γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Στο 3,6% του ΑΕΠ ή στα 12 δις. ευρώ ανέρχεται σε ετήσια βάση το ποσό του ΦΠΑ που κλέβουν από το ελληνικό δημόσιο εκατοντάδες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες.
Μπροστά σε ένα τέτοιο κολοσσιαίο μέγεθος φοροδιαφυγής το υπουργείο Οικονομικών απαντά αρνητικά στους εμπόρους που ζήτησαν το ποσό του ΦΠΑ να το χρησιμοποιούν ως κεφάλαιο κίνησης στην εταιρία τους.
Μπροστά σε ένα τέτοιο κολοσσιαίο μέγεθος φοροδιαφυγής το υπουργείο Οικονομικών απαντά αρνητικά στους εμπόρους που ζήτησαν το ποσό του ΦΠΑ να το χρησιμοποιούν ως κεφάλαιο κίνησης στην εταιρία τους.
Οι επιχειρηματίες που σκοπεύουν να το πράξουν και να μην αποδώσουν εγκαίρως το ΦΠΑ θα πρέπει να το ξανασκεφτούν μετά τον μακρύ «κατάλογο» των ποινών που προβλέπει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο.
Βαριές καμπάνες έρχονται και για τα ληξιπρόθεσμα χρέη για οφειλές άνω των 5.001 ευρώ προς το δημόσιο.
Αναλυτικότερα οι 10 κυριότερες ποινές μαζί με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου είναι:
1.Θεσπίζεται ως διαρκές και επομένως, ως συνεχές αυτόφωρο, το αδίκημα της μη καταβολής ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο. Η ποινή, που ξεκινάει από τουλάχιστον 6 μήνες και φθάνει μέχρι τουλάχιστον 3 έτη, ενεργοποιείται από την παρέλευση 4 μηνών από τότε που το χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο και μέχρι τη συμπλήρωση του 1/3 του χρόνου παραγραφής ήτοι 20 μήνες από τότε που παρήλθαν οι 4 μήνες. Αν το ποσό εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης, σε οποιοδήποτε βαθμό, τότε η πράξη μπορεί να κριθεί ατιμώρητη.
Για παράδειγμα: χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο 31 Ιανουαρίου 2011. Από 1ης Ιουνίου μετράει το 20μηνο του αυτοφώρου που λήγει 28 Μαρτίου 2012.
2.Σε ληξιπρόθεσμο χρέος ο έφορος υποβάλλει αίτηση με πίνακα χρεών προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών, ο οποίος και ασκεί δίωξη. Αν η αίτηση υποβληθεί εντός 20μήνου ενεργοποιείται το αυτόφωρο. Είναι στην κρίση του Εισαγγελέα αν θα τον παραπέμψει στο αυτόφωρο χωρίς καμία προδικασία στο ακροατήριο του μονομελούς ή στο τριμελές πλημμελειοδικείο σε δικάσιμο μετά από 15 ημέρες. Αν υποβληθεί αίτηση μετά το 20μηνο του αυτοφώρου, ο Εισαγγελέας αν δεν διατάξει προανάκριση μπορεί να παραπέμψει τον κατηγορούμενο με κλητήριο θέσπισμα απευθείας στο ακροατήριο.
3.Θεσπίζεται ως διαρκές και επομένως ως συνεχές αυτόφωρο, η περίπτωση της μη υποβολής ή η υποβολή ανακριβούς δήλωσης στη φορολογία εισοδήματος, εφόσον από την πράξη αυτή δεν αποδόθηκε ο οφειλόμενος φόρος. Η ποινή, που κυμαίνεται από τουλάχιστον 1 χρόνο και κάθειρξη μέχρι 20 ετών, ενεργοποιείται από την ημέρα κατά την οποία για πρώτη φορά όφειλε να ενεργήσει ο υπαίτιος μέχρι τη συμπλήρωση χρόνου αντίστοιχου με το 1/3 της προθεσμίας παραγραφής. Δηλαδή, στα πλημμελήματα στους 20 μήνες και στα κακουργήματα στα 5 χρόνια από τότε που παρέλειψε να υποβάλει ή υπέβαλε ανακριβή δήλωση.
Μέχρι 15.000 ευρώ δεν υπάρχει ποινικό αδίκημα.
Από 15.000 - 150.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους.
Από 150.000 ευρώ και άνω, επιβάλλεται από 5 ως 20 χρόνια κάθειρξη.
4. Στη φορολογία εισοδήματος, ο έφορος καλεί το φορολογούμενο για διοικητική επίλυση της διαφοράς. Αν προσφύγει στα Δικαστήρια, η ποινική δίωξη δεν αρχίζει μέχρι να υπάρξει τελεσίδικη δικαστική απόφαση. Αν δεν προσφύγει η ποινική δίωξη αρχίζει μετά το πέρας 60 ημερών για την άσκησή της.
5. Ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος μπορεί να παραγγείλει την άμεση άσκηση ποινικής δίωξης, χωρίς να αναμένει τελεσίδικη απόφαση από τα Δικαστήρια ή ακόμη και χωρίς να παράσχει τη δυνατότητα συμβιβασμού στο φορολογούμενο, λόγω της πολυπλοκότητας των ποινών στο εισόδημα που δεν επιτρέπουν τη διεξαγωγή ποινικής δίκης, χωρίς να έχει ξεκαθαριστεί η διαφορά από τα δικαστήρια. Η άμεση άσκηση ποινικής δίωξης στο εισόδημα μπορεί να ζητηθεί στην περίπτωση κακουργήματος, δηλαδή σε μη απόδοση φόρου άνω των 150.000 ευρώ. Ο Εισαγγελέας εκδίδει ένταλμα σύλληψης αν δεν έχει παρέλθει η πενταετίας του διαρκούς και αυτοφώρου από τότε που δεν υποβλήθηκε η δήλωση ή υποβλήθηκε ανακριβής. Ο συλληφθείς φορολογούμενος οδηγείται στον Εισαγγελέα εντός 24 ωρών από τη σύλληψή του. Μπορεί να διαταχθεί προφυλάκιση αν κριθεί αιτιολογημένα ότι μπορεί να διαπράξει κι άλλα αδικήματα. Στη συνέχεια διατάσσεται τακτική ανάκριση και ακολουθείται η διαδικασία περί κακουργημάτων. Αν, όμως, έχει παρέλθει η πενταετία του αυτοφώρου, ακολουθείται η ίδια διαδικασία πλην του εντάλματος σύλληψης από τον Εισαγγελέα.
6. Θεσπίζεται ως διαρκές και επομένως ως συνεχές αυτόφωρο, το αδίκημα της φοροδιαφυγής για μη απόδοση ή ανακριβή απόδοση Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. και λοιπών παρακρατούμενων φόρων, τελών ή εισφορών.
Από 1 - 3.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 10 ημερών.
Από 3.000 - 75.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους.
Από 75.000 ευρώ και άνω, επιβάλλεται από 5 ως 20 χρόνια κάθειρξη.
7. Σε κακούργημα ΦΠΑ, η μηνυτήρια αναφορά υποβάλλεται από το όργανο που έκανε τον έλεγχο αμέσως, χωρίς να παρέχεται προθεσμία για συμβιβασμό και ανεξάρτητα αν αυτός ασκήσει προσφυγή στα διοικητικά (φορολογικά) δικαστήρια. Ακολουθείται η ίδια διαδικασία με τα κακουργήματα του εισοδήματος. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η μήνυση υποβάλλεται αμέσως ακόμα κι όταν πρόκειται για πλημμέλημα αν ο έλεγχος διατάχθηκε με υπουργική εντολή. Η μήνυση μπορεί να υποβληθεί εντός μηνός αφού περάσουν 60 ημέρες για το διοικητικό συμβιβασμό της διαφοράς στην περίπτωση πλημμελήματος, που το αδίκημα διαπιστώθηκε με τους κοινούς ελέγχους.
Στο πλημμέλημα, αν η ποινική δίωξη ασκηθεί μέσα στο χρόνο του αυτοφώρου (20 μήνες), ο Εισαγγελέας κρίνει αν θα τον παραπέμψει στο αυτόφωρο ή στο τριμελές πλημμελειοδικείο.Αν δεν έχει περάσει το 20μηνο του αυτοφώρου, ο εισαγγελέας αν δεν διατάξει προανάκριση, μπορεί να παραπέμψει τον κατηγορούμενο με κλητήριο θέσπισμα απευθείας στο ακροατήριο.
8. Στιγμιαίο το αδίκημα των εικονικών, πλαστών και νοθευμένων φορολογικών στοιχείων. Η ποινή κυμαίνεται από τουλάχιστον 3 μήνες μέχρι 20 έτη. Σε πλημμέλημα η μήνυση υποβάλλεται εντός μηνός από τότε που λήγει η προθεσμία συμβιβασμού ανεξαρτήτως αν ασκήθηκε δικαστική προσφυγή, σε κακούργημα η δίωξη ασκείται χωρίς να παρέχεται προθεσμία για συμβιβασμό και ανεξαρτήτως αν ασκήθηκε δικαστική προσφυγή, ενώ στα λοιπά ακολουθείται η διαδικασία για τα μη αυτόφωρα πλημμελήματα και κακουργήματα.
9. Σε αδίκημα παρακρατούμενων φόρων (ΦΠΑ, ΦΜΥ κ.λπ.), αν η κατακράτηση τους δεν υπερβαίνει το ένα έτος και πληρωθεί η οφειλή, τότε ο κατηγορούμενος απαλλάσσεται. Η ποινή μειώνεται αν η οφειλή πληρωθεί μετά το χρόνο και μέχρι να λήξει η διαδικασία του ποινικού δικαστηρίου στο πρώτο βαθμό.
10. Σε αδικήματα εισοδήματος και παρακρατούμενων για την επιμέτρηση της ποινής ως επιβαρυντικός παράγοντας λαμβάνεται η διάρκεια της απόκρυψης ή της παρακράτησης.
Μ. Χριστοδούλου
Βαριές καμπάνες έρχονται και για τα ληξιπρόθεσμα χρέη για οφειλές άνω των 5.001 ευρώ προς το δημόσιο.
Αναλυτικότερα οι 10 κυριότερες ποινές μαζί με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου είναι:
1.Θεσπίζεται ως διαρκές και επομένως, ως συνεχές αυτόφωρο, το αδίκημα της μη καταβολής ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο. Η ποινή, που ξεκινάει από τουλάχιστον 6 μήνες και φθάνει μέχρι τουλάχιστον 3 έτη, ενεργοποιείται από την παρέλευση 4 μηνών από τότε που το χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο και μέχρι τη συμπλήρωση του 1/3 του χρόνου παραγραφής ήτοι 20 μήνες από τότε που παρήλθαν οι 4 μήνες. Αν το ποσό εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης, σε οποιοδήποτε βαθμό, τότε η πράξη μπορεί να κριθεί ατιμώρητη.
Για παράδειγμα: χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο 31 Ιανουαρίου 2011. Από 1ης Ιουνίου μετράει το 20μηνο του αυτοφώρου που λήγει 28 Μαρτίου 2012.
2.Σε ληξιπρόθεσμο χρέος ο έφορος υποβάλλει αίτηση με πίνακα χρεών προς τον Εισαγγελέα Πρωτοδικών, ο οποίος και ασκεί δίωξη. Αν η αίτηση υποβληθεί εντός 20μήνου ενεργοποιείται το αυτόφωρο. Είναι στην κρίση του Εισαγγελέα αν θα τον παραπέμψει στο αυτόφωρο χωρίς καμία προδικασία στο ακροατήριο του μονομελούς ή στο τριμελές πλημμελειοδικείο σε δικάσιμο μετά από 15 ημέρες. Αν υποβληθεί αίτηση μετά το 20μηνο του αυτοφώρου, ο Εισαγγελέας αν δεν διατάξει προανάκριση μπορεί να παραπέμψει τον κατηγορούμενο με κλητήριο θέσπισμα απευθείας στο ακροατήριο.
3.Θεσπίζεται ως διαρκές και επομένως ως συνεχές αυτόφωρο, η περίπτωση της μη υποβολής ή η υποβολή ανακριβούς δήλωσης στη φορολογία εισοδήματος, εφόσον από την πράξη αυτή δεν αποδόθηκε ο οφειλόμενος φόρος. Η ποινή, που κυμαίνεται από τουλάχιστον 1 χρόνο και κάθειρξη μέχρι 20 ετών, ενεργοποιείται από την ημέρα κατά την οποία για πρώτη φορά όφειλε να ενεργήσει ο υπαίτιος μέχρι τη συμπλήρωση χρόνου αντίστοιχου με το 1/3 της προθεσμίας παραγραφής. Δηλαδή, στα πλημμελήματα στους 20 μήνες και στα κακουργήματα στα 5 χρόνια από τότε που παρέλειψε να υποβάλει ή υπέβαλε ανακριβή δήλωση.
Μέχρι 15.000 ευρώ δεν υπάρχει ποινικό αδίκημα.
Από 15.000 - 150.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους.
Από 150.000 ευρώ και άνω, επιβάλλεται από 5 ως 20 χρόνια κάθειρξη.
4. Στη φορολογία εισοδήματος, ο έφορος καλεί το φορολογούμενο για διοικητική επίλυση της διαφοράς. Αν προσφύγει στα Δικαστήρια, η ποινική δίωξη δεν αρχίζει μέχρι να υπάρξει τελεσίδικη δικαστική απόφαση. Αν δεν προσφύγει η ποινική δίωξη αρχίζει μετά το πέρας 60 ημερών για την άσκησή της.
5. Ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος μπορεί να παραγγείλει την άμεση άσκηση ποινικής δίωξης, χωρίς να αναμένει τελεσίδικη απόφαση από τα Δικαστήρια ή ακόμη και χωρίς να παράσχει τη δυνατότητα συμβιβασμού στο φορολογούμενο, λόγω της πολυπλοκότητας των ποινών στο εισόδημα που δεν επιτρέπουν τη διεξαγωγή ποινικής δίκης, χωρίς να έχει ξεκαθαριστεί η διαφορά από τα δικαστήρια. Η άμεση άσκηση ποινικής δίωξης στο εισόδημα μπορεί να ζητηθεί στην περίπτωση κακουργήματος, δηλαδή σε μη απόδοση φόρου άνω των 150.000 ευρώ. Ο Εισαγγελέας εκδίδει ένταλμα σύλληψης αν δεν έχει παρέλθει η πενταετίας του διαρκούς και αυτοφώρου από τότε που δεν υποβλήθηκε η δήλωση ή υποβλήθηκε ανακριβής. Ο συλληφθείς φορολογούμενος οδηγείται στον Εισαγγελέα εντός 24 ωρών από τη σύλληψή του. Μπορεί να διαταχθεί προφυλάκιση αν κριθεί αιτιολογημένα ότι μπορεί να διαπράξει κι άλλα αδικήματα. Στη συνέχεια διατάσσεται τακτική ανάκριση και ακολουθείται η διαδικασία περί κακουργημάτων. Αν, όμως, έχει παρέλθει η πενταετία του αυτοφώρου, ακολουθείται η ίδια διαδικασία πλην του εντάλματος σύλληψης από τον Εισαγγελέα.
6. Θεσπίζεται ως διαρκές και επομένως ως συνεχές αυτόφωρο, το αδίκημα της φοροδιαφυγής για μη απόδοση ή ανακριβή απόδοση Φ.Π.Α., Φ.Μ.Υ. και λοιπών παρακρατούμενων φόρων, τελών ή εισφορών.
Από 1 - 3.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 10 ημερών.
Από 3.000 - 75.000 ευρώ, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους.
Από 75.000 ευρώ και άνω, επιβάλλεται από 5 ως 20 χρόνια κάθειρξη.
7. Σε κακούργημα ΦΠΑ, η μηνυτήρια αναφορά υποβάλλεται από το όργανο που έκανε τον έλεγχο αμέσως, χωρίς να παρέχεται προθεσμία για συμβιβασμό και ανεξάρτητα αν αυτός ασκήσει προσφυγή στα διοικητικά (φορολογικά) δικαστήρια. Ακολουθείται η ίδια διαδικασία με τα κακουργήματα του εισοδήματος. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η μήνυση υποβάλλεται αμέσως ακόμα κι όταν πρόκειται για πλημμέλημα αν ο έλεγχος διατάχθηκε με υπουργική εντολή. Η μήνυση μπορεί να υποβληθεί εντός μηνός αφού περάσουν 60 ημέρες για το διοικητικό συμβιβασμό της διαφοράς στην περίπτωση πλημμελήματος, που το αδίκημα διαπιστώθηκε με τους κοινούς ελέγχους.
Στο πλημμέλημα, αν η ποινική δίωξη ασκηθεί μέσα στο χρόνο του αυτοφώρου (20 μήνες), ο Εισαγγελέας κρίνει αν θα τον παραπέμψει στο αυτόφωρο ή στο τριμελές πλημμελειοδικείο.Αν δεν έχει περάσει το 20μηνο του αυτοφώρου, ο εισαγγελέας αν δεν διατάξει προανάκριση, μπορεί να παραπέμψει τον κατηγορούμενο με κλητήριο θέσπισμα απευθείας στο ακροατήριο.
8. Στιγμιαίο το αδίκημα των εικονικών, πλαστών και νοθευμένων φορολογικών στοιχείων. Η ποινή κυμαίνεται από τουλάχιστον 3 μήνες μέχρι 20 έτη. Σε πλημμέλημα η μήνυση υποβάλλεται εντός μηνός από τότε που λήγει η προθεσμία συμβιβασμού ανεξαρτήτως αν ασκήθηκε δικαστική προσφυγή, σε κακούργημα η δίωξη ασκείται χωρίς να παρέχεται προθεσμία για συμβιβασμό και ανεξαρτήτως αν ασκήθηκε δικαστική προσφυγή, ενώ στα λοιπά ακολουθείται η διαδικασία για τα μη αυτόφωρα πλημμελήματα και κακουργήματα.
9. Σε αδίκημα παρακρατούμενων φόρων (ΦΠΑ, ΦΜΥ κ.λπ.), αν η κατακράτηση τους δεν υπερβαίνει το ένα έτος και πληρωθεί η οφειλή, τότε ο κατηγορούμενος απαλλάσσεται. Η ποινή μειώνεται αν η οφειλή πληρωθεί μετά το χρόνο και μέχρι να λήξει η διαδικασία του ποινικού δικαστηρίου στο πρώτο βαθμό.
10. Σε αδικήματα εισοδήματος και παρακρατούμενων για την επιμέτρηση της ποινής ως επιβαρυντικός παράγοντας λαμβάνεται η διάρκεια της απόκρυψης ή της παρακράτησης.
Μ. Χριστοδούλου
Σχόλια αναγνωστών