γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Από τις παρενέργειες ενός φαύλου κύκλου επηρεάζεται πλέον η οικονομία, όπου η μεγαλύτερη ύφεση απαιτεί νέα μέτρα που δεν αποδίδουν καθώς χειροτερεύουν οι προσδοκίες χωρίς χρονικά σαφή προοπτική εξόδου από την κρίση, σύμφωνα με την εβδομαδιαία ανάλυση της Alpha Bank.
Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 74,9 τον Ιαν.’12, από 75,7 τον Δεκ.’11, 73,0 τον Οκτ.’11, 78,3 τον Αύγ.’11, 75,0 τον Ιούν.’11 και 83,5 τον Φεβρ.’11. Επίσης, ο Δείκτης Καταναλωτικών Προσδοκιών διαμορφώθηκε στο -80,1 τον Ιαν.’12, από -81,9 τον Δεκ.’11, -83,8 (χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών) τον Οκτ.’11 (μετά την δραματική υποβάθμιση των προοπτικών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στην περίοδο 2012-2030 από την Τρόικα), -71,2 τον Αύγ.’11 (μετά τις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου 2011 για 2ο Πακέτο Χρηματοδοτικής Ενίσχυσης της Ελλάδος), -76,8 τον Ιούλ.’11 και -66,2 τον Μάρτ.’11.
Οι διακυμάνσεις αυτές στο οικονομικό κλίμα και στις επιχειρηματικές και καταναλωτικές προσδοκίες στη χώρα προσδιορίζονται από την ασκούμενη οικονομική πολιτική, όπως διαμορφώνεται από την Τρόικα στη βάση των προβλέψεών της για τις οικονομικές εξελίξεις. Από την άλλη πλευρά, το οικονομικό κλίμα και οι επιχειρηματικές και καταναλωτικές προσδοκίες αποτελούν τον βασικό προσδιοριστικό παράγοντα των οικονομικών εξελίξεων. Καθορίζουν, για παράδειγμα, τη ροή των καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα και τη δυνατότητα χρηματοδότησης της οικονομίας και τις αποφάσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων για κατανάλωση (ιδιαίτερα σε μεγάλης αξίας διαρκή αγαθά) και για επενδύσεις σε κατοικίες, μηχανολογικό εξοπλισμό, εργοστάσια, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια κτλ.
Από τον Αύγουστο του 2011, η ασκούμενη οικονομική πολιτική επηρεάζει αρνητικά το οικονομικό κλίμα στη χώρα καθώς βρίσκεται σε ουσιαστική αδυναμία να οδηγήσει σε ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά βρίσκονται αντιμέτωπα με μια διόγκωση (αντί της αναγκαίας μείωσης) της αβεβαιότητας, καθώς επικρατεί αναιτίως η αντίληψη ότι οποιαδήποτε μέτρα και αν ληφθούν σήμερα, τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την περαιτέρω εμβάθυνση της ύφεσης στην Ελλάδα.
Παρά τη σημαντική βελτίωση των βασικών οικονομικών δεικτών της οικονομίας στο 3ο 3μηνο.’11, η νέα πρόβλεψη για εμβάθυνση της ύφεσης από -3,0% σε -3,9% το 2012 και από +0,3% σε -0,5% το 2013, σε συνδυασμό με τον θόρυβο περί άτακτης χρεοκοπίας της χώρας και με την καθήλωση των δημοσίων επενδύσεων σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα και στο 2ο 6μηνο.’11, ανέτρεψαν την πορεία βελτίωσης της οικονομίας και επιδείνωσαν και πάλι τα βασικά οικονομικά μεγέθη. Με βάση αυτές τις αρνητικές εξελίξεις, η Τρόικα προβλέπει τώρα ότι απαιτούνται και νέα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής ύψους 2,0 π.μ. του ΑΕΠ το 2012.
Η εκτίμηση αυτή και οι νέες πιέσεις για νέα μέτρα θα οδηγήσουν πιθανότατα σε περαιτέρω επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών της χώρας και στο 1ο 3μηνο.’12. Αυτό θα περιορίσει ακόμη περισσότερο την απόδοση των σημαντικών μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής που έχουν ήδη ληφθεί και εφαρμόζονται. Θα απαιτηθεί τότε, πιθανότατα, και νέα αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων της Τρόικα για την ανάπτυξη το 2012 και το 2013, και κατά συνέπεια και νέα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής και νέα πτώση του οικονομικού κλίματος στη χώρα που θα επιβεβαιώσουν και με το παραπάνω τις προβλέψεις της Τρόικα για τη μεγάλη πτώση του ΑΕΠ το 2012. Η οικονομία επηρεάζεται πλέον από τις παρενέργειες ενός φαύλου κύκλου όπου η μεγαλύτερη ύφεση απαιτεί νέα μέτρα που δεν αποδίδουν καθώς χειροτερεύουν οι προσδοκίες χωρίς χρονικά σαφή προοπτική εξόδου από την κρίση. Έτσι απαιτούνται νέες προβλέψεις για ακόμα μεγαλύτερη ύφεση ώστε να ληφθούν νέα μέτρα κ.ο.κ., σε ένα περιβάλλον αδυναμιών και καθυστερήσεων της ελληνικής πλευράς να παραγάγει ουσιαστικό και αξιόπιστο έργο αναπροσαρμογής.
Με τις ανωτέρω πρακτικές, σταθερή ανάκαμψη της καταναλωτικής και της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης δεν μπορεί να σημειωθεί. Η απολύτως αναγκαία βελτίωση του οικονομικού κλίματος θα γίνει δυνατή, μόνον εφόσον καταστεί εμφανές ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται αποδίδουν. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η δημοσιονομική προσαρμογή και οι διαρθρωτικές αλλαγές συμβάλλουν ουσιαστικά στην βελτίωση της αναπτυξιακής προοπτικής της ελληνικής οικονομίας, και εξόδου της χώρας από την κρίση. Το τελευταίο δεν εξυπηρετείται από τις συνεχείς αρνητικές προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας στο μέλλον.
Η εντυπωσιακή αύξηση των ελληνικών εξαγωγών και του τουρισμού το 2011, καθώς και η αύξηση των παραγγελιών και του κύκλου εργασιών στη βιομηχανία από το εξωτερικό, αλλά και η σχετική σταθεροποίηση του δείκτη όγκου των λιανικών πωλήσεων στο 3ο 3μηνο.’11 (παρά τη διόγκωση της παράλληλης οικονομίας και της φοροδιαφυγής από τον ΦΠΑ κατά το τρέχον έτος), αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση του PSI+, θα μπορούσε να στηριχθεί η σταδιακή ουσιαστική βελτίωση του οικονομικού κλίματος στη χώρα και, κατά συνέπεια, η έγκαιρη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Ήδη, ακόμα και με την μικρή βελτίωση του οικονομικού κλίματος τον Δεκ.’11, σημειώθηκε αύξηση (αντί για πτώση) των ιδιωτικών καταθέσεων στις τράπεζες. Πολύ μεγαλύτερη αύξηση των καταθέσεων θα παρουσιαστεί μόλις υλοποιηθεί το PSI+ και οριστικοποιηθεί το 2ο Πακέτο Χρηματοδοτικής Ενίσχυσης της οικονομίας. Η αύξηση των καταθέσεων θα αντιστρέψει την πτωτική πορεία της τραπεζικής χρηματοδότησης της οικονομίας, η οποία έφτασε τον Δεκ.’11 στο -3,2%. Επίσης, η βελτίωση του οικονομικού κλίματος μπορεί να συμβάλλει στην ανάκαμψη του όγκου των λιανικών πωλήσεων από το 1ο 3μηνο.’12, μετά την εκτιμώμενη πτώση του κατά -6,0% στο 4ο 3μηνο.’11, από -2,0% στο 3ο 3μηνο.’11.
Το ζητούμενο, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, είναι να αισθανθεί επιτέλους ο έλληνας εργαζόμενος, καταναλωτής και επιχειρηματίας ότι η ελληνική οικονομία έχει αναπτυξιακές δυνατότητες και προοπτικές και ότι δεν έχει καμιά ανάγκη να εμπλακεί στη δίνη μιας άτακτης χρεοκοπίας ή της εξόδου της χώρας από τη Ζώνη του Ευρώ, που προβάλλονται ως εύκολες λύσεις από πολλές πλευρές.
www.bankingnews.gr
Οι διακυμάνσεις αυτές στο οικονομικό κλίμα και στις επιχειρηματικές και καταναλωτικές προσδοκίες στη χώρα προσδιορίζονται από την ασκούμενη οικονομική πολιτική, όπως διαμορφώνεται από την Τρόικα στη βάση των προβλέψεών της για τις οικονομικές εξελίξεις. Από την άλλη πλευρά, το οικονομικό κλίμα και οι επιχειρηματικές και καταναλωτικές προσδοκίες αποτελούν τον βασικό προσδιοριστικό παράγοντα των οικονομικών εξελίξεων. Καθορίζουν, για παράδειγμα, τη ροή των καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα και τη δυνατότητα χρηματοδότησης της οικονομίας και τις αποφάσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων για κατανάλωση (ιδιαίτερα σε μεγάλης αξίας διαρκή αγαθά) και για επενδύσεις σε κατοικίες, μηχανολογικό εξοπλισμό, εργοστάσια, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια κτλ.
Από τον Αύγουστο του 2011, η ασκούμενη οικονομική πολιτική επηρεάζει αρνητικά το οικονομικό κλίμα στη χώρα καθώς βρίσκεται σε ουσιαστική αδυναμία να οδηγήσει σε ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά βρίσκονται αντιμέτωπα με μια διόγκωση (αντί της αναγκαίας μείωσης) της αβεβαιότητας, καθώς επικρατεί αναιτίως η αντίληψη ότι οποιαδήποτε μέτρα και αν ληφθούν σήμερα, τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την περαιτέρω εμβάθυνση της ύφεσης στην Ελλάδα.
Παρά τη σημαντική βελτίωση των βασικών οικονομικών δεικτών της οικονομίας στο 3ο 3μηνο.’11, η νέα πρόβλεψη για εμβάθυνση της ύφεσης από -3,0% σε -3,9% το 2012 και από +0,3% σε -0,5% το 2013, σε συνδυασμό με τον θόρυβο περί άτακτης χρεοκοπίας της χώρας και με την καθήλωση των δημοσίων επενδύσεων σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα και στο 2ο 6μηνο.’11, ανέτρεψαν την πορεία βελτίωσης της οικονομίας και επιδείνωσαν και πάλι τα βασικά οικονομικά μεγέθη. Με βάση αυτές τις αρνητικές εξελίξεις, η Τρόικα προβλέπει τώρα ότι απαιτούνται και νέα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής ύψους 2,0 π.μ. του ΑΕΠ το 2012.
Η εκτίμηση αυτή και οι νέες πιέσεις για νέα μέτρα θα οδηγήσουν πιθανότατα σε περαιτέρω επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών της χώρας και στο 1ο 3μηνο.’12. Αυτό θα περιορίσει ακόμη περισσότερο την απόδοση των σημαντικών μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής που έχουν ήδη ληφθεί και εφαρμόζονται. Θα απαιτηθεί τότε, πιθανότατα, και νέα αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων της Τρόικα για την ανάπτυξη το 2012 και το 2013, και κατά συνέπεια και νέα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής και νέα πτώση του οικονομικού κλίματος στη χώρα που θα επιβεβαιώσουν και με το παραπάνω τις προβλέψεις της Τρόικα για τη μεγάλη πτώση του ΑΕΠ το 2012. Η οικονομία επηρεάζεται πλέον από τις παρενέργειες ενός φαύλου κύκλου όπου η μεγαλύτερη ύφεση απαιτεί νέα μέτρα που δεν αποδίδουν καθώς χειροτερεύουν οι προσδοκίες χωρίς χρονικά σαφή προοπτική εξόδου από την κρίση. Έτσι απαιτούνται νέες προβλέψεις για ακόμα μεγαλύτερη ύφεση ώστε να ληφθούν νέα μέτρα κ.ο.κ., σε ένα περιβάλλον αδυναμιών και καθυστερήσεων της ελληνικής πλευράς να παραγάγει ουσιαστικό και αξιόπιστο έργο αναπροσαρμογής.
Με τις ανωτέρω πρακτικές, σταθερή ανάκαμψη της καταναλωτικής και της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης δεν μπορεί να σημειωθεί. Η απολύτως αναγκαία βελτίωση του οικονομικού κλίματος θα γίνει δυνατή, μόνον εφόσον καταστεί εμφανές ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται αποδίδουν. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η δημοσιονομική προσαρμογή και οι διαρθρωτικές αλλαγές συμβάλλουν ουσιαστικά στην βελτίωση της αναπτυξιακής προοπτικής της ελληνικής οικονομίας, και εξόδου της χώρας από την κρίση. Το τελευταίο δεν εξυπηρετείται από τις συνεχείς αρνητικές προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας στο μέλλον.
Η εντυπωσιακή αύξηση των ελληνικών εξαγωγών και του τουρισμού το 2011, καθώς και η αύξηση των παραγγελιών και του κύκλου εργασιών στη βιομηχανία από το εξωτερικό, αλλά και η σχετική σταθεροποίηση του δείκτη όγκου των λιανικών πωλήσεων στο 3ο 3μηνο.’11 (παρά τη διόγκωση της παράλληλης οικονομίας και της φοροδιαφυγής από τον ΦΠΑ κατά το τρέχον έτος), αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση του PSI+, θα μπορούσε να στηριχθεί η σταδιακή ουσιαστική βελτίωση του οικονομικού κλίματος στη χώρα και, κατά συνέπεια, η έγκαιρη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Ήδη, ακόμα και με την μικρή βελτίωση του οικονομικού κλίματος τον Δεκ.’11, σημειώθηκε αύξηση (αντί για πτώση) των ιδιωτικών καταθέσεων στις τράπεζες. Πολύ μεγαλύτερη αύξηση των καταθέσεων θα παρουσιαστεί μόλις υλοποιηθεί το PSI+ και οριστικοποιηθεί το 2ο Πακέτο Χρηματοδοτικής Ενίσχυσης της οικονομίας. Η αύξηση των καταθέσεων θα αντιστρέψει την πτωτική πορεία της τραπεζικής χρηματοδότησης της οικονομίας, η οποία έφτασε τον Δεκ.’11 στο -3,2%. Επίσης, η βελτίωση του οικονομικού κλίματος μπορεί να συμβάλλει στην ανάκαμψη του όγκου των λιανικών πωλήσεων από το 1ο 3μηνο.’12, μετά την εκτιμώμενη πτώση του κατά -6,0% στο 4ο 3μηνο.’11, από -2,0% στο 3ο 3μηνο.’11.
Το ζητούμενο, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, είναι να αισθανθεί επιτέλους ο έλληνας εργαζόμενος, καταναλωτής και επιχειρηματίας ότι η ελληνική οικονομία έχει αναπτυξιακές δυνατότητες και προοπτικές και ότι δεν έχει καμιά ανάγκη να εμπλακεί στη δίνη μιας άτακτης χρεοκοπίας ή της εξόδου της χώρας από τη Ζώνη του Ευρώ, που προβάλλονται ως εύκολες λύσεις από πολλές πλευρές.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών