γράφει : Βασίλης Μεταξάς
Ο Donald Trump έρχεται να «σβήσει» δεκαετίες προσπαθειών για ενίσχυση του ελεύθερου εμπορίου
Τη στιγμή που ο πλανήτης προσπαθεί να πάει μπροστά σε ό,τι αφορά στον πολύ σημαντικό παράγοντα της οικονομικής συνεργασίας, κάποιος στην άλλη άκρη του Ατλαντικού κάνει τα πάντα για να αναιρεθούν δεκαετίες διαπραγματεύσεων και αμοιβαίων υποχωρήσεων.
Ταυτόχρονα, αυτός ο άνθρωπος αναιρεί τα ευρήματα ουκ ολίγων οικονομολόγων σχετικά με τα οφέλη των ελεύθερων συναλλαγών, εκτιμώντας -χωρίς να παραθέτει αποδεικτικά στοιχεία- ότι ο εμπορικός προστατευτισμός λειτουργεί ευεργετικά για την εγχώρια οικονομία. Όπως καταλάβατε, πρόκειται για τον Donald Trump, έναν επικίνδυνο εκπρόσωπο του αμερικανικού κατεστημένου και των λόμπι, ο οποίος εξελέγη από τον λαό των Ηνωμένων Πολιτειών με το… ακριβώς αντίθετο σκεπτικό. Ας μην εστιάσουμε ωστόσο στο συνολικό πολιτικό κομμάτι (περισσότερα εδώ), αλλά στην πρόσφατη ανακοίνωσή του (την 1η Μαρτίου 2018) για επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, ύψους 25% και 10%, αντίστοιχα, η οποία ήρθε μετά την απόσυρση από την TTP (Trans-Pacific Partnership), την επιβολή δασμών στους ηλιακούς συλλέκτες και λοιπές αμφιλεγόμενες εμπορικές πρακτικές του Ρεπουμπλικάνου. Καμία χώρα δεν θα εξαιρεθεί, όμως θα εξεταστούν κατά περίπτωση ορισμένες εξαιρέσεις, όπως ανέφερε αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης που ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του. Οι δασμοί αναμένεται να εφαρμοστούν, πιθανότατα, από την επόμενη εβδομάδα, με αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών σε βασικά προϊόντα, όπως, π.χ. τα αναψυκτικά (λόγω της αλουμινένιας συσκευασίας). Ουσιαστικά, οι Αμερικανοί καταναλωτές θα επιβαρυνθούν περισσότερο από την απόφαση του Προέδρου τους. Επί αυτού, ο υπουργός Εμπορίου Wilbur Ross, καθησύχασε πως οι δασμοί θα έχουν «διευρυμένη» αλλά «αμελητέα» επίπτωση στις τιμές. «Η επιβολή υψηλών δασμών ή ποσοστώσεων σε εισαγόμενα προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, αποτελεί θέμα εθνικής ασφάλειας. Το υπουργείο Εμπορίου έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι εισαγωγές χάλυβα αποδυναμώνουν την εγχώρια οικονομία και απειλούν την εθνική ασφάλεια», έχει τονίσει σε έκθεσή του το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα στις 26 Φεβρουαρίου 2018.
Με ποιον ακριβώς τρόπο θα τονώσει την εγχώρια οικονομία η επιβολή δασμών και ο εμπορικός προστατευτισμός γενικότερα; Ο Αμερικανός Πρόεδρος ισχυρίζεται ότι η εσωστρέφεια θα οδηγήσει σε υψηλότερη εγχώρια παραγωγή και πωλήσεις τις βιομηχανίες χάλυβα των Η.Π.Α., γεγονός που θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο την αγορά εργασίας, μέσω της δημιουργίας νέων θέσεων κλπ. Βέβαια, αναφέρεται εκ νέου ότι δεν έχει παρασχεθεί κάποια σχετική μελέτη. Πρόκειται ουσιαστικά για την προσωπική οπτική του Donald Trump για τον τρόπο με τον οποίο «η Αμερική θα καταστεί σπουδαία ξανά».
Αυτή η οπτική, ωστόσο, δεν περιλαμβάνει μόνο το συμφέρον των Αμερικανών πολιτών. Αν αποτιμήσουμε γενικότερα τις πρακτικές του D.Trump, πρόκειται για αλόγιστες προσωπικές φιλοδοξίες με μοναδικό σκοπό να «προκαλέσουν θόρυβο» και να τραβήξουν την προσοχή. Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο ότι το μεγαλύτερος μένος εντοπίζεται σε συμφωνίες που καθιέρωσε ο Barack Obama, όπως το πρόγραμμα DACA (Deferred Action for Childhood Arrivals) (περισσότερα εδώ) και η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή (περισσότερα εδώ). Πρόκειται για ένα προσωπικό κομπλεξισμό που απειλεί τόσο την αμερικανική, όσο και την παγκόσμια κοινότητα.
Στο εμπορικό κομμάτι και πάλι, πως επέδρασε στο παγκόσμιο ΑΕΠ η ενίσχυση των ελεύθερων συναλλαγών; Η αύξηση του ελεύθερου εμπορίου μετά το 1960, στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, ενίσχυσε την εμπορική δραστηριότητα παγκοσμίως. Οπότε μπορούμε να έχουμε μία πολύ απλή εικόνα αν συγκρίνουμε την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ με την αύξηση του όγκου συναλλαγών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η συνολική αξία των διασυνοριακών εμπορικών συναλλαγών το 2016, ανήλθε σε κάτι περισσότερο από 16 τρισεκ. δολάρια to 2016 (56,4% επί το παγκόσμιο ΑΕΠ), έπειτα από επίδοση-ρεκόρ ύψους 19,11 τρισεκ. (59,8%) το 2014. Η αντίστοιχη επίδοση το 1960, ανερχόταν σε μόλις 124,44 δισεκ. δολάρια (24%)!
Επίσης, είναι ευρέως αποδεκτό πως οι εμπορικές συμφωνίες σε συνδυασμό με συμφωνίες για την ελεύθερη διακίνηση προσωπικού, όπως ισχύει εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λειτουργούν ευεργετικά τόσο στην αγορά εργασίας όσο και στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών, μέσω της μεταφοράς τεχνογνωσίας, των περισσότερων ευκαιριών κλπ.
Αυτός είναι, λοιπόν, ο λόγος που όλα κράτη προσπαθούν διακαώς να επιτύχουν συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών τις τελευταίες έξι δεκαετίες, διότι τα οφέλη κρίνονται αναμφισβήτητα.
Τα αντίποινα
Μία πολύ κακή επίδραση των προστατευτικών πολιτικών, είναι το γεγονός ότι προκαλεί τις δικαιολογημένες αλυσιδωτές αντιδράσεις των εκάστοτε εμπλεκόμενων.
«Όταν χάνουμε δισεκατομμύρια δολάρια από το εμπόριό μας με σχεδόν κάθε χώρα, τότε οι εμπορικοί πόλεμοι είναι καλοί και εύκολα κερδίζονται. Πρέπει να προστατέψουμε τη χώρας μας και τους εργαζομένους μας. Η χαλυβουργία μας είναι σε κακή κατάσταση».
Μετά την παραπάνω ανάρτηση του Donald Trump στο -αγαπημένο του social media- Twitter, έγινε γνωστό -μέσω πηγών του Reuters- πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει δασμούς ύψους 25% σε αμερικανικές εισαγωγές αξίας 3,2 δισ. δολαρίων, εάν οι δασμοί D.Trump αφορούν ευρωπαϊκά προϊόντα.
Στο θέμα αναφέρθηκαν τόσο ο Jean Claude Juncker όσο και η Cecilia Malmstrom, υποστηρίζοντας ότι και η Ε.Ε. θα επιβάλλει δασμούς σε γνωστά αμερικανικά προϊόντα από τις γνωστές μηχανές της Harley έως τα... blue jeans!
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Sigmar Gabriel, ζήτησε μια «αυστηρή» απάντηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Η Ε.Ε. πρέπει να αντιδράσει με αυστηρό τρόπο στους τιμωρητικούς τελωνειακούς δασμούς των ΗΠΑ που απειλούν χιλιάδες θέσεις εργασίας στην Ευρώπη», δήλωσε ο Gabriel, εκφράζοντας «τη μεγάλη ανησυχία» της Γερμανίας. Από την πλευρά του, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Bruno Le Maire, δήλωσε ότι η Ευρώπη θα αντιδράσει με μια σθεναρή απάντηση εάν η αμερικανική κυβέρνηση προχωρήσει με τα σχέδιά της για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Ο κ. Le Maire δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «όλες οι επιλογές βρίσκονται στο τραπέζι» και ότι η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να αναμένει μια «σθεναρή, μονομερή και συντονισμένη» απάντηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Αυτά τα μονομερή μέτρα δεν είναι αποδεκτά. Θα μπορούσαν να έχουν έναν σημαντικό αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή οικονομία και στις γαλλικές εταιρείες όπως οι Vallourec και Arcelor».
Επίσης, ο υπουργός Εμπορίου της Αυστραλίας εκτίμησε πως οι δασμοί στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου θα διαστρεβλώσουν το παγκόσμιο εμπόριο και θα στοιχίσουν θέσεις εργασίας, ενώ, από την πλευρά της, η Κίνα εκτιμά ότι το εμπόριο θα ζημιωθεί εάν άλλες χώρες ακολουθήσουν το παράδειγμα των Η.Π.Α..
«Οι βιομηχανίες χάλυβα και αλουμινίου όλων των χωρών αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
Η Κίνα καλεί τις Η.Π.Α. να δείξουν αυτοσυγκράτηση στη χρήση προστατευτικών εμπορικών μέτρων, να σέβονται τους πολυμερείς εμπορικούς κανόνες και να έχουν μια θετική συνεισφορά στην παγκόσμια τάξη του εμπορίου», δήλωσε η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.
Η Νότια Κορέα, η τρίτη μεγαλύτερη εξαγωγός χάλυβα στις Η.Π.Α. μετά τον Καναδά και τη Βραζιλία, ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει να είναι σε επαφή με Αμερικανούς αξιωματούχους έως ότου οριστικοποιηθούν τα σχέδια της Ουάσιγκτον.
Ο Καναδάς και η Βραζιλία, επίσης, ανακοίνωσαν ότι θα εξετάσουν την άμεση λήψη μέτρων αναφορικά με τους δασμούς. Μάλιστα, ο Καναδός πρωθυπουργός, Justin Trudeau, χαρακτήρισε «απαράδεκτη» την απόφαση του Donald Trump.
Παράλληλα, η Electrolux αποφάσισε το «πάγωμα» της προγραμματισμένης επένδυσης ύψους 250 εκατ. δολαρίων στο εργοστάσιό της (Springfield) στο Τεννεσί των Ηνωμένων Πολιτειών, στέλνοντας έτσι «μήνυμα» στον Donald Trump για την επιβολή δασμών σε εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. «Σταματάμε προσωρινά τα σχέδιά μας για την επένδυση. Οι δασμοί θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια αρκετά σημαντική αύξηση της τιμής του χάλυβα στην αμερικανική αγορά», ανακοίνωσε ο σουηδικός κολοσσός.
Καναδάς και Βραζιλία οι μεγάλοι χαμένοι από την επιβολή δασμών
Ο Καναδάς και η Βραζιλία φαίνεται πως θα είναι οι μεγάλοι χαμένοι από την επιβολή δασμών που θα επιβάλλουν οι Ηνωμένες Πολιτείες σε χάλυβα και αλουμίνιο, καθώς, με βάση τα στοιχεία της κυβέρνησης που παραθέτει το Business Insider, αριθμούν το 16% και 13% -αντίστοιχα- του συνολικού όγκου των εισαγωγών, την περίοδο Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2017.
Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, πλήγμα θα δεχθούν η Νότια Κορέα, η Ρωσία το Μεξικό, η Τουρκία, η Ιαπωνία, η Γερμανία, η Ταϊβάν και η Ινδία.
Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν τον μεγαλύτερο εισαγωγέα χάλυβα στον κόσμο, η ποσότητα χάλυβα που παράχθηκε εγχώριο το πρώτο εννεάμηνο του περασμένου έτους υπερέβη κατά πολύ την ποσότητα που εισήχθη στη χώρα.
Ταυτόχρονα, αυτός ο άνθρωπος αναιρεί τα ευρήματα ουκ ολίγων οικονομολόγων σχετικά με τα οφέλη των ελεύθερων συναλλαγών, εκτιμώντας -χωρίς να παραθέτει αποδεικτικά στοιχεία- ότι ο εμπορικός προστατευτισμός λειτουργεί ευεργετικά για την εγχώρια οικονομία. Όπως καταλάβατε, πρόκειται για τον Donald Trump, έναν επικίνδυνο εκπρόσωπο του αμερικανικού κατεστημένου και των λόμπι, ο οποίος εξελέγη από τον λαό των Ηνωμένων Πολιτειών με το… ακριβώς αντίθετο σκεπτικό. Ας μην εστιάσουμε ωστόσο στο συνολικό πολιτικό κομμάτι (περισσότερα εδώ), αλλά στην πρόσφατη ανακοίνωσή του (την 1η Μαρτίου 2018) για επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, ύψους 25% και 10%, αντίστοιχα, η οποία ήρθε μετά την απόσυρση από την TTP (Trans-Pacific Partnership), την επιβολή δασμών στους ηλιακούς συλλέκτες και λοιπές αμφιλεγόμενες εμπορικές πρακτικές του Ρεπουμπλικάνου. Καμία χώρα δεν θα εξαιρεθεί, όμως θα εξεταστούν κατά περίπτωση ορισμένες εξαιρέσεις, όπως ανέφερε αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης που ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του. Οι δασμοί αναμένεται να εφαρμοστούν, πιθανότατα, από την επόμενη εβδομάδα, με αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών σε βασικά προϊόντα, όπως, π.χ. τα αναψυκτικά (λόγω της αλουμινένιας συσκευασίας). Ουσιαστικά, οι Αμερικανοί καταναλωτές θα επιβαρυνθούν περισσότερο από την απόφαση του Προέδρου τους. Επί αυτού, ο υπουργός Εμπορίου Wilbur Ross, καθησύχασε πως οι δασμοί θα έχουν «διευρυμένη» αλλά «αμελητέα» επίπτωση στις τιμές. «Η επιβολή υψηλών δασμών ή ποσοστώσεων σε εισαγόμενα προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, αποτελεί θέμα εθνικής ασφάλειας. Το υπουργείο Εμπορίου έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι εισαγωγές χάλυβα αποδυναμώνουν την εγχώρια οικονομία και απειλούν την εθνική ασφάλεια», έχει τονίσει σε έκθεσή του το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα στις 26 Φεβρουαρίου 2018.
Με ποιον ακριβώς τρόπο θα τονώσει την εγχώρια οικονομία η επιβολή δασμών και ο εμπορικός προστατευτισμός γενικότερα; Ο Αμερικανός Πρόεδρος ισχυρίζεται ότι η εσωστρέφεια θα οδηγήσει σε υψηλότερη εγχώρια παραγωγή και πωλήσεις τις βιομηχανίες χάλυβα των Η.Π.Α., γεγονός που θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο την αγορά εργασίας, μέσω της δημιουργίας νέων θέσεων κλπ. Βέβαια, αναφέρεται εκ νέου ότι δεν έχει παρασχεθεί κάποια σχετική μελέτη. Πρόκειται ουσιαστικά για την προσωπική οπτική του Donald Trump για τον τρόπο με τον οποίο «η Αμερική θα καταστεί σπουδαία ξανά».
Αυτή η οπτική, ωστόσο, δεν περιλαμβάνει μόνο το συμφέρον των Αμερικανών πολιτών. Αν αποτιμήσουμε γενικότερα τις πρακτικές του D.Trump, πρόκειται για αλόγιστες προσωπικές φιλοδοξίες με μοναδικό σκοπό να «προκαλέσουν θόρυβο» και να τραβήξουν την προσοχή. Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο ότι το μεγαλύτερος μένος εντοπίζεται σε συμφωνίες που καθιέρωσε ο Barack Obama, όπως το πρόγραμμα DACA (Deferred Action for Childhood Arrivals) (περισσότερα εδώ) και η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή (περισσότερα εδώ). Πρόκειται για ένα προσωπικό κομπλεξισμό που απειλεί τόσο την αμερικανική, όσο και την παγκόσμια κοινότητα.
Στο εμπορικό κομμάτι και πάλι, πως επέδρασε στο παγκόσμιο ΑΕΠ η ενίσχυση των ελεύθερων συναλλαγών; Η αύξηση του ελεύθερου εμπορίου μετά το 1960, στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, ενίσχυσε την εμπορική δραστηριότητα παγκοσμίως. Οπότε μπορούμε να έχουμε μία πολύ απλή εικόνα αν συγκρίνουμε την αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ με την αύξηση του όγκου συναλλαγών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η συνολική αξία των διασυνοριακών εμπορικών συναλλαγών το 2016, ανήλθε σε κάτι περισσότερο από 16 τρισεκ. δολάρια to 2016 (56,4% επί το παγκόσμιο ΑΕΠ), έπειτα από επίδοση-ρεκόρ ύψους 19,11 τρισεκ. (59,8%) το 2014. Η αντίστοιχη επίδοση το 1960, ανερχόταν σε μόλις 124,44 δισεκ. δολάρια (24%)!
Επίσης, είναι ευρέως αποδεκτό πως οι εμπορικές συμφωνίες σε συνδυασμό με συμφωνίες για την ελεύθερη διακίνηση προσωπικού, όπως ισχύει εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λειτουργούν ευεργετικά τόσο στην αγορά εργασίας όσο και στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών, μέσω της μεταφοράς τεχνογνωσίας, των περισσότερων ευκαιριών κλπ.
Αυτός είναι, λοιπόν, ο λόγος που όλα κράτη προσπαθούν διακαώς να επιτύχουν συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών τις τελευταίες έξι δεκαετίες, διότι τα οφέλη κρίνονται αναμφισβήτητα.
Τα αντίποινα
Μία πολύ κακή επίδραση των προστατευτικών πολιτικών, είναι το γεγονός ότι προκαλεί τις δικαιολογημένες αλυσιδωτές αντιδράσεις των εκάστοτε εμπλεκόμενων.
«Όταν χάνουμε δισεκατομμύρια δολάρια από το εμπόριό μας με σχεδόν κάθε χώρα, τότε οι εμπορικοί πόλεμοι είναι καλοί και εύκολα κερδίζονται. Πρέπει να προστατέψουμε τη χώρας μας και τους εργαζομένους μας. Η χαλυβουργία μας είναι σε κακή κατάσταση».
Μετά την παραπάνω ανάρτηση του Donald Trump στο -αγαπημένο του social media- Twitter, έγινε γνωστό -μέσω πηγών του Reuters- πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει δασμούς ύψους 25% σε αμερικανικές εισαγωγές αξίας 3,2 δισ. δολαρίων, εάν οι δασμοί D.Trump αφορούν ευρωπαϊκά προϊόντα.
Στο θέμα αναφέρθηκαν τόσο ο Jean Claude Juncker όσο και η Cecilia Malmstrom, υποστηρίζοντας ότι και η Ε.Ε. θα επιβάλλει δασμούς σε γνωστά αμερικανικά προϊόντα από τις γνωστές μηχανές της Harley έως τα... blue jeans!
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Sigmar Gabriel, ζήτησε μια «αυστηρή» απάντηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Η Ε.Ε. πρέπει να αντιδράσει με αυστηρό τρόπο στους τιμωρητικούς τελωνειακούς δασμούς των ΗΠΑ που απειλούν χιλιάδες θέσεις εργασίας στην Ευρώπη», δήλωσε ο Gabriel, εκφράζοντας «τη μεγάλη ανησυχία» της Γερμανίας. Από την πλευρά του, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Bruno Le Maire, δήλωσε ότι η Ευρώπη θα αντιδράσει με μια σθεναρή απάντηση εάν η αμερικανική κυβέρνηση προχωρήσει με τα σχέδιά της για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Ο κ. Le Maire δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «όλες οι επιλογές βρίσκονται στο τραπέζι» και ότι η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να αναμένει μια «σθεναρή, μονομερή και συντονισμένη» απάντηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Αυτά τα μονομερή μέτρα δεν είναι αποδεκτά. Θα μπορούσαν να έχουν έναν σημαντικό αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή οικονομία και στις γαλλικές εταιρείες όπως οι Vallourec και Arcelor».
Επίσης, ο υπουργός Εμπορίου της Αυστραλίας εκτίμησε πως οι δασμοί στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου θα διαστρεβλώσουν το παγκόσμιο εμπόριο και θα στοιχίσουν θέσεις εργασίας, ενώ, από την πλευρά της, η Κίνα εκτιμά ότι το εμπόριο θα ζημιωθεί εάν άλλες χώρες ακολουθήσουν το παράδειγμα των Η.Π.Α..
«Οι βιομηχανίες χάλυβα και αλουμινίου όλων των χωρών αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
Η Κίνα καλεί τις Η.Π.Α. να δείξουν αυτοσυγκράτηση στη χρήση προστατευτικών εμπορικών μέτρων, να σέβονται τους πολυμερείς εμπορικούς κανόνες και να έχουν μια θετική συνεισφορά στην παγκόσμια τάξη του εμπορίου», δήλωσε η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.
Η Νότια Κορέα, η τρίτη μεγαλύτερη εξαγωγός χάλυβα στις Η.Π.Α. μετά τον Καναδά και τη Βραζιλία, ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει να είναι σε επαφή με Αμερικανούς αξιωματούχους έως ότου οριστικοποιηθούν τα σχέδια της Ουάσιγκτον.
Ο Καναδάς και η Βραζιλία, επίσης, ανακοίνωσαν ότι θα εξετάσουν την άμεση λήψη μέτρων αναφορικά με τους δασμούς. Μάλιστα, ο Καναδός πρωθυπουργός, Justin Trudeau, χαρακτήρισε «απαράδεκτη» την απόφαση του Donald Trump.
Παράλληλα, η Electrolux αποφάσισε το «πάγωμα» της προγραμματισμένης επένδυσης ύψους 250 εκατ. δολαρίων στο εργοστάσιό της (Springfield) στο Τεννεσί των Ηνωμένων Πολιτειών, στέλνοντας έτσι «μήνυμα» στον Donald Trump για την επιβολή δασμών σε εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. «Σταματάμε προσωρινά τα σχέδιά μας για την επένδυση. Οι δασμοί θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια αρκετά σημαντική αύξηση της τιμής του χάλυβα στην αμερικανική αγορά», ανακοίνωσε ο σουηδικός κολοσσός.
Καναδάς και Βραζιλία οι μεγάλοι χαμένοι από την επιβολή δασμών
Ο Καναδάς και η Βραζιλία φαίνεται πως θα είναι οι μεγάλοι χαμένοι από την επιβολή δασμών που θα επιβάλλουν οι Ηνωμένες Πολιτείες σε χάλυβα και αλουμίνιο, καθώς, με βάση τα στοιχεία της κυβέρνησης που παραθέτει το Business Insider, αριθμούν το 16% και 13% -αντίστοιχα- του συνολικού όγκου των εισαγωγών, την περίοδο Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2017.
Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, πλήγμα θα δεχθούν η Νότια Κορέα, η Ρωσία το Μεξικό, η Τουρκία, η Ιαπωνία, η Γερμανία, η Ταϊβάν και η Ινδία.
Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν τον μεγαλύτερο εισαγωγέα χάλυβα στον κόσμο, η ποσότητα χάλυβα που παράχθηκε εγχώριο το πρώτο εννεάμηνο του περασμένου έτους υπερέβη κατά πολύ την ποσότητα που εισήχθη στη χώρα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι Αμερικανοί παρήγαγαν 61,5 εκατομμύρια μετρικούς τόνους χάλυβα από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2017, σε σύγκριση με 26,9 εκατομμύρια μετρικούς τόνους που εισήχθησαν.
Το ποσοστό του χάλυβα που καταναλώθηκε στις Η.Π.Α. και παράγεται στο εξωτερικό, κορυφώθηκε το 2014 σε 34,4%, έναντι αντίστοιχης επίδοσης 33,3% για την παραπάνω περίοδο.
Το παράδειγμα των πολιτικών του George W. Bush, που μάλλον ο D.Trump αγνοεί
Ένα παράξενο προηγούμενο έχει η κίνηση του Donald Trump, με τον George W. Bush να έχει αποφασίσει κάτι παρόμοιο στις 5 Μαρτίου του 2002, προκαλώντας πτώση 30% στον δείκτη S&P 500.
Οι προσωρινοί δασμοί ύψους 8-30% αρχικά είχαν προγραμματιστεί να παραμείνουν σε ισχύ μέχρι το 2005.
Επιβλήθηκαν για να προσφέρουν στους Αμερικανούς κατασκευαστές χάλυβα προστασία από αυτό που ο αμερικανικός παράγοντας έκρινε ότι ήταν μια επιζήμια αύξηση των εισαγωγών χάλυβα.
Ο Καναδάς και το Μεξικό απαλλάσσονταν από τα τιμολόγια λόγω ποινών που θα αντιμετώπιζαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο πλαίσιο της N.A.F.T.A..
Επιπλέον, ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Αργεντινή, η Ταϊλάνδη και η Τουρκία εξαιρέθηκαν επίσης.
Η απάντηση ήταν άμεση. Στο εσωτερικό της χώρας, ορισμένοι από τους πολιτικούς αντιπάλους του Προέδρου, όπως ο αντιπρόσωπος του Δημοκρατικού Σώματος, Dick Gephardt, επέκριναν το σχέδιο.
Για ορισμένους από τους συντηρητικούς συμμάχους του προέδρου, η επιβολή δασμών ήταν ένα βήμα μακριά από τη δέσμευση του G.Bush για ελεύθερο εμπόριο. Οι επικριτές ισχυρίστηκαν επίσης ότι οι δασμοί θα έβλαπταν τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις των Η.Π.Α. που βασίζονταν στις εισαγωγές χάλυβα και θα μείωναν περισσότερες θέσεις εργασίας από ό, τι θα εξοικονομούσε η χαλυβουργία.
Η διεθνής ανταπόκριση -όπως τώρα- ήταν πιο σημαντική. Αμέσως μετά την ανακοίνωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι θα επιβάλλει αντίποινα στις Ηνωμένες Πολιτείες, κηρύσσοντας την έναρξη ενός σημαντικού εμπορικού πολέμου. Για να αποφασίσει εάν οι δασμοί ήταν δίκαιοι ή όχι, η υπόθεση κατατέθηκε στο Σώμα Διακανονισμού των Διαφορών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (Π.Ο.Ε.). Η Ιαπωνία, η Κορέα, η Κίνα, η Ταϊβάν, η Ελβετία, η Βραζιλία και άλλες χώρες έκαναν το ίδιο.
Σε μια αποφασιστική απόφαση, στις 11 Νοεμβρίου 2003, ο Π.Ο.Ε. αναφέρθηκε κατά των δασμών χάλυβα, λέγοντας ότι δεν είχαν επιβληθεί κατά τη διάρκεια μιας περιόδου εισαγωγών. Η απόφαση συνοδεύτηκε με κυρώσεις ύψους άνω των 2 δισεκ. δολαρίων, η μεγαλύτερη ποινή που επέβαλε ποτέ ο Π.Ο.Ε. εναντίον ενός κράτους μέλους, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν καταργούσαν γρήγορα τους δασμούς.
Σε αντίποινα, η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλούσε να επιβάλει δικούς της δασμούς σε προϊόντα.
Στο μέτωπο των αγορών, αυτό που ακολούθησε αμέσως μετά την ανακοίνωση των δασμών ήταν η πτώση κατά 30% στον S&P 500, πτώση του δολαρίου και ο αγώνας των ομολόγων που μείωσαν τις μισές αποδόσεις των 10 ετών.
Οι σχέσεις αποκαταστάθηκαν μεταξύ Ε.Ε. και Η.Π.Α. μετά τις προσπάθειες του Barack Obama.
Στην περίπτωση των δασμών του Donald Trump, να σημειωθεί η αντίδραση των δεικτών της Wall Street κρίνεται πολύ ήπια προς το παρόν, καθώς οι Dow Jones Industrial Average, S&P 500 και Nasdaq έχουν υποχωρήσει συνολικά κατά 2%, 0,3% και 0,3%, αντίστοιχα, μετά την ανακοίνωση, κλείνοντας την Παρασκευή 2 Μαρτίου 2018 στις 24.538, 2.691 και 7.257 μονάδες. Βέβαια, απομένει να δούμε τι θα συμβεί όταν οι δασμοί επιβληθούν επίσημα.
Τί εκτιμούν ορισμένοι εκ των αναλυτών
Goldman Sachs: Αφορμή για αποχώρηση από τη NAFTA η επιβολή δασμών του Trump
Η επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα που ανακοίνωσε ο Donald Trump, ίσως αποτελέσει την «τέλεια ευκαιρία» που έψαχνε ο Ρεπουμπλικάνος για αποχώρηση από τη Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών Βορείου Αμερικής (North American Free Trade Agreement, NAFTA), σχολιάζουν σε σημείωμά της οι αναλυτές της Goldman Sachs.
«Η επιβολή των δασμών στον χάλυβα θα μπορούσε να ανακουφίσει την πολιτική πίεση προς τον Λευκό Οίκο, ωθώντας την κυβέρνηση στο να επιδιώξει κι άλλους εμπορικούς περιορισμούς βραχυπρόθεσμα, σε λοιπά εκκρεμή ζητήματα.
Οι δύο σημαντικότερες εναπομένουσες αποφάσεις σχετικά με το εμπόριο, αυτή τη στιγμή, είναι η NAFTA και η οι πρακτικές της Κίνας όσον αφορά την πνευματική ιδιοκτησία και την κλοπή τεχνολογίας», αναφέρει η επενδυτική τράπεζα. Ειδικά για τη N.A.F.T.A., η Goldman προβλέπει η Ουάσιγκτον να ανακοινώσει συμφωνίες σε θέματα τεχνικού εμπορίου βραχυπρόθεσμα, με τις διαπραγματεύσεις να σταματούν σε σημαντικά ζητήματα, όπως οι κανόνες καταγωγής. Αυτό θα μπορούσε, εν τέλει, να οδηγήσει τον Ρεπουμπλικάνο Πρόεδρο στο να ανακοινώσει ότι προτίθεται να αποσυρθεί από τη N.A.F.T.A.
Βέβαια, μια τέτοια ανακοίνωση δεν κρίνεται πιθανή βραχυπρόθεσμα. «Αντίθετα, αναμένουμε η αμερικανική κυβέρνηση να ανακοινώσει τελικά περιορισμούς στις επενδύσεις από κινεζικές εταιρείες (στις Η.Π.Α.) κι ενδεχομένως ευρύτερους εμπορικούς περιορισμούς, ως απάντηση στην τρέχουσα έρευνα».
Σε ό,τι αφορά στους δασμούς, η τράπεζα ανέφερε χθες πως η εξέλιξη θα κλιμακώσει τις εμπορικές εντάσεις, ιδίως επειδή θα εφαρμοστεί σε πάρα πολλές χώρες, μεταξύ άλλων και σε ορισμένους συμμάχους των Η.Π.Α.. Οι τιμές χάλυβα και αλουμινίου θα επηρεαστούν.
Παρόλο που οι αποφάσεις δεν προκαλούν έκπληξη, επιβεβαιώνουν ωστόσο, κατά την άποψη της Goldman Sachs, ότι ο Λευκός Οίκος άρχισε τελικά να μετατοπίζεται σε μια πιο συντηρητική στάση σχετικά με την εμπορική πολιτική.
Σε αντίθεση με τις συνήθεις περιπτώσεις αντι-ντάμπινγκ και αντισταθμιστικών δασμών, επιλέγει ένα πολύ αυστηρό όρο αυτόν περί εθνικής ασφάλειας. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει άλλους εμπορικούς εταίρους που θα αναλάβουν παρόμοιες ενέργειες και θα μπορούσαν τελικά να αποδυναμώσουν τις διεθνείς εμπορικές συμβάσεις, όπως οι κανόνες του Π.Ο.Ε., γενικότερα.
Τι προέβλεπε η Fitch ήδη από τον Μάιο του 2017
Στο γεγονός ότι ο εμπορικός προστατευτισμός των Η.Π.Α. παραμένει βασικός κίνδυνος για την παγκόσμια οικονομία είχε αναφερθεί ο οίκος αξιολόγησης Fitch, κατά την τελευταία του έκθεση που δημοσίευσε για την αμερικανική οικονομία.
Συγκεκριμένα, η Fitch ανέφερε ότι τόσο οι Η.Π.Α., όσο και οι χώρες που κατευθύνονται άμεσα από την επιβολή ποινικών τιμολογίων στις εισαγωγές της χώρας θα βίωναν μεγαλύτερες απώλειες στο ΑΕΠ τους, τονίζοντας ωστόσο ότι η εν λόγω ρητορική δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα στην πράξη. «Η έντονη ρητορική για τον εμπορικό προστατευτισμό που παρατηρήθηκε τόσο κατά της διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας όσο και κατά τις πρώτες μέρες της θητείας του Προέδρου D.Trump, δεν έχει μεταφραστεί μέχρι στιγμής σε επιθετικά μονομερή εμπορικά μέτρα από τις Η.Π.Α.», υπογραμμίζει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης.
«Δεδομένης της έντασης του συναισθήματος κατά της παγκοσμιοποίησης την περίοδο των εκλογών, καθώς και της συνεχιζόμενης εστίασης των αμερικανικών πολιτικών ιθυνώντων στη μείωση των διμερών εμπορικών ελλειμμάτων, η δυνατότητα μιας πιο αποδιοργανωτικής και μονομερούς αμερικανικής προσέγγισης, λιγότερο συμβατής με το υφιστάμενο παγκόσμιο πλαίσιο εμπορικής διακυβέρνησης, παραμένει ένας σημαντικός κίνδυνος».
ΔΝΤ: Οι εμπορικοί δασμοί θα μπορούσαν να βλάψουν και την οικονομία των Η.Π.Α.
Ανησυχίες για τους σχεδιαζόμενους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από τις Η.Π.Α. εξέφρασε και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.), προειδοποιώντας ότι θα μπορούσαν να βλάψουν την ίδια την αμερικανική οικονομία. Το Δ.Ν.Τ. τονίζει ότι η επιβολή εμπορικών δασμών θα μπορούσε να βλάψει και τις Η.Π.Α. και άλλες οικονομίες.
«Οι περιορισμοί στις εισαγωγές που ανακοινώθηκαν από τον Πρόεδρο των Η.Π.Α. είναι πιθανό να προκαλέσουν ζημιές όχι μόνο εκτός των ΗΠΑ, αλλά και στην ίδια την αμερικανική οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των κλάδων μεταποίησης και κατασκευών, οι οποίοι αποτελούν σημαντικούς χρήστες αλουμινίου και χάλυβα», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Παράλληλα, το Δ.Ν.Τ. προειδοποιεί την αμερικανική κυβέρνηση ότι οι σχεδιαζόμενοι δασμοί στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου θα οδηγήσουν σε μια de facto αύξηση των περιπτώσεων κατά τις οποίες οι υπόλοιπες χώρες θα χρησιμοποιούν τη δικαιολογία της εθνικής ασφάλειας για την επιβολή περιορισμών στις εισαγωγές.
Επίσης, το Δ.Ν.Τ. καλεί την Ουάσιγκτον και τους εμπορικούς της εταίρους να συνεργαστούν εποικοδομητικά ώστε να μειώσουν τα εμπορικά εμπόδια και να επιλύσουν τις διαφωνίες τους χωρίς να καταφύγουν σε τέτοια μέτρα έκτακτης ανάγκης.
Moody's: Διαχειρίσιμες οι επιπτώσεις των δασμών Trump στις χαλυβουργίες της Ασίας
Οι εξαγγελίες του Donald Trump για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα αποτελεί αρνητικό πιστωτικό γεγονός (credit negative) για τις χαλυβουργίες της Ασίας, ωστόσο οι επιπτώσεις δεν αναμένονται σημαντικές, σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης Moody's.
«Οι επιπτώσεις θα είναι διαχειρίσιμες για τον ασιατικό κλάδο του χάλυβα, καθώς οι εξαγωγές στις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν μια σχετικά μικρή ποσότητα της συνολικής παραγωγής», σημειώνει η Moody's.
Οι άμεσες εξαγωγές χάλυβα της Κίνας στις Η.Π.Α. αντιπροσώπευαν μόλις το 1% των συνολικών εξαγωγών ή το 0,1% της συνολικής παραγωγής χάλυβα το πρώτο εννεάμηνο του 2017.
Παράλληλα, η εξάρτηση των κινεζικών εταιρειών χάλυβα στις εξαγωγές μειώθηκε σημαντικά το 2017.
Στον αντίποδα, η Κορέα εμφανίζεται σχετική υψηλή έκθεση στις αμερικανικές εξαγωγές, δεδομένης της θέσης της ως ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγός χάλυβα στις Η.Π.Α., το πρώτο εννεάμηνο του 2017.
Πρόβλημα για δυνατούς λύτες της Fed η επιβολή δασμών στον χάλυβα και το αλουμίνιο
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve, Fed) «ενέκρινε» τις τεράστιες φορολογικές περικοπές της κυβέρνησης D.Trump και σχεδιάζει να αυξήσει τις δαπάνες με ελάχιστα προβλήματα, ωστόσο η ξαφνική απόφαση της Ουάσιγκτον για δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, μπορεί να φέρει την αμερικανική κεντρική τράπεζα αντιμέτωπη με το χειρότερο σενάριο: την αύξηση του πληθωρισμού και την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.
Οι δασμοί που δήλωσε ότι σκοπεύει να επιβάλει την επόμενη εβδομάδα ο πρόεδρος Donald Trump και η αντίδραση στην ανακοίνωση παγκοσμίως, επηρέασαν την οικονομία των Η.Π.Α. που ήταν αρκετά ήρεμη. Η Fed θα πρέπει τώρα να αντιμετωπίσει τις μακροοικονομικές επιπτώσεις των δασμών, που αναμένεται να είναι μικρού μεγέθους, αλλά και τον ευρύτερο κίνδυνο από αντίποινα, όπως πιέσεις των τιμών σε μια ποικιλία αγαθών και επιβράδυνση στις εμπορικές συναλλαγές.
«Αυτό που πρέπει να ανησυχεί είναι ότι αυτό βάζει τις κυβερνήσεις παγκοσμίως κάτω από την πορεία του προστατευτισμού και των εμπορικών πολέμων», δήλωσε ο Ward McCarthy, επικεφαλής οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Jefferies. «Αν αυτό συμβεί, είναι πολύ κακό για την οικονομική ανάπτυξη. Θα δυσκολέψει πολύ τα πράγματα και θα μπερδέψει την εικόνα. Πολλά είναι αβέβαια».
Οι κύριοι κατασκευαστές μετάλλων και οι 373.000 εργαζόμενοι σε αυτούς τους κλάδους, οι οποίοι θα επωφεληθούν περισσότερο από τους δασμούς, αντιπροσωπεύουν ένα μικρό κομμάτι του ΑΕΠ, αν και βρίσκονται γεωγραφικά σε πολιτικά σημαντικούς τομείς. Περίπου το 40% αυτών των θέσεων εργασίας βρίσκονται σε πέντε πολιτείες. Τρεις από αυτές είναι το Οχάιο, η Πενσυλβάνια και το Μίσιγκαν, οι οποίες αποτελούσαν το μεγαλύτερο μέρος της εκλογικής νίκης του D.Trump τον Νοέμβριο 2016 και θεωρούνται βασικό στοιχείο για τις εκλογές του Κογκρέσου αργότερα το 2018. Τα κέρδη των εταιρειών που χρησιμοποιούν χάλυβα μπορεί να μειωθούν, αναγκάζοντάς τες να συγκρατήσουν τις επενδύσεις ή τις μισθολογικές αυξήσεις που προσδοκά ο Λευκός Οίκος από τους χαμηλότερους εταιρικούς φόρους. Σε μια εποχή που το ανθρακόνημα χρησιμοποιείται σε φτερά αεροπλάνων και σε καταναλωτικά προϊόντα όπως τα ποδήλατα, η αύξηση της τιμής του αλουμινίου και του χάλυβα ενδέχεται να αυξήσει τη ζήτηση υποκατάστατων ή την έρευνα σε εναλλακτικές λύσεις. Ο τρόπος με τον οποίο θα επηρεάσει τα πράγματα, τόσο σε εγχώριο όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι απρόβλεπτο, σύμφωνα με τους οικονομολόγους και τους άλλους παρατηρητές.
«Ο κίνδυνος πληθωρισμού να φτάσει το 4% ή και περισσότερο είναι πραγματικός και αυτό θα αναγκάσει την Fed να δράσει πιο επιθετικά για τη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής. Δεδομένου ότι αυτός ο επιχειρηματικός κύκλος είναι ήδη μακρύς, αυτά είναι τα είδη των σφαλμάτων πολιτικής που θα μπορούσαν εύκολα να φέρουν την ανάπτυξη σε ένα γρήγορο τέλος», δήλωσε ο Bernard Baumohl, επικεφαλής παγκόσμιος οικονομολόγος του Economic Outlook Group.
Η κεντρική τράπεζα αναμένεται να αυξήσει τα επιτόκια στη συνεδρίαση της τον Μάρτιο 2018 και μετά την ανακοίνωση των δασμών, οι επενδυτές δε φαίνεται να έχουν αλλάξει τις προσδοκίες. Αλλά μετά από αυτή τη συνάντηση, εάν ο προστατευτισμός γίνει κανόνας, η ελπίδα της Fed για μια εποχή πλήρους απασχόλησης και επίτευξης στόχου πληθωρισμού, μπορεί να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, αυξανόμενες τιμές και υψηλότερη ανεργία.
«Η πραγματική ανησυχία είναι ότι αυτό σηματοδοτεί μια καμπή στην εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, για τα πραγματικά προστατευτικά μέτρα. Έχουμε προειδοποιήσει καθώς προσεγγίζονται οι ενδιάμεσες εκλογές», δήλωσε ο Andrew Kenningham, επικεφαλής παγκόσμιος οικονομολόγος για την Capital Economics. «Αν γίνει, ο πρόεδρος Trump μπορεί να ανακαλύψει ότι, σε αντίθεση με το tweet του το πρωί, σπάνια υπάρχουν νικητές στους εμπορικούς πολέμους».
Dudley: Εμπόδιο για την αύξηση της παραγωγικότητας ο προστατευτισμός στο εμπόριο
Οι προστατευτικές πολιτικές στο εμπόριο ενδέχεται να λειτουργήσουν αρνητικά στην ενίσχυση της παραγωγικότητας, υποστήριξε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Νέας Υόρκης, κ. William Dudley, ασκώντας -χωρίς να κατονομάσει- έμμεσα κριτική στις πρακτικές του Αμερικανού Προέδρου, Donald Trump.
Επίσης, υπογράμμισε πως η επιβολή δασμών και γενικότερα οι προστατευτικές πολιτικές, δεν αναμένεται να οδηγήσουν σε συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος.
Το παραπάνω επιχείρημα επικαλείται συνέχεια ο Ρεπουμπλικάνος Πρόεδρος, βάζοντας στο στόχαστρο την Κίνα και το Μεξικό. «Ο περιορισμός του ελεύθερου εμπορίου θα οδηγήσει σε επιβράδυνση της ανάπτυξης και πτώση του βιοτικού επιπέδου», ανέφερε χαρακτηριστικά ο ανώτατος τραπεζίτης.
Σε αντίθετο κλίμα, ο κ. Dudley εκτιμά ότι το ελεύθερο εμπόριο θα ωθήσει περαιτέρω την αμερικανική οικονομία. Ήδη από τον Μάιο του 2017, ο επικεφαλής της Fed Νέας Υόρκης είχε διαμηνύσει ο προστατευτισμός θα μπορούσε να ωφελήσει ορισμένα τμήματα της οικονομίας βραχυπρόθεσμα, ωστόσο στη συνέχεια, σε ευρύτερο επίπεδο, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα ήταν καταστροφικός για την συνολική οικονομία μακροπρόθεσμα. Παράλληλα, χαρακτήρισε τα εμπορικά φράγματα ως «εξαιρετικά δαπανηρά», εξηγώντας ότι αμβλύνουν τις εξαγωγικές ευκαιρίες, καθιστούν τα καταναλωτικά αγαθά πιο ακριβά και μπορούν συχνά να αντισταθμιστούν, βλάπτοντας τους εργαζόμενους που δε μπορούν πλέον να ανταγωνίζονται μέσα σε μία παγκόσμια οικονομία.
Ο κόσμος προχωρά...
Στις 28 Φερβουαρίου 2018, έντεκα οικονομίες (με συνολικό ΑΕΠ 10 τρισ. δολαρίων) του Ειρηνικού, μεταξύ των οποίων η Ιαπωνία, η Αυστραλία, Καναδάς και το Μεξικό, προχώρησαν στην οριστική εκδοχή της συμφωνίας TPP, αφήνοντας πίσω τους τον Donald Trump και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η συμφωνία για την TTP έρχεται δύο μήνες μετά την υπογραφή της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ιαπωνία, η οποία είναι και η μεγαλύτερη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου στον πλανήτη, καθώς δημιουργεί την πιο εκτεταμένη ανοιχτή οικονομική ζώνη, καλύπτοντας περίπου 600 εκατομμύρια ανθρώπους και το 30% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ενδεικτικά, ανοίγει την αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ιαπωνικά αυτοκίνητα και ηλεκτρονικά είδη και την ιαπωνική στα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα, μειώνοντας αισθητά ή και καταργώντας πλήρως τους δασμούς, αλλά και προωθώντας τη συνεργασία στο μέτωπο των προτύπων ασφαλείας και του ρυθμιστικού πλαισίου. Σημειώνεται ότι το ιαπωνικό- ευρωπαϊκό εμπόριο υπολογίζεται σε 125 δισεκ. ευρώ ετησίως.
Πριν τα παραπάνω είχε προηγηθεί η συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Καναδά (Comprehensive Economic and Trade Agreement, CETA).
H Ένωση υποστηρίζει ότι η CETA θα καταργήσει το 99% των εμπορικών δασμών και θα συμβάλλει στην τόνωση των εμπορικών σχέσεων με τον Καναδά κατά 12 δισεκ. ευρώ ετησίως, συντελώντας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας. Σε αντιθθετο κλίμα, οι πολέμιοι της συμφωνίας τονίζουν πως παραχωρεί σημαντικά προνόμια στις μεγάλες εταιρείες, οι οποίες θα έχουν τη δυνατότητα να ανατρέπουν νομικές αποφάσεις των κρατών-μελών της Ε.Ε, ενώ εκφράζουν ανησυχία και για χαλάρωση των προτύπων περιβαλλοντικής προστασίας και προστασίας των καταναλωτών.
Τέλος, η Ε.Ε. προωθεί εμπορική συμφωνία με τις χώρες Mercosur: Αργεντινή, Βραζιλία, Ουρουγουάη, και Παραγουάη. H επικείμενη συμφωνία με τη Mercosur είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από εκείνη με την Ιαπωνία σε όγκους εμπορίου. Η Ε.Ε. αποτελεί τον κορυφαίο εμπορικό εταίρο των χωρών Mercosur, καλύπτοντας το 21% των συνολικών εμπορικών συναλλαγών του μπλοκ.
www.bankingnews.gr
Το ποσοστό του χάλυβα που καταναλώθηκε στις Η.Π.Α. και παράγεται στο εξωτερικό, κορυφώθηκε το 2014 σε 34,4%, έναντι αντίστοιχης επίδοσης 33,3% για την παραπάνω περίοδο.
Το παράδειγμα των πολιτικών του George W. Bush, που μάλλον ο D.Trump αγνοεί
Ένα παράξενο προηγούμενο έχει η κίνηση του Donald Trump, με τον George W. Bush να έχει αποφασίσει κάτι παρόμοιο στις 5 Μαρτίου του 2002, προκαλώντας πτώση 30% στον δείκτη S&P 500.
Οι προσωρινοί δασμοί ύψους 8-30% αρχικά είχαν προγραμματιστεί να παραμείνουν σε ισχύ μέχρι το 2005.
Επιβλήθηκαν για να προσφέρουν στους Αμερικανούς κατασκευαστές χάλυβα προστασία από αυτό που ο αμερικανικός παράγοντας έκρινε ότι ήταν μια επιζήμια αύξηση των εισαγωγών χάλυβα.
Ο Καναδάς και το Μεξικό απαλλάσσονταν από τα τιμολόγια λόγω ποινών που θα αντιμετώπιζαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο πλαίσιο της N.A.F.T.A..
Επιπλέον, ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Αργεντινή, η Ταϊλάνδη και η Τουρκία εξαιρέθηκαν επίσης.
Η απάντηση ήταν άμεση. Στο εσωτερικό της χώρας, ορισμένοι από τους πολιτικούς αντιπάλους του Προέδρου, όπως ο αντιπρόσωπος του Δημοκρατικού Σώματος, Dick Gephardt, επέκριναν το σχέδιο.
Για ορισμένους από τους συντηρητικούς συμμάχους του προέδρου, η επιβολή δασμών ήταν ένα βήμα μακριά από τη δέσμευση του G.Bush για ελεύθερο εμπόριο. Οι επικριτές ισχυρίστηκαν επίσης ότι οι δασμοί θα έβλαπταν τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις των Η.Π.Α. που βασίζονταν στις εισαγωγές χάλυβα και θα μείωναν περισσότερες θέσεις εργασίας από ό, τι θα εξοικονομούσε η χαλυβουργία.
Η διεθνής ανταπόκριση -όπως τώρα- ήταν πιο σημαντική. Αμέσως μετά την ανακοίνωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι θα επιβάλλει αντίποινα στις Ηνωμένες Πολιτείες, κηρύσσοντας την έναρξη ενός σημαντικού εμπορικού πολέμου. Για να αποφασίσει εάν οι δασμοί ήταν δίκαιοι ή όχι, η υπόθεση κατατέθηκε στο Σώμα Διακανονισμού των Διαφορών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (Π.Ο.Ε.). Η Ιαπωνία, η Κορέα, η Κίνα, η Ταϊβάν, η Ελβετία, η Βραζιλία και άλλες χώρες έκαναν το ίδιο.
Σε μια αποφασιστική απόφαση, στις 11 Νοεμβρίου 2003, ο Π.Ο.Ε. αναφέρθηκε κατά των δασμών χάλυβα, λέγοντας ότι δεν είχαν επιβληθεί κατά τη διάρκεια μιας περιόδου εισαγωγών. Η απόφαση συνοδεύτηκε με κυρώσεις ύψους άνω των 2 δισεκ. δολαρίων, η μεγαλύτερη ποινή που επέβαλε ποτέ ο Π.Ο.Ε. εναντίον ενός κράτους μέλους, αν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν καταργούσαν γρήγορα τους δασμούς.
Σε αντίποινα, η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλούσε να επιβάλει δικούς της δασμούς σε προϊόντα.
Στο μέτωπο των αγορών, αυτό που ακολούθησε αμέσως μετά την ανακοίνωση των δασμών ήταν η πτώση κατά 30% στον S&P 500, πτώση του δολαρίου και ο αγώνας των ομολόγων που μείωσαν τις μισές αποδόσεις των 10 ετών.
Οι σχέσεις αποκαταστάθηκαν μεταξύ Ε.Ε. και Η.Π.Α. μετά τις προσπάθειες του Barack Obama.
Στην περίπτωση των δασμών του Donald Trump, να σημειωθεί η αντίδραση των δεικτών της Wall Street κρίνεται πολύ ήπια προς το παρόν, καθώς οι Dow Jones Industrial Average, S&P 500 και Nasdaq έχουν υποχωρήσει συνολικά κατά 2%, 0,3% και 0,3%, αντίστοιχα, μετά την ανακοίνωση, κλείνοντας την Παρασκευή 2 Μαρτίου 2018 στις 24.538, 2.691 και 7.257 μονάδες. Βέβαια, απομένει να δούμε τι θα συμβεί όταν οι δασμοί επιβληθούν επίσημα.
Τί εκτιμούν ορισμένοι εκ των αναλυτών
Goldman Sachs: Αφορμή για αποχώρηση από τη NAFTA η επιβολή δασμών του Trump
Η επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα που ανακοίνωσε ο Donald Trump, ίσως αποτελέσει την «τέλεια ευκαιρία» που έψαχνε ο Ρεπουμπλικάνος για αποχώρηση από τη Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών Βορείου Αμερικής (North American Free Trade Agreement, NAFTA), σχολιάζουν σε σημείωμά της οι αναλυτές της Goldman Sachs.
«Η επιβολή των δασμών στον χάλυβα θα μπορούσε να ανακουφίσει την πολιτική πίεση προς τον Λευκό Οίκο, ωθώντας την κυβέρνηση στο να επιδιώξει κι άλλους εμπορικούς περιορισμούς βραχυπρόθεσμα, σε λοιπά εκκρεμή ζητήματα.
Οι δύο σημαντικότερες εναπομένουσες αποφάσεις σχετικά με το εμπόριο, αυτή τη στιγμή, είναι η NAFTA και η οι πρακτικές της Κίνας όσον αφορά την πνευματική ιδιοκτησία και την κλοπή τεχνολογίας», αναφέρει η επενδυτική τράπεζα. Ειδικά για τη N.A.F.T.A., η Goldman προβλέπει η Ουάσιγκτον να ανακοινώσει συμφωνίες σε θέματα τεχνικού εμπορίου βραχυπρόθεσμα, με τις διαπραγματεύσεις να σταματούν σε σημαντικά ζητήματα, όπως οι κανόνες καταγωγής. Αυτό θα μπορούσε, εν τέλει, να οδηγήσει τον Ρεπουμπλικάνο Πρόεδρο στο να ανακοινώσει ότι προτίθεται να αποσυρθεί από τη N.A.F.T.A.
Βέβαια, μια τέτοια ανακοίνωση δεν κρίνεται πιθανή βραχυπρόθεσμα. «Αντίθετα, αναμένουμε η αμερικανική κυβέρνηση να ανακοινώσει τελικά περιορισμούς στις επενδύσεις από κινεζικές εταιρείες (στις Η.Π.Α.) κι ενδεχομένως ευρύτερους εμπορικούς περιορισμούς, ως απάντηση στην τρέχουσα έρευνα».
Σε ό,τι αφορά στους δασμούς, η τράπεζα ανέφερε χθες πως η εξέλιξη θα κλιμακώσει τις εμπορικές εντάσεις, ιδίως επειδή θα εφαρμοστεί σε πάρα πολλές χώρες, μεταξύ άλλων και σε ορισμένους συμμάχους των Η.Π.Α.. Οι τιμές χάλυβα και αλουμινίου θα επηρεαστούν.
Παρόλο που οι αποφάσεις δεν προκαλούν έκπληξη, επιβεβαιώνουν ωστόσο, κατά την άποψη της Goldman Sachs, ότι ο Λευκός Οίκος άρχισε τελικά να μετατοπίζεται σε μια πιο συντηρητική στάση σχετικά με την εμπορική πολιτική.
Σε αντίθεση με τις συνήθεις περιπτώσεις αντι-ντάμπινγκ και αντισταθμιστικών δασμών, επιλέγει ένα πολύ αυστηρό όρο αυτόν περί εθνικής ασφάλειας. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει άλλους εμπορικούς εταίρους που θα αναλάβουν παρόμοιες ενέργειες και θα μπορούσαν τελικά να αποδυναμώσουν τις διεθνείς εμπορικές συμβάσεις, όπως οι κανόνες του Π.Ο.Ε., γενικότερα.
Τι προέβλεπε η Fitch ήδη από τον Μάιο του 2017
Στο γεγονός ότι ο εμπορικός προστατευτισμός των Η.Π.Α. παραμένει βασικός κίνδυνος για την παγκόσμια οικονομία είχε αναφερθεί ο οίκος αξιολόγησης Fitch, κατά την τελευταία του έκθεση που δημοσίευσε για την αμερικανική οικονομία.
Συγκεκριμένα, η Fitch ανέφερε ότι τόσο οι Η.Π.Α., όσο και οι χώρες που κατευθύνονται άμεσα από την επιβολή ποινικών τιμολογίων στις εισαγωγές της χώρας θα βίωναν μεγαλύτερες απώλειες στο ΑΕΠ τους, τονίζοντας ωστόσο ότι η εν λόγω ρητορική δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα στην πράξη. «Η έντονη ρητορική για τον εμπορικό προστατευτισμό που παρατηρήθηκε τόσο κατά της διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας όσο και κατά τις πρώτες μέρες της θητείας του Προέδρου D.Trump, δεν έχει μεταφραστεί μέχρι στιγμής σε επιθετικά μονομερή εμπορικά μέτρα από τις Η.Π.Α.», υπογραμμίζει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης.
«Δεδομένης της έντασης του συναισθήματος κατά της παγκοσμιοποίησης την περίοδο των εκλογών, καθώς και της συνεχιζόμενης εστίασης των αμερικανικών πολιτικών ιθυνώντων στη μείωση των διμερών εμπορικών ελλειμμάτων, η δυνατότητα μιας πιο αποδιοργανωτικής και μονομερούς αμερικανικής προσέγγισης, λιγότερο συμβατής με το υφιστάμενο παγκόσμιο πλαίσιο εμπορικής διακυβέρνησης, παραμένει ένας σημαντικός κίνδυνος».
ΔΝΤ: Οι εμπορικοί δασμοί θα μπορούσαν να βλάψουν και την οικονομία των Η.Π.Α.
Ανησυχίες για τους σχεδιαζόμενους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από τις Η.Π.Α. εξέφρασε και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.), προειδοποιώντας ότι θα μπορούσαν να βλάψουν την ίδια την αμερικανική οικονομία. Το Δ.Ν.Τ. τονίζει ότι η επιβολή εμπορικών δασμών θα μπορούσε να βλάψει και τις Η.Π.Α. και άλλες οικονομίες.
«Οι περιορισμοί στις εισαγωγές που ανακοινώθηκαν από τον Πρόεδρο των Η.Π.Α. είναι πιθανό να προκαλέσουν ζημιές όχι μόνο εκτός των ΗΠΑ, αλλά και στην ίδια την αμερικανική οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των κλάδων μεταποίησης και κατασκευών, οι οποίοι αποτελούν σημαντικούς χρήστες αλουμινίου και χάλυβα», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Παράλληλα, το Δ.Ν.Τ. προειδοποιεί την αμερικανική κυβέρνηση ότι οι σχεδιαζόμενοι δασμοί στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου θα οδηγήσουν σε μια de facto αύξηση των περιπτώσεων κατά τις οποίες οι υπόλοιπες χώρες θα χρησιμοποιούν τη δικαιολογία της εθνικής ασφάλειας για την επιβολή περιορισμών στις εισαγωγές.
Επίσης, το Δ.Ν.Τ. καλεί την Ουάσιγκτον και τους εμπορικούς της εταίρους να συνεργαστούν εποικοδομητικά ώστε να μειώσουν τα εμπορικά εμπόδια και να επιλύσουν τις διαφωνίες τους χωρίς να καταφύγουν σε τέτοια μέτρα έκτακτης ανάγκης.
Moody's: Διαχειρίσιμες οι επιπτώσεις των δασμών Trump στις χαλυβουργίες της Ασίας
Οι εξαγγελίες του Donald Trump για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα αποτελεί αρνητικό πιστωτικό γεγονός (credit negative) για τις χαλυβουργίες της Ασίας, ωστόσο οι επιπτώσεις δεν αναμένονται σημαντικές, σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης Moody's.
«Οι επιπτώσεις θα είναι διαχειρίσιμες για τον ασιατικό κλάδο του χάλυβα, καθώς οι εξαγωγές στις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν μια σχετικά μικρή ποσότητα της συνολικής παραγωγής», σημειώνει η Moody's.
Οι άμεσες εξαγωγές χάλυβα της Κίνας στις Η.Π.Α. αντιπροσώπευαν μόλις το 1% των συνολικών εξαγωγών ή το 0,1% της συνολικής παραγωγής χάλυβα το πρώτο εννεάμηνο του 2017.
Παράλληλα, η εξάρτηση των κινεζικών εταιρειών χάλυβα στις εξαγωγές μειώθηκε σημαντικά το 2017.
Στον αντίποδα, η Κορέα εμφανίζεται σχετική υψηλή έκθεση στις αμερικανικές εξαγωγές, δεδομένης της θέσης της ως ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγός χάλυβα στις Η.Π.Α., το πρώτο εννεάμηνο του 2017.
Πρόβλημα για δυνατούς λύτες της Fed η επιβολή δασμών στον χάλυβα και το αλουμίνιο
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve, Fed) «ενέκρινε» τις τεράστιες φορολογικές περικοπές της κυβέρνησης D.Trump και σχεδιάζει να αυξήσει τις δαπάνες με ελάχιστα προβλήματα, ωστόσο η ξαφνική απόφαση της Ουάσιγκτον για δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, μπορεί να φέρει την αμερικανική κεντρική τράπεζα αντιμέτωπη με το χειρότερο σενάριο: την αύξηση του πληθωρισμού και την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.
Οι δασμοί που δήλωσε ότι σκοπεύει να επιβάλει την επόμενη εβδομάδα ο πρόεδρος Donald Trump και η αντίδραση στην ανακοίνωση παγκοσμίως, επηρέασαν την οικονομία των Η.Π.Α. που ήταν αρκετά ήρεμη. Η Fed θα πρέπει τώρα να αντιμετωπίσει τις μακροοικονομικές επιπτώσεις των δασμών, που αναμένεται να είναι μικρού μεγέθους, αλλά και τον ευρύτερο κίνδυνο από αντίποινα, όπως πιέσεις των τιμών σε μια ποικιλία αγαθών και επιβράδυνση στις εμπορικές συναλλαγές.
«Αυτό που πρέπει να ανησυχεί είναι ότι αυτό βάζει τις κυβερνήσεις παγκοσμίως κάτω από την πορεία του προστατευτισμού και των εμπορικών πολέμων», δήλωσε ο Ward McCarthy, επικεφαλής οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Jefferies. «Αν αυτό συμβεί, είναι πολύ κακό για την οικονομική ανάπτυξη. Θα δυσκολέψει πολύ τα πράγματα και θα μπερδέψει την εικόνα. Πολλά είναι αβέβαια».
Οι κύριοι κατασκευαστές μετάλλων και οι 373.000 εργαζόμενοι σε αυτούς τους κλάδους, οι οποίοι θα επωφεληθούν περισσότερο από τους δασμούς, αντιπροσωπεύουν ένα μικρό κομμάτι του ΑΕΠ, αν και βρίσκονται γεωγραφικά σε πολιτικά σημαντικούς τομείς. Περίπου το 40% αυτών των θέσεων εργασίας βρίσκονται σε πέντε πολιτείες. Τρεις από αυτές είναι το Οχάιο, η Πενσυλβάνια και το Μίσιγκαν, οι οποίες αποτελούσαν το μεγαλύτερο μέρος της εκλογικής νίκης του D.Trump τον Νοέμβριο 2016 και θεωρούνται βασικό στοιχείο για τις εκλογές του Κογκρέσου αργότερα το 2018. Τα κέρδη των εταιρειών που χρησιμοποιούν χάλυβα μπορεί να μειωθούν, αναγκάζοντάς τες να συγκρατήσουν τις επενδύσεις ή τις μισθολογικές αυξήσεις που προσδοκά ο Λευκός Οίκος από τους χαμηλότερους εταιρικούς φόρους. Σε μια εποχή που το ανθρακόνημα χρησιμοποιείται σε φτερά αεροπλάνων και σε καταναλωτικά προϊόντα όπως τα ποδήλατα, η αύξηση της τιμής του αλουμινίου και του χάλυβα ενδέχεται να αυξήσει τη ζήτηση υποκατάστατων ή την έρευνα σε εναλλακτικές λύσεις. Ο τρόπος με τον οποίο θα επηρεάσει τα πράγματα, τόσο σε εγχώριο όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι απρόβλεπτο, σύμφωνα με τους οικονομολόγους και τους άλλους παρατηρητές.
«Ο κίνδυνος πληθωρισμού να φτάσει το 4% ή και περισσότερο είναι πραγματικός και αυτό θα αναγκάσει την Fed να δράσει πιο επιθετικά για τη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής. Δεδομένου ότι αυτός ο επιχειρηματικός κύκλος είναι ήδη μακρύς, αυτά είναι τα είδη των σφαλμάτων πολιτικής που θα μπορούσαν εύκολα να φέρουν την ανάπτυξη σε ένα γρήγορο τέλος», δήλωσε ο Bernard Baumohl, επικεφαλής παγκόσμιος οικονομολόγος του Economic Outlook Group.
Η κεντρική τράπεζα αναμένεται να αυξήσει τα επιτόκια στη συνεδρίαση της τον Μάρτιο 2018 και μετά την ανακοίνωση των δασμών, οι επενδυτές δε φαίνεται να έχουν αλλάξει τις προσδοκίες. Αλλά μετά από αυτή τη συνάντηση, εάν ο προστατευτισμός γίνει κανόνας, η ελπίδα της Fed για μια εποχή πλήρους απασχόλησης και επίτευξης στόχου πληθωρισμού, μπορεί να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, αυξανόμενες τιμές και υψηλότερη ανεργία.
«Η πραγματική ανησυχία είναι ότι αυτό σηματοδοτεί μια καμπή στην εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, για τα πραγματικά προστατευτικά μέτρα. Έχουμε προειδοποιήσει καθώς προσεγγίζονται οι ενδιάμεσες εκλογές», δήλωσε ο Andrew Kenningham, επικεφαλής παγκόσμιος οικονομολόγος για την Capital Economics. «Αν γίνει, ο πρόεδρος Trump μπορεί να ανακαλύψει ότι, σε αντίθεση με το tweet του το πρωί, σπάνια υπάρχουν νικητές στους εμπορικούς πολέμους».
Dudley: Εμπόδιο για την αύξηση της παραγωγικότητας ο προστατευτισμός στο εμπόριο
Οι προστατευτικές πολιτικές στο εμπόριο ενδέχεται να λειτουργήσουν αρνητικά στην ενίσχυση της παραγωγικότητας, υποστήριξε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Νέας Υόρκης, κ. William Dudley, ασκώντας -χωρίς να κατονομάσει- έμμεσα κριτική στις πρακτικές του Αμερικανού Προέδρου, Donald Trump.
Επίσης, υπογράμμισε πως η επιβολή δασμών και γενικότερα οι προστατευτικές πολιτικές, δεν αναμένεται να οδηγήσουν σε συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος.
Το παραπάνω επιχείρημα επικαλείται συνέχεια ο Ρεπουμπλικάνος Πρόεδρος, βάζοντας στο στόχαστρο την Κίνα και το Μεξικό. «Ο περιορισμός του ελεύθερου εμπορίου θα οδηγήσει σε επιβράδυνση της ανάπτυξης και πτώση του βιοτικού επιπέδου», ανέφερε χαρακτηριστικά ο ανώτατος τραπεζίτης.
Σε αντίθετο κλίμα, ο κ. Dudley εκτιμά ότι το ελεύθερο εμπόριο θα ωθήσει περαιτέρω την αμερικανική οικονομία. Ήδη από τον Μάιο του 2017, ο επικεφαλής της Fed Νέας Υόρκης είχε διαμηνύσει ο προστατευτισμός θα μπορούσε να ωφελήσει ορισμένα τμήματα της οικονομίας βραχυπρόθεσμα, ωστόσο στη συνέχεια, σε ευρύτερο επίπεδο, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα ήταν καταστροφικός για την συνολική οικονομία μακροπρόθεσμα. Παράλληλα, χαρακτήρισε τα εμπορικά φράγματα ως «εξαιρετικά δαπανηρά», εξηγώντας ότι αμβλύνουν τις εξαγωγικές ευκαιρίες, καθιστούν τα καταναλωτικά αγαθά πιο ακριβά και μπορούν συχνά να αντισταθμιστούν, βλάπτοντας τους εργαζόμενους που δε μπορούν πλέον να ανταγωνίζονται μέσα σε μία παγκόσμια οικονομία.
Ο κόσμος προχωρά...
Στις 28 Φερβουαρίου 2018, έντεκα οικονομίες (με συνολικό ΑΕΠ 10 τρισ. δολαρίων) του Ειρηνικού, μεταξύ των οποίων η Ιαπωνία, η Αυστραλία, Καναδάς και το Μεξικό, προχώρησαν στην οριστική εκδοχή της συμφωνίας TPP, αφήνοντας πίσω τους τον Donald Trump και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η συμφωνία για την TTP έρχεται δύο μήνες μετά την υπογραφή της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ιαπωνία, η οποία είναι και η μεγαλύτερη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου στον πλανήτη, καθώς δημιουργεί την πιο εκτεταμένη ανοιχτή οικονομική ζώνη, καλύπτοντας περίπου 600 εκατομμύρια ανθρώπους και το 30% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ενδεικτικά, ανοίγει την αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα ιαπωνικά αυτοκίνητα και ηλεκτρονικά είδη και την ιαπωνική στα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα, μειώνοντας αισθητά ή και καταργώντας πλήρως τους δασμούς, αλλά και προωθώντας τη συνεργασία στο μέτωπο των προτύπων ασφαλείας και του ρυθμιστικού πλαισίου. Σημειώνεται ότι το ιαπωνικό- ευρωπαϊκό εμπόριο υπολογίζεται σε 125 δισεκ. ευρώ ετησίως.
Πριν τα παραπάνω είχε προηγηθεί η συμφωνία μεταξύ Ε.Ε. και Καναδά (Comprehensive Economic and Trade Agreement, CETA).
H Ένωση υποστηρίζει ότι η CETA θα καταργήσει το 99% των εμπορικών δασμών και θα συμβάλλει στην τόνωση των εμπορικών σχέσεων με τον Καναδά κατά 12 δισεκ. ευρώ ετησίως, συντελώντας στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων εργασίας. Σε αντιθθετο κλίμα, οι πολέμιοι της συμφωνίας τονίζουν πως παραχωρεί σημαντικά προνόμια στις μεγάλες εταιρείες, οι οποίες θα έχουν τη δυνατότητα να ανατρέπουν νομικές αποφάσεις των κρατών-μελών της Ε.Ε, ενώ εκφράζουν ανησυχία και για χαλάρωση των προτύπων περιβαλλοντικής προστασίας και προστασίας των καταναλωτών.
Τέλος, η Ε.Ε. προωθεί εμπορική συμφωνία με τις χώρες Mercosur: Αργεντινή, Βραζιλία, Ουρουγουάη, και Παραγουάη. H επικείμενη συμφωνία με τη Mercosur είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από εκείνη με την Ιαπωνία σε όγκους εμπορίου. Η Ε.Ε. αποτελεί τον κορυφαίο εμπορικό εταίρο των χωρών Mercosur, καλύπτοντας το 21% των συνολικών εμπορικών συναλλαγών του μπλοκ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών