Το Five-seveN σχεδιάστηκε το 1993 γύρω από το φυσίγγιο 5,7Χ28mm της βελγικής Fabrique National και μπήκε σε παραγωγή το 1998
Κάποιες φορές ένα όπλο εξυπηρετεί ανάγκες τόσο μοναδικές, ώστε “καταδικάζεται” σε αφάνεια.
Το Five-seveN σχεδιάστηκε το 1993 γύρω από το φυσίγγιο 5,7Χ28mm της βελγικής Fabrique National και μπήκε σε παραγωγή το 1998.
Παρέμεινε επί 30 χρόνια στη “σκιά”, γνωστό μόνο στους κύκλους των ειδικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ.
Ταξίδι στο χρόνο
Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, οι “δυτικοί” στρατοί παρατηρούσαν την αυξανόμενη χρήση αλεξισφαιρων γιλέκων από τις δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Αναπτύχθηκε η θεωρία πως η καθολική θωράκιση των σοβιετικών στρατιωτών θα τους καθιστούσε άτρωτους από τα συνήθη πιστόλια και υποπολυβόλα των 9Χ19mm.
Ο “φόβος” ήταν υπερβολικός αφού τα τυφέκια (7,62 ή 5,56mm) διαπερνούσαν με ευκολία τους θώρακες.
Αλλά η πραγματικότητα ποτέ δεν εμπόδισε αυτό που ο πρώτος διοικητής του ΝΑΤΟ, στρατηγός Αϊζενχάουερ έχει περιγράψει ώς το “στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα”.
Μια επιτροπή συστάθηκε για να προτείνει λύσεις. Υιοθέτησε το πρότυπο διάτρησης CRISAT (Collaborative Research into Small Arms Technology) που προέβλεπε ότι τα μελλοντικά πιστόλια θα έπρεπε να υπερνικούν αλεξίσφαιρα από φύλλα κέβλαρ με ενίσχυση τιτανίου στα 50 μέτρα και τα αντίστοιχα αυτόματα στα 150. Η ιδέα του διατρητικού “Όπλου Αυτοπροστασίας” (PDW) έφτασε μέχρι την παραγωγή.
H FN πρόσφερε τη βέλτιστη λύση εντός των παραμέτρων που ζητούσε το ΝΑΤΟ, δημιουργώντας ένα συμπαγές υποπολυβόλο (Ρ90) και ένα πολυμερικό πιστόλι με φυσίγγιο δικής της σχεδίασης. Το πιστόλι πήρε το όνομα του διαμετρήματος 5,7mm “Five-seveN”, κάνοντας λογοπαίγνιο με τα αρχικά του ονόματος της κατασκευάστριας.
Μέχρι το 2019, όπου η Kel-Tec και Ruger παρουσίασαν αντίστοιχα μοντέλα, ήταν το μοναδικό όπλο χειρός σε αυτό το διαμέτρημα. Είναι ενδιαφέρον ότι ο πρώτος επιχειρησιακός χρήστης του όπλου ήταν οι Δυνάμεις Καταδρομών της Κύπρου, κυρίως γιατί οι Γερμανοί πολεμούσαν σθεναρά την υιοθέτηση του από τους νατοϊκούς στρατούς.
Μέσα στο Five-seveN
Το 2022, η αμερικανική θυγατρική της FN Herstal παρουσίασε την τρίτη γενιά του πιστολιού, προσθέτοντας τη δυνατότητα της εύκολης προσαρμογής ηλεκτροπτικών σκοπευτικών και μια επανασχεδιασμένη εξωτερική επιφάνεια για ευκολότερο χειρισμό. Δείχνει σύγχρονο και ξεχωριστό. Όταν πριν 30 χρόνια το αρχικό μοντέλο εμφανίστηκε, έμοιαζε βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας.
Ο κορμός είναι φτιαγμένος από συνθετικό υλικό και το κλείστρο είναι σύμμικτο από χάλυβα και πολυμερές.
Το μήκος της κάνης είναι 12 εκατοστά, καθιστώντας το συγκρίσιμο σε μέγεθος με τα υπηρεσιακά πιστόλι των 9mm. Κατασκευάζεται από χάλυβα ψυχρής σφυρηλάτησης και έχει ζωή 20.000 βολών με τα υψηλής ταχύτητας φυσίγγια. Ζυγίζει μόλις 750 γραμμάρια με πλήρη γεμιστήρα 20 φυσιγγίων, ο οποίος δεν επεκτείνεται κάτω από τη λαβή.
Ο μηχανισμός διαφέρει ριζικά σε σχέση με ότι υπήρχε μέχρι τότε. Έχοντας σχεδιαστεί για το πυρομαχικό SS90 που έχει μικρή ανάκρουση, το πιστόλι χρησιμοποιεί ένα σύστημα επιβραδυμένης οπισθοδρόμησης αντί του πολυπλοκότερου “κλειδώματος Βrowning”.
Το επανατατικό ελατήριο βρίσκεται περιμετρικά της κάνης όπως στο παλιό FN 1910 και ένα μάνταλο κάτω από την κάνη επιβραδύνει την οπιθοδρόμηση.
Το όπλο δε διαθέτει εξωτερική σφύρα και η πίεση της σκανδάλης ενεργεί απευθείας στον επικρουστήρα. Τα αρχικά μοντέλα διέθεταν σκανδάλη διπλής ενέργειας με μεγάλο βάρος και δεν έφεραν κάποια εξωτερική ασφάλεια. Στο δεύτερο και τρίτο μοντέλο που παρουσιάστηκαν αργότερα, η σκανδάλη άλλαξε σε “μονής ενέργειας” με μικρότερο βάρος έλξης και προστέθηκε μια αμφιδέξια χειροκίνητη ασφάλεια που μπλοκάρει τη σκανδάλη.
Τα σκοπευτικά είναι σταθερά και το όπλο είναι ικανό για βολές μέχρι τα 180 μέτρα, λόγω της ευθύγραμμης τροχιάς του βλήματος. Η τελευταία έκδοση τρίτης γενιάς (Mk3 MRD) συνδυάζει τη μεγάλη ακρίβεια που επιδεικνύει το “Five-seveN” με τη δυνατότητα χρήσης οπτικών στόχαστρων.
Το πυρομαχικό
Ο ουσιαστικός λόγος ύπαρξης του “Five-seveN” ήταν η εξαρχής επιθυμία για ένα πιστόλι συμπληρωματικό στο υποπολυβόλο Ρ90. Το αρχικό φυσίγγιο SS90 εξελίχθηκε στο σημερινό SS190. Εκτοξεύει βλήματα διαμέτρου 5,68 και βάρους μόλις 2,1 γραμμαρίων.
Το χαμηλό βάρος οδηγεί σε μικρή ανάκρουση, αν και συνοδεύεται από λάμψη ασυνήθιστη για όπλα χειρός. Σημαντικότερή όμως είναι η ταχύτητα και η δομή του βλήματος.
Πετώντας προς το στόχο με 650 μέτρα ανά δευτερόλεπτο, αναπτύσσει (80%) μεγαλύτερη ταχύτητα από τα βλήματα 9Χ19mm ΝΑΤΟ. Παράλληλα, το λεπτό, μακρύ σώμα της κατασκευάζεται από μια ατσάλινη αιχμή ενσωματωμένη σε πυρήνα από αλουμίνιο. Το σύνολο επικαλύπτεται από μπρούτζο για να αντέξει το στρες της βολής.
Ο συνδυασμός υψηλής ταχύτητας και μικρής μετωπικής επιφάνειας επιτρέπει στο βλήμα να διατρήσει τους μαλακούς θώρακες επιπέδου NIJ IIIA. Μια σχεδιασμένη παρενέργεια του σχήματος της βολίδας είναι ότι μετά τη διάτρηση χάνει την ευστάθεια της και περιστρέφεται στο εσωτερικό του στόχου κατά το διαμήκη άξονα, προκαλώντας μεγαλύτερο τραύμα σε σχέση με τη μικρή διάμετρο της. Αυτές οι ιδιότητες ήταν ο αρχικός σκοπός εξέλιξης του φυσιγγίου και του όπλου.
Από τα πρώτα χρόνια της ύπαρξης του συνδυασμού, η FN δέχτηκε “επιθέσεις” από εκπροσώπους του διεθνούς λόμπι αφοπλισμού, οι οποίοι υποστήριζαν ότι η ύπαρξη του “Five-seveN” θα έδινε σε εγκληματίες ένα αποτελεσματικό μέσο δολοφονίας των αστυνομικών. Η πίεση αυτή κράτησε την παραγωγή του όπλου μικρή και σποραδική μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2010.
Η FN από την πλευρά της, ουδέποτε πούλησε το στρατιωτικών προδιαγραφών, διατρητικό, φυσίγγιο στην πολιτική αγορά. Ανέπτυξαν ένα μειωμένων επιδόσεων φυσίγγιο (τύποι SS192/194, κ.α.) με μολυβένια βολίδα και μικρότερη ταχύτητα. Το παράδειγμα της ακολούθησαν και άλλοι κατασκευαστές πυρομαχικών, με αποτέλεσμα το μέχρι τότε “άγνωστο” πιστόλι να αρχίσει να γίνεται δημοφιλές.
Αν και δεν πρόκειται να παραγκωνίσει ποτέ το 9mm NATO, όπως αρχικά προοριζόταν, το 5,7Χ28mm αρχίζει την τελευταία πενταετία να κερδίζει έδαφος λόγω της χαμηλής ανάκρουσης και της μεγάλης χωρητικότητας του γεμιστήρα.
www.bankingnews.gr
Το Five-seveN σχεδιάστηκε το 1993 γύρω από το φυσίγγιο 5,7Χ28mm της βελγικής Fabrique National και μπήκε σε παραγωγή το 1998.
Παρέμεινε επί 30 χρόνια στη “σκιά”, γνωστό μόνο στους κύκλους των ειδικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ.
Ταξίδι στο χρόνο
Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, οι “δυτικοί” στρατοί παρατηρούσαν την αυξανόμενη χρήση αλεξισφαιρων γιλέκων από τις δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Αναπτύχθηκε η θεωρία πως η καθολική θωράκιση των σοβιετικών στρατιωτών θα τους καθιστούσε άτρωτους από τα συνήθη πιστόλια και υποπολυβόλα των 9Χ19mm.
Ο “φόβος” ήταν υπερβολικός αφού τα τυφέκια (7,62 ή 5,56mm) διαπερνούσαν με ευκολία τους θώρακες.
Αλλά η πραγματικότητα ποτέ δεν εμπόδισε αυτό που ο πρώτος διοικητής του ΝΑΤΟ, στρατηγός Αϊζενχάουερ έχει περιγράψει ώς το “στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα”.
Μια επιτροπή συστάθηκε για να προτείνει λύσεις. Υιοθέτησε το πρότυπο διάτρησης CRISAT (Collaborative Research into Small Arms Technology) που προέβλεπε ότι τα μελλοντικά πιστόλια θα έπρεπε να υπερνικούν αλεξίσφαιρα από φύλλα κέβλαρ με ενίσχυση τιτανίου στα 50 μέτρα και τα αντίστοιχα αυτόματα στα 150. Η ιδέα του διατρητικού “Όπλου Αυτοπροστασίας” (PDW) έφτασε μέχρι την παραγωγή.
H FN πρόσφερε τη βέλτιστη λύση εντός των παραμέτρων που ζητούσε το ΝΑΤΟ, δημιουργώντας ένα συμπαγές υποπολυβόλο (Ρ90) και ένα πολυμερικό πιστόλι με φυσίγγιο δικής της σχεδίασης. Το πιστόλι πήρε το όνομα του διαμετρήματος 5,7mm “Five-seveN”, κάνοντας λογοπαίγνιο με τα αρχικά του ονόματος της κατασκευάστριας.
Μέχρι το 2019, όπου η Kel-Tec και Ruger παρουσίασαν αντίστοιχα μοντέλα, ήταν το μοναδικό όπλο χειρός σε αυτό το διαμέτρημα. Είναι ενδιαφέρον ότι ο πρώτος επιχειρησιακός χρήστης του όπλου ήταν οι Δυνάμεις Καταδρομών της Κύπρου, κυρίως γιατί οι Γερμανοί πολεμούσαν σθεναρά την υιοθέτηση του από τους νατοϊκούς στρατούς.
Μέσα στο Five-seveN
Το 2022, η αμερικανική θυγατρική της FN Herstal παρουσίασε την τρίτη γενιά του πιστολιού, προσθέτοντας τη δυνατότητα της εύκολης προσαρμογής ηλεκτροπτικών σκοπευτικών και μια επανασχεδιασμένη εξωτερική επιφάνεια για ευκολότερο χειρισμό. Δείχνει σύγχρονο και ξεχωριστό. Όταν πριν 30 χρόνια το αρχικό μοντέλο εμφανίστηκε, έμοιαζε βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας.
Ο κορμός είναι φτιαγμένος από συνθετικό υλικό και το κλείστρο είναι σύμμικτο από χάλυβα και πολυμερές.
Το μήκος της κάνης είναι 12 εκατοστά, καθιστώντας το συγκρίσιμο σε μέγεθος με τα υπηρεσιακά πιστόλι των 9mm. Κατασκευάζεται από χάλυβα ψυχρής σφυρηλάτησης και έχει ζωή 20.000 βολών με τα υψηλής ταχύτητας φυσίγγια. Ζυγίζει μόλις 750 γραμμάρια με πλήρη γεμιστήρα 20 φυσιγγίων, ο οποίος δεν επεκτείνεται κάτω από τη λαβή.
Ο μηχανισμός διαφέρει ριζικά σε σχέση με ότι υπήρχε μέχρι τότε. Έχοντας σχεδιαστεί για το πυρομαχικό SS90 που έχει μικρή ανάκρουση, το πιστόλι χρησιμοποιεί ένα σύστημα επιβραδυμένης οπισθοδρόμησης αντί του πολυπλοκότερου “κλειδώματος Βrowning”.
Το επανατατικό ελατήριο βρίσκεται περιμετρικά της κάνης όπως στο παλιό FN 1910 και ένα μάνταλο κάτω από την κάνη επιβραδύνει την οπιθοδρόμηση.
Το όπλο δε διαθέτει εξωτερική σφύρα και η πίεση της σκανδάλης ενεργεί απευθείας στον επικρουστήρα. Τα αρχικά μοντέλα διέθεταν σκανδάλη διπλής ενέργειας με μεγάλο βάρος και δεν έφεραν κάποια εξωτερική ασφάλεια. Στο δεύτερο και τρίτο μοντέλο που παρουσιάστηκαν αργότερα, η σκανδάλη άλλαξε σε “μονής ενέργειας” με μικρότερο βάρος έλξης και προστέθηκε μια αμφιδέξια χειροκίνητη ασφάλεια που μπλοκάρει τη σκανδάλη.
Τα σκοπευτικά είναι σταθερά και το όπλο είναι ικανό για βολές μέχρι τα 180 μέτρα, λόγω της ευθύγραμμης τροχιάς του βλήματος. Η τελευταία έκδοση τρίτης γενιάς (Mk3 MRD) συνδυάζει τη μεγάλη ακρίβεια που επιδεικνύει το “Five-seveN” με τη δυνατότητα χρήσης οπτικών στόχαστρων.
Το πυρομαχικό
Ο ουσιαστικός λόγος ύπαρξης του “Five-seveN” ήταν η εξαρχής επιθυμία για ένα πιστόλι συμπληρωματικό στο υποπολυβόλο Ρ90. Το αρχικό φυσίγγιο SS90 εξελίχθηκε στο σημερινό SS190. Εκτοξεύει βλήματα διαμέτρου 5,68 και βάρους μόλις 2,1 γραμμαρίων.
Το χαμηλό βάρος οδηγεί σε μικρή ανάκρουση, αν και συνοδεύεται από λάμψη ασυνήθιστη για όπλα χειρός. Σημαντικότερή όμως είναι η ταχύτητα και η δομή του βλήματος.
Πετώντας προς το στόχο με 650 μέτρα ανά δευτερόλεπτο, αναπτύσσει (80%) μεγαλύτερη ταχύτητα από τα βλήματα 9Χ19mm ΝΑΤΟ. Παράλληλα, το λεπτό, μακρύ σώμα της κατασκευάζεται από μια ατσάλινη αιχμή ενσωματωμένη σε πυρήνα από αλουμίνιο. Το σύνολο επικαλύπτεται από μπρούτζο για να αντέξει το στρες της βολής.
Ο συνδυασμός υψηλής ταχύτητας και μικρής μετωπικής επιφάνειας επιτρέπει στο βλήμα να διατρήσει τους μαλακούς θώρακες επιπέδου NIJ IIIA. Μια σχεδιασμένη παρενέργεια του σχήματος της βολίδας είναι ότι μετά τη διάτρηση χάνει την ευστάθεια της και περιστρέφεται στο εσωτερικό του στόχου κατά το διαμήκη άξονα, προκαλώντας μεγαλύτερο τραύμα σε σχέση με τη μικρή διάμετρο της. Αυτές οι ιδιότητες ήταν ο αρχικός σκοπός εξέλιξης του φυσιγγίου και του όπλου.
Από τα πρώτα χρόνια της ύπαρξης του συνδυασμού, η FN δέχτηκε “επιθέσεις” από εκπροσώπους του διεθνούς λόμπι αφοπλισμού, οι οποίοι υποστήριζαν ότι η ύπαρξη του “Five-seveN” θα έδινε σε εγκληματίες ένα αποτελεσματικό μέσο δολοφονίας των αστυνομικών. Η πίεση αυτή κράτησε την παραγωγή του όπλου μικρή και σποραδική μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2010.
Η FN από την πλευρά της, ουδέποτε πούλησε το στρατιωτικών προδιαγραφών, διατρητικό, φυσίγγιο στην πολιτική αγορά. Ανέπτυξαν ένα μειωμένων επιδόσεων φυσίγγιο (τύποι SS192/194, κ.α.) με μολυβένια βολίδα και μικρότερη ταχύτητα. Το παράδειγμα της ακολούθησαν και άλλοι κατασκευαστές πυρομαχικών, με αποτέλεσμα το μέχρι τότε “άγνωστο” πιστόλι να αρχίσει να γίνεται δημοφιλές.
Αν και δεν πρόκειται να παραγκωνίσει ποτέ το 9mm NATO, όπως αρχικά προοριζόταν, το 5,7Χ28mm αρχίζει την τελευταία πενταετία να κερδίζει έδαφος λόγω της χαμηλής ανάκρουσης και της μεγάλης χωρητικότητας του γεμιστήρα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών