γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
«Ένας οικονομικός Αρμαγεδδώνας ύψους 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ θα πλήξει την ευρωζώνη, μόλις η Ελλάδα αναγκαστεί να εγκαταλείψει την οικονομική ένωση του ευρώ και επιστρέψει σε εθνικό νόμισμα».
Αυτή είναι η πρόβλεψη του STRATFOR, του γνωστού κέντρου στρατηγικών ερευνών των ΗΠΑ, με ισχυρή επιρροή σε όλη την πολιτικοστρατιωτική ελίτ της Ουάσιγκτον.
Η Ελλάδα, σύμφωνα με το STRATFOR είναι μια «εκ γενετής» ελλειμματική χώρα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η οποία στηριζόταν από τις ΗΠΑ και την Δύση, λόγω της κρίσιμης γεωστρατηγικής ανάγκης, προκειμένου να μην περιέλθει η χώρα στην σοβιετική σφαίρα επιρροής.
Στην ανάλυσή του ο αμερικανικός οργανισμός αναφέρεται στους δύο βασικούς άδηλους πόρους που στήριζαν και εξακολουθούν να στηρίζουν εν πολλοίς την Ελλάδα, στην εμπορική ναυτιλία και τον τουρισμό, οι οποίοι, σε συνδυασμό με την υψηλής σημασίας γεωστρατηγική της θέση, εξασφάλιζαν οικονομική σταθερότητα και ανάπτυξη, κάτι που σύμφωνα με την σχετική ανάλυση έχει πλέον εκλείψει.
Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι το τέλος του «Ψυχρού Πολέμου» έκανε «μη αναγκαία την στήριξη της Ελλάδας και συνεπώς την κατεύθυνση κεφαλαίων προς την ελληνική οικονομία». Από εκεί και πέρα, η εμπορική ναυτιλία έχει πληγεί γιατί έχει χάσει ένα βασικό όπλο: Την ναυπηγική βιομηχανία που έχει πληγεί ανεπανόρθωτα. Και τελειώνει υποστηρίζοντας ότι δεν αρκεί ο τουρισμός για να επιβιώσει οικονομικά ένα κράτος.
Η ανάλυση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «Η Ελλάδα δεν μπορεί να διασωθεί αν δεν έχει μία σταθερή προσφορά κεφαλαίων από το εξωτερικό τα οποία δεν θα είναι υποχρεωμένη να επιστρέψει. Και πάλι δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορούσε να επανεκκινήσει την οικονομία της και να βγάλει από πάνω της το χρέος της, γιατί απλά είναι πάρα πολύ μεγάλο. Για να επιβιώσει το ευρώ θα πρέπει να «πετάξουν» την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης».
Σε ό,τι αφορά το συνολικό κόστος εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, το επιμερίζει ως εξής:
«Η ευρωζώνη πρέπει να προετοιμαστεί για τρία πράγματα:
- Να δαπανήσει κάπου 400 δισ. ευρώ για να κλείσει το κενό που θα δημιουργήσει η απουσία της Ελλάδας από το το ευρώ.
- Να διατεθούν 800 δισ. ευρώ για να στηριχθούν οι τράπεζες που έχουν δανείσει την Ελλάδα, αλλά και τα τραπεζικά ιδρύματα που έχουν δανείσει αυτούς που έχουν δανείσει την Ελλάδα. Εκτός αυτό πρέπει να υποστηριχθούν με άμεσες ενέσεις ρευστότητας οι τράπεζες των ασθενών οικονομιών Πορτογαλίας, Ιταλίας, Ισπανίας και πιθανόν της Γαλλίας.
- Σε μεγαλύτερο κίνδυνο είναι η Ιταλία που χρειάζεται από μόνη της «ενέσεις» ρευστότητας επιπλέον 800 δισ. ευρώ για μια τριετία».
Το STRATFOR επαναλαμβάνει την ιστορική αναδομή που έχει κάνει για την Ελλάδα ξεκινώντας από την αποχή πριν την επανάσταση του 1821: «Όταν η Ελλάδα απέκτησε την ανεξαρτησία της στις αρχές της δεκαετίας του 1800, η δύναμη ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο χρησιμοποίησε την Ελλάδα εναντίον των Τούρκων. Αργότερα, οι Αμερικανοί έπαιξαν έναν παρόμοιο ρόλο υποστηρίζοντας την Ελλάδα ενάντια στους Σοβιετικούς. Και στις δύο περιπτώσεις, τεράστιοι όγκοι κεφαλαίων ήρθαν στην Ελλάδα για την υποστήριξή της. Τώρα όμως εχθρός δεν υπάρχει. Εχθρός που να δικαιολογεί δηλαδή την υποστήριξη της Ελλάδας».
Η ανάλυση είναι σε αρκετά σημεία σωστή, η ιστορική της αναδρομή δεν απέχει από την πραγματικότητα, αλλά σε κάποια κρίσιμα σημεία έχει λάθη: Πρώτον η ελληνική εμπορική ναυτιλία, ουδέποτε βασίστηκε ιδιαίτερα στη ναυπηγική βιομηχανία.
Μπορεί η εν λόγω βιομηχανία να ήταν σημαντική για την χώρα και να έχει πληγεί σήμερα λόγω αύξησης του κόστους των ναυπηγήσεων, ειδικά μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ που γέμισε τον πλανήτη με χαμηλού κόστους ναυπηγεία και εν συνεχεία με την είσοδο αρχικά της Νότιας Κορέας και εν συνεχεία της Κίνας στις ναυπηγήσεις.
Η ελληνική ναυτιλία προσφέρει σήμερα στο εθνικό ΑΕΠ περισσότερα απ' ό,τι πριν είκοσι χρόνια. Ο τουρισμός το ίδιο. Σε ό,τι αφορά την γεωστρατηγική σημασία, είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει ο «μεγάλος εχθρός», η Σοβιετική Ένωση, αλλά... πολλοί μικρότεροι!
Για τις ΗΠΑ η ύπαρξη της Ελλάδας στην σφαίρα επιρροής της είναι σχεδόν το ίδιο κρίσιμη με το παρελθόν και θα γίνει πιο κρίσιμη με την έναρξη της παραγωγής των πεδίων φυσικού αερίου στην Α. Μεσόγειο και νότια της Κρήτης. Η Ρωσία θέλει την Ελλάδα όσο το δυνατόν πιο κοντά της για μια σειρά λόγων και η Κίνα επίσης θέλει να έχει πόδι στην Ελλάδα.
Η παρούσα οικονομική κατάσταση είναι αποτέλεσμα εσωτερικών πολιτικών διεργασιών. Η έξοδος από την ευρωζώνη μπορεί σήμερα να είναι περισσότερο πιθανή από την παραμονή σε αυτήν, αλλά για τελείως διαφορετικούς λόγους από αυτούς που επικαλείται το STRATFOR.
www.bankingnews.gr
Η Ελλάδα, σύμφωνα με το STRATFOR είναι μια «εκ γενετής» ελλειμματική χώρα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η οποία στηριζόταν από τις ΗΠΑ και την Δύση, λόγω της κρίσιμης γεωστρατηγικής ανάγκης, προκειμένου να μην περιέλθει η χώρα στην σοβιετική σφαίρα επιρροής.
Στην ανάλυσή του ο αμερικανικός οργανισμός αναφέρεται στους δύο βασικούς άδηλους πόρους που στήριζαν και εξακολουθούν να στηρίζουν εν πολλοίς την Ελλάδα, στην εμπορική ναυτιλία και τον τουρισμό, οι οποίοι, σε συνδυασμό με την υψηλής σημασίας γεωστρατηγική της θέση, εξασφάλιζαν οικονομική σταθερότητα και ανάπτυξη, κάτι που σύμφωνα με την σχετική ανάλυση έχει πλέον εκλείψει.
Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι το τέλος του «Ψυχρού Πολέμου» έκανε «μη αναγκαία την στήριξη της Ελλάδας και συνεπώς την κατεύθυνση κεφαλαίων προς την ελληνική οικονομία». Από εκεί και πέρα, η εμπορική ναυτιλία έχει πληγεί γιατί έχει χάσει ένα βασικό όπλο: Την ναυπηγική βιομηχανία που έχει πληγεί ανεπανόρθωτα. Και τελειώνει υποστηρίζοντας ότι δεν αρκεί ο τουρισμός για να επιβιώσει οικονομικά ένα κράτος.
Η ανάλυση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «Η Ελλάδα δεν μπορεί να διασωθεί αν δεν έχει μία σταθερή προσφορά κεφαλαίων από το εξωτερικό τα οποία δεν θα είναι υποχρεωμένη να επιστρέψει. Και πάλι δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορούσε να επανεκκινήσει την οικονομία της και να βγάλει από πάνω της το χρέος της, γιατί απλά είναι πάρα πολύ μεγάλο. Για να επιβιώσει το ευρώ θα πρέπει να «πετάξουν» την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης».
Σε ό,τι αφορά το συνολικό κόστος εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, το επιμερίζει ως εξής:
«Η ευρωζώνη πρέπει να προετοιμαστεί για τρία πράγματα:
- Να δαπανήσει κάπου 400 δισ. ευρώ για να κλείσει το κενό που θα δημιουργήσει η απουσία της Ελλάδας από το το ευρώ.
- Να διατεθούν 800 δισ. ευρώ για να στηριχθούν οι τράπεζες που έχουν δανείσει την Ελλάδα, αλλά και τα τραπεζικά ιδρύματα που έχουν δανείσει αυτούς που έχουν δανείσει την Ελλάδα. Εκτός αυτό πρέπει να υποστηριχθούν με άμεσες ενέσεις ρευστότητας οι τράπεζες των ασθενών οικονομιών Πορτογαλίας, Ιταλίας, Ισπανίας και πιθανόν της Γαλλίας.
- Σε μεγαλύτερο κίνδυνο είναι η Ιταλία που χρειάζεται από μόνη της «ενέσεις» ρευστότητας επιπλέον 800 δισ. ευρώ για μια τριετία».
Το STRATFOR επαναλαμβάνει την ιστορική αναδομή που έχει κάνει για την Ελλάδα ξεκινώντας από την αποχή πριν την επανάσταση του 1821: «Όταν η Ελλάδα απέκτησε την ανεξαρτησία της στις αρχές της δεκαετίας του 1800, η δύναμη ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο χρησιμοποίησε την Ελλάδα εναντίον των Τούρκων. Αργότερα, οι Αμερικανοί έπαιξαν έναν παρόμοιο ρόλο υποστηρίζοντας την Ελλάδα ενάντια στους Σοβιετικούς. Και στις δύο περιπτώσεις, τεράστιοι όγκοι κεφαλαίων ήρθαν στην Ελλάδα για την υποστήριξή της. Τώρα όμως εχθρός δεν υπάρχει. Εχθρός που να δικαιολογεί δηλαδή την υποστήριξη της Ελλάδας».
Η ανάλυση είναι σε αρκετά σημεία σωστή, η ιστορική της αναδρομή δεν απέχει από την πραγματικότητα, αλλά σε κάποια κρίσιμα σημεία έχει λάθη: Πρώτον η ελληνική εμπορική ναυτιλία, ουδέποτε βασίστηκε ιδιαίτερα στη ναυπηγική βιομηχανία.
Μπορεί η εν λόγω βιομηχανία να ήταν σημαντική για την χώρα και να έχει πληγεί σήμερα λόγω αύξησης του κόστους των ναυπηγήσεων, ειδικά μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ που γέμισε τον πλανήτη με χαμηλού κόστους ναυπηγεία και εν συνεχεία με την είσοδο αρχικά της Νότιας Κορέας και εν συνεχεία της Κίνας στις ναυπηγήσεις.
Η ελληνική ναυτιλία προσφέρει σήμερα στο εθνικό ΑΕΠ περισσότερα απ' ό,τι πριν είκοσι χρόνια. Ο τουρισμός το ίδιο. Σε ό,τι αφορά την γεωστρατηγική σημασία, είναι γεγονός ότι δεν υπάρχει ο «μεγάλος εχθρός», η Σοβιετική Ένωση, αλλά... πολλοί μικρότεροι!
Για τις ΗΠΑ η ύπαρξη της Ελλάδας στην σφαίρα επιρροής της είναι σχεδόν το ίδιο κρίσιμη με το παρελθόν και θα γίνει πιο κρίσιμη με την έναρξη της παραγωγής των πεδίων φυσικού αερίου στην Α. Μεσόγειο και νότια της Κρήτης. Η Ρωσία θέλει την Ελλάδα όσο το δυνατόν πιο κοντά της για μια σειρά λόγων και η Κίνα επίσης θέλει να έχει πόδι στην Ελλάδα.
Η παρούσα οικονομική κατάσταση είναι αποτέλεσμα εσωτερικών πολιτικών διεργασιών. Η έξοδος από την ευρωζώνη μπορεί σήμερα να είναι περισσότερο πιθανή από την παραμονή σε αυτήν, αλλά για τελείως διαφορετικούς λόγους από αυτούς που επικαλείται το STRATFOR.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών