Χρειάζεται αναδιάρθρωση του χρέους με βοήθεια από τις ΗΠΑ και όχι μονοδιάστατη λιτότητα χωρίς δομικές μεταρρυθμίσεις
Την εκτίμηση ότι ο Barack Obama και οι Ρεπουμπλικάνοι θα πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους 1500 μίλια νοτιανατολικά κάνει ο Economist.
Στο Πουέρτο Ρίκο, μία περιοχή υπό αμερικάνικη δικαιοδοσία, που κινδυνεύει να έχει την τύχη της Ελλάδας.
Με ανεξόφλητο χρέος 70 δισ. δολάρια που ισοδυναμεί με το 70% του ΑΕΠ, είναι περισσότερο χρεωμένο από οποιαδήποτε πολιτεία των ΗΠΑ. Η απόδοση των ομολόγων του έχει εκτιναχθεί στο 10%, καθώς οι επενδυτές φοβούνται μία χρεωκοπία του.
Όπως η Ελλάδα, έτσι και το Π. Ρίκο είναι μη ανταγωνιστικό, καθώς το νόμισμά του είναι κλειδωμένο με αυτό μίας πιο πλούσιας και παραγωγικής χώρας.
Η οικονομία του νησιού κυριαρχείται επίσης όπως και αυτή της Αθήνας από έναν μεγάλο και ασύμφορο δημόσιο τομέα.
Και όπως και με την Ελλάδα, υπάρχουν φόβοι ότι μία χαοτική χρεωκοπία θα μπορούσε να φέρει μία πολύ μεγαλύτερη κρίση διώχνοντας τους επενδυτές και ανεβάζοντας τα κόστη δανεισμού στην αγορά των 4 τρισ. δολαρίων της Αμερικής για κρατικά και τοπικά ομόλογα.
Η σύγκριση με την Ελλάδα είναι, πάντως, χρήσιμη, διότι δείχνει στους Αμερικάνους τι δεν πρέπει να κάνουν.
Για δεκαετίες το Πουέρτο Ρίκο ήταν βιώσιμο από τις ομοσπονδιακές επιδοτήσεις.
Οι κάτοικοι του, πολύ φτωχότεροι από τον αμερικάνικο μέσο όρο, έπαιρναν μεταφορικά, συντάξεις και κουπόνια σίτισης.
Μέχρι το 2006 η οικονομία βασιζόταν στα φορολογικά κίνητρα που έδινε στις αμερικάνικες επιχειρήσεις έτσι ώστε να δραστηριοποιούνται στο Π. Ρίκο. Αλλά αυτό το φορολογικό καθεστώς σταμάτησε το 2006 και από τότε η οικονομία του Π. Ρίκο συρρικνώνεται κάθε χρόνο.
Κατάφερνε, ωστόσο, να συνεχίσει να δανείζεται χάρη σε μία διαφορετικού τύπου επιδότηση.
Οι χρεωστικοί τόκοι του Π. Ρίκο εξαιρούνταν από τους ομοσπονδιακούς και τοπικούς φόρους της Αμερικής, κάνοντάς το ελκυστικό για τους επενδυτές.
Η μη ανάπτυξη και το βαρύ χρέος είναι πλέον ένας τοξικός συνδυασμός.
Ο προηγούμενος κυβερνήτης προσπάθησε – και απέτυχε – να δώσει ώθηση στην οικονομία με μειώσεις στους φόρους.
Ο τωρινός, ο Alejandro Padilla αύξησε δραματικά τους φόρους και ελπίζει σε έναν ισορροπημένο προϋπολογισμό το 2016.
Και με μερικές ηρωικές υποθέσεις για μελλοντική ανάπτυξη και αύξηση των φορολογικών εσόδων τα νούμερα βγαίνουν.
Εδώ είναι που πρέπει να μελετηθεί η εμπειρία από την Ελλάδα.
Γιατί δείχνει ότι μόνο η λιτότητα δεν είναι λύση σε μία μη ανταγωνιστική οικονομία.
Η προτεραιότητα του Π. Ρίκο θα πρέπει να είναι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη σπάζοντας τα μονοπώλια.
Το εργασιακό κόστος είναι πολύ υψηλό, επειδή ο κατώτατος μισθός που αντιστοιχεί στο Π. Ρίκο είναι περίπου όσο και ο μέσος μισθός.
Οι πολιτικοί στην Ουάσινγκτον θα πρέπει τουλάχιστον να απαλλαγούν από κανόνες που υποχρεώνουν όλα τα φορτία από το νησί στις ΗΠΑ να μεταφέρονται με αμερικάνικα πλοία.
Το δεύτερο μάθημα που πρέπει να πάρουμε από την Ελλάδα είναι ότι αν πρόκειται να αναδιαρθρωθεί το χρέος, αυτό θα πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό.
Η Ελλάδα περίμενε πολύ. Το Αμερικάνικο Κογκρέσο είναι πιθανό να δώσει επίσημα δάνεια για να πληρωθούν οι κάτοχοι ομολόγων, όπως έκαναν και οι Ευρωπαίοι με την Ελλάδα.
Αλλά οι Αμερικάνοι θα πρέπει αν διασφαλίσουν ότι το χρέος του Π. Ρίκο θα αναδιαρθρωθεί και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα μπορούσε να παρέχει ενδιάμεση χρηματοδότηση για να βοηθήσει στην ελάφρυνση, όπως κάνει και το ΔΝΤ αλλού.
Ακόμα και οι νομικές λεπτομέρειες της ανταλλαγής ομολόγων στην Ελλάδα θα μπορούσαν να αποτελέσουν έναν μπούσουλα.
Τίποτα από όλα αυτά δεν θα είναι εύκολο ακόμα κι αν όσοι χαράσσουν πολιτική στο Σαν Χουάν και την Ουάσινγκτον είναι τολμηροί και διορατικοί.
Αλλά προς το παρόν υπεκφεύγουν και δεν δείχνουν τη δέουσα προσοχή. Επομένως περιμένουμε η κρίση στο Πουέρτο Ρίκο να επιδεινωθεί.
www.bankingnews.gr
Στο Πουέρτο Ρίκο, μία περιοχή υπό αμερικάνικη δικαιοδοσία, που κινδυνεύει να έχει την τύχη της Ελλάδας.
Με ανεξόφλητο χρέος 70 δισ. δολάρια που ισοδυναμεί με το 70% του ΑΕΠ, είναι περισσότερο χρεωμένο από οποιαδήποτε πολιτεία των ΗΠΑ. Η απόδοση των ομολόγων του έχει εκτιναχθεί στο 10%, καθώς οι επενδυτές φοβούνται μία χρεωκοπία του.
Όπως η Ελλάδα, έτσι και το Π. Ρίκο είναι μη ανταγωνιστικό, καθώς το νόμισμά του είναι κλειδωμένο με αυτό μίας πιο πλούσιας και παραγωγικής χώρας.
Η οικονομία του νησιού κυριαρχείται επίσης όπως και αυτή της Αθήνας από έναν μεγάλο και ασύμφορο δημόσιο τομέα.
Και όπως και με την Ελλάδα, υπάρχουν φόβοι ότι μία χαοτική χρεωκοπία θα μπορούσε να φέρει μία πολύ μεγαλύτερη κρίση διώχνοντας τους επενδυτές και ανεβάζοντας τα κόστη δανεισμού στην αγορά των 4 τρισ. δολαρίων της Αμερικής για κρατικά και τοπικά ομόλογα.
Η σύγκριση με την Ελλάδα είναι, πάντως, χρήσιμη, διότι δείχνει στους Αμερικάνους τι δεν πρέπει να κάνουν.
Για δεκαετίες το Πουέρτο Ρίκο ήταν βιώσιμο από τις ομοσπονδιακές επιδοτήσεις.
Οι κάτοικοι του, πολύ φτωχότεροι από τον αμερικάνικο μέσο όρο, έπαιρναν μεταφορικά, συντάξεις και κουπόνια σίτισης.
Μέχρι το 2006 η οικονομία βασιζόταν στα φορολογικά κίνητρα που έδινε στις αμερικάνικες επιχειρήσεις έτσι ώστε να δραστηριοποιούνται στο Π. Ρίκο. Αλλά αυτό το φορολογικό καθεστώς σταμάτησε το 2006 και από τότε η οικονομία του Π. Ρίκο συρρικνώνεται κάθε χρόνο.
Κατάφερνε, ωστόσο, να συνεχίσει να δανείζεται χάρη σε μία διαφορετικού τύπου επιδότηση.
Οι χρεωστικοί τόκοι του Π. Ρίκο εξαιρούνταν από τους ομοσπονδιακούς και τοπικούς φόρους της Αμερικής, κάνοντάς το ελκυστικό για τους επενδυτές.
Η μη ανάπτυξη και το βαρύ χρέος είναι πλέον ένας τοξικός συνδυασμός.
Ο προηγούμενος κυβερνήτης προσπάθησε – και απέτυχε – να δώσει ώθηση στην οικονομία με μειώσεις στους φόρους.
Ο τωρινός, ο Alejandro Padilla αύξησε δραματικά τους φόρους και ελπίζει σε έναν ισορροπημένο προϋπολογισμό το 2016.
Και με μερικές ηρωικές υποθέσεις για μελλοντική ανάπτυξη και αύξηση των φορολογικών εσόδων τα νούμερα βγαίνουν.
Εδώ είναι που πρέπει να μελετηθεί η εμπειρία από την Ελλάδα.
Γιατί δείχνει ότι μόνο η λιτότητα δεν είναι λύση σε μία μη ανταγωνιστική οικονομία.
Η προτεραιότητα του Π. Ρίκο θα πρέπει να είναι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη σπάζοντας τα μονοπώλια.
Το εργασιακό κόστος είναι πολύ υψηλό, επειδή ο κατώτατος μισθός που αντιστοιχεί στο Π. Ρίκο είναι περίπου όσο και ο μέσος μισθός.
Οι πολιτικοί στην Ουάσινγκτον θα πρέπει τουλάχιστον να απαλλαγούν από κανόνες που υποχρεώνουν όλα τα φορτία από το νησί στις ΗΠΑ να μεταφέρονται με αμερικάνικα πλοία.
Το δεύτερο μάθημα που πρέπει να πάρουμε από την Ελλάδα είναι ότι αν πρόκειται να αναδιαρθρωθεί το χρέος, αυτό θα πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό.
Η Ελλάδα περίμενε πολύ. Το Αμερικάνικο Κογκρέσο είναι πιθανό να δώσει επίσημα δάνεια για να πληρωθούν οι κάτοχοι ομολόγων, όπως έκαναν και οι Ευρωπαίοι με την Ελλάδα.
Αλλά οι Αμερικάνοι θα πρέπει αν διασφαλίσουν ότι το χρέος του Π. Ρίκο θα αναδιαρθρωθεί και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα μπορούσε να παρέχει ενδιάμεση χρηματοδότηση για να βοηθήσει στην ελάφρυνση, όπως κάνει και το ΔΝΤ αλλού.
Ακόμα και οι νομικές λεπτομέρειες της ανταλλαγής ομολόγων στην Ελλάδα θα μπορούσαν να αποτελέσουν έναν μπούσουλα.
Τίποτα από όλα αυτά δεν θα είναι εύκολο ακόμα κι αν όσοι χαράσσουν πολιτική στο Σαν Χουάν και την Ουάσινγκτον είναι τολμηροί και διορατικοί.
Αλλά προς το παρόν υπεκφεύγουν και δεν δείχνουν τη δέουσα προσοχή. Επομένως περιμένουμε η κρίση στο Πουέρτο Ρίκο να επιδεινωθεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών