γράφει : Ελευθερία Πιπεροπούλου
Οι γεωπολιτικές προκλήσεις καθιστούν απαραίτητη την περαιτέρω ενοποίηση της Ευρώπης
Σε μια εποχή γεμάτη γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις, η ανάγκη περαιτέρω ενοποίησης της Ευρώπης καθίσταται όλο και πιο προφανής.
Το 2017 ήταν ένα έτος κατά το οποίο η Ευρώπη κατάφερε να αποφύγει μια κρίση που κάποιοι είχαν προβλέψει στις αρχές του έτους, εν αναμονή κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων στην Ολλανδία, στη Γαλλία και στη Γερμανία.
Το 2018, οι μεγαλύτερες απειλές δείχνουν να προέρχονται από την Ανατολή.
Η εκλογή του Emmanuel Macron το 2017 έδωσε μια νότα αισιοδοξίας στην Ευρώπη, με τον νέο γάλλο πρόεδρο να σπεύδει να παρουσιάζει το όραμά του για την περιοχή – ένα φιλόδοξο σχέδιο για βαθιές μεταρρυθμίσεις και περαιτέρω ενοποίηση της ΕΕ.
Ωστόσο, η νίκη των αυτονομιστών στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, η ενδυνάμωση και η συμμετοχή της ακροδεξιάς στον κυβερνητικό συνασπισμό στην Αυστρία και οι έντονες διαφωνίες στις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στη Βρετανία και στην ΕΕ για το Brexit, έριξαν μια σκιά πάνω από την Ευρώπη.
Τώρα, ελάχιστες ημέρες αφότου υποδεχτήκαμε το 2018, δεν είναι ξεκάθαρο ποιο θα είναι το μεγάλο θέμα του νέου έτους.
Κάποιοι πιστεύουν ότι το 2018 θα μπορούσε να είναι το έτος κατά το οποίο η ΕΕ θα λάβει αποφασιστικά βήματα προς την προσπάθειά της για στενότερη ενότητα, που ήδη μετρά 60 χρόνια.
Όπως υποστηρίζουν, οι γεωπολιτικές προοπτικές καθιστούν τα βήματα αυτά ενδεδειγμένα, ακόμη και απαραίτητα.
Η Κίνα βρίσκεται σε άνοδο, η Ρωσία είναι εριστική, η Βόρεια Αφρική και η Μέση Ανατολή βρίσκονται σε αναταραχή.
Την ίδια ώρα, ακόμα και πριν ο Donald Trump δώσει σημάδια της αλλοπρόσαλλης εξωτερικής του πολιτικής, το μέλλον των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης είχε αρχίσει να γίνεται απρόβλεπτο.
Η περαιτέρω ενοποίηση είναι απαραίτητη για να ενδυναμωθεί η ΕΕ και να καταστεί αντίβαρο στις μεγάλες δυνάμεις του κόσμου.
Τα 19 κράτη της Ευρωζώνης μιλούν για την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης της ΕΕ και για τη μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
Προς το παρόν, είναι αμφίβολο αν οι Γερμανοί, οι Γάλλοι και άλλοι συμφωνούν για τις λεπτομέρειες.
Αλλά και οι δύο στόχοι είναι επιθυμητοί και εφικτοί.
Επιπλέον, η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα παραμελήσει το καθήκον της να δημιουργήσει μια ένωση κεφαλαιαγορών.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα χρειαστεί να εφαρμόσουν ένα μέτρο ρεαλισμού όταν καθορίζουν τις ιδέες τους για μια πιο αποτελεσματική και ενωμένη ΕΕ.
Καμία εκλογική αναμέτρηση που είναι προγραμματισμένη για το 2018 δεν αναμένεται να είναι τόσο σοβαρή ως προς τις συνέπειές της όσο οι γαλλικές και οι γερμανικές εκλογές του περασμένου έτους.
Ωστόσο, οι ιταλικές, ουγγρικές και σουηδικές εκλογές, που θα διεξαχθούν από τον Μάρτιο έως τον Σεπτέμβριο, ενδέχεται να συνοδευτούν από ισχυρές επιδόσεις από συντηρητικούς εθνικιστές, λαϊκιστές που αντιτίθενται στη μετανάστευση και άλλες μη συμβατικές δυνάμεις.
Η πορεία προς την ενότητα της ΕΕ είναι γεμάτη με εμπόδια.
Η Βόρεια και η Νότια Ευρώπη έχουν διαφορετικές απόψεις για την ενοποίηση της ΕΕ, ενώ περισσότερο ανησυχητικές είναι οι έντονες διαφωνίες μεταξύ της Δυτικής και μεγάλου μέρους της Ανατολικής Ευρώπης σχετικά με τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τη μετανάστευση.
Με την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, αυτές οι διαμάχες εμφανίζονται ως τα πιο ανυπέρβλητα εμπόδια για μια βαθύτερη ενοποίηση των 27 υπολοίπων κρατών.
Όταν η Πολωνία και η Ουγγαρία προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004, η ενσωμάτωση των χωρών του πρώην κομμουνιστικού μπλοκ θεωρήθηκε κρίσιμη για την πρόοδο της Ένωσης μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Μόλις μια δεκαετία αργότερα, κινδυνεύουν να γίνουν οι πρώτες «άτακτες» χώρες.
Το πώς η Ευρώπη θα διαχειριστεί τα μέλη που παραβιάζουν σκόπιμα τα βασικά δυτικά φιλελεύθερα πρότυπα και τις αξίες που προσπαθεί να ενσωματώσει - την κοινωνική ανοχή, τον σεβασμό της ελευθερίας του λόγου, την ανεξάρτητη δικαιοσύνη - θα μπορούσε να απασχολήσει πολύ περισσότερο από το Brexit το 2018.
Η αντιμετώπιση χωρών που θέλουν τα οφέλη της ΕΕ αλλά επιλέγουν να αγνοούν τις βασικές αξίες του μπλοκ δείχνει ότι θα καταστεί ένα όλο και πιο πιεστικό ερώτημα το 2018, υπονομεύοντας πιθανώς το ευρωπαϊκό project πιο σοβαρά από ό,τι η αποχώρηση της παραδοσιακά αμφίβολης Βρετανίας.
www.bankingnews.gr
Το 2017 ήταν ένα έτος κατά το οποίο η Ευρώπη κατάφερε να αποφύγει μια κρίση που κάποιοι είχαν προβλέψει στις αρχές του έτους, εν αναμονή κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων στην Ολλανδία, στη Γαλλία και στη Γερμανία.
Το 2018, οι μεγαλύτερες απειλές δείχνουν να προέρχονται από την Ανατολή.
Η εκλογή του Emmanuel Macron το 2017 έδωσε μια νότα αισιοδοξίας στην Ευρώπη, με τον νέο γάλλο πρόεδρο να σπεύδει να παρουσιάζει το όραμά του για την περιοχή – ένα φιλόδοξο σχέδιο για βαθιές μεταρρυθμίσεις και περαιτέρω ενοποίηση της ΕΕ.
Ωστόσο, η νίκη των αυτονομιστών στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, η ενδυνάμωση και η συμμετοχή της ακροδεξιάς στον κυβερνητικό συνασπισμό στην Αυστρία και οι έντονες διαφωνίες στις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στη Βρετανία και στην ΕΕ για το Brexit, έριξαν μια σκιά πάνω από την Ευρώπη.
Τώρα, ελάχιστες ημέρες αφότου υποδεχτήκαμε το 2018, δεν είναι ξεκάθαρο ποιο θα είναι το μεγάλο θέμα του νέου έτους.
Κάποιοι πιστεύουν ότι το 2018 θα μπορούσε να είναι το έτος κατά το οποίο η ΕΕ θα λάβει αποφασιστικά βήματα προς την προσπάθειά της για στενότερη ενότητα, που ήδη μετρά 60 χρόνια.
Όπως υποστηρίζουν, οι γεωπολιτικές προοπτικές καθιστούν τα βήματα αυτά ενδεδειγμένα, ακόμη και απαραίτητα.
Η Κίνα βρίσκεται σε άνοδο, η Ρωσία είναι εριστική, η Βόρεια Αφρική και η Μέση Ανατολή βρίσκονται σε αναταραχή.
Την ίδια ώρα, ακόμα και πριν ο Donald Trump δώσει σημάδια της αλλοπρόσαλλης εξωτερικής του πολιτικής, το μέλλον των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης είχε αρχίσει να γίνεται απρόβλεπτο.
Η περαιτέρω ενοποίηση είναι απαραίτητη για να ενδυναμωθεί η ΕΕ και να καταστεί αντίβαρο στις μεγάλες δυνάμεις του κόσμου.
Τα 19 κράτη της Ευρωζώνης μιλούν για την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης της ΕΕ και για τη μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
Προς το παρόν, είναι αμφίβολο αν οι Γερμανοί, οι Γάλλοι και άλλοι συμφωνούν για τις λεπτομέρειες.
Αλλά και οι δύο στόχοι είναι επιθυμητοί και εφικτοί.
Επιπλέον, η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα παραμελήσει το καθήκον της να δημιουργήσει μια ένωση κεφαλαιαγορών.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα χρειαστεί να εφαρμόσουν ένα μέτρο ρεαλισμού όταν καθορίζουν τις ιδέες τους για μια πιο αποτελεσματική και ενωμένη ΕΕ.
Καμία εκλογική αναμέτρηση που είναι προγραμματισμένη για το 2018 δεν αναμένεται να είναι τόσο σοβαρή ως προς τις συνέπειές της όσο οι γαλλικές και οι γερμανικές εκλογές του περασμένου έτους.
Ωστόσο, οι ιταλικές, ουγγρικές και σουηδικές εκλογές, που θα διεξαχθούν από τον Μάρτιο έως τον Σεπτέμβριο, ενδέχεται να συνοδευτούν από ισχυρές επιδόσεις από συντηρητικούς εθνικιστές, λαϊκιστές που αντιτίθενται στη μετανάστευση και άλλες μη συμβατικές δυνάμεις.
Η πορεία προς την ενότητα της ΕΕ είναι γεμάτη με εμπόδια.
Η Βόρεια και η Νότια Ευρώπη έχουν διαφορετικές απόψεις για την ενοποίηση της ΕΕ, ενώ περισσότερο ανησυχητικές είναι οι έντονες διαφωνίες μεταξύ της Δυτικής και μεγάλου μέρους της Ανατολικής Ευρώπης σχετικά με τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τη μετανάστευση.
Με την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, αυτές οι διαμάχες εμφανίζονται ως τα πιο ανυπέρβλητα εμπόδια για μια βαθύτερη ενοποίηση των 27 υπολοίπων κρατών.
Όταν η Πολωνία και η Ουγγαρία προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004, η ενσωμάτωση των χωρών του πρώην κομμουνιστικού μπλοκ θεωρήθηκε κρίσιμη για την πρόοδο της Ένωσης μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Μόλις μια δεκαετία αργότερα, κινδυνεύουν να γίνουν οι πρώτες «άτακτες» χώρες.
Το πώς η Ευρώπη θα διαχειριστεί τα μέλη που παραβιάζουν σκόπιμα τα βασικά δυτικά φιλελεύθερα πρότυπα και τις αξίες που προσπαθεί να ενσωματώσει - την κοινωνική ανοχή, τον σεβασμό της ελευθερίας του λόγου, την ανεξάρτητη δικαιοσύνη - θα μπορούσε να απασχολήσει πολύ περισσότερο από το Brexit το 2018.
Η αντιμετώπιση χωρών που θέλουν τα οφέλη της ΕΕ αλλά επιλέγουν να αγνοούν τις βασικές αξίες του μπλοκ δείχνει ότι θα καταστεί ένα όλο και πιο πιεστικό ερώτημα το 2018, υπονομεύοντας πιθανώς το ευρωπαϊκό project πιο σοβαρά από ό,τι η αποχώρηση της παραδοσιακά αμφίβολης Βρετανίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών