γράφει : Δ.Ν.
Προβλέψεις 2017 – από Analyst Team
Η προσέγγιση του κ. Trump με τον κ. Putin, με στόχο την αντιμετώπιση της Κίνας, θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα μία νέα Γιάλτα, με την έννοια του μοιράσματος της Ευρώπης μεταξύ των Η.Π.Α. και της Ρωσίας – ενώ η Δύση συνεχίζει να απειλείται με την κατάρρευση της.
Ανάλυση
Το 2016 ξεκίνησε κυρίως με τις προειδοποιήσεις αποτυχίας της Ευρωζώνης, εάν όχι ολόκληρης της ΕΕ – ενώ ακολούθησαν τα τρομοκρατικά χτυπήματα, το δημοψήφισμα στη Μ. Βρετανία με την απρόσμενη νίκη του BREXIT, η ανθρωπιστική καταστροφή στη Συρία, στον πόλεμο της οποίας συμμετείχε και η Ρωσία, η αύξηση των πιέσεων στον τραπεζικό κλάδο με κορυφή του παγόβουνου τη Deutsche Bank και το ιταλικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, η ανέλπιστη εκλογική νίκη του κ. Trump που σηματοδότησε το ξεκίνημα του παγκόσμιου εμπορικού πολέμου, καθώς επίσης της σύγκρουσης των δύο γιγάντων, το ιταλικό δημοψήφισμα-χαστούκι στις ελίτ και στις αγορές, όπως επίσης η συνέχιση της επιδρομής των βαρβάρων στην Ελλάδα.Στο τέλος του 2016 φαίνεται ότι δεν διακυβεύεται μόνο το μέλλον της Ευρώπης, η οποία υποφέρει κάτω από τη μπότα της γερμανικής τρομοκρατίας και διαστροφής – αλλά, επίσης, το μέλλον της Δύσης συνολικά. Όταν αναφερόμαστε στη Δύση εννοούμε την ελληνική φιλοσοφία, το ρωμαϊκό δίκαιο, τα 2000 χρόνια του χριστιανισμού, την αναγέννηση, το διαφωτισμό με τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία που ξεκίνησε επίσης από την Ελλάδα, καθώς επίσης το διαχωρισμό των εξουσιών – με αφετηρία το πρώτο αμερικανικό σύνταγμα. Όλα αυτά δηλαδή που συναποτελούν την ανοιχτή κοινωνία μας, στο οικονομικό περιβάλλον των ελεύθερων αγορών – το οποίο δυστυχώς παύει σταδιακά να υπάρχει, μετά την επικράτηση του ακραίου νεοφιλελευθερισμού που καταλήγει σταδιακά στο μονοπωλιακό καπιταλισμό.
Τι είναι αυτό τώρα που απειλεί πολιτισμικά τη Δύση η οποία, από οικονομικής πλευράς, οδεύει προς τη χρεοκοπία (ανάλυση); Εν πρώτοις οι μεγάλοι εξωτερικοί κίνδυνοι, οι οποίοι δημιουργήθηκαν σταδιακά τα τελευταία 25 χρόνια – όπως είναι ο ισλαμικός φονταμενταλισμός, ο πόλεμος των αδυνάτων, η αμυντική τρομοκρατία δηλαδή, καθώς επίσης ο αυταρχικός καπιταλισμός της Κίνας, μέσω του οποίου έχει όλες τις προϋποθέσεις να κατακτήσει την πρώτη θέση στον πλανήτη.
Όμως, καμία δύναμη και κανένας πολιτισμός δεν καταρρέει από τους εξωτερικούς κινδύνους που τον απειλούν – αλλά, κυρίως, από το εσωτερικό του. Εν προκειμένω είναι πια φανερή η διάβρωση της Δύσης που ασφαλώς δεν είναι το αποτέλεσμα της ανόδου των δημαγωγικών πολιτικών κομμάτων – τα οποία απλά ακολουθούν το ρεύμα της εποχής.
Η βασική αιτία είναι η πλήρης απώλεια της εμπιστοσύνης των ανθρώπων απέναντι στις οικονομικές και πολιτικές ελίτ – ειδικά στην πολιτική, αφού έχουν διαπιστώσει πλέον ότι υπηρετεί έμμισθα, μαζί με τις κεντρικές τράπεζες, τις δικτατορικές, αχόρταγες αγορές. Σύντομα δε θα ακολουθήσει η απώλεια της εμπιστοσύνης των Πολιτών στο δυτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα του χρέους, στις τράπεζες και στα χρήματα – ενώ έχει προηγηθεί η αποστροφή τους απέναντι στα καθεστωτικά ΜΜΕ, κατανοώντας ότι κυριολεκτικά χρηματίζονται για να τους χειραγωγούν.
Από την άλλη πλευρά, τα βουνά των χρεών που έχουν συσσωρευτεί στη Δύση, καθιστούν αδύνατη την καταπολέμηση των κρίσεων που ακολουθούν η μία την άλλη – ενώ οι βασικές «οργανώσεις της», όπως το ΔΝΤ, η Ευρωζώνη, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, αδυνατούν να ανταπεξέλθουν με τις προκλήσεις. Ειδικά όσον αφορά το τελευταίο, μετά την εκλογική νίκη του κ. Trump, δεν φαίνεται να εξελίσσεται στο Οικονομικό ΝΑΤΟ – ενώ οι διατλαντικές συμφωνίες μάλλον δεν θα υπογραφούν.
- Η Ευρώπη
Οι δημοσκοπήσεις όμως απέτυχαν εντελώς να προβλέψουν τα αποτελέσματα στη Βρετανία, στις Η.Π.Α. και στην Ιταλία – οπότε δεν μπορεί κανείς να είναι βέβαιος. Πόσο μάλλον όταν στην Ευρώπη δεν έχουν καταπολεμηθεί τα επτά μεγαλύτερα της προβλήματα: η οικονομική κρίση, η υπερχρέωση, η τραπεζική κρίση, το μεταναστευτικό, η τρομοκρατία, το BREXIT και η κρίση των Βρυξελών.
Συνεχίζοντας, αρκετοί θεωρούν πως η προσέγγιση του κ. Trump με τον κ. Putin, με στόχο την αντιμετώπιση της Κίνας, θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα μία νέα Γιάλτα – με την έννοια του μοιράσματος της Ευρώπης μεταξύ των Η.Π.Α. και της Ρωσίας, με δυσμενή επακόλουθα κυρίως για τη Γερμανία. Εάν συνέβαινε κάτι τέτοιο, η ήττα της πρωσικής κυβέρνησης της χώρας θα ήταν τεράστια – αφού δεν θα μπορούσε πλέον να εκπληρώσει το όνειρο της «ειρηνικής διείσδυσης» στο ζωτικό της χώρο. Δηλαδή της ηγεμονίας (κατοχής) της ηπείρου μας όχι με στρατιωτικά όπλα όπως ο Χίτλερ, αλλά με οικονομικά – έτσι όπως έχει ήδη εφαρμοσθεί στην Πορτογαλία και στην Ελλάδα.
Βέβαια, οι Η.Π.Α. δεν κυβερνώνται μόνο από τον πρόεδρο τους, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής τους ηγεσίας δεν είναι φιλικά προσκείμενο με τη Ρωσία. Από την άλλη πλευρά, ο Ρώσος πρόεδρος δύσκολα θα εμπιστευτεί την υπερδύναμη – παραμένοντας περικυκλωμένος από το ΝΑΤΟ και με ανοιχτό το θέμα της Ουκρανίας. Παράλληλα, οι Γερμανοί θα κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους, για να επιδεινώσουν τις σχέσεις των δύο προέδρων, δυναμιτίζοντας επί πλέον τις όποιες προσπάθειες συνεννόησης τους – οπότε κανένας δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί.
- Η Μ. Βρετανία
Πόσο μάλλον αφού αποκαλύφθηκε ότι, συζητείται μία νέα παραλλαγή: το κραχ, επειδή οι πολύπλοκες συμβάσεις δεν μπορούν εύκολα να καταργηθούν, οπότε θα αποφασίζουν τελικά τα δικαστήρια. Ειδικότερα, μετά τις συζητήσεις περί ενός «μαλακού» ή «σκληρού» BREXIT, αναφέρεται ως μία τρίτη εναλλακτική λύση η «σύγκρουση του τραίνου» (train–crash BREXIT) – κατά την οποία, εάν δεν ευοδωθεί η επιδιωκόμενη συμφωνία της χώρας με την ΕΕ, οπότε η ελεγχόμενη έξοδος της, τότε θα επιλεχθεί η ανεξέλεγκτη, με δραματικές επιπτώσεις για τις εμπορικές σχέσεις της με την Ευρώπη.
Η αιτία είναι το πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, το οποίο θα απαιτούταν για τις διαπραγματεύσεις, για τη συμφωνία της με τις 27 άλλες χώρες της ΕΕ, καθώς επίσης για την επικύρωση της – όπου ασφαλώς δεν είναι αρκετά τα δύο χρόνια που προβλέπονται από τη συμφωνία της Λισαβόνας, αφού για την πολύ λιγότερο πολύπλοκη της ΕΕ με τον Καναδά (CETA) έχουν μεσολαβήσει σχεδόν δέκα χρόνια.
Ουσιαστικά, με βάση τους ειδικούς, πρόκειται για ένα πρόβλημα που είναι αδύνατον να επιλυθεί – πόσο μάλλον αφού ούτε η Βρετανία, ούτε η ΕΕ έχουν τους απαιτούμενους δημοσίους υπαλλήλους που θα έπρεπε να ασχοληθούν με το θέμα, ενώ ο χρόνος που απαιτείται θα υπερβεί τα δέκα έτη.
Ιδιαίτερα «εκρηκτικό μείγμα» συνιστούν πάντως οι εκκρεμείς οικονομικές υποχρεώσεις της Βρετανίας απέναντι στην ΕΕ – από τα χρήματα που οφείλει ως συνδρομή, έως την καταβολή των συντάξεων στους υπαλλήλους της ΕΕ, όταν συνταξιοδοτηθούν. Το συνολικό ποσόν των υποχρεώσεων της χώρας υπολογίζεται από την Κομισιόν στα 60 δις € – ενώ η βρετανική κυβέρνηση το θεωρεί αστρονομικό, πιστεύοντας πως γίνεται προσπάθεια εκβιασμού της, όταν η Κομισιόν αναφέρει πως είναι σε θέση να το τεκμηριώσει με κάθε λεπτομέρεια.
Περαιτέρω, εάν οι διαπραγματεύσεις της Βρετανίας με την ΕΕ αποτύχουν, τότε θα μπορούσε να αποφασίσει το διεθνές δικαστήριο της Χάγης – κάτι που θα απαιτούσε πάρα πολλά χρόνια, αφού θα ήταν υποχρεωμένο να συμπεριλάβει το εθνικό δίκαιο της Βρετανίας, το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς επίσης το δίκαιο της ΕΕ.
Εάν τώρα η Βρετανία και η Κομισιόν δεν συμφωνήσουν σε μία παράταση των διαπραγματεύσεων πάνω από τα δύο χρόνια που προβλέπονται από τη συνθήκη της Λισσαβόνας, τότε η συμμετοχή της Βρετανίας στην ΕΕ, εφόσον κατατεθεί η αίτηση το 2017, απλά θα λήξει το 2019 – κάτι που θα ήταν μάλλον καταστροφικό για τη χώρα επειδή, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να επιβληθούν δασμοί στις εξαγωγές της προς την ΕΕ, οι τράπεζες της θα έχαναν την πρόσβαση τους στην Ευρώπη κοκ.
Εν τούτοις, αρκετά κυβερνητικά στελέχη της Βρετανίας υποστηρίζουν πως ναι μεν θα είναι αιματηρή η έξοδος της, αλλά πρέπει να συμβεί – αφού αυτό προστάζουν τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της, ενώ δεν θέλει να είναι κάτω από την ίδια στέγη με τη Γερμανία.
Ολοκληρώνοντας, από το παράδειγμα της Βρετανίας συμπεραίνει κανείς πόσο δύσκολη είναι η εγκατάλειψη της ΕΕ από μία χώρα μέλος της – πόσο μάλλον της Ευρωζώνης, όπου η ελεγχόμενη εκούσια αποχώρηση (ακούσια είναι ανέφικτο) είναι σχεδόν αδύνατη, ενώ θα απαιτούσε πολύ περισσότερο από δέκα χρόνια. Εκτός αυτού ότι, το 2017 δεν θα είναι καθόλου εύκολο για την Ευρώπη – ακόμη και αν το μοναδικό της πρόβλημα θα ήταν η Βρετανία, κάτι που φυσικά δεν ισχύει (συνεχίζουμε με την Ιταλία, τη Γαλλία και τον υπόλοιπο πλανήτη).
- Η Ιταλία
Η Ιταλία τώρα συνεχίζει να βυθίζεται στα οικονομικά της προβλήματα, ενώ είναι κατά πολύ περισσότερο χρεοκοπημένη συγκριτικά με την Ελλάδα το 2010 – χωρίς καμία προοπτική εξόδου της από την κρίση, εάν παραμείνει μέλος της Ευρωζώνης. Ειδικότερα, έχοντας χάσει τη δυνατότητα ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας της, ως συνήθως μέσω της υποτίμησης του νομίσματος της (μεταξύ των ετών 1971 και 1999 η λιρέτα είχε χάσει το 80% της αξίας της απέναντι στο μάρκο), είναι αδύνατον να επιβιώσει – πόσο μάλλον με χρεοκοπημένο το χρηματοπιστωτικό της σύστημα, αφού τα κόκκινα δάνεια υπερβαίνουν τα 360 δις € (τα 200 δις € θεωρούνται ως μη εισπράξιμα).
Το δημόσιο χρέος της πλησιάζει στο 137% του ΑΕΠ της, η ανεργία των νέων υπερβαίνει το 40%, η βιομηχανική της παραγωγή είναι στάσιμη στα επίπεδα του 1986, ενώ η παραγωγικότητα των εργαζομένων της δεν αυξάνεται καθόλου (ανάλυση) – με τον πρωθυπουργό της να έχει παραιτηθεί μετά την ήττα του στο δημοψήφισμα, οπότε έχει προστεθεί στα προβλήματα της χώρας και η πολιτική αστάθεια.
Υπενθυμίζοντας πως μετά το 1948 έχουν διοικήσει τη χώρα 60 διαφορετικές κυβερνήσεις, προβλέπονται εκλογές εντός του 2017 – τις οποίες πιθανότατα θα κερδίσουν τα κόμματα που είναι υπέρ της εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνη, όπως το κίνημα των πέντε αστέρων και η λίγκα του βορά. Σε μία τέτοια περίπτωση θα προβούν σε δημοψήφισμα, όπου μάλλον θα επικρατήσει το ΟΧΙ στο ευρώ – κάτι που θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου, αφού οι συνέπειες θα ήταν τρομακτικές, σε παγκόσμια κλίμακα.
Ειδικά όσον αφορά τη Γερμανία, τυχόν αρχή του τέλους της Ευρωζώνης θα ήταν καταστροφική – τόσο από οικονομικής πλευράς, αφού αυτή θα πλήρωνε το λογαριασμό ως ο μεγαλύτερος πιστωτής της ένωσης άμεσα και έμμεσα (Target 2), όσο και από γεωπολιτικής, επειδή θα αυξανόταν σημαντικά η επιρροή της Ρωσίας στην Ευρώπη.
- Η Γαλλία
Η βιομηχανική της παραγωγή είναι στάσιμη στα επίπεδα του 1995, το δημόσιο χρέος της είναι στο 98,4% του ΑΕΠ της (2,17 δις €), ενώ το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της παραμένει σταθερά αρνητικό – με τα ελλείμματα του προϋπολογισμού της σταθερά πάνω από το 3% του ΑΕΠ (γράφημα).
http://www.analyst.grΕπεξήγηση γραφήματος: Έλλειμμα προϋπολογισμού της Γαλλίας (γαλάζια στήλη, αριστερή κάθετος), σε σχέση με το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (διακεκομμένη γραμμή, δεξιά κάθετος)..
Οι εκλογές θα διεξαχθούν στις 23 Απριλίου του 2017, με τις επαναληπτικές στις 7 Μαΐου – όπου, παρά τις αντίθετες προβλέψεις, δεν αποκλείεται η νίκη του Εθνικού Μετώπου της κυρίας Le Pen. Εάν τυχόν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε η Ευρωζώνη δύσκολα θα επιβιώσει, αφού το συγκεκριμένο κόμμα είναι υπέρ της εξόδου μέσω της διεξαγωγής δημοψηφίσματος – ενώ η αρχηγός του τάσσεται με την πλευρά της Ρωσίας, αντιπαθώντας τη Γερμανία όσο καμία άλλη χώρα.
- Ο υπόλοιπος πλανήτης
Για παράδειγμα, ο Καναδάς είναι αντιμέτωπος με μία μεγάλη φούσκα ακινήτων – γεγονός που έχει αναγκάσει την κεντρική του τράπεζα, από τις λίγες κρατικές στην υφήλιο, να προειδοποιήσει τους Πολίτες της χώρας για τους κινδύνους που ενέχει (πηγή). Ειδικά επειδή έχει αυξηθεί σημαντικά το χρέος των νοικοκυριών ως προς το εισόδημα τους (γράφημα) – το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει την κατάρρευση των τραπεζών και της οικονομίας.
http://www.analyst.grΕπεξήγηση γραφήματος: Εξέλιξη του χρέους των νοικοκυριών στον Καναδά, ως ποσοστό επί των ετησίων εισοδημάτων τους.
Ένα επόμενο παράδειγμα είναι η Αυστραλία, η οικονομία της οποίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις πρώτες ύλες, καθώς επίσης από τις εξαγωγές της στην Κίνα – όπου προβλέπεται η επιστροφή της στην ύφεση, μετά από ένα ρεκόρ ανάπτυξης που διαρκεί από το 1991
Τέλος, πολύ μεγάλα προβλήματα αντιμετωπίζουν όλες εκείνες οι αναπτυσσόμενες οικονομίες, οι οποίες έχουν υψηλά δάνεια σε δολάρια ή/και μεγάλα εξωτερικά χρέη – όπως η Τουρκία και η Λατινική Αμερική, όπου τόσο η Βραζιλία, όσο και η Αργεντινή, έχουν βυθιστεί ξανά σε μία μεγάλη κρίση.
Η αιτία είναι η άνοδος των αμερικανικών βασικών επιτοκίων, λόγω της οποίας ανατιμήθηκε ακόμη περισσότερο το δολάριο – μία τάση που, εφόσον συνεχιστεί, θα προκαλέσει μαζικές αθετήσεις πληρωμών και χρεοκοπίες σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Εκτός αυτού, η άνοδος των αμερικανικών βασικών επιτοκίων προκαλεί μεγάλα προβλήματα στην οικονομία της Κίνας, επειδή αυξάνονται ξανά οι εκροές κεφαλαίων – οπότε δημιουργούνται μεγάλες πιέσεις στο νόμισμα της, για τη στήριξη του οποίου δαπανά τις συναλαλγματικές της ρεζέρβες.
http://www.analyst.grΕπεξήγηση γραφήματος: Εισροές (επάνω από την οριζόντια γραμμή) και Εκροές κεφαλαίων (κάτω) από την Κίνα.
Στα πλαίσια αυτά, η κινεζική κυβέρνηση ελπίζει να μην συνεχιστεί η συγκεκριμένη πολιτική εκ μέρους της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας – η οποία θα μπορούσε να δημιουργήσει μεγάλους κλυδωνισμούς στην οικονομία της.
- Επίλογος
Βέβαια εν προκειμένω έχουμε τη δεύτερη αύξηση. Επειδή όμως συνέβη μετά από έναν ολόκληρο χρόνο, θεωρείται ως η πρώτη – υπό την απαραίτητη προϋπόθεση πως θα ακολουθήσουν δύο ή τρεις άλλες εντός του 2017. Υπό αυτήν την προϋπόθεση και εφόσον δεν συμβεί κάτι εντυπωσιακό, όπως η διάλυση της Ευρωζώνης, οι τιμές των μετοχών θα συνεχίσουν να αυξάνονται, τροφοδοτούμενες από τα νέα πακέτα ρευστότητας της ΕΚΤ, της Κίνας και της Ιαπωνίας, έως την τελική πτώση μετά το πρώτο εξάμηνο του 2017 – η οποία θα είναι εκκωφαντική.
Ολοκληρώνοντας, όσο πιο πολύ αργεί το σπάσιμο της φούσκας, τόσο πιο επώδυνο θα είναι. Παράλληλα, η κρίση δεν πρόκειται να επιλυθεί και η Δύση δεν θα επιστρέψει σε πορεία ανάπτυξης, κινδυνεύοντας να καταρρεύσει, εάν δεν ληφθούν ριζικά μέτρα – όπως θα ήταν η διαγραφή ή το πάγωμα εκείνου του μέρους των χρεών που είναι αδύνατον να εξυπηρετηθούν.
Σχόλια αναγνωστών