γράφει : Δ.Ν.
Τι δείχνει η καθαρή θέση και ο δανεισμός των εισηγμένων
Ποιες εταιρίες μπορούν να αποφύγουν δυσάρεστες εξελίξεις και ποιες όχι.
Η Καθαρή Θέση είναι το σύνολο των επενδύσεων που έχουν εισρεύσει στην επιχείρηση συν τα αποθεματοποιημένα κέρδη κατά τη διάρκεια λειτουργίας της, αυτά δηλαδή που μετά την αφαίρεση της φορολογίας δεν μοιράζονται ως μερίσματα στους επενδυτές. Αν θέλουμε να υπολογίσουμε την Καθαρή Θέση τότε αρκεί να αφαιρέσουμε από το Ενεργητικό της επιχείρησης το σύνολο των Υποχρεώσεων της.
Θεωρητικά αυτό που προκύπτει είναι η λογιστική αξία των περιουσιακών στοιχείων όταν αποπληρωθούν όλες οι υποχρεώσεις προς τους πιστωτές της. Συνήθως ο υπολογισμός της δεν είναι απλός γιατί η πραγματική αγοραία αξία των περιουσιακών στοιχείων, όπως π.χ. των ακινήτων, δεν είναι εύκολο να εκτιμηθεί. Επίσης ορισμένα περιουσιακά στοιχεία υπολογίζονται στα λογιστικά βιβλία με την τιμή αγοράς τους, κι όχι με την τωρινή αξία τους.
Αυτή η παρατήρηση δημιουργεί ένα πρόσθετο λόγο επιφύλαξης: Μια αρνητική καθαρή θέση ενδέχεται να εκφράζει μια ακόμα πιο δυσμενή κατάσταση ενώ η λογιστική απεικόνιση του τραπεζικού δανεισμού είναι μέγεθος που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις όπου η Καθαρή Θέση «αδικείται». Αυτό συμβαίνει όταν υπάρχουν πολλά μετρητά που δεν μπορούν να απομειωθούν ή συμμετοχές και πάγια που δεν απεικονίζονται ορθά, έχουν μείνει δηλαδή σε ιστορικές τιμές κτήσης ενώ η αξία τους έχει βελτιωθεί από την κερδοφορία τους. Αυτές οι περιπτώσεις είναι εξαιρετικά σπάνιες στα Χρηματιστήρια αφού όσες εισηγμένες έχουν λογιστικό «λίπος» φροντίζουν να το δείχνουν προκειμένου να εξασφαλίζουν γραμμές χρηματοδότησης χρησιμοποιώντας τα ως καλύμματα σε δάνεια ή να μπορούν να διανέμουν ικανοποιητικά μερίσματα στους μετόχους τους μέσα από την διανομή μέρους των αποθεματικών τους.
Στο τέλος του 2015 οι εισηγμένες επιχειρήσεις εμφανίζουν αύξηση στην καθαρή τους θέση κατά 6,1% στα 71,5 δις ευρώ. Αν όμως συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι οι τραπεζικές αυξήσεις κεφαλαίου προσέθεσαν 13,7 δις ευρώ στο τέλος της χρονιάς τότε η χρονιά έκλεισε με απώλειες 14%. Εξαιρουμένων των τραπεζών και δεδομένου του ότι οι εμποροβιομηχανικές εταιρίες εμφανίζονται να έχουν καθαρή κερδοφορία περίπου 651 εκατ. ευρώ θα ανέμενε κανείς η Καθαρή θέση να είναι αυξημένη κατά αυτό το ποσό. Αντιθέτως η καθαρή θέση των εισηγμένων παρουσιάζει μείωση 215 εκατ. ευρώ.
Η εξήγηση έχει να κάνει με τις λογιστικές προσαρμογές που γίνονται κάτω από την γραμμή της κατανομής των καθαρών κερδών και αφορά το εισόδημα το οποίο απευθείας εκχωρείται στην καθαρή θέση. Σε μια «ελαφρώς διασταλτική» ερμηνεία, το 2015 τελικά δεν είδαμε ούτε στις εμποροβιομηχανικές εταιρίες να μεγαλώνει ο πλούτος των μετόχων αφού μετά από όλες τις προσαρμογές το σύνολο της Καθαρής Θέσης υστερεί σε σχέση με πέρυσι κατά 867 εκατ. ευρώ. Οι εμποροβιομηχανικές εταιρίες διαπραγματεύονται στο 93% της αξίας των ιδίων κεφαλαίων τους ενώ μαζί με τις τράπεζες ο λόγος Ρ/BVπέφτει στο 56% λόγω των ισχυρών υποτιμήσεων που επικρατούν στον χρηματοοικονομικό κλάδο (20% – 30%).
Οι αρνητικές καθαρές θέσεις: Οι εταιρίες που έχουν αρνητικά ίδια κεφάλαια σε ενοποιημένη βάση είναι 31 (15% του συνόλου) και αυτό σημαίνει για τις περισσότερες από αυτές ότι θα χρειαστεί είτε να αναζητήσουν νέα κεφάλαια, είτε να αναδιαρθρώσουν μέρος των δανείων τους, είτε να πουληθούν. Για όσες από αυτές υπάρχει ένα σχετικά καλό μέγεθος δραστηριότητας ή λειτουργικών κερδών θα υπάρχει επιχειρηματική συνέχεια.
Οι δύσκολες περιπτώσεις από μια πρώτη ματιά είναι επτά, είτε λόγω ανυπαρξίας δραστηριότητας, είτε λόγω αρνητικών λειτουργικών κερδών, είτε λόγω υπέρογκου δανεισμού. Σε δεύτερο επίπεδο αν και η καθαρή θέση της μητρικής εταιρίας είναι αρνητική ή οριακή (κάτω από το 50% του ύψους του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου) τότε εντός έξι μηνών θεωρητικά οφείλει η εταιρία να συγκαλέσει γενική συνέλευση με θέμα την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου. Μόλις επτά εταιρίες έχουν θετική καθαρή θέση υψηλότερη του μετοχικού τους κεφαλαίου ενώ για πολλές εταιρίες της σχετικής λίστας το εξάμηνο στο οποίο οφείλουν να πάρουν απόφαση αύξησης μετοχικού κεφαλαίου έχει παρέλθει αρκετές φορές.
Ποιες εισηγμένες έχουν αρνητικά ενοποιημένα ίδια κεφάλαια
Ποιες εταιρίες μπορούν να αποφύγουν δυσάρεστες εξελίξεις και ποιες όχι.
Η Καθαρή Θέση είναι το σύνολο των επενδύσεων που έχουν εισρεύσει στην επιχείρηση συν τα αποθεματοποιημένα κέρδη κατά τη διάρκεια λειτουργίας της, αυτά δηλαδή που μετά την αφαίρεση της φορολογίας δεν μοιράζονται ως μερίσματα στους επενδυτές. Αν θέλουμε να υπολογίσουμε την Καθαρή Θέση τότε αρκεί να αφαιρέσουμε από το Ενεργητικό της επιχείρησης το σύνολο των Υποχρεώσεων της.
Θεωρητικά αυτό που προκύπτει είναι η λογιστική αξία των περιουσιακών στοιχείων όταν αποπληρωθούν όλες οι υποχρεώσεις προς τους πιστωτές της. Συνήθως ο υπολογισμός της δεν είναι απλός γιατί η πραγματική αγοραία αξία των περιουσιακών στοιχείων, όπως π.χ. των ακινήτων, δεν είναι εύκολο να εκτιμηθεί. Επίσης ορισμένα περιουσιακά στοιχεία υπολογίζονται στα λογιστικά βιβλία με την τιμή αγοράς τους, κι όχι με την τωρινή αξία τους.
Αυτή η παρατήρηση δημιουργεί ένα πρόσθετο λόγο επιφύλαξης: Μια αρνητική καθαρή θέση ενδέχεται να εκφράζει μια ακόμα πιο δυσμενή κατάσταση ενώ η λογιστική απεικόνιση του τραπεζικού δανεισμού είναι μέγεθος που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις όπου η Καθαρή Θέση «αδικείται». Αυτό συμβαίνει όταν υπάρχουν πολλά μετρητά που δεν μπορούν να απομειωθούν ή συμμετοχές και πάγια που δεν απεικονίζονται ορθά, έχουν μείνει δηλαδή σε ιστορικές τιμές κτήσης ενώ η αξία τους έχει βελτιωθεί από την κερδοφορία τους. Αυτές οι περιπτώσεις είναι εξαιρετικά σπάνιες στα Χρηματιστήρια αφού όσες εισηγμένες έχουν λογιστικό «λίπος» φροντίζουν να το δείχνουν προκειμένου να εξασφαλίζουν γραμμές χρηματοδότησης χρησιμοποιώντας τα ως καλύμματα σε δάνεια ή να μπορούν να διανέμουν ικανοποιητικά μερίσματα στους μετόχους τους μέσα από την διανομή μέρους των αποθεματικών τους.
Στο τέλος του 2015 οι εισηγμένες επιχειρήσεις εμφανίζουν αύξηση στην καθαρή τους θέση κατά 6,1% στα 71,5 δις ευρώ. Αν όμως συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι οι τραπεζικές αυξήσεις κεφαλαίου προσέθεσαν 13,7 δις ευρώ στο τέλος της χρονιάς τότε η χρονιά έκλεισε με απώλειες 14%. Εξαιρουμένων των τραπεζών και δεδομένου του ότι οι εμποροβιομηχανικές εταιρίες εμφανίζονται να έχουν καθαρή κερδοφορία περίπου 651 εκατ. ευρώ θα ανέμενε κανείς η Καθαρή θέση να είναι αυξημένη κατά αυτό το ποσό. Αντιθέτως η καθαρή θέση των εισηγμένων παρουσιάζει μείωση 215 εκατ. ευρώ.
Η εξήγηση έχει να κάνει με τις λογιστικές προσαρμογές που γίνονται κάτω από την γραμμή της κατανομής των καθαρών κερδών και αφορά το εισόδημα το οποίο απευθείας εκχωρείται στην καθαρή θέση. Σε μια «ελαφρώς διασταλτική» ερμηνεία, το 2015 τελικά δεν είδαμε ούτε στις εμποροβιομηχανικές εταιρίες να μεγαλώνει ο πλούτος των μετόχων αφού μετά από όλες τις προσαρμογές το σύνολο της Καθαρής Θέσης υστερεί σε σχέση με πέρυσι κατά 867 εκατ. ευρώ. Οι εμποροβιομηχανικές εταιρίες διαπραγματεύονται στο 93% της αξίας των ιδίων κεφαλαίων τους ενώ μαζί με τις τράπεζες ο λόγος Ρ/BVπέφτει στο 56% λόγω των ισχυρών υποτιμήσεων που επικρατούν στον χρηματοοικονομικό κλάδο (20% – 30%).
Οι αρνητικές καθαρές θέσεις: Οι εταιρίες που έχουν αρνητικά ίδια κεφάλαια σε ενοποιημένη βάση είναι 31 (15% του συνόλου) και αυτό σημαίνει για τις περισσότερες από αυτές ότι θα χρειαστεί είτε να αναζητήσουν νέα κεφάλαια, είτε να αναδιαρθρώσουν μέρος των δανείων τους, είτε να πουληθούν. Για όσες από αυτές υπάρχει ένα σχετικά καλό μέγεθος δραστηριότητας ή λειτουργικών κερδών θα υπάρχει επιχειρηματική συνέχεια.
Οι δύσκολες περιπτώσεις από μια πρώτη ματιά είναι επτά, είτε λόγω ανυπαρξίας δραστηριότητας, είτε λόγω αρνητικών λειτουργικών κερδών, είτε λόγω υπέρογκου δανεισμού. Σε δεύτερο επίπεδο αν και η καθαρή θέση της μητρικής εταιρίας είναι αρνητική ή οριακή (κάτω από το 50% του ύψους του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου) τότε εντός έξι μηνών θεωρητικά οφείλει η εταιρία να συγκαλέσει γενική συνέλευση με θέμα την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου. Μόλις επτά εταιρίες έχουν θετική καθαρή θέση υψηλότερη του μετοχικού τους κεφαλαίου ενώ για πολλές εταιρίες της σχετικής λίστας το εξάμηνο στο οποίο οφείλουν να πάρουν απόφαση αύξησης μετοχικού κεφαλαίου έχει παρέλθει αρκετές φορές.
Ποιες εισηγμένες έχουν αρνητικά ενοποιημένα ίδια κεφάλαια
Σε χιλ. ευρώ |
EBITDA Ομίλου |
Καθαρή Θέση |
Καθαρή Θέση Μητρικής |
Καθαρός δανεισμός (Ενοπ.) |
EUROMEDICA |
-11.169 |
-212.832 |
-173.291 |
333.031 |
ΑΧΟΝ |
-19.163 |
-201.973 |
-31.262 |
390.840 |
FORTHNET |
48.225 |
-161.071 |
88.251 |
328.525 |
ΠΗΓΑΣΟΣ |
-6.950 |
-137.781 |
41.574 |
163.503 |
ΚΟΥΜΠΑΣ |
-428 |
-126.540 |
-124.966 |
140.698 |
ΑLTEC |
-3.897 |
-88.114 |
-22.099 |
89.212 |
ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ |
17.400 |
-69.211 |
972 |
274.743 |
ΕΒΖ |
-6.927 |
-52.708 |
-52.708 |
144.800 |
ΝΙΚΑΣ |
-14.668 |
-49.615 |
-48.921 |
78.725 |
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΥΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ |
-5.431 |
-47.716 |
-25.804 |
91.890 |
FRIGOGLASS |
52.804 |
-46.961 |
12.650 |
304.522 |
LAVIPHARM |
3.937 |
-35.849 |
36.018 |
110.843 |
ΒΙΟΤΕΡ |
-1.711 |
-35.836 |
-36.549 |
116.202 |
MICROLAND COMPUTERS |
53 |
-27.844 |
-27.844 |
-3 |
PC SYSTEMS |
-1.795 |
-26.313 |
-26.244 |
19.463 |
ΣΑΝΥΟ |
12.870 |
-22.143 |
-4.364 |
32.351 |
SATO |
-3.792 |
-18.465 |
-18.463 |
23.831 |
YALCO |
-370 |
-18.367 |
-18.645 |
43.697 |
PASAL |
-21.732 |
-17.291 |
5.987 |
124.666 |
ΣΙΔΜΑ |
2.212 |
-15.980 |
-1.411 |
36.063 |
ΑΝΕΚ LINES |
29.581 |
-12.835 |
-14.972 |
277.169 |
Γ.Ε. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ |
-1.041 |
-10.400 |
-6.969 |
18.470 |
MARAC |
-1.628 |
-9.404 |
-8.027 |
7.068 |
ΑΛΦΑ ΓΚΡΙΣΙΝ |
-69 |
-9.020 |
-3.661 |
31.995 |
ΒΑΡΑΓΚΗΣ |
-733 |
-7.185 |
-7.990 |
12.156 |
EUROBROKERS |
- |
-4.584 |
-4.584 |
5.125 |
COMPUCON |
301 |
-4.056 |
Ρoή ΕιδήσεωνΔείτε επίσης |
Σχόλια αναγνωστών