γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Πολύς λόγος έχει γίνει τελευταία για τον τρόπο χειρισμού της επαναγοράς ελληνικού χρέους από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και για το αν αυτό θα πετύχει. Αναλυτές της αγοράς υποστηρίζουν ότι ακόμη και το πλαίσιο να είναι σωστό, ο τρόπος επικοινωνίας αυτής της πρακτικής είναι το σημείο που θα κρίνει την επιτυχία του προγράμματος. Στην ουσία, έχει προταθεί μία “από την πίσω πόρτα” αναδιάρθρωση του χρέους: Το EFSF θα δανείσει τα χρήματα για την Ελλάδα να αγοράσει πίσω το δικό της χρέος στην δευτερογενή αγορά σε βαθιές εκπτώσεις, με αποτέλεσμα την απώλεια για τους ιδιώτες ομολογιούχους, χωρίς την ανάγκη να δηλώσει επισήμως χρεοκοπία.
Ένα παράδειγμα αυτής της πρακτικής ήταν και αυτό που έγινε στη Λατινική Αμερική. Πράγματι, πολλές υπερχρεωμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής πραγματοποίησαν παρόμοια επαναγορά χρέους στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ήταν το 1988 το buyback της Βολιβίας σχεδόν στο ήμισυ του δημόσιου χρέους, ενώ η πιο πρόσφατη ήταν αυτή του Ισημερινού το 2008.
Μάλιστα, στο παράδειγμα του Εκουαδόρ, όταν ο πρόεδρος της χώρας από το 2006 “απειλούσε” για χρεοκοπία, συμπιέζοντας τις τιμές των ομολόγων ολοένα και χαμηλότερα, κατάφερε ο μηχανισμός που είχε στηθεί να επαναγοράσει τους τίτλους σε πολύ χαμηλές τιμές. Επί διετίας η αξιολόγηση της χώρας “κατρακύλησε” στο CCC, ενώ την επαναγορά την ανέλαβε η Banco del Pacífico, καταφέρνοντας με την “τρομοκρατία” να αγοράσει το χρέος μόλις έναντι 20 σεντς για κάθε δολάριο.
Αυτή η πρακτική προσφέρει μερικά μαθήματα για επαναγορά χρέους. Η πρώτη αφορά η ανταπόκριση της αγοράς. Κρίνοντας από την πρόσφατη εξέλιξη του Εκουαδόρ και οι αποδόσεις των ομολόγων, φαίνεται ότι οι αγορές δεν τιμώρησαν τη συμπεριφορά του Εκουαδόρ, με τη χώρα να επιστρέφει άμεσα στις αγορές μετά την αναδιάρθρωση. Αυτό ήταν ιδιαίτερα αξιοσημείωτο, δεδομένου ότι το Εκουαδόρ προκάλεσε τη χρεοκοπία του περισσότερο από απροθυμία, και όχι από αδυναμία να πληρώσει.
Το δεύτερο μάθημα, και ένα από το πιο χρήσιμο για την Ευρώπη σήμερα, αφορά το κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζει το σενάριο χρεοκοπία. Η παραδοχή ότι μόνο μια αξιόπιστη προεπιλογή εξασφαλίζει σημαντική στον ιδιωτικό τομέα συμμετοχή είναι εμφανής όταν συγκρίνουν τη φιλική για την αγορά της Ουρουγουάης ανταλλαγή χρέους το 2003, με τη δρακόντεια αναδιάρθρωση της Αργεντινής το 2005. Στην Ουρουγουάη, οι αρχές που παρουσιάζονται ως εθελοντική συναλλαγή που παράγεται απουσία ονομαστικών κουρέματα και μόνο μικρές ελάφρυνση του χρέους. Στην Αργεντινή, ένα τετραετές μορατόριουμ του χρέους ήταν απαραίτητη για την επίτευξη ονομαστικού haircut άνω του 50%.
Έτσι προκύπτει το ερώτημα: πώς είναι ιδιωτικές ομολογιούχοι να πεισθούν να πουλήσουν ελληνικά ομόλογα τους με ζημία, εάν υπάρχει ένας αξιόπιστος αγοραστής της τελευταίας στιγμής; Εάν η Ευρώπη αξιόπιστα βρίσκεται για να αγοράσει πίσω όλα τα ελληνικά ομόλογα, οι ιδιώτες πιστωτές δεν θα πουλούν ομόλογα και η τιμή θα παραμένει υψηλή. Μόνο η πιθανότητα μιας χρεοκοπίας μπορεί να προκαλέσει τους επενδυτές να ρευστοποιήσουν τις θέσεις τους με haircut.
www.bankingnews.gr
Μάλιστα, στο παράδειγμα του Εκουαδόρ, όταν ο πρόεδρος της χώρας από το 2006 “απειλούσε” για χρεοκοπία, συμπιέζοντας τις τιμές των ομολόγων ολοένα και χαμηλότερα, κατάφερε ο μηχανισμός που είχε στηθεί να επαναγοράσει τους τίτλους σε πολύ χαμηλές τιμές. Επί διετίας η αξιολόγηση της χώρας “κατρακύλησε” στο CCC, ενώ την επαναγορά την ανέλαβε η Banco del Pacífico, καταφέρνοντας με την “τρομοκρατία” να αγοράσει το χρέος μόλις έναντι 20 σεντς για κάθε δολάριο.
Αυτή η πρακτική προσφέρει μερικά μαθήματα για επαναγορά χρέους. Η πρώτη αφορά η ανταπόκριση της αγοράς. Κρίνοντας από την πρόσφατη εξέλιξη του Εκουαδόρ και οι αποδόσεις των ομολόγων, φαίνεται ότι οι αγορές δεν τιμώρησαν τη συμπεριφορά του Εκουαδόρ, με τη χώρα να επιστρέφει άμεσα στις αγορές μετά την αναδιάρθρωση. Αυτό ήταν ιδιαίτερα αξιοσημείωτο, δεδομένου ότι το Εκουαδόρ προκάλεσε τη χρεοκοπία του περισσότερο από απροθυμία, και όχι από αδυναμία να πληρώσει.
Το δεύτερο μάθημα, και ένα από το πιο χρήσιμο για την Ευρώπη σήμερα, αφορά το κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζει το σενάριο χρεοκοπία. Η παραδοχή ότι μόνο μια αξιόπιστη προεπιλογή εξασφαλίζει σημαντική στον ιδιωτικό τομέα συμμετοχή είναι εμφανής όταν συγκρίνουν τη φιλική για την αγορά της Ουρουγουάης ανταλλαγή χρέους το 2003, με τη δρακόντεια αναδιάρθρωση της Αργεντινής το 2005. Στην Ουρουγουάη, οι αρχές που παρουσιάζονται ως εθελοντική συναλλαγή που παράγεται απουσία ονομαστικών κουρέματα και μόνο μικρές ελάφρυνση του χρέους. Στην Αργεντινή, ένα τετραετές μορατόριουμ του χρέους ήταν απαραίτητη για την επίτευξη ονομαστικού haircut άνω του 50%.
Έτσι προκύπτει το ερώτημα: πώς είναι ιδιωτικές ομολογιούχοι να πεισθούν να πουλήσουν ελληνικά ομόλογα τους με ζημία, εάν υπάρχει ένας αξιόπιστος αγοραστής της τελευταίας στιγμής; Εάν η Ευρώπη αξιόπιστα βρίσκεται για να αγοράσει πίσω όλα τα ελληνικά ομόλογα, οι ιδιώτες πιστωτές δεν θα πουλούν ομόλογα και η τιμή θα παραμένει υψηλή. Μόνο η πιθανότητα μιας χρεοκοπίας μπορεί να προκαλέσει τους επενδυτές να ρευστοποιήσουν τις θέσεις τους με haircut.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών