν τα ίδια κεφάλαια.
«Mια νέα γενιά επισφαλών δανείων θα μπορούσε να αναστείλει τις προσπάθειες εξυγίανσης των ισολογισμών των τραπεζών» ανέφερε πρόσφατα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας.
Μορατόρια
Τα μορατόρια στις πληρωμές, το οποίο οφέλησε σχεδόν 400.000 δανειολήπτες, πρόκειται να λήξει σταδιακά το επόμενο έτος.
Αλλά αν οι οφειλέτες μπορούν στη συνέχεια να εξυπηρετήσουν ξανά τα δάνεια τους θα εξαρτηθεί από την πορεία της πανδημίας και της οικονομίας.
Ο Φωκίων Καραβίας, διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, εκτιμά ότι περίπου το 20% των δανείων που τελούν τώρα σε αναστολή θα καταστούν μη εξυπηρετούμενα μετά το τέλος του μορατόριουμ.
Η Eurobank βρίσκεται σε σχετικά καλή θέση.
Στο τέλος του τρίτου τριμήνου κατάφερε να περιορίσει το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε σύγκριση με το 2019 στο 14,9%.
Ωστόσο, άλλα τραπεζικά ιδρύματα είναι σε πολύ χειρότερη θέση.
Το 48,3% των αξιώσεων της Τράπεζας Πειραιώς είναι μη εξυπηρετούμενο.
Αυτό είναι το υψηλότερο ποσοστό στον κλάδο.
Το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα είναι τώρα αντιμέτωπο με την κρατικοποίηση.
Ο SSM θέλει η τράπεζα να ενισχύσει περαιτέρω τα ίδια κεφάλαιά της.
Η ΕΚΤ δεν άφησε την Τράπεζα Πειραιώς να πληρώσει ένα κουπόνι ύψους 165 εκατομμυρίων ευρώ για μία υπό αίρεση μετατρέψιμη ομολογία (Cocos) στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, επειδή θέλει το ελληνικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα να έχει προς διάθεση περισσότερα κεφάλαια.
Αυτή η απόφαση άνοιξε τον δρόμο για τη μετατροπή αυτών των ομολόγων σε ίδια κεφάλαια, γεγονός που αυξάνει το ποσοστό του κράτους (ΤΧΣ) στην τράπεζα από περίπου 26,4% σε 61%.Η κρατικοποίηση είναι μια μεταβατική φάση.
Μετά την πώληση του χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων της Πειραιώς (Phoenix), η κυβέρνηση θα την ιδιωτικοποιήσει ξανά κατά τη διάρκεια του 2021 - υπό την προϋπόθεση ότι θα βρεθούν επενδυτές.
Σημειώνεται πως ο τραπεζικός δείκτης στο Χρηματιστήριο της Αθήνας FTSB έχει αυξηθεί 87% από τις αρχές Νοεμβρίου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών