γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
(upd2)Στην ανάγκη απαρέγκλιτης εφαρμογής από την Ελλάδα του προγράμματος οικονομικής σύγκλησης που έχει συμφωνηθεί με την Τρόικα, επέμεινε σήμερα από τις Βρυξέλλες ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Jean-Claude Trichet.
Σε παρέμβασή του στην επιτροπή Oικονομικών Yποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με την ιδιότητα του προέδρου του νεοσύστατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου, ο κεντρικός τραπεζίτης τόνισε ότι προκειμένου να υπάρξει αποκατάσταση της αξιοπιστίας, είναι αναγκαίο να εφαρμοστεί πλήρως το πρόγραμμα που έχει εγκριθεί από το ΔΝΤ, την ΕΚΤ, την ΕΕ και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Για το λόγο αυτό, όπως σημείωσε ο Trichet, η ΕΚΤ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΝΤ, παρακολουθούν σε τριμηνιαία βάση, την πορεία εφαρμογής του προγράμματος στην Ελλάδα. "Το ζητούμενο είναι να δοθούν πειστικές απαντήσεις", υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Απαντώντας σε ερώτηση για το ενδεχόμενο πρόσθετου δανεισμού της Ελλάδας ώστε να προχωρήσει σε επαναγορά των ομολόγων της, ο τραπεζίτης απέφυγε επί της ουσίας να τοποθετηθεί, τονίζοντας πως το θέμα αυτό είναι ανοιχτό, εξετάζεται σε βάθος και ότι εν τέλει, αυτό που διακυβεύεται είναι η σταθερότητα της ευρωζώνης στο σύνολό της, καθώς «από μία χώρα μπορεί να ξεκινήσει η μόλυνση και των υπολοίπων».
To think-tank Bruegel «στριμώχνει στη γωνία» την Ελλάδα
Έκθεση που «στριμώχνει στη γωνία» την «αφερέγγυα» Ελλάδα παρουσίασε το γνωστό think-tank Bruegel.
Σε μια γενικότερη προσέγγιση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, η έκθεση επισημαίνει ότι τα μέτρα που έλαβε η ΕΕ από την αρχή της κρίσης στην ευρωζώνη (τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, την παροχή πακέτου οικονομικής βοήθειας στην Ελλάδα και την Ιρλανδία, τα αυστηρά προγράμματα λιτότητας που εφαρμόζουν οι χώρες και τις προσπάθειες της ΕΚΤ να βοηθήσει τις οικονομίες της ευρωζώνης με ενέσεις ρευστότητας) δεν έχουν αποκαταστήσει το κλίμα εμπιστοσύνης στις αγορές.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρει ότι στις αρχές Φεβρουαρίου τα δεκαετή ομόλογα που εξέδωσαν η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία παρουσίασαν υψηλότερα spreads συγκριτικά με τον Απρίλιο του 2010, πριν δηλαδή τεθούν σε εφαρμογή τα μέτρα διάσωσης.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Bruegel, η ελληνική κρίση είναι διαφορετική από εκείνη στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία. Πρώτον, διότι το ελληνικό χρέος προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την κακή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Δεύτερον, διότι το ελληνικό δημόσιο χρέος αναμένεται να φθάσει το 150% το 2011 και να συνεχίσει να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια και σύμφωνα με το Bruegel η Ελλάδα βρίσκεται «σαφώς στο χείλος της δημοσιονομικής αφερεγγυότητας». Τρίτον, διότι τα επίπεδα του δημοσίου χρέους στις υπόλοιπες περιφερειακές χώρες της ευρωζώνης είναι περισσότερο διαχειρίσιμα (αφού το 2011 θα παραμείνουν κάτω από 70%, 90% και 110% του ΑΕΠ στην Ισπανία, στην Πορτογαλία και στην Ιρλανδία αντίστοιχα).
Επιπλέον, σύμφωνα με το Bruegel, σημασία δεν έχει μόνο το μέγεθος της δημοσιονομικής προσπάθειας. «Ο δείκτης κλειδί» για να αξιολογήσει κάποιος τη δημοσιονομική φερεγγυότητα μιας χώρας είναι το μέγεθος του πρωτογενούς πλεονάσματος του προϋπολογισμού που χρειάζεται να διατηρηθεί για κάποια χρόνια, ώστε να επιτευχθεί μεσοπρόθεσμα και σταδιακά η επιστροφή του δημοσίου χρέους σε ασφαλή επίπεδα.
Για την Ελλάδα, το Bruegel εκτιμά ότι ακόμη και με το πλέον αισιόδοξο σενάριο, για να μειωθεί, σε είκοσι χρόνια, το ελληνικό δημόσιο χρέος στο όριο του 60% του ΑΕΠ, το πρωτογενές πλεόνασμα θα πρέπει να διατηρηθεί, από το 2014 έως το 2034, στο 8,4% του ΑΕΠ.
Επιπλέον, υπό την προϋπόθεση ότι θα βελτιωθούν οι όροι δανεισμού της Ελλάδας (30ετής αποπληρωμή και μείωση του επιτοκίου στο 3,5%) και ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα δύναται να αγοράσει όλα τα ομόλογα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, πρέπει το πρωτογενές πλεόνασμα να διατηρηθεί στο 6% του ΑΕΠ, προκειμένου να επιτευχθεί μείωση του δημόσιου χρέους στο 60% του ΑΕΠ μετά από είκοσι χρόνια.
Αυτό είναι αδύνατο εκτιμά το Βruegel, καθώς όπως επισημαίνει, η εμπειρία των τελευταίων πενήντα ετών απέδειξε ότι καμία χώρα μέλος του ΟΟΣΑ (εκτός από τη Νορβηγία, λόγω πετρελαίου) δεν έχει καταφέρει να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 6% του ΑΕΠ.
Επομένως, η Ελλάδα έχει καταστεί δημοσιονομικώς αφερέγγυα και ο περαιτέρω δανεισμός της, χωρίς μία σημαντική μείωση του χρέους της, δεν αποτελεί βιώσιμη στρατηγική, συμπεραίνει το think-tank.
Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο και για την Ιρλανδία, η οποία αν συνεχίσει να εφαρμόζει το αυστηρό πρόγραμμα δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων, φαίνεται πως θα είναι σε θέση, με βάση την ιστορική εμπειρία, να διατηρήσει το δημόσιο χρέος της σε βιώσιμο επίπεδο.
Η σημερινή προσέγγιση της ΕΕ που συνίσταται στο «περιμένουμε να δούμε» και «όχι πτώχευση τώρα, αλλά πιθανή μη εξόφληση των ομολόγων που θα εκδοθούν μετά το 2013» είναι μη συνεκτική και αξιόπιστη, επισημαίνει και τονίζει ότι αν η τάση αυτή συνεχιστεί, μέχρι το 2012 οι αγορές θα δημιουργούν προβλήματα στα κράτη που αντιμετωπίζουν δυσκολίες για να δανειστούν και μετά το 2013 η ελληνική κυβέρνηση δεν θα είναι σε θέση να εκδίδει ομόλογα.
Ωστόσο, οι εταίροι της Ελλάδας στην ευρωζώνη πολύ πιο δύσκολα θα δέχονταν ένα δεύτερο πρόγραμμα δανεισμού για την Ελλάδα, το 2013, από ότι την πρώτη φορά.
Βάσει όλων αυτών, το Bruegel εκτιμά ότι σε είκοσι χρόνια η Ελλάδα θα καταφέρει να μειώσει το δημόσιο χρέος της στο 60% του ΑΕΠ, μόνο αν σήμερα προχωρήσει σε μείωση του χρέους της κατά 30%.
Δυνατή λύση στην ελληνική κρίση διαβλέπει η βελγική "L'echo"
Oι επιπτώσεις του φαινομένου της μεταδοτικότητας λειτουργούν και αντίστροφα, δηλαδή ενώ τα επιτόκια στο Βέλγιο υπέφεραν λόγω των προβλημάτων της Ελλάδας και της Ιρλανδίας, η πρόσφατη βελτίωση ωφελεί τώρα τα βέλγικα ομόλογα, σημειώνει η βελγική οικονομική εφημερίδα "L'echo".
Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα, σε διάστημα ενός μηνός, το spread ανάμεσα στα ελληνικά και τα γερμανικά επιτόκια μειώθηκε κατά 200 μονάδες βάσης (2%), και η διαφορά ανάμεσα στα επιτόκια της Ιρλανδίας και της Γερμανίας αντίστοιχα κατά 1%.
«Η μείωση του Βέλγικου spread προέρχεται από τη χαλάρωση των επιτοκίων στις χώρες της περιφέρειας της Ευρωζώνης», εξηγεί ο A. De Groote, διοικητής της Petercam Institutional Bonds τονίζοντας πως «μπορούμε να μιλήσουμε για μεταδοτικότητα στο αντίθετο ρεύμα».
Την ίδια στιγμή, στους επενδυτικούς κύκλους, αρχίζει να διαφαίνεται μια δυνατή λύση στην ελληνική κρίση. Εκείνοι που πουλούσαν ελληνικούς τίτλους, αρχίζουν να αγοράζουν. Γεγονός από το οποίο επωφελούνται και οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης που δέχτηκαν πιέσεις από τις αγορές, καταλήγει το δημοσίευμα.
www.bankingnews.gr
Για το λόγο αυτό, όπως σημείωσε ο Trichet, η ΕΚΤ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΝΤ, παρακολουθούν σε τριμηνιαία βάση, την πορεία εφαρμογής του προγράμματος στην Ελλάδα. "Το ζητούμενο είναι να δοθούν πειστικές απαντήσεις", υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Απαντώντας σε ερώτηση για το ενδεχόμενο πρόσθετου δανεισμού της Ελλάδας ώστε να προχωρήσει σε επαναγορά των ομολόγων της, ο τραπεζίτης απέφυγε επί της ουσίας να τοποθετηθεί, τονίζοντας πως το θέμα αυτό είναι ανοιχτό, εξετάζεται σε βάθος και ότι εν τέλει, αυτό που διακυβεύεται είναι η σταθερότητα της ευρωζώνης στο σύνολό της, καθώς «από μία χώρα μπορεί να ξεκινήσει η μόλυνση και των υπολοίπων».
To think-tank Bruegel «στριμώχνει στη γωνία» την Ελλάδα
Έκθεση που «στριμώχνει στη γωνία» την «αφερέγγυα» Ελλάδα παρουσίασε το γνωστό think-tank Bruegel.
Σε μια γενικότερη προσέγγιση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, η έκθεση επισημαίνει ότι τα μέτρα που έλαβε η ΕΕ από την αρχή της κρίσης στην ευρωζώνη (τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, την παροχή πακέτου οικονομικής βοήθειας στην Ελλάδα και την Ιρλανδία, τα αυστηρά προγράμματα λιτότητας που εφαρμόζουν οι χώρες και τις προσπάθειες της ΕΚΤ να βοηθήσει τις οικονομίες της ευρωζώνης με ενέσεις ρευστότητας) δεν έχουν αποκαταστήσει το κλίμα εμπιστοσύνης στις αγορές.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρει ότι στις αρχές Φεβρουαρίου τα δεκαετή ομόλογα που εξέδωσαν η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία παρουσίασαν υψηλότερα spreads συγκριτικά με τον Απρίλιο του 2010, πριν δηλαδή τεθούν σε εφαρμογή τα μέτρα διάσωσης.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Bruegel, η ελληνική κρίση είναι διαφορετική από εκείνη στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία. Πρώτον, διότι το ελληνικό χρέος προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την κακή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών. Δεύτερον, διότι το ελληνικό δημόσιο χρέος αναμένεται να φθάσει το 150% το 2011 και να συνεχίσει να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια και σύμφωνα με το Bruegel η Ελλάδα βρίσκεται «σαφώς στο χείλος της δημοσιονομικής αφερεγγυότητας». Τρίτον, διότι τα επίπεδα του δημοσίου χρέους στις υπόλοιπες περιφερειακές χώρες της ευρωζώνης είναι περισσότερο διαχειρίσιμα (αφού το 2011 θα παραμείνουν κάτω από 70%, 90% και 110% του ΑΕΠ στην Ισπανία, στην Πορτογαλία και στην Ιρλανδία αντίστοιχα).
Επιπλέον, σύμφωνα με το Bruegel, σημασία δεν έχει μόνο το μέγεθος της δημοσιονομικής προσπάθειας. «Ο δείκτης κλειδί» για να αξιολογήσει κάποιος τη δημοσιονομική φερεγγυότητα μιας χώρας είναι το μέγεθος του πρωτογενούς πλεονάσματος του προϋπολογισμού που χρειάζεται να διατηρηθεί για κάποια χρόνια, ώστε να επιτευχθεί μεσοπρόθεσμα και σταδιακά η επιστροφή του δημοσίου χρέους σε ασφαλή επίπεδα.
Για την Ελλάδα, το Bruegel εκτιμά ότι ακόμη και με το πλέον αισιόδοξο σενάριο, για να μειωθεί, σε είκοσι χρόνια, το ελληνικό δημόσιο χρέος στο όριο του 60% του ΑΕΠ, το πρωτογενές πλεόνασμα θα πρέπει να διατηρηθεί, από το 2014 έως το 2034, στο 8,4% του ΑΕΠ.
Επιπλέον, υπό την προϋπόθεση ότι θα βελτιωθούν οι όροι δανεισμού της Ελλάδας (30ετής αποπληρωμή και μείωση του επιτοκίου στο 3,5%) και ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα δύναται να αγοράσει όλα τα ομόλογα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, πρέπει το πρωτογενές πλεόνασμα να διατηρηθεί στο 6% του ΑΕΠ, προκειμένου να επιτευχθεί μείωση του δημόσιου χρέους στο 60% του ΑΕΠ μετά από είκοσι χρόνια.
Αυτό είναι αδύνατο εκτιμά το Βruegel, καθώς όπως επισημαίνει, η εμπειρία των τελευταίων πενήντα ετών απέδειξε ότι καμία χώρα μέλος του ΟΟΣΑ (εκτός από τη Νορβηγία, λόγω πετρελαίου) δεν έχει καταφέρει να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 6% του ΑΕΠ.
Επομένως, η Ελλάδα έχει καταστεί δημοσιονομικώς αφερέγγυα και ο περαιτέρω δανεισμός της, χωρίς μία σημαντική μείωση του χρέους της, δεν αποτελεί βιώσιμη στρατηγική, συμπεραίνει το think-tank.
Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο και για την Ιρλανδία, η οποία αν συνεχίσει να εφαρμόζει το αυστηρό πρόγραμμα δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων, φαίνεται πως θα είναι σε θέση, με βάση την ιστορική εμπειρία, να διατηρήσει το δημόσιο χρέος της σε βιώσιμο επίπεδο.
Η σημερινή προσέγγιση της ΕΕ που συνίσταται στο «περιμένουμε να δούμε» και «όχι πτώχευση τώρα, αλλά πιθανή μη εξόφληση των ομολόγων που θα εκδοθούν μετά το 2013» είναι μη συνεκτική και αξιόπιστη, επισημαίνει και τονίζει ότι αν η τάση αυτή συνεχιστεί, μέχρι το 2012 οι αγορές θα δημιουργούν προβλήματα στα κράτη που αντιμετωπίζουν δυσκολίες για να δανειστούν και μετά το 2013 η ελληνική κυβέρνηση δεν θα είναι σε θέση να εκδίδει ομόλογα.
Ωστόσο, οι εταίροι της Ελλάδας στην ευρωζώνη πολύ πιο δύσκολα θα δέχονταν ένα δεύτερο πρόγραμμα δανεισμού για την Ελλάδα, το 2013, από ότι την πρώτη φορά.
Βάσει όλων αυτών, το Bruegel εκτιμά ότι σε είκοσι χρόνια η Ελλάδα θα καταφέρει να μειώσει το δημόσιο χρέος της στο 60% του ΑΕΠ, μόνο αν σήμερα προχωρήσει σε μείωση του χρέους της κατά 30%.
Δυνατή λύση στην ελληνική κρίση διαβλέπει η βελγική "L'echo"
Oι επιπτώσεις του φαινομένου της μεταδοτικότητας λειτουργούν και αντίστροφα, δηλαδή ενώ τα επιτόκια στο Βέλγιο υπέφεραν λόγω των προβλημάτων της Ελλάδας και της Ιρλανδίας, η πρόσφατη βελτίωση ωφελεί τώρα τα βέλγικα ομόλογα, σημειώνει η βελγική οικονομική εφημερίδα "L'echo".
Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα, σε διάστημα ενός μηνός, το spread ανάμεσα στα ελληνικά και τα γερμανικά επιτόκια μειώθηκε κατά 200 μονάδες βάσης (2%), και η διαφορά ανάμεσα στα επιτόκια της Ιρλανδίας και της Γερμανίας αντίστοιχα κατά 1%.
«Η μείωση του Βέλγικου spread προέρχεται από τη χαλάρωση των επιτοκίων στις χώρες της περιφέρειας της Ευρωζώνης», εξηγεί ο A. De Groote, διοικητής της Petercam Institutional Bonds τονίζοντας πως «μπορούμε να μιλήσουμε για μεταδοτικότητα στο αντίθετο ρεύμα».
Την ίδια στιγμή, στους επενδυτικούς κύκλους, αρχίζει να διαφαίνεται μια δυνατή λύση στην ελληνική κρίση. Εκείνοι που πουλούσαν ελληνικούς τίτλους, αρχίζουν να αγοράζουν. Γεγονός από το οποίο επωφελούνται και οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης που δέχτηκαν πιέσεις από τις αγορές, καταλήγει το δημοσίευμα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών