G20: Συμβιβαστική πρόταση για την άρση της προστασίας των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας στα εμβόλια για τον Covid-19

Την «εθελοντική παραίτηση» των φαρμακευτικών εταιρειών από τα πνευματικά δικαιώματα για τα εμβόλια για τον ιό Covid-10 υποστηρίζουν οι κυβερνήσεις της ομάδας των G20, των 20 ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη, συμφωνά με το προσχέδιο συμπερασμάτων μιας συνόδου κορυφής για την δημόσια υγεία το οποίο αποκαλύπτει δημοσίευμα του Reuters την Τρίτη 18 Μαΐου.
Με βάση το πλαίσιο που τίθεται στο κείμενο των συμπερασμάτων, δεν γίνεται πλήρως αποδεκτή η πρόταση της αμερικανικής κυβέρνησης για άρση της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων στα εμβόλια αλλά και αίρονται εν μέρει προηγυέμενες δεσμεύσεις για παροχή επιπλέον χρηματοδότησης στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Οι δεσμεύσεις

Το προσχέδιο, το οποίο αποκαλύπτει το δημοσίευμα του Reuters, απαριθμεί τις δεσμεύσεις των κρατών - μελών της G20 και άλλων χωρών και πρόκειται να εγκριθεί την Παρασκευή (21/5) σε μια Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής για την Δημόσια Υγεία στη Ρώμη, ένα από τα σημαντικότερα φετινά γεγονότα για τον συντονισμό των παγκόσμιων δράσεων κατά της πανδημίας.

Συμβιβασμός

Το προσχέδιο των συμπερασμάτων, το οποίο εξακολουθεί να υπόκειται σε τροποποιήσεις, είναι το αποτέλεσμα ενός συμβιβασμού μεταξύ των εμπειρογνωμόνων από τα κράτη – μέλη της G20 που παραμένουν διχασμένα την παραίτηση από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας για τα εμβόλια COVID-19.
H Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες που παράγουν εμβόλια έχουν εκφράσει τις ενστάσεις τους όσον αφορά την πλήρη παραίτηση από τα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας που πρότεινα οι ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι η άρση των περιορισμών στις ΗΠΑ για τις εξαγωγές πρώτων υλών για τα εμβόλια, η μεταφορά τεχνογνωσίας και η εθελοντική συνεργασία μεταξύ των κατασκευαστών εμβολίων θα εξασφαλίσουν μια κατά πολύ ταχύτερη αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής.
Το σχέδιο συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής για τη δημόσια υγεία αντικατοπτρίζει αυτές τις διαφορετικές απόψεις και δεν κάνει καμία αναφορά στις παραιτήσεις από τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας

«Συγκέντρωση δικαιωμάτων»

Οι ηγέτες της G20 πρέπει να δεσμευτούν για «συγκέντρωση δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας», αντί της παραίτητας απο αυτά, ένα κατά πολύ λιγότερο ριζοσπαστικό μέτρο για την ενθάρρυνση της διεύρυνσης κατοχής της εν λόγω τεχνογνωσίας.
Συνιστά «εχθρική» κίνηση για φαρμακευτικές εταιρείες, δήλωσε εμπειρογνώμονας της εν λόγω βιομηχανίας, αλλά πρόκειται για αρκετά λιγότερο «ακραίο» μέτρο από την πλήρη παραίτηση από τις πατέντες.
Σύμφωνα με την πρόταση αφού συγκεντρώσουν ένα σύνολο ευρεσιτεχνιών όσον αφορά την παραγωγή των εμβολίων, οι φαρμακοβιομηχανίες θα αποφασίζουν εθελουσίως να μοιράζονται άδειες για την παραγωγή των προϊόντων τους σε φτωχότερα έθνη.
Αυτού του είδους οι πρακτικές έχουν χρησιμοποιηθεί για παράδειγμα προκειμένου να διευκολύνουν την πρόσβαση σε φάρμακα HIV στην Αφρική.
Στο προσχέδιο των συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής το οποίο επικαλείται το δημοσίευμα του Reuters τονίζεται ότι οι ηγέτες της G20 δεσμεύονται να προωθήσουν την «εθελοντική αδειοδότηση, τη μεταφορά τεχνολογίας και γνώσης και την συγκέντρωση ευρεσιτεχνιών (σ.σ. με στόχο την κοινή του διαχείριση)».

Χρηματοδότηση ΠΟΥ

Οι ηγέτες της G20,επίσης, θα επιβεβαιώνουν την υποστήριξή τους στο πρόγραμμα του ΠΟΥ, γνωστό ως ACT Accelerator, αλλά θα απόσχουν από τη δέσμευση να το χρηματοδοτήσουν πλήρως. Υπογραμμίζουν την ανάγκη να καλυφθεί το χάσμα χρηματοδότησής του με δίκαιη κατανομή βαρών, στο προσχέδιο των συμπερασμάτων, και ζητούν την «στρατηγική αναθεώρηση» του προγράμματος.
Αυτό συνιστά σημαντική αποδυνάμωση του αρχικού σχεδίου στο οποίο οι ηγέτες της G20 δεσμεύτηκαν ρητώς για πρώτη φορά για «δίκαιη και πλήρη χρηματοδότησή του.
Το αρχικό προσχέδιο, το οποίο αποκαλύπτει το δημοσίευμα, επηρεάστηκε περισσότερο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που είναι ένας από τους οικοδεσπότες της συνόδου κορυφής, μαζί με την ιταλική κυβέρνηση που ασκεί την προεδρία της G20 φέτος.
Το πρόγραμμα ΠΟΥ ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2020 και εξακολουθεί να χρηματοδοτείται αν και όχι πλήρως.
Από τα πάνω από 34 δισ. δολ. που επιδιώκει να συγκεντρώσει προκειμένου να αναπτύξει, να προμηθεύσει και να διανείμει αντι-COVID εμβόλια και φαρμακά σε όλο τον κόσμο, έχει έλλειμμα 19 δισ. δολ.
Ένα μεγάλο μέρος της χρηματοδότησής της προέρχεται επίσης από ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς που αποφασίζουν πώς πρέπει να δαπανηθούν τα χρήματα που δίνουν, θέτοντας εν αμφιβόλω την ανεξαρτησία του ΠΟΥ.

www.bankingnews.gr